قصه ما و سریال خاطره‌انگیز «سال‌های دور از خانه»

فیلم نیوز/ «سال‌های دور از خانه» یکی از خاطره‌انگیزترین سریال‌های ژاپنی در ذهن مخاطبان ایرانی است؛ سریالی که در دهه شصت مثل بمب صدا کرد و تاثیر بسیاری روی سبک زندگی مخاطبانی داشت که زندگی‌شان با محدودیت‌های دوران جنگ ایران و عراق گره خورده بود. این سریال تا به حال بارها روی آنتن رفته و هربار با استقبال فراوانی روبه‌رو شده. حالا هم چند روزی است که انتشار خبر بازپخش آن در شبکه تماشا بار دیگر واکنش‌های مثبتی به همراه داشته است.
شبکه تماشا تصمیم دارد از شامگاه جمعه 29 تیر سریال ژاپنی «سال‌های دور از خانه» معروف به «اوشین» را هرشب ساعت 20:30 روی آنتن بفرستد. سریالی خاطره‌انگیز که تماشای آن با بخشی از فرهنگ مردم در دهه شصت گره خورده است. به این بهانه نگاهی داریم به حال‌وهوای این سریال و شرایطی که در زمان پخش آن در جامعه وجود داشت.

درباره سریال «سال‌های دور از خانه» 

اوشین، اولین بار 4 آوریل 1983 (برابر با 15 فروردین 1362 شمسی) از کانال تلویزیونی «ان اچ کی/ NHK» – تنها سازمان رادیو تلویزیونی ژاپن – و در بخش درام‌های تلویزیونی صبحگاهی به روی آنتن رفت و تا 31 مارس 1984 میلادی هم ادامه پیدا کرد. این سریال به صورت اپیزودهای 15 دقیقه‌ای پخش می‌شد، از همان ابتدا توانست در یک چشم برهم زدن و ظرف مدت بسیار کوتاه، بخش قابل توجهی از مخاطبان را پای تلویزیون‌هایشان میخکوب کند. این سریال به ترتیب سر از کشورهای مختلف جهان از جمله ایران درآورد.
 قصه سریال «سال‌های دور از خانه» براساس ماجرای واقعی یک زن موفق ژاپنی نوشته و ساخته شد.
اوشین یک داستان واقعی 

---

بازار

---

زمان پخش سریال «اوشین» خیلی‌ها تصور می‌کردند، داستانی که پیش رویشان قرار دارد، صرفا از تخیلات هاشیدا سوگاکو، نویسنده ژاپنی این سریال سرچشمه گرفته و طبیعتا نمی‌تواند واقعی باشد. اما خود سوگاکو در جایی گفته که داستان اوشین را در واقع از روی زندگینامه زنی ژاپنی نوشته و اتفاق‌هایش تا حدی واقعی است. این زن مادر فردی به نام کازائو وادا بوده که بعد از دوران سختی،  با تاسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای مواد غذایی در سراسر ژاپن تبدیل به تاجری ثروتمند می‌شود. نویسنده از روی یک سری نامه‌های بی‌نام و نشان که از آن دوره به جا مانده بوده، محور اصلی این داستان را  شکل داده و زندگی و سختی‌های این شخصیت را تا حدی بازسازی کرده.
اهمیت اوشین برای مردم ایران

  اواسط جنگ ایران و عراق تلویزیون، عملا محصول خاصی برای عرضه نداشت و «دیدنی‌ها»، «اخلاق در خانواده» یا نهایتا سریال «آینه»، تنها جذابیت‌های این رسانه دو کانالی بودند، «اوشین» یک جورهایی تنها نقطه امید مخاطبان ریز و درشت تلویزیون به حساب می‌آمد؛ قصه دختری رنج کشیده که خودش و خانواده‌اش به بدترین نوع فقر مبتلا بودند و غول جنگ و بمباران، روی زندگی خانوادگی و اجتماعی آنها هم سایه انداخته بود. «اوشین» از فرهنگی دیگر بود اما تماشای رنج‌ها و مقاومت‌هایش می‌توانست در روزهای پر ترس و وحشت آن دوران ایران، از دو جهت نقطه امیدی در دل‌ها به وجود آورد. یکی از این بابت که به برکت پخش این سریال، می‌توانستند تمام طول هفته را برای دنبال کردن قصه این دختر، منتظر بمانند و با بهبودی‌های چند وقت یک بار و کوتاه مدت زندگی‌اش دلخوش شوند و دیگر اینکه مطمئن باشند تحمل شرایط سخت جنگ، فقط و فقط برای آنها نیست.
 با ورود داستان به مقطع جوانی کاراکتر اوشین و ورود بازیگر این نقش میزان مخاطبان سریال افزایش چشمگیری در ایران پیدا کرد.
همراهی اوشین با فضای جنگ 

رویارویی اوشین با قحطی‌های دوران جنگ، فقر فرهنگی مردم، خوردن غذاهای ارزان قیمت مثل برنج و تربچه، فرستادن بچه‌ها برای کار به خانه ارباب‌ها ومالکان زمین و از همه مهمتر اضطراب و نگرانی‌‌اش برای حضور پسرانش در جنگ، مسائلی بودند که ایرانیان، آن زمان کاملا درک می‌کردند. حال و هوای سریال «اوشین» و فرهنگ صبر و تحملی که این شخصیت با خود آورد، طی مدت کوتاهی، نه تنها در ایران که در بیشتر کشورهای مهم آسیا و حتی اروپا نفوذ کرد. در فاصله یک سال، اوشین تبدیل شد به نماد مقاومت بسیاری از کشورها و نامش بر سر زبان‌ها افتاد.

رویکرد سیاسی اوشین 

مضمون آغشته به خشونت و سیاه این سریال ابتدا باعث شده بود شبکه‌های تلویزیونی ژاپن از پخش این سریال 279 قسمتی خودداری کنند. حتی شبکه NHK هم، اول با پخش این سریال مخالف بود. هاشیدا سوگاکو، نویسنده این سریال درجایی گفته:«آن زمان به من گفتند نمی‌توانیم به شکل علنی با مسایل و دشواری‌های دوره میجی رو به رو شویم.» دوره میجی، در حقیقت، دورانی 45 ساله از تاریخ ژاپن را در برمی‌گیرد که از اکتبر 1868 تا ژوییه 1912، امپراتور «می‌جی» بر این سرزمین فرمانروایی می‌کرد. اما زمانی که میکیو کاواگوچی بر سر کار آمد و مدیریت این کانال تلویزیونی را عهده دار شد، موافقت کرد که اوشین از آنتن این شبکه تلویزیونی پخش شود.
 یکی از شایعات پیرامون سریال «اوشین» این بود که در ایران داستان با ممیزی و دوبله تغییر بسیاری پیدا کرده است.
سانسور سریال

«سالهای دور از خانه»، زمانی روی آنتن تلویزیون ایران رفت که به دلیل فضای بعد از انقلاب و دوران جنگی آن زمان، خط قرمز‌های فراوانی برای برنامه‌ها وجود داشت. برای همین هم همان زمان خیلی‌ها معتقد بودند که داستانی که تلویزیون ایران از «اوشین» پخش کرد، در بخش‌هایی کاملا با واقعیت آن متفاوت بود. البته در آن زمان شایعاتی شنیده‌ می‌شد از اینکه «اوشین» در دوره‌ای از زندگی‌اش، به جمع زنان بدکاره وارد می‌شود و سانسورها هم درست در همین بخش‌ها اتفاق افتاده. اما چندین سال بعد، ژاله علو، مدیر دوبله این سریال، در گفت‌وگو با مجله 24 اعلام کرد که اتفاقا اوشین اصلا به چنین جمعی واردنشده و علت اصلی این سانسورها، خصلت ضد جنگ و چپ گرایی این سریال بوده. آنطور که او توضیح داده بود، اوشین کلا از جنگ بیزار بود و آن زمان هم در فرستادن فرزندانش به جنگ، تردید فراوانی داشت.

ورود اوشین به فرهنگ عامه 

طی سال های دهه 1980 میلادی که مردم در حال دست و پنجه نرم کردن با پیامدهای پس از جنگ جهانی دوم و تبعات بعدی آن از جمله «حباب اقتصادی» بودند، اصطلاح «رژیم اوشین» باب شد و بر سر زبان ها افتاد که بر اساس آن، مردم به سمت خوردن برنج و تربچه، غذای اصلی اوشین در اغلب قسمت‌های این سریال، سوق پیدا کردند. حتی ایرانی‌ها نیز که تماشاگر اوشین، به عنوان نخستین سریال پس از انقلاب از صداوسیما جمهوری اسلامی، بودند و در سال های پرالتهاب جنگ تحمیلی پای تماشای این سریال می نشستند، مدتی به خوردن برنج و تربچه روی آوردند تا ببینند غذایی که اوشین با آن همه ولع نوش جان می‌کرد، چه طعمی می تواند داشته باشد. مغازه‌های مخصوص فروش البسه دست دوم نیز که به «تاناکورا»، نام شوهر اوشین معروف شد، زیرا در قسمت هایی از سریال می بینیم که او به همراه شوهرش از راه فروش لباس های دست دوم امرار معاش می کنند و روزگار می گذرانند.
اهمیت اوشین در کشورهای آسیایی 

سه دهه پیش، زمانی که اوشین در کشورهایی آسیایی درحال توسعه روی آنتن رفت، توانست محبوبیتی بی نظیر و کم سابقه میان بینندگان پروپا قرص سریال‌های تلویزیونی به دست آورد. شبکه رادیو و تلویزیون اندونزی زمانی که پخش این سریال را آغاز کرد هدف آماج حملات و اعتراضات تند مردمی قرار گرفت که به زمان پخش اوشین همزمان با ساعت آماده کردن شام انتقاد داشتند و دل شان می خواست سرفرصت و با فراغ بال به تماشای سریال ژاپنی محبوب‌شان بنشینند. در میان هندی‌ها، بعد از «جانی سوکو و آدم آهنی غول پیکرش»، اوشین، محبوب ترین سریال ژاپنی محسوب می‌شود که طی سه دهه گذشته در تلویزیون این کشور به نمایش درآمده است. آمارهای رسمی نشان داده‌ است که در سال 1983 و بعد از آنم، فقط در کشور چین، 200 میلیون بیننده، اوشین را تماشا کرده‌اند.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar