تولید خصوصی‌ها روی غلتک افتاد

دنياي اقتصاد/ خودروسازي بخش خصوصي روي غلتک توليد افتاد. بررسي آمارهاي توليدي وزارت صمت حکايت از آن دارد که بخش خصوصي خودروسازي کشور در ارديبهشت ۱۴۰۰ نسبت به بازه زماني سال گذشته رشد ۳۰ درصدي را در حالي تجربه کرده که سه خودروساز بزرگ کشور در همين مدت افت ۲۹ درصدي داشته‌اند.آنچه مشخص است همراه با چشم‌انداز مذاکرات هسته‌اي بسياري از شرکاي خارجي خودروسازان خصوصي که به واسطه فشار ايالات متحده مجبور به ترک ايران شدند، فعاليت خود را بار ديگر آغاز کردند اين در شرايطي است که از اواخر سال گذشته شرکت‌هاي جديدي نيز به جمع شرکاي خارجي خصوصي‌ها پيوسته‌اند.
 
براساس آمارهاي ارائه شده توسط وزارت صمت تا پايان ارديبهشت امسال خصوصي‌ها ۵ هزار و ۷۷۲ دستگاه خودرو توليد کرده‌اند. اين در شرايطي است که سال گذشته در همين بازه زماني توليد به ۴ هزار و ۴۴ دستگاه رسيده بود. در اين بين برخي از شرکت‌هايي که سال ۹۸ توليد خود را متوقف کرده بودند در اواخر سال ۹۹ بار ديگر به جمع خودروسازان خصوصي پيوسته‌اند.

آنچه مشخص است وزارت صمت به‌عنوان سياستگذار کلان خودرو، در بسته جهش توليد‌۱۴۰۰ برخلاف سال‌هاي گذشته، تيراژ خودروسازان بخش‌خصوصي را نيز هدف‌گذاري کرده است. اين وزارتخانه در ابتداي سال‌جاري توليد يک‌ميليون و ۲۵۰ هزار دستگاه خودرو را براي سال‌۱۴۰۰ پيش‌بيني کرده، اين در شرايطي است که سهم دو خودروساز بزرگ کشور يعني ايران‌خودرو و سايپا يک ميليون و ۱۰۰ هزار دستگاه در نظر گرفته شده و خودروسازان خصوصي نيز موظف شده‌اند توليد‌۱۵۰ هزار دستگاه از محصولات خود را در سال‌جاري نهايي کنند. دليل اينکه وزارت صمت در سال‌جاري علاوه بر خودروسازان دولتي برنامه توليدي را نيز به شرکت‌هاي خودروساز خصوصي ديکته کرده را بايد در ديدگاه سکاندار اين وزارتخانه جست و جو کرد.

عليرضا رزم‌حسيني از زماني که سکان هدايت وزارت صمت را در دست گرفته همواره بر شکست انحصار در بازار خودرو از مسير حضور پررنگ‌تر خودروسازان خصوصي تاکيد کرده است؛ بنابراين مي‌توان گفت در حال‌حاضر سياستگذار کلان خودرو به‌دنبال اين است تا با افزايش توليد خودروسازان بخش خصوصي، آنها سهم بيشتري از بازار خودرو را در اختيار بگيرند. وزارت‌نشينان براي اينکه اين ايده خود را عملياتي کنند در کنار هدف‌گذاري توليد براي خودروسازان دولتي، هدف‌گذاري را نيز براي خودروسازان خصوصي در‌نظر گرفته‌اند. بدون ‌ترديد تحقق هدف‌گذاري صورت‌گرفته سبب خواهد شد تا علاوه بر بالا رفتن سهم بازار و ايجاد رونق در شرکت‌هاي خودروساز خصوصي، ايده سياستگذار کلان خودرو در ارتباط با شکستن انحصار بازار خودرو تا حدودي رنگ واقعيت به خود بگيرد.

حال سوال اينجاست که آيا اين توان در خودروسازان خصوصي وجود دارد تا هدف‌گذاري صورت گرفته را عملياتي کنند يا اينکه اين هدف‌گذاري بلند‌پروازانه است و امکان تحقق ندارد؟ آنچه مشخص است همراه با برنامه‌ريزي وزارت صمت براي تخصيص سهمي معين براي خصوصي‌ها در بازار خودرو، اين بخش نيز با حمايت مسوولان صنعتي رويکرد جديدي را در توليد محصولات خودرويي اتخاذ کرده است.خودروسازان خصوصي کشور در سال ۹۲-۹۱ همزمان با اعمال تحريم‌هاي اوليه پذيراي بسياري از شرکت‌هاي خودروساز چيني به عنوان جايگزين شرکاي غربي خود شدند اين در شرايطي است که به واسطه عملکرد خصوصي‌ها، شرکت‌هاي چيني در مدت زمان کمي، موفق به اخذ سهمي قابل‌توجه از بازار خودروي ايران شدند. اما تحريم‌هاي ثانويه در سال‌۹۸چيني‌ها را نيز مجبور به ترک بازار ايران کرد .طبق آمارهاي وزارت صمت توليد ۹۳ هزار و ۴۰۰ دستگاهي بخش خصوصي در سال ۹۷ به ۳۲ هزار و ۵۰۰ دستگاه در سال ۹۸ رسيد.در تحريم‌هاي ثانويه بسياري از شرکت‌هاي خصوصي مجبور به تعطيلي خطوط توليد خود شدند و برخي ديگر با کمترين ظرفيت توليدي موجوديت خود را حفظ کردند.به اين ترتيب اين شرکت‌ها با توجه به وضعيت ناپايدار سياسي و اقتصادي کشور به اين نتيجه رسيده‌اند که تضميني بر ادامه مونتاژ خودروهاي چيني در طولاني‌مدت نيست و ممکن است با اتفاق مشابهي که در سال ۹۸ رخ داد بار ديگر مجبور به تعطيلي خطوط توليدي خود شوند.بنابراين اين شرکت‌ها رويکرد جديدي را در توليد خودرو اتخاذ کرده‌اند که موفقيت در اين مسير مي‌تواند آنها را به توليد ۱۵۰ هزار دستگاهي خودرو نزديک کند.

---

بازار

---

آنچه مشخص است خريد خط توليد خودرويي مشخص از شرکت‌هاي خارجي اين روزها در دستور شرکت هايي قرار دارد که از زيرساخت مناسب توليدي برخوردار هستند. بنابر اخبار رسمي برخي از اين شرکت‌ها با ايجاد خط مونتاژ خودرويي مشخص بيشتر به دنبال توليد خودروهاي شاسي بلند و کراس‌اوور هستند.

عملکرد بهاري خودروسازان خصوصي
از جمع ۱۴ شرکت خودروساز خصوصي تا پايان ارديبهشت‌ماه ۱۴۰۰ تنها ۶ خودروساز فعال بوده‌اند و همان‌طور که عنوان شد آنها رشد ۳۰ درصدي توليد سواري را طي ارديبهشت‌ماه امسال در قياس با همين بازه زماني در سال گذشته رقم زدند.

اما خودروسازان خصوصي چه افت و خيزي را در دومين‌ماه از سال ۱۴۰۰ تجربه کردند؟ در پاسخ به اين سوال به آمارهاي ‌ماهانه وزارت صمت در اين زمينه استناد مي‌کنيم‌. از مديران‌خودرو آغاز مي‌کنيم که بيشترين سهم را در توليد خودرو طي بازه زماني ياد شده بر عهده داشت. مديران‌خودرويي‌ها تا پايان ارديبهشت‌ماه سال‌جاري ۳ هزار و ۱۱۷ دستگاه از انواع محصولات حاضر در سبد محصولاتي خود را توليد کرده‌اند. اين خودروساز مونتاژ برند چيني «چري» و «ام‌وي‌ام» را در دستور کار دارد. ميزان توليد مديران‌خودرو تا پايان ارديبهشت‌ماه سال‌جاري در مقايسه با توليد اين خودروساز خصوصي در همين بازه زماني در سال ۹۹ از افت توليدي حول و حوش ۵/ ۴درصدي حکايت دارد. در ميان محصولات ‌مديران‌خودرو بيشترين سهم توليد را ام‌وي‌ام X۲۲ به خود اختصاص داده است. از اين محصول هزار و ۳۲۳ دستگاه توليد شده که سهم بيش از ۴۲ درصدي را به خود اختصاص داده است.

محصول بعدي که بيشترين سهم را در سبد محصولاتي اين خودروساز تا پايان ارديبهشت‌ماه به خود اختصاص داده تيگو ۷ است. ‌مديران‌خودرويي‌ها از اين محصول SUV خود ۵۰۸ دستگاه توليد کرده‌اند.

ام‌وي‌ام X۳۳ با توليد ۳۹۰ دستگاه در جايگاه سوم قرار دارد. اما در ميان محصولات حاضر در سبد محصولاتي اين خودروساز در بازه زماني ياد‌شده تيگو ۷ بيشترين رشد توليد را به نسبت سال پيش در همين بازه زماني به خود اختصاص داده است. بر اساس آمار منتشر شده توليد اين محصول رشدي در حدود ۱۱۷ درصد را نشان مي‌دهد. در مقابل آريزو‌۵ نيز بيشترين افت را تجريه کرده است. بررسي آمار توليد اين محصول سدان در ارديبهشت‌ماه امسال در مقايسه با ارديبشهت‌ماه ۹۹ از افت توليد بيش از ۵۱‌درصدي حکايت دارد. دو محصول تيگو‌۵ و ام‌وي‌ام X۵۵ نيز تا پايان ارديبهشت‌ماه ۱۴۰۰ در خطوط توليد اين خودروساز بخش خصوصي ديده نشدند. نکته قابل‌توجه در ارتباط با سبد محصولاتي ‌مديران‌خودرو اين است که تيگو ۸ به تازگي به صف محصولات توليدي آن اضافه شده است. ‌مديران‌خودرو تا پايان ارديبهشت‌ماه سال‌جاري ۶۰ دستگاه از اين خودروي ۷ نفره را توليد کردند.

حال سراغ ديگر خودروساز بخش خصوصي يعني کرمان‌موتور مي‌رويم.

کرمان‌موتوري‌ها بعد از ‌مديران‌خودرو بيشترين محصول را تا پايان ارديبهشت‌ماه ۱۴۰۰ توليد کرده‌اند. آمارها نشان مي‌دهد اين خودروساز توانسته توليد ۲ هزار و ۲۶۳ دستگاه از محصولات خود را نهايي کند.

اين خودروساز همان‌طور که عنوان شد رشد توليدي حول و حوش ۱۹۰ درصد را تا پايان ارديبهشت‌ماه سال‌جاري در قياس با ارديبهشت‌ماه سال گذشته در کارنامه خود ثبت کرده است. در سبد محصولاتي اين خودروساز کرماني، جک S۵ بيشتر سهم را در بازه زماني ياد‌شده به خود اختصاص داده است. کرمان‌موتوري‌ها از اين محصول SUV خود در دو‌ماهه ابتدايي سال جاري هزار و ۲۷۱ دستگاه توليد کردند.

مقايسه آمار توليد اين محصول تا پايان ارديبهشت‌ماه سال‌جاري با همين بازه زماني در سال گذشته بيش از ۶۳ درصد رشد را نشان مي‌دهد. بعد از جک S۵، جک S۳ جايگاه دوم را به لحاظ تيراژ به خود اختصاص داده است. اين خودروساز بخش خصوصي از اين محصول کراس‌اوور خود در بازه زماني ياد شده ۴۷۰ دستگاه توليد کرده است. جک‌S۳ در ارديبهشت‌ماه سال گذشته جايگاهي در سبد محصولاتي اين خودروساز نداشته است.جک‌J۴ نيز با توليد ۴۷۰ دستگاه در جايگاه سوم قرار دارد. اين خودرو نيز همانند جک‌S۳ در دو‌ ماهه ابتدايي سال گذشته توليد نشده است. کرمان‌موتوري‌ها نيز همانند رقيب خود يعني ‌مديران‌خودرو يک محصول SUV جديد به نام KMC K۷ را به سبد محصولاتي اين شرکت اضافه کرده‌اند.

تا پايان ارديبهشت‌ماه ۱۴۰۰ در مجموع ۴۲ دستگاه از اين محصول نوبرانه کرمان‌موتور توليد شده است. بعد از کرمان‌موتور، خودروسازي بهمن توانسته جايگاه سوم را به لحاظ تيراژ تا پايان ارديبهشت‌ماه سال جاري به خود اختصاص دهد.

بهمن‌موتوري‌ها در بازه زماني ياد شده توليد ۲۳۵ دستگاه از محصولات خود را نهايي کرده‌اند. اين ميزان توليد در سال ۱۴۰۰ در مقايسه با بازه زماني سال گذشته رشد توليدي حول و حوش ۱۷ درصد را نشان مي‌دهد. در آمارهاي ارائه شده توسط وزارت صمت جزيياتي از توليد محصولات اين شرکت عنوان نشده است.

جايگاه چهارم جدول تيراژ توليد خودروسازان بخش خصوصي به خودروسازان بم اختصاص دارد. اين خودروساز که پيش‌تر توليد محصول جيليGC۶ را در دستور کار داشت از ابتداي سال‌جاري تمرکز خود را روي محصل نوبرانه خود يعني ليفان X۷۰ قرار داده است. اين محصول نيز يک محصول SUV است که طرفداران زيادي در کشور ما دارد و اين خودروساز اميدوار است تا همان استقبالي که از ليفان X۶۰ شد براي اين محصول چيني نيز بار ديگر تکرار شود.

سروش ديزل‌مبنا نيز که بيشتر به عنوان يک تجاري‌ساز خود را مطرح کرده بود از سال گذشته به بخش توليد خودروهاي سواري ورود کرد. در حال‌حاضر اين شرکت توليد محصول روسي پاترويت را برعهده دارد. پاترويت نيز يک محصول SUV محسوب مي‌شود. سروش‌ديزلي‌ها تا پايان ارديبهشت‌ماه سال جاري توانسته‌اند توليد ۵۰ دستگاه از اين محصول را نهايي کنند. بررسي آمار توليد اين خودروساز تا پايان ارديبهشت‌ماه سال‌جاري در قياس با ارديبهشت‌ماه گذشته از رشد توليدي بيش از ۷۳۰ درصد حکايت مي‌کند.

خودروسازي راين نيز با توليد يک دستگاه خودرو در قعر جدول خودروسازان خصوصي قرار دارد.

شرکت‌هاي نظير سيف‌خودرو، عظيم خودرو، خودروسازي بايک بين‌الملل، صنعت خودروي‌آذربايجان، سازه خودروي ديار، کارمانيا و ريگان هيچ محصولي را در دو‌ماهه ابتدايي امسال در خطوط توليد خود نداشته‌اند. اين در شرايطي است که برخي اخبار از برنامه‌ريزي اين شرکت‌ها براي توليد محصولاتي متفاوت از گذشته حکايت دارد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar