معرفی یک قهرمان آبرومند در مستند «یک وجب خاک»

 زندگی مدرن یا همان عصر جدید ممکن است با بسیاری از مفاهیم همچون شرافت، غیرت و درست‌کاری بیگانه باشد، این موضوع در میان برخی از نسل z هم تسری پیدا کرده و شاید درک بسیاری از مفاهیم برای آنها سخت باشد.

مستند «یک وجب خاک» که در هجدهمین دوره جشنواره سینما حقیقت اکران خواهد شد در راستی همین مفاهیم و بع دو راهی‌هایی که گاها انسان بر سر آن‌ قرار می‌گیرد، می‌پردازد.

نیما مهدیان -کارگردان مستند «یک وجب خاک»- در گفت‌وگو با ایسنا در مورد موضوع مستند خود گفت: قهرمان داستان ما یک خانم از یک خانواده شریف است که به دلیل وجه‌ای که خانواده‌اش دارد گاها مورد اتهام‌هایی قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: اصل موضوع داستان ما «شرافت انسانی» است، یعنی سعی کردیم جایی را به تصویر بکشیم که یک انسان بر سر دو راهی قرار می‌گیرد و آنجا باید انتخاب کند که به سمت‌ شرافت می‌رود یا نه؟، در واقع ما می‌خواهیم به مخاطب بگوییم که بر سر دو راهی کسانی ماندگار و قهرمان‌ می‌شوند که شرافت و آزادگی را انتخاب ‌کنند.

این‌ مستندساز خاطرنشان کرد: در جامعه ما افرادی هستند که هیچ‌گاه برای خدمتی که انجام دادند منتی بر سر کسی نداشتند، از جمله شهدا، ایثارگران، کارگران سخت‌کوش، پاکبانان و... اما متاسفانه گاهی شاهد هستیم که خانواده‌های این افراد در عین حالی که منتی بر سر جامعه ندارند اما مورد هجمه قرار می‌گیرند.

مهدیان ابراز کرد: برای نمونه شاید بتوان گفت یک‌ زمانی موجی به راه افتاد مبنی بر اینکه که چرا خانواده شهدا، جانبازان و ایثارگران از سهمیه کنکور استفاده می‌کنند، یا اینکه چرا عیدی کارگران یا بیمه بازنشستگی آنها با دیگران متفاوت است. اما نکته‌ی حائز اهمیت اینجاست که آیا کسی خود را جای خانواده این افراد گذاشته است؟.

وی افزود: یکبار خودمان را جای یک خانواده شهید یا حتی خانواده یک کارگر معدن که دیگر پدرشان را در قید حیات ندارند بگذاریم و ببینیم بدون پدر چه سختی‌هایی را در زندگی باید تحمل کنند. ضمن اینکه این خانواده‌ها بابت خدمات پدر، برادر یا خواهرشان هیچ توقعی ندارند و تنها به قهرمان خانواده‌شان می‌بالند و صورت‌شان را با سیلی سرخ نگه می‌دارند.

این مستندساز یادآور شد: زمانی در دوران کرونا ما شهدای سلامت را داشتیم؛ دکترها و پرستارانی که از جان‌ و دل برای سلامت مردم جنگیدند اما در نهایت جان خودشان را فدا کردند، آیا کسی تا به حال به سراغ خانواده آنها رفته تا ببیند برخی از آنها چگونه شرافتمندانه اما با سختی زندگی می‌کنند.

مهدیان با بیان‌ اینکه در مستند «یک وجب خاک» سعی کردیم اهمیت شریف زندگی کردن را نشان بدهیم، گفت: خیلی از قهرمانان کشور ما دیگر در قید حیات نیستند اما شریف بودن آنها عامل ماندگاری‌شان شده است. همچنین خانواده‌های بسیاری از این افراد باوجود سختی‌های فراوان شریف زندگی می‌کنند و دردها و غم‌هایشان‌را فریاد نمی‌زنند.

وی تصریح کرد: در فیلم‌ مستند «یک وجب خاک» هم قهرمان اصلی داستان ما بانویی از یکی از خانواده‌های شریف جامعه است که در لایه اول داستان با مشکل مسکن روبه‌رو است، در ادامه لایه‌های بعدی داستان هم سایر مشکلات اجتماعی این خانم به تصویر کشیده می‌شود.

این مستندساز ادامه داد: ما در طول این مستند به این خاطر که ممکن است دغدغه و سوالات ما با مخاطب عام مشترک باشد دوربین‌ را در اختیار سوژه قرار دادیم نه سوژه را در خدمت دوربین. در اصل خواستیم مخاطب یک کشف و شهود درستی از مشکلات‌ یک‌ انسان شریف داشته باشد به همین خاطر گاهی فرصت نصب سه پایه دوربین را هم نداشتیم و نمی‌خواستیم کار از ریتم واقعی خود بیافتد.

مهدیان بیان کرد: این مستند ۷۳ دقیقه است که البته به خاطر پرهیز از سیاسی کاری یک بخش‌هایی از کار حذف شد تا رنگ و بوی سیاسی یا جناح خاصی را به خود نگیرد.

وی در پایان با اشاره به اینکه این مستند محصول مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی گفت: تولید فیلم مستند «یک وجب خاک» نزدیک به یک سال طول کشید و در طول کل ساخت این‌ مستند تلاش کردیم حقیقت را همانطور که هست نشان دهیم.

نیما مهدیان پیش از این نیز مستند «دلبران»، «آن مرد با اتوبوس آمد»، «میراث‌ناپدری»، «انگشتر بی نگین»، «سفره‌دار» و «خانه سرخ» را ساخته است.