هر آن چه درباره موتورهای احتراقی باید بدانید

اسب بخار/ دماي کارکرد موتور در پارامترهايي مانند اختلاط سوخت و هوا، مصرف سوخت، قدرت توليدي موتور و عکس العمل دريچه گاز به شدت تأثير دارد. به همين دليل قرارگيري دماي موتور در بازه اي مشخص مي تواند باعث شود اين بخش ها در بهترين وضعيت خود قرار گيرند و بهترين عملکرد را نيز داشته باشند.

مهم ترين وظيفه سيستم خنک کاري موتور، نگه داشتن دماي موتور در محدوده خاصي است که موتور در آن محدوده دمايي، بيش ترين بازده را دارد. با هر بار احتراق سوخت و هوا دماي محفظه احتراق تا ۲۵۰۰ درجه سلسيوس مي رسد، در اين وضعيت، وظيفه سيستم خنک کننده موتور کاهش دماي موتور است. دماي کارکرد موتور در پارامترهايي مانند اختلاط سوخت و هوا، مصرف سوخت، قدرت توليدي موتور و عکس العمل دريچه گاز به شدت تأثير دارد، به همين دليل، قرارگيري دماي موتور در بازه اي مشخص مي تواند باعث شود اين بخش ها در بهترين وضعيت خود قرار گيرند و بهترين عملکرد را نيز داشته باشند.

---

بازار

---

دماي نرمال عملکرد موتور بين ۸۵ تا ۱۰۵ درجه سلسيوس است و براي هر موتور اين دما با توجه به نوع موتور و کاربرد آن، در بازه گفته شده (۸۵ تا ۱۰۵ درجه سلسيوس) تعيين مي شود. بايد گفته شود که در موتورهاي مدرن تر اين عدد بين ۱۰۰ تا ۱۰۵ درجه سلسيوس انتخاب مي شود.

دلايل افزايش بيش از اندازه دماي موتور (Engine Overheating)

افزايش دماي موتور مي تواند به خاطر علل مختلفي باشد که همه آن ها در دو قسمت خلاصه مي شوند: درست کار نکردن بخش هاي مختلف سيستم خنک کننده و کيفيت مايع خنک کننده (Coolant) به کاررفته. در زير تعدادي از مهم ترين علل افزايش غيرطبيعي دماي موتور آورده شده است.

کم بودن ميزان مايع خنک کننده (Coolant) در چرخه خنک کاري

يکي از مهم ترين دليل هاي افزايش دماي موتور کاهش ميزان ضد جوش (Coolant) است. اين مايع با آب مخلوط مي شود و درون سيستم خنک کاري به جريان مي افتد. با عبور محلول به دست آمده از بخش هاي مختلف موتور، از دماي آن بخش کاسته مي شود و به دماي محلول اضافه مي شود. نقطه جوش محلول در جريان بسيار بيش تر از نقطه جوش آب است، به همين دليل، با افزايش دما، محلول به بخار تبديل نمي شود و فقط به دماي آن افزوده مي شود. حال به هر ميزان که نسبت ضد جوش در محلول کم شود، محلول در جريان ضعيف تر عمل مي کند و کم تر از دماي موتور مي کاهد. در مناطق سردسير بهتر است نصف ظرفيت سيستم خنک کاري را آب و نصف ديگر را Coolant تشکيل دهد.

در صورت کم بودن ميزان مايع خنک کننده و افزايش دماي موتور بهتر است بخاري خودرو را روشن کنيد تا با اين کار بخشي از گرماي موتور کاسته شود و وارد کابين شود، يا با اضافه کردن آب به سيستم خنک کننده تا حد مطلوبي از دماي موتور بکاهيد. البته بايد گفته شود که پس از اضافه کردن آب لازم است دوباره سيستم را با ضد جوش پر کنيد. اگر شرايط حادتر بود بهتر است موتور خودرو را خاموش کنيد تا از دماي آن کاسته شود.

از کار افتادن فن برقي رادياتور

فن يا پنکه به کاررفته در جلوي رادياتور، هواي خنک بيرون را با فشار به سمت رادياتور پرتاب مي کند تا با عبور اين جريان هوا، محلول موجود در رادياتور خنک شود و دوباره براي گرماگيري از موتور وارد چرخه شود.

با از کار افتادن اين فن در سرعت هاي پايين خودرو، به خصوص در ترافيک، هواي خنک با فشار بسيار کم تري به رادياتور برخورد مي کند و به همين دليل از دماي محلول به خوبي کاسته نمي شود و دماي موتور افزايش مي يابد.

سوختن موتور الکتريکي فن، اکسيد شدن کانکتور يا سوکت فن، سوختن رله فن و از کار افتادن سنسور دماي موتور (فشنگي دماي آب) از عوامل عمل نکردن فن هستند.

براي تشخيص اين که علت از کار افتادن فن چيست، بهتر است سوکت فن را خارج کنيد و فن را مستقيم به باتري وصل کنيد تا متوجه شويد کدام يک از عوامل گفته شده موجب از کار افتادن فن شده است.

عملکرد نامناسب ترموستات (Thermostat)

سيستم خنک کننده موتور دو مسير براي عبور جريان مايع خنک کننده دارد، يک مسير کوچک و يک مسير کلي و بزرگ. در مسير کوچک، جرياني از ضد جوش و آب فقط در موتور در جريان است اما در مسير بزرگ و کلي، ضد جوش و آب موجود در رادياتور نيز وارد مجموعه مي شوند. براي وارد کردن محلول موجود در رادياتور نياز است از يک شير استفاده شود تا در شرايط مشخصي باز شود و اجازه عبور بدهد.

ترموستات يکي از مهم ترين بخش هاي سيستم خنک کننده موتور است که پس از رسيدن دماي محلول در جريان به حد خاصي (حدود ۹۰ درجه سلسيوس) باز مي شود و محلولي که در رادياتور خنک شده است را وارد مسير خنک کاري مي کند.

در صورت بروز مشکل در ترموستات محلول خنک شده در رادياتور وارد مدار نمي شود و به همين دليل دماي موتور افزايش مي يابد.

پاره شدن تمسه پروانه

در برخي از خودروهايي که موتور آن ها به صورت طولي نصب مي شود، فن توسط يک تسمه که به پولي ميل لنگ وصل مي شود انرژي مي گيرد. با پاره شدن اين تسمه عملکرد فن متوقف مي شود و دماي موتور افزايش مي يابد.

کثيفي رادياتور

حدود هر ۸۰ تا ۱۰۰ هزار کيلومتر کارکرد موتور بهتر است تا رادياتور کاملاً تخليه شود و به طور کلي شسته شود تا جرم هاي موجود در آن از بين بروند و بازده رادياتور بيش تر شود.

تعويض ديرهنگام ضد جوش، استفاده کردن از ضد جوش با کيفيت پايين و استفاده بيش از اندازه از آب در سيستم، از علل کثيف شدن رادياتورند.

براي شستن رادياتور بايد از محلول شست‌وشو استفاده کنيد. به اين صورت که محلول را در رادياتور بريزيد و خودرو را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقيقه روشن بگذاريد، سپس کل رادياتور را خالي کنيد و آن را با ضد جوش نو پر کنيد. بهترين راه براي شست‌وشوي رادياتور، خارج کردن کامل آن و شستن آن با آب پرفشار است.

خراب شدن واترپمپ

با خراب شدن و از کار افتادن واترپمپ، جريان محلول خنک کننده به شدت افت مي کند و به اين دليل، محلول خنک کننده اي که گرم شده است طي جابه‌جايي با محلول خنک شده در رادياتور تعويض نمي شود و به اين ترتيب، کاهش دماي موتور صورت نمي گيرد.

در کنار عوامل بالا که باعث مي شوند دماي موتور بيش از حد شود، برخي عوامل نيز موجب مي شوند دماي موتور کم تر از دماي نرمال باشد. اين عوامل عبارتند از:

۱٫ به کارگيري ترموستات نامناسب که در دماي پايين تر باز مي شود.

۲٫ استفاده از فن هاي پرقدرت که کاهش دماي بيش تري را براي محلول درون رادياتور به همراه دارد.

۳٫ ريختن بيش از اندازه ضد يخ (ضد جوش) در سيستم خنک کاري که باعث مي شود گرماي بيش تري از موتور گرفته شود.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar