خودروهای لوکسی که مالیاتی شدند؛ معیار اخذ مالیات از خودروها چیست؟

باشگاه خبرنگاران/ تمامي مالکان خودرو‌هاي لوکس، که در پايان هر سال مجموع ارزش خودرو آن‌ها بالغ بر يک ميليارد تومان است، مشمول پرداخت ماليات سالانه خودرو شدند.
 
در پنجم اسفند ماه سال ۹۹ بود که نمايندگان مجلس شوراي اسلامي در طي جلسه علني، بررسي بخش‌هاي درآمدي لايحه بودجه سال ۱۴۰۰، بند الحاقي ۷ تبصره ۶ ماده واحده لايحه بودجه را مورد بررسي قرار داده اند.

بر اساس آن مصوب کردند تا تمامي مالکان خودرو‌ها (اعم از اشخاص حقيقي و حقوقي) مدل‌هاي مختلف خودرو‌هاي سواري (اعم از وانت‌هاي دو کابين داراي شماره انتظامي شخصي به نام خود و فرزندان کمتر از ۱۸ سال و محجور تحت تکفل) که در پايان هر سال مجموع ارزش خودرو آن‌ها بالغ بر يک ميليارد تومان است، مشمول پرداخت ماليات سالانه خودرو شوند.

اين داستان در حالي در سال ۱۴۰۰ اجرا خواهد شد که برخلاف بسياري از نقاط دنيا، خودرو در کشور ما به جاي يک کالاي مصرفي بودن، به عنوان کالاي سرمايه‌اي شناخته مي‌شود و با گذر زمان و افزايش کيلومتر عليرغم اينکه در اکثر نقاط دنيا قيمت يک خودرو تا ۵۰ درصد هم افت مي‌کند، اما در کشور ما بر عکس اين ماجرا رخ داده و مثلا سيتروئن C۳ يا رنو کپچر که روزي با قيمت حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ ميليون تومان پيش فروش شدند اين روز‌ها قيمت نمونه‌هاي کارکرده اش تا حدود ۸۰۰ ميليون تومان هم ميرسد!

اين مسئله در خصوص تمامي محصولات داخلي و مونتاژي و... هم صدق مي‌کند و براي مثال قيمت کيا سراتو مونتاژ داخل آپشنال با موتور ۲ ليتري در عرض ۵ سال از ۱۰۰ ميليون تومان به حدود ۸۰۰ ميليون تومان در اين روز بازار رسيد. اگرچه که يکي از فاکتور‌هاي مهم افزايش نامتعارف قيمت خودرو به ويژه نمونه‌هاي وارداتي رشد ناگهاني قيمت ارز بوده است.

اگر بخواهيم مثالي ملموس‌تر در اين خصوص بزنيم بايد گفت که بر طبق اين قانون آنچه کاملا مشخص است، اين بوده که خودرو‌هاي تا سقف يک ميليارد تومان از پرداخت معاليات معاف شده اند. مورد دوم اين بوده که تعريف خودروي لوکس در کشورمان نامناسب و غير علمي است.

ارزش گذاري خودروهاي لوکس چگونه است؟
مسيح فرزانه کارشناس صنعت خودرو گفت: در هيچ کجاي دنيا خودرويي که بالاي ۲۵۰۰ سي سي گنجايش پيشرانه داشته و قيمت آن از ۴۰ هزار دلار بيشتر است، در کلاس خودرو‌هاي لوکس قرار نمي‌گيرند.

او بيان کرد: اين تعريف نامناسب سبب شده تا در اين قانون نيز بسياري از خودرو‌ها از برند‌هاي آسيايي که سال هاست از عمرشان گذشته در اين رديف قرار گرفته و موظف به پرداخت ماليات شوند. آيا به واقع در همه جاي دنيا يک دستگاه هيونداي سوناتا هايبريد يا تويوتا کمري، کيا اپتيما و حتي برخي خودرو‌هاي چيني (که برچسب قيمتي بالاي ۱ ميليارد خورده اند) خودروي لوکس محسوب مي شوند؟ اين‌ها همه خودرو‌هاي اقتصادي خانوادگي هستند.

اين کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: اتفاق ديگري که رخ داده، اين است بسياري از برند‌هاي اروپايي (از جمله برند‌هاي آلماني و ايتاليايي و...) در بازار کشورمان اصلا خودرو‌هاي روز ديگر محسوب نمي‌شوند زيرا آخرين سري خودرو‌هاي وارداتي در کشور معدود مدل‌هاي ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ و مابقي زير اين سال هستند.

فرزانه تشريح کرد: وقتي نگاهي به قيمت‌هاي اين روز‌هاي خودرو‌ها به ويژه وارداتي‌ها در بازار کشور مي‌اندازيم، به نظر مي‌آيد گويي ارزش گذاري آن‌ها نه با دلار حدود ۲۵ هزار تومان بلکه با دلار حدود ۴۰ هزار تومن محاسبه شده است، براي مثال همين مسئله سبب شده که يک دستگاه ب ام و سري ۷ مدل ۲۰۱۸ فول آپشن صفر کيلومتر کربن بلک که مي‌توان قيمتي حدود ۱۰۰ هزار دلار را برايش در بازار جهاني متصور بود اين روز‌ها تا حدود ۸ ميليارد تومان هم در بازار کشورمان رسيده است!

او ادامه داد: يعني يک ماشين ۱۰۰ هزار دلاري ضرب در دلار ۴۰ هزار توماني که مي‌شود چهار ميليارد تومان و تقريبا نزديک ۱۰۰ درصد هم عوارض واردات روي آن لحاظ شده تا به اين عدد کاملا غير منطقي حدود هشت ميليارد تومان رسيده است.

فرزانه بيان کرد: حال اگر قيمت دلار را همان حدود ۲۵ هزار تومان در نظر بگيريم، ارزش اين سري ۷ در بازار ايران مي‌شود ۳۲۰ هزار دلار! يعني شما براي يک ماشين ۳ سال کهنه (چون تمامي خودرو‌هاي امروز بازار دنيا مدل ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ خواهند بود) از برند ب ام و، هم اندازه پولي را پرداخت کرده ايد که در همه جاي دنيا مي‌توان با اين حدود ۳۲۰ هزار دلار آخرين مدل رولزرويس ريت را خريداري کرد.

---

بازار

---

اين کارشناس صنعت خودرو تشريح کرد: حال تصور کنيد قرار است از اين مالکي که چندين برابر ارزش واقعي يک خودرو را پرداخت کرده و يکبار هم عوارض و ماليات چندين و چندگانه وارداتش را هم پرداخت کرده و از طرفي سوخت آزاد استفاده کرده و ورود قطعات يدکي ماشين آن هم ممنوع است و با چند برابر ارزش جهاني آن را ميخرد و از طرفي در شرايطي که واردات خودرو بيش از ۳ سال است که ممنوع شده، مجددا خواسته مي شود که براي يک سال بيش از ۲۰۰ ميليون تومان (براي يک سري ۷ ب ام و) ماليات پرداخت کند.

او گفت: بر اين مسئله کاملا واقفم که هدف از دريافت ماليات به اين سبک، افزايش درآمد‌هاي دولت، بازتوزيع ثروت و جلوگيري از فعاليت‌هاي احتکاري است، اما اين سئوال مطرح مي‌شود که آيا در ساير نقاط دنيا تعريف دريافت ماليات از خودرو بنا بر نسبت قيمت آن در بازار همان کشور محاسبه مي‌شود؟ شايد يکي از مناسب‌ترين مثال‌ها در اين زمينه کشور آلمان باشد که محاسبه ماليات ساليانه يک خودرو متضمن بررسي فاکتورهايي، چون ميزان دي اکسيد کربن توليد شده در يک کيلومتر، گنجايش موتور، وزن و نوع سوخت و... است.

اين کارشناس صنعت خودرو تشريح کرد: بر طبق همين فرمول در کشوري همانند آلمان، ميزان ماليات يک دستگاه ب ام و ۷۳۰ مدل ۲۰۱۸ با موتور بنزيني ۴ سيلندر ۱۹۹۸ سي سي و وزني معادل ۱.۸ تن که در هر يک کيلومتر تنها ۱۳۴ گرم دي اکسيد کربن توليد مي‌کند دقيقا چيزي حدود ۱۲۰ يورو (با يوروي ۳۰ هزار تومان) معادل ۳ ميليون و ۶۰۰ هزار تومان است که براي همين خودرو در کشورمان تنها بدليل شرايط غير واقعي قيمتي به حدود ۲۰۸ ميليون تومان مي‌رسد.

در محاسبه اين ماليات اگر خودروي مذکور ديزل باشد (بدليل اينکه آلايندگي بيشتري دارد) بر ميزان ماليات افزوده و وقتي سراغ خودرو‌هاي هايبريد مي‌رويد (بدليل آلايندگي کمتر) به مراتب پايين‌تر بوده و براي مثال در کشور آلمان ميزان ماليات سالانه تويوتا پريوس مدل ۲۰۱۶ برابر با ۱۱۴ يورو است. محاسبه همين ماليات براي لکسوس NX۳۰۰ هايبريد که در هر کيلومتر، ۱۲۰ گرم دي اکسيد کربن توليد مي‌کند در حالي در آلمان دقيقا سه ميليون تومان است که در محاسبه جديد در کشورمان ۵۳ ميليون تومان تعيين شده است.

خودروهاي لوکس، بايد ماليات دهند
پور ابراهيمي رئيس کميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلامي گفت: هر کالايي که قيمت گذاري مي شود، متاثر از عرضه و تقاضاست. با تغييراتي که طي يک تا 2 سال گذشته شاهد بوديم، قيمت بسياري از کالاها افزايش يافته است.

اين مقام مسئول تشريح کرد: سياست مجلس اين است که با توجه به کمبود مواد ارزش در شرايط تحريم، اولويت تخصيص ارز به کالاي غير لوکس باشد. در قدم اول ارز به کالاي اساسي سپس واسطه اي اختصاص مي يابد. حداقل در 2 سال اخير از تخصيص ارز مستثنا بوده اند. 

او در خصوص اساس قيمت گذاري ماليات براي خودروهاي لوکس، گفت: قيمت بر اساس ميزان عرضه و تقاضا و نرخ ارز است. اکنون در مصوبه بودجه امسال از خودروهاي لوکس قرار است ماليات گرفته شود و قيمت آن بر اساس ميزان عرضه و تقاضا، شرايط بازار و نرخ ارز است. 

شايد جالب باشد ميزان ماليات ساليانه يکي از گران‌ترين و آلاينده‌ترين خودرو‌هاي دنيا در آلمان را نيز برايتان محاسبه کنيم. ماليات يک ساله بوگاتي شيرون مدل ۲۰۲۱ با موتور ۱۶ سيلندر ۸ هزار سي سي که در هر کيلومتر چيزي حدود ۵۱۶ گرم دي اکسيد کربن توليد مي‌کند، حدود ۲۳۰۰ يورو برابر با شصت و نه ميليون تومان است.

در هر حال، بايد گفت اين سبک جديد دريافت ماليات از خودرو‌هاي بالاي يک ميليارد تومان نه تنها علمي و مناسب نيست بلکه بر روي قيمت آن‌ها در بازار امسال نه تاثير خاصي مي‌گذارد و نه از معاملات اين خودرو‌ها به ميزان قابل توجهي مي کاهد. در بحث خودرو‌هاي بالاي يک ميليارد که عموما مدل‌هاي وارداتي را شامل مي‌شوند تنها باز شدن مجدد در‌هاي واردات مي‌تواند بين ۴۰ تا ۵۰ درصد از قيمت کاذب امروز آن‌ها بکاهد.

حالا محاسبه کنيد اگر نرخ ارز نيز در اين ميان کاهش يابد آيا همچنان قيمت تويوتا لندکروزر مدل ۲۰۱۰ حدود سه ميليارد خواهد بود؟!

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar