دارندگان خودروی لوکس آماده پرداخت مالیات باشند


تجارت نيوز/ «لوکسسواران» بالاخره بايد ماليات بدهند. اين تصميمي است که طي ماههاي گذشته با عبور از گردنه مجلس، شوراي نگهبان و دولت، حالا به ايستگاه اجرا نزديک شده و به زودي اجرايي ميشود. در آخرين رويداد، وزارت امور اقتصادي و دارايي اعلام کرده که اطلاعات کامل خودروهاي لوکس (خودروهايي که ارزش روز آنها بيش از يک ميليارد تومان باشد)، از سوي نيروي انتظامي در اختيار سازمان امور مالياتي قرار گرفته است.
اما صاحبان خودروهاي لوکس چقدر بايد ماليات بدهند؟ بر اساس قانون جديد، خودروهايي که ارزش روز آنها بالاتر از يک ميليارد تومان باشد، مشمول ماليات خودروهاي لوکس هستند.
بر اساس قانون جديد، اگر در خانواده ۲ خودرو داريد (فقط خودروهايي که به نام افراد تحت تکفل شما هستند) و مجموع ارزش روز اين ۲ خودرو هم بالاتر از يک ميليارد تومان است، باز هم مشمول ماليات بر خودروهاي لوکس خواهيد بود.
به اين ترتيب، به نظر ميرسد که صاحبان تقريبا تمامي خودروهاي خارجي، مشمول پرداخت ماليات جديد هستند. با اين همه، ميزان ماليات خودروهاي لوکس، بسته به نوع و مدل خودرو (که اصليترين عوامل تعيينکننده قيمت هستند)، متغير است.
ماليات بالاخره به ثروتمندان رسيد
تحريمها موجب شدهاند که ساختار حاکميتي در ايران، طي يک دهه گذشته تقريبا به طور کامل از رانت نفت جدا شود. به اين ترتيب، با توجه به سهم کنونيِ نفت از بودجه سالانه در ايران، اقتصاد ايران را ديگر نميتوان به سادگي يک «اقتصاد نفتي» به حساب آورد.
در اين شرايط، از آنجا که درآمدهاي دولت از محل صادرات نفت و محصولات وابسته به آن به شدت کاهش پيدا کرده (از حدود ۱۲۰ ميليارد دلار در سال ۱۳۹۰ به حدود ۵ ميليارد دلار در سال ۱۳۹۹)، ظاهرا چارهاي نمانده جز آنکه تلاشها براي گستردهتر کردن پايه مالياتي در ايران افزايش پيدا کند.
اما از آنجا که فشارهاي اقتصادي بر دهکهاي درآمدي پايين همين حالا هم بيش از تواناييِ تحمل اين دهکها است، مجلس و دولت براي نخستين بار، آستينها را بالا زدهاند تا ثروتمندان را هدف ماليات قرار دهند.
چه کساني مشمول ماليات بر خودروهاي لوکس هستند؟
همانطور که در بالا اشاره شد، صاحبان خودروهايي که ارزش روز آنها بالاتر از يک ميليارد تومان باشد، مشمول پرداخت ماليات بر خودروهاي لوکس ميشوند و بايد به صورت سالانه اين ماليات را به سازمان امور مالياتي پرداخت کنند.
کمترين ميزات ماليات بر خودروهاي لوکس، به خودروهايي بر ميگردد که قيمت روز آنها در بازه يک تا ۱٫۵ ميليارد تومان باشد و به اين ترتيب، در اختيار داشتن يک خودروي «سراتو اتوماتيک» به ارزش حدود ۱٫۲ ميليارد تومان، مشمول پرداخت مالياتي در حدود سالانه ۱۲ ميليون تومان خواهد بود. (يعني ماهانه حدود يک ميليون تومان)
اما نکتهاي که ممکن است خيليها ندانند اين است که اگر خودروهايي که يک فرد يا افراد تحت تکفل او در اختيار دارند نيز به صورت تجميعي ارزشي بيش از يک ميليارد تومان داشته باشند، باز هم فرد، مشمول پرداخت ماليات مورد اشاره در بالا خواهد بود.
به اين ترتيب، مثلا اگر در خانواده ۲ خودرو داريد (فقط خودروهايي که به نام افراد تحت تکفل شما هستند) و مجموع ارزش روز اين ۲ خودرو هم بالاتر از يک ميليون تومان است، باز هم مشمول ماليات بر خودروهاي لوکس خواهيد بود.
اطلاعات مالياتي ايرانيها در اختيار ۹۰ سازمان
اميدعلي پارسا، رييس سازمان امور مالياتي و معاون وزير اقتصاد، همين چند روز پيش در اين مورد گفت: «تعداد سازمانها و نهادهايي که اطلاعات مالياتي را به سازمان امور مالياتي گزارش ميکنند، از ۴۷ دستگاه در سال ۱۳۹۹، اکنون به بيش از ۹۰ مورد رسيده و اين صرفا شامل ماليات بر خودروهاي لوکس هم نميشود، بلکه انواع ماليات، از جمله ماليات بر عايدي سرمايه را هم در بر ميگيرد.»
او ادامه داد: «در مورد خودروهاي لوکس هم نيروي انتظامي، اطلاعات کامل خودروهاي مورد نظر را به سازمان امور مالياتي تحويل داده و ما منتظر اعلام آييننامههاي اجرايي در اين خصوص هستيم تا اخذ ماليات را شروع کنيم.»
ماليات خودروهاي لوکس: از يک درصد تا ۴ درصد ارزش روز خودرو
پارسا ادامه داد: «اين ماليات به صورت پلهاي محاسبه ميشود، به اين صورت که از مالکان خودروهايي که قيمت روز آنها بين يک ميليارد تا يک و نيم ميليارد تومان باشد، مبلغي معادل يک درصد ارزش روز خودرو ماليات دريافت ميشود و هر چه ارزش روز خودرو از اين مبلغ بالاتر باشد، ميزان ماليات اخذ شده هم به صورت تصاعدي افزايش پيدا ميکند.»
مالک يک «لکسوس RX» به قيمت حدود ۶٫۵ ميليارد تومان، مشمول پرداخت ماليات سالانه حدود ۲۶۰ ميليون توماني خواهد بود.
اين مقام مسئول ادامه داد: «بر اساس قانون، مالکين خودروهايي که قيمت روز آنها بين يک تا ۱٫۵ ميليارد تومان باشد، يک درصد ماليات پرداخت خواهند کرد. مالکين خودروهايي که از ۱٫۵ تا ۳ ميليارد تومان قيمت دارند، ۲ درصد و مالکين خودروهايي که بين ۳ تا ۴٫۵ ميليارد تومان قيمت دارند هم سالانه معادل ۳ درصد از قيمت روز خودرو را به عنوان ماليات به سازمان امور مالياتي پرداخت ميکنند. خودروهايي که ارزش روز آنها بالاتر از ۴٫۵ ميليارد تومان باشد هم مشمول پرداخت سالانه ۴ درصد از ارزش روز خودرو به عنوان ماليات خواهند بود.»
«لوکسسوارها» و پرداختهاي سالانه چند ده ميليون توماني
اما اگر گفتههاي رييس سازمان امور مالياتي را مبنا قرار دهيم، صاحبان خودروهاي به اصطلاح «لوکس»، در عمل چقدر بايد ماليات بدهند؟ بگذاريد مثال بزنيم: مالک يک خودروي «آزرا» که قيمت آن حدود ۲٫۵ ميليارد تومان است، بايد سالانه حدود ۵۰ ميليون تومان ماليات پرداخت کند.
آمارهاي گمرک نشان ميدهند که با اين حساب، دستکم حدود ۴۵۰ هزار خودرو از سال ۱۳۹۰ به اين سو وارد کشور شدهاند. اگر حداقل قيمت را براي اين خودروها در نظر بگيريم (يعني همان يک ميليارد تومان)، صاحب هر کدام از اين خودروها بايد سالانه حدود ۱۰ ميليون تومان به دولت ماليات بدهد.
مالک يک خودروي «سوناتا» به ارزش حدود ۱٫۷ ميليارد تومان هم بايد سالانه حدود ۳۴ ميليون تومان ماليات پرداخت کند. کمترين ماليات در اين زمينه، به خودروهايي بر ميگردد که قيمت روز آنها در بازه يک تا ۱٫۵ ميليارد تومان باشد و به اين ترتيب، در اختيار داشتن يک خودروي «سراتو اتوماتيک» به ارزش حدود ۱٫۲ ميليارد تومان، مشمول پرداخت مالياتي در حدود سالانه ۱۲ ميليون تومان خواهد بود. (يعني کمابيش ماهانه حدود يک ميليون تومان)
اما وقتي پايِ خودروهاي گرانقيمتتر به ميان ميآيد، ارقام ماليات بر خودروهاي لوکس، واقعا نجومي ميشوند. به عنوان نمونه، مالک يک «لکسوس RX» به قيمت حدود ۶٫۵ ميليارد تومان، مشمول پرداخت ماليات سالانه حدود ۲۶۰ ميليون توماني خواهد بود. (همه قيمت هاتقريبي هستند.)
مالکان «بنز» و ماليات ماهانه ۲۳ ميليون توماني
اما اين سقف مالياتي نيست که لوکسسواران به زودي ناگزير از پرداخت آن خواهند بود. مرکز پژوهشهاي مجلس شوراي اسلامي، در زمان بررسي گزارش لايحه بودجه سال ۱۳۹۹، به برخي دادههاي آماري اشاره کرد که نشان ميدهند اخذ ماليات بر خودروهاي لوکس، واقعا ميتواند جيب دولت را پر پول کند.
بر اساس اين گزارش، حدود ۰.۰۳ درصد خودروهاي سواري داخل کشور (۳ در ده هزار) «مرسدس بنز» با سال ساخت بالاي ۲۰۱۰ هستند. اين رقم براي بنزهاي توليد سال ۲۰۱۵ ميلادي به بعد، به ۷ در صد هزار ميرسد.
از آنجا که بر اساس آمارهاي رسمي حدود ۲۱ ميليون خودرو در کشور پلاک شدهاند و واردات خودرو به کشور هم از سال ۱۳۹۷ تاکنون ممنوع بوده است، ميتوان گفت حدود ۶ هزار و ۵۰۰ دستگاه بنز با سال ساخت بالاتر از ۲۰۱۰ در ايران وجود دارد.
اما مالکان اين بنزها چقدر بايد ماليات بدهند؟ مالک يک خودروي «بنز E200» که حدود ۷ ميليارد تومان قيمت دارد، بايد سالانه حدود ۲۸۰ ميليون تومان (يا ماهانه حدود ۲۳ ميليون تومان) ماليات بدهد.
بر اساس آمارها، حدود ۰.۰۳ درصد خودروهاي سواري داخل کشور (۳ در ده هزار) «مرسدس بنز» با سال ساخت بالاي ۲۰۱۰ هستند. اين رقم براي بنزهاي توليد سال ۲۰۱۵ ميلادي به بعد، به ۷ در صد هزار ميرسد.
اگر حداقل قيمت يک بنز با سال ساخت بالاي ۲۰۱۰ را حدود ۲ ميليارد تومان در نظر بگيريم و حدود ۶ هزار و ۵۰۰ دستگاه از اين بنزها هم در ايران موجود باشند، اين به معناي آن است که مالک هر يک از اين بنزها سالانه حدود ۴۰ ميليون تومان ماليات خواهد داد و مجموع اين ماليات هم در کمترين حالت به سالانه ۲۶۰ ميليارد تومان ميرسد.
مجموع درآمد دولت از ماليات بر خودروهاي لوکس چقدر خواهد بود؟
به اين ترتيب، دولت فقط و فقط از «بنزسوارها» و آن هم آنهايي که مدل بنزشان بالاتر از ۲۰۱۰ ميلادي است، در کمترين حالت سالانه ۲۶۰ ميليارد تومان ماليات اخذ ميکند. از آن سو، در حالي که آمار دقيقي از تعداد خودروهاي خارجي با قيمت بالاتر از يک ميليارد تومان در ايران در دسترس نيست، ميتوان با بررسي آمار واردات خودرو به کشور از سال ۱۳۹۰ تا سال ۱۳۹۷ (سال آغاز ممنوعيت واردات خودروهاي خارجي) تعداد تقريبي خودروهاي خارجي که بين ۳ تا ۱۰ سال عمر دارند را محاسبه کرد.
آمارهاي گمرک نشان ميدهند که با اين حساب، دستکم حدود ۴۵۰ هزار خودرو از سال ۱۳۹۰ به اين سو وارد کشور شدهاند. اگر حداقل قيمت را براي اين خودروها در نظر بگيريم (يعني همان يک ميليارد تومان)، صاحب هر کدام از اين خودروها بايد سالانه حدود ۱۰ ميليون تومان به دولت ماليات بدهد.
مجموع اين مالياتها، ماهانه به ۴۵۰ ميليارد تومان و سالانه به حدود ۵ هزار و ۴۰۰ ميليارد تومان ميرسد. توجه داشته باشيد که اين محاسبه تنها براي خودروهاي «وارداتي»، آن هم در فاصله سالهاي ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۷ صورت گرفته و علاوه بر اين، براي سادهسازي محاسبه قيمت همه اين خودروها «يک ميليارد تومان» در نظر گرفته شده است!