قمار چینی در خودروهای برقی

دنياي اقتصاد

بروزرسانی 1400/02/21 - 17:41

دنياي اقتصاد/ اکسپنگ موتورز (Xpeng Motors) يک استارت‌آپ خودروهاي برقي چيني اخيرا يک کارخانه بزرگ مونتاژ در جنوب شرقي چين به راه انداخته و در حال ساخت يک کارخانه مشابه در نزديکي آن است.

اين شرکت اعلام کرده برنامه‌هايي براي ساختن سومين کارخانه نيز دارد. ديگر شرکت سازنده خودروهاي برقي چيني نيو (Nio) نيز يک کارخانه بزرگ در مرکز چين افتتاح کرده و براي ساخت دومين کارخانه با چند مايل فاصله از کارخانه اول آماده مي‌شود. ژيجيانگ جيلي، مالک شرکت ولوو نيز ماه گذشته يک کارخانه جديد توليد خودروي برقي در شرق چين افتتاح کرد که به لحاظ اندازه با بزرگ‌ترين کارخانه‌هاي مونتاژ جهان رقابت مي‌کند. اورگرند (Evergrande) يک شرکت بسيار بزرگ املاک چيني هم به تازگي کارخانه‌هاي توليد خودروي برقي در شانگهاي و گوانجو تاسيس کرده و اميدوار است تا سال ۲۰۲۵ به اندازه کل آمريکاي شمالي خودروهاي کاملا برقي توليد کند. سرعت چين در احداث کارخانه‌هاي توليد خودروهاي برقي تقريبا به اندازه مجموع بقيه کشورهاي جهان است. توليدکنندگان چيني از ميلياردها دلاري که از سرمايه‌گذاران بين‌المللي و رهبران دلسوز محلي جمع‌آوري کرده‌اند براي غلبه بر خودروسازان حاضر در اين بازار استفاده مي‌کنند ولي نمي‌توان به موفقيت آنها زياد اطمينان کرد. بازيگران اين بازار استارت‌آپ‌ها، توليدکنندگان لوازم الکترونيکي و ديگر تازه‌کاران صنعت خودرو هستند که در واقع روي اين مساله شرط‌بندي کرده‌اند که رانندگان در چين و ساير کشورها ۴۰ هزار دلار يا بيشتر براي برندهايي که تا به حال حتي نام آنها را هم نشنيده‌اند پول بدهند. خودروسازان چيني تصديق مي‌کنند که تجربه، مزيت‌هايي به شرکت‌هاي سازنده خودروهاي برقي اعطا مي‌کند ولي همچنان بر اين مساله اصرار دارند که برنامه‌شان عملي خواهد شد. صنعت چين شتابدار است. ال‌.ام‌.سي اتوموتيو (LMC Automotive) يک شرکت داده‌پردازي بين‌المللي تخمين مي‌زند چين تا سال ۲۰۲۸ توليد خود را به ۸ ميليون خودروي برقي در سال برساند در حالي که آمار توليد خودروي برقي اين کشور در سال گذشته يک ميليون دستگاه بوده است.

اروپا در تلاش است تا آن زمان ۷/ ۵ ميليون دستگاه خودروي کاملا برقي بسازد. جنرال‌موتورز و ساير خودروسازان آمريکاي شمالي نيز برنامه‌هايي براي جبران دارند؛ جو بايدن رئيس‌جمهور آمريکا در ماه آوريل از توليدکنندگان ايالات‌متحده خواست تا تلاش خود را براي توليد خودروهاي برقي افزايش دهند. بايدن در بازديد مجازي از يک کارخانه توليد اتوبوس‌هاي برقي در کاروليناي جنوبي هشدار داد: در حال حاضر ما پشت سر چين مي‌دويم. طبق داده‌هاي شرکت داده‌پردازي ال‌.ام‌.سي خودروسازان آمريکاي شمالي درصددند توليد خود را تا سال ۲۰۲۸ به ۴/ ۱ ميليون دستگاه در سال برسانند، در مقايسه با توليد ۴۱۰ هزار دستگاهي که در سال ۲۰۲۰ داشته‌اند.

توليد سالانه خودروهاي برقي
شرکت‌هاي خودروساز بين‌المللي به پيشرفت چين کمک مي‌کنند؛ سومين کارخانه توليد خودروهاي برقي شرکت فولکس واگن اخيرا در چين توليد خود را آغاز کرده است. چين حالا به لطف استقرار بيش از ۸۰۰ هزار ايستگاه شارژ عمومي در سراسر کشور که با حمايت‌هاي دولتي ساخته شده زيرساخت‌هاي توليد خودروهاي برقي را دارد که تقريبا دو برابر ساير نقاط جهان است. با وجودي که رانندگان در ايالات ‌متحده آمريکا که با احتمال بيشتري در خانه‌هاي مستقل زندگي مي‌کنند، مي‌توانند با راحتي بيشتري ماشين‌هاي خود را در خانه شارژ کنند. با وجود استقرار ايستگاه‌هاي شارژ خودرو‌هاي برقي، در خارج از چين اوضاع آهسته‌تر پيش مي‌رود و خودروسازان در ساير نقاط جهان در نظر دارند تا چند سال ديگر به ساخت خودروهاي پلاگين‌هيبريدي با موتورهاي بنزيني کوچک ادامه دهند. اما بازار براي خودروهاي کاملا برقي امروز بزرگ‌تر از خودروهاي پلاگين هيبريد است و پيشروي خودروهاي برقي به سرعت در حال گسترش است و خودروسازاني چون جنرال‌موتورز در نظر دارند موتورهاي بنزيني و ديزلي را تا ۱۵ سال ديگر به‌طور کامل حذف کنند. براي خودروهاي جديد چيني اما برندسازي اصلي‌ترين چالش است. بيشتر برندها حتي براي رانندگان چيني هم ناشناخته هستند؛ در جاده‌هايي که با برندهايي چون بيوک، فولکس واگن و مرسدس بنز پر شده‌اند برندهاي چيني بايد تلاش زيادي براي ديده شدن انجام دهند. شرکت تجارت الکترونيک علي‌بابا و دو شرکت تحت حمايت دولت، سرمايه‌گذاري مشترکي در زمينه خودروهاي برقي به نام آي‌.ام موتورز (IM Motors) به راه انداخته‌اند که قصد دارد تحويل خودروها را از اوايل سال آينده آغاز کند.

اورگرند نام برند خود را هنگشي (Hengchi) گذاشته است. يکي از طرفداران سهام شرکت‌هاي سازنده خودروهاي برقي ارزش سهام معاملاتي هنگ‌کنگ بخش سازنده خودروهاي برقي اين شرکت را تا حدود ارزش بازار شرکت جنرال‌موتورز بالا برده است. اورگرند در نظر دارد تا سال ۲۰۲۵ سالانه يک ميليون خودروي برقي بسازد و بفروشد. اين شرکت تاکنون هيچ فروشي نداشته است! جيلي، يکي از پيشکسوتان صنعت خودروي چين که در اين کشور شناخته شده است، نام زيکر (Zeekr) را براي برند خودروي برقي خود انتخاب کرده است و در نظر دارد تحويل خود را در ماه اکتبر امسال آغاز کند.

زيکر در يک کارخانه جديد توليد خودروي برقي در نزديکي نينگبو (Ningbo) در سواحل شرقي چين، ساخته مي‌شود؛ اين کارخانه فضايي غارمانند دارد با تسمه‌هاي نقاله سفيدرنگ طولاني و رديف‌هايي از روبات‌هاي کرم رنگ پانزده فوتي که توسط شرکت سوئدي ABB ساخته شده‌اند. کارخانه زيکر با ظرفيت اوليه توليد ۳۰۰ هزار خودرو در سال ايجاد شده که بالاتر از بيشتر خودروسازان ديترويت است و مساحت آن قابليت گسترش بيشتر را دارد. هي شيائو پنگ نيز اکسپنگ را به اسم خود نام‌گذاري کرده است. ويژگي برجسته اکسپنگ چيزي شبيه دستگاه صوتي شرکت اپل است که سرويس‌هاي اينترنت خودرو چون راهنماي مسيرها، موزيک و رانندگي در بزرگراه به کمک کامپيوتر را ارائه مي‌دهد. اکسپنگ در نظر دارد تا سال ۲۰۲۱ ظرفيت توليد ۳۰۰ هزار دستگاه خودروي برقي را داشته باشد؛ اين شرکت در سال گذشته تنها يک دهم اين مقدار فروش داشته است.

آقاي هي اولين ثروت خود را با ايجاد يک شرکت مرورگر تلفن همراه به نام يو‌سي وب UCWeb به‌دست آورد. او در سال ۲۰۱۴ اين شرکت را به علي بابا فروخت و رئيس واحد خدمات تجارت تلفن همراه علي بابا شد. همان سال او با کمک دو مديرعامل سابق شرکت دولتي اتومبيل گوانجو اکسپنگ را به راه انداخت. سه سال بعد آقاي هي کنترل مستقيم اکسپنگ را به‌دست گرفت و علي بابا را که سهم کوچکي از اين خودروسازي به دست آورده بود، ترک کرد. آقاي هي ۲۳ درصد از سهام اکسپنگ را در اختيار دارد در حالي که سهم علي بابا ۱۲ درصد است.

مقامات دولتي چين در اين راه کمک‌رساني کرده‌اند؛ يک شرکت دولتي در ژائوکينگ، شهري در نزديکي گوانجو، در سال ۲۰۱۷ مبلغ ۲۳۳ ميليون دلار به اکسپنگ براي ساخت اولين کارخانه خود با ظرفيت توليد ۱۰۰ هزار خودرو وام داد و پرونده‌هاي اکسپنگ نشان مي‌دهد که اين شهر به پرداخت‌هاي بهره‌اي آن نيز يارانه پرداخت کرده است. شهر ووهان نيز به شرکت اکسپنگ کمک کرده تا براي کارخانه جديدش در آنجا زمين بخرد و وام با بهره پايين بگيرد. برايان گو، نايب‌رئيس اکسپنگ مي‌گويد دولت گوانجو نيز به اين شرکت کمک کرده ساخت کارخانه‌اش در اين شهر را شروع کند. سال گذشته پس از شرايط سخت همه‌گيري، اکسپنگ وارد وال‌استريت شد، يعني همان جا که ظهور تسلا اشتياق سرمايه‌گذاران را براي اين صنعت برانگيخته بود. اين شرکت چيني در عرضه اوليه سهام و فروش‌هاي سهام بعدي ۵ ميليارد دلار جمع‌آوري کرد. اکسپنگ بخشي از اين پول را براي احداث کارخانه‌هاي جديد و بخشي را به تحقيق و توسعه بالاخص در رانندگي خودکار اختصاص داده است.

منابع مالي فراوان اکسپنگ در اتوماسيون پرهزينه اين شرکت در کارخانه ژائوکينگ نمايان است؛ روبات‌ها سقف‌هاي خودرو با شيشه‌هاي رنگي تيره را بلند مي‌کنند و پس از چسب زدن در جاي خود محکم مي‌کنند و روبات‌هاي ديگري همان‌طور که موزيک پخش مي‌کنند جعبه‌هاي ابزار را اين طرف و آن طرف کارخانه مي‌برند. ساخت اين کارخانه تنها ۱۵ ماه زمان برده است که به‌طور قابل‌ملاحظه‌اي سريع‌تر از کارخانه‌هاي مونتاژ در غرب است. يان هوي Yan Hui مديرکل بخش مونتاژ نهايي کارخانه مي‌گويد تصميمات در اينجا بسيار سريع‌تر از توليدکنندگان قطعات خودروي آلماني که او قبلا با آنها کار مي‌کرده گرفته مي‌شوند. به گفته هي هر تغييري در طراحي زمان بسيار زيادي در آلمان نياز دارد ولي در اکسپنگ ما سريعا آن را اعمال مي‌کنيم. با وجودي که بسياري از برندهاي خودروهاي برقي در چين جديد هستند مالکان آنها آرزوهاي زيادي در خارج از مرزهاي کشور دارند. اکسپنگ صادرات به اروپا را با نروژ آغاز کرده است. چري، خودروساز بزرگ دولتي چين نيز هفته پيش اعلام کرد که سال آينده صادرات خودروهاي بنزيني خود به آمريکا را آغاز مي‌کند و با خودروهاي برقي اين روند را ادامه مي‌دهد.

ايالات‌متحده بازار سختي خواهد بود؛ دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ بر واردات خودرو از چين ۲۵ درصد تعرفه اعمال کرد که سبب کندتر شدن روند واردات شده است. بسياري از قطعات خودروهاي برقي نيز شامل همين تعرفه‌ها هستند که براي شرکت‌هاي چيني که قصد دارند خودروهاي برقي را به آمريکا منتقل کرده و مونتاژ کنند، کار را مشکل مي‌کند ولي غيرممکن نيست. در حال حاضر شرکت‌هاي چيني پتانسيل بالايي براي ساخت برندهاي خود مي‌بينند. مايکل دون مدير اجرايي شرکت مشاوره ZoZo Go متخصص در صنعت خودروهاي برقي آسيا، مي‌گويد چشم‌انداز اين صنعت روشن است و چين بر ساخت خودروهاي برقي سلطه‌گر خواهد شد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar