کارنامه زندهیاد دنیا فنیزاده به مناسبت سالگرد درگذشتش
فیلم نیوز/ هشتم دیماه سالگرد درگذشت دنیا فنیزاده است. او از اواسط دهه 60 و در سن 18 سالگی با عروسکگردانی پا به این دنیا گذاشت و طی 30 سال، به عروسکهای زیادی جان داد که میان بچهها و مخاطب بزرگسال ایرانی بسیار محبوب و مشهور بودند. «عروسک کلاهقرمزی» محبوبترین شخصیت عروسکی است که با دستان زندهیاد فنیزاده جان گرفته.
در دهه 60 و 70 که سرگرمی تصویری بچهها به سینما و چند ساعت کوتاه برنامه کودک در تلویزیون محدود میشد، برنامههای عروسکی از پرمخاطبترین تولیدات تلویزیون بودند. سال 1364، فرزند پرویز فنیزاده دختری 18 ساله بود که به پیشنهاد یکی از دوستان خانوادگی در برنامهای به نام «چتر» کار عروسکگردانی انجام داد. علاقه دنیا فنیزاده به کار کودکان و استعدادی که در عروسکگردانی از خود نشان داد، باعث شد که بعد از آن کار بازهم پیشنهاداتی به او شود. او تا سال 1395 و تا زمانی که بر اثر سرطان درگذشت، به طور مستمر کار عروسکگردانی میکرد. در برخی از کارهایی که حضور داشت، نامش با شخصیت عروسکی که به آن جان میداد معرفی میشد. اما مثلا در آثار مشهوری مانند «گربههای آوازخوان» هم حضور داشته که در چند نقش کمک میکرده. از طرفی خودش در یک مصاحبه گفته که در عروسکگردانی «خانه مادربزرگه» به دوستانش کمک می کرده، اما شخصیتی که بر عهده داشته مشخص نیست. در این سالها دنیا فنیزاده به چند شخصیت عروسکی مهم جان داد که مرور آنها یادآور کار تخصصی او در این زمینه است.
هادی | هادی و هدا | 1364
«هادی» یکی از عروسکهای خاطرهانگیزی است که در مجموعه «هادی و هدا» گردانندگی آن را دنیا فنیزاده برعهده داشت.
یکی از مجموعههای عروسکی که در بحبوحه جنگ ساخت شد و در آن روزگار بسیار مورد استقبال قرارگرفت، «هادی و هدی» بود. مجموعهای با آیتمهایی کوتاه درباره یک خانواده که نقشهای اصلی آن را یک خواهر و برادر به نامهای هادی و هدی برعهده داشتند و در تلاش بود که مسایل خانوادگی را با زبانی کودکانه منتقل کند. دنیا فنیزاده در همان سال اول ورود به کار عروسکگردانی، شخصیت هادی را در دست گرفت و این کاراکتر عروسکی در میان تولیدات کم آن سالها بسیار محبوب شد.
کلاه قرمزی | مجموعه آثار | 1395 تا 1370
زندهیاد فنیزاده از سال 1370 عروسکگردان «کلاه قرمزی» بود.
در اوایل دهه هفتاد برنامهای به نام «جغجغه و داداشش» با اجرای ایرج طهماسب روی آنتن تلویزیون رفت که پس از مدتی به «صندوق پست» مشهور شد. در یکی از قسمتهای این مجموعه شخصیتی به عنوان میهمان وارد میشود به نام «کلاه قرمزی». دنیا فنیزاده که تا قبل از ورود کلاهقرمزی عروسکگردان دیگر شخصیتها بود، کلاهقرمزی را به دست میگیرد و این شروع جان بخشیدن به این شخصیت محبوب میشود که تا 2 دهه بعد ادامه پیدا میکند. سال 1373، بعد از اینکه دیگر کلاه قرمزی به یکی از شخصیتهای اصلی «صندوق پست» تبدیل شد، ایرج طهماسب و حمید جبلی تصمیم گرفتند با محوریت این شخصیت فیلم سینمایی بسازد. این فیلم یکی از آپرفروش و محبوب تاریخ سینمای ایران است. دنیا فنیزاده در این فیلم و سه قسمت بعد آن به عنوان عروسکگردان کلاه قرمزی حضور داشت. در فاصله سالهای 1388 تا 1397، ایرج طهماسب، کلاه قرمزی را در کنار تعداد زیادی از شخصیتهای عروسکی جدید در قالب یک جنگ نوروزی هر سال به تلویزیون میآورد. دنیا فنیزاده مانند تمام 20 سال گذشته مسول جان بخشیدن به کلاه قرمزی بود. این روند تا سال 1395 ادامه پیدا کرد. اما در این سال او بر اثر سرطان درگذشت و از آن به بعد تا پایان مجموعه کلاهقرمزی مسئول این شخصیت شیما بخشنده بود.
خاله قورباغه | خاله قورباغه و آقا پسر | 1376
«خاله قورباغه» از جمله عروسکهای است که گردانندگی آن را دنیا فنیزاده برعهده داشت.
در اواخر دهه 60 فیلمی توسط کامبوزیا پرتو ساخته شده به نام «گلنار» در این فیلم شخصیتی وجود داشت به نام خاله قورباغه. در اواسط دهه هفتاد، مریم مصفا و مشاوره هنری مرضیه محبوب اسپینآفی از روی این فیلم ساختند و در قابل سریالی به نام «خاله قورباغه و آقا پسر» راهی آنتن کردند. سریالی که بسیار مورد استقبال قرارگرفت. یکی از شخصیتهای مهمی که جان بخشیدن به آن بر عهده دنیا فنیزاده بود، «خاله قورباغه» بود.