فارس/ صنعت سينماي هند در سال ۲۰۱۴ هم مثل سالهاي قبل فاتح اصلي جدول گيشه نمايش سينماها بود و هاليوود را به حاشيه راند.
سال 2014 همچنين شاهد يک رکورد شکني تاريخي هم بود و صنعت سينماي کشور را در مسير تازهاي قرار داد.
براساس اسناد رسمي منتشر شده در اين کشور آسيايي، تمام 10 فيلم اول فهرست جدول فروش گيشه نمايش سينماها در سال 2014 در اختيار فيلمهاي هندي بوده است. محصولات سينماي هند در ژانرهاي مختلف و با هزينههاي توليد متفاوت، توانستند نظر مثبت تماشاگران سينما را در نقاط مختلف کشور جلب کنند و به فروشهاي بالايي دست يابند. اين موفقيت کلان در شرايطي نصيب فيلمهاي هندي شد که در يک رقابت برابر با فيلمهاي پرهزينه هاليوودي بودند و هيچ منعي براي نمايش عمومي محصولات آمريکايي وجود نداشت. در حقيقت، محصولات هاليوودي در بهترين وضعيت ممکن در هند اکران عمومي شدند و تماشاگران بومي فرصت و امکان آن را داشتند که اين فيلمها را براي تماشا انتخاب کنند. فيلمهاي هاليوودي هم به زبان اصلي در هند به روي پرده سينماها رفتند و هم به صورت دوبله شده. در عين حال، نسخههاي دوبله شده اين فيلمها هم از تنوع فراواني برخوردار بودند. در کنار نسخههاي دوبله شده به زبان هندي، نسخههايي هم به زبان ايالتهاي بزرگ هند دوبله و در اين مناطق به نمايش درآمدند. اما در سراسر کشور هند، تماشاگران سينما ترجيح دادند به تماشاي داستانها و ماجراجوييهاي کاراکترهايي بنشينند که از جنس و آب و رنگ خودشان هستند و فيلمهاي هندي، انتخاب اول و اصلي آنها بودند.
موفقترين فيلم در بين محصولاتي که در طول سال 2014 به روي پرده سينماها رفت، کمدي درام علمي تخيلي «پيکي» با بازي عامرخان است. اين فيلم با آن که در روزهاي پاياني سال به نمايش عمومي درآمد، اما بلافاصله تبديل به پديده اصلي سال شد و يک پايان خاطره انگيز را براي صنعت سينماي هند رقم زد. «پيکي» توانست عنوان پرفروشترين فيلم سال 2014 جدول گيشه نمايش سينماهاي هند را از آن خود کند. اين در حالي است که هنور هم اکران عمومي آن ادامه دارد و بخش مهمي از فروش آن، در روزهاي آغازين سال 2015 بوده است. اما از آن جا که نمايش عمومي فيلم در سال گذشته ميلادي بوده، فروش آن در سال جديد هم به حساب فروش و موفقيت سال قبل گذاشته ميشود. کمدي علمي تخيلي عامرخان نه تنها لقب پرفروشترين فيلم سال 2014 را گرفت، بلکه يک رکورد تازه فروش را هم به نام خودش ثبت کرد و دوران جديدي را براي کل صنعت سينماي باليوود رقم زد. فيلم در هفدهمين روز اکران عمومي خود به يک فروش غير قابل تصور و هيجان انگيز 300 کروري (هر 100 کرور معادل 18 ميليون دلار است)دست پيدا کرد. تا قبل از اين يک فروش 300 کروري براي محصولات هندي، چيزي شبيه رويا بود، ولي عامرخان توانست اين رويا را به واقعيت تبديل کند. تحليلگران اقتصادي سينما در هند ميگويند حالا ديگر دور از انتظار نيست که فيلمهاي جديدي هندي در سال جديد و سالهاي بعد، به راحتي به يک فروش 300 کروري دست پيدا کنند. در همين رابطه، شعار صنعت سينماي هند در سال جديد ميلادي، دست يافتن به رکورد فروش 350 تا 400 کروري است.
* خانهاي سرنوشت ساز
اهل فن ميگويند اين روزها حرف اصلي و اول را در صنعت سينماي هند و جدول گيشه نمايش، سه خان بزرگ باليوود ميزنند. اشاره آنها به عامرخان، شاهرخخان و سلمان خان سه بازيگر مسلمان هند است که طي چند دهه اخير، هميشه فيلمهايشان بالاترين تعداد تماشاچي را داشته و صدرنشين و رکوردشکن جدول گيشه سينماها بودهاند. «سال نو مبارک» فيلم جديد شاهرخ خان در ايام جشن ديوالي (جشن سال نو هندي) در ماه اکتبر به نمايش عمومي درآمد و 203 کرور فروش کرد با اين رقم فروش،فيلم تبديل به دومين فيلم پرفروش سال 2014 شد.. سلمان خان هم «هيجان» را در تعطيلات عيد فطر به روي پرده فرستاد و شاهد يک فروش بالاي 231کروري براي آن بود. اين بازيگر در فصل بهار هم فيلم موفق «جي هو» را در سينماي کشور داشت و پس از يک سال و نيم دوري از پرده سينماها، با دو فيلم به ديدار تماشاگران آمد. تحليلگران اقتصادي سينما ميگويند هرسال بخش مهمي از فروش فيلمهاي سينمايي اختصاص به اين سه خان بزرگ باليوود دارد.
*سرشناسهاي موفق
بازيگران با سابقه و قديميتر هندي هم موفق شدند در سال 2014 فيلمهاي موفق و پرفروشي روانه پرده سينماها کرده و موفقيت بيشتر و بالاتر جدول گيشه نمايش را سامان دهند. هريتيک روشن با فروش 181 کروري «بنگ بنگ» سومين فيلم پرفروش سال را ارائه داد. اين کمدي اکشن نسخه دوباره سازي شده «شب و شواليه» تام کروز بود. در حاليکه نسخه اصلي در آمريکا فروش خوبي در جدول گيشه نمايش نداشت، اما نسخه دوباره سازي شده هندي آن، بسيار موفق بود. هريتيک روشن که از سال دو هزار فعاليت بازيگري را شروع کرد و فرزند راکش روشن فيلم ساز و بازيگر قديمي هند است، راه سه خان بزرگ باليوود را در پيش گرفته و هر سال فقط در يک فيلم سينمايي بازي ميکند. آکشي کومار که لقب تام کروز هند را دارد و متخصص نقشهاي اکشن است، «تعطيلات» را با فروشي 113کروري روي پرده داشت. اين اکشن دلهرهآور مضموني ميهن پرستانه هم داشت. آکشي کومار دو فيلم ديگر هم در سال 2014 به روي پرده سينماها فرستاد که شکست تجاري خوردند. آجي ديوگان هم با «بازگشت سينگهام» از جمله بازيگران قديميتر موفق بود. اين فيلم که قسمت دوم يک اکشن سياسي و اجتماعي است، 140 کرور فروش کرد.
* رقابت زنانه
با آن که سينماي هند يک سينماي مردانه ارزيابي شده و کاراکترهاي زن معمولا در فيلمهاي آن نقش مهم و تعيين کنندهاي ندارند، اما در سال 2014 چند فيلم با محوريت زن اکران عمومي شد. راني موکرجي با «مرداني» موفقترين فيلم و کاراکتر را ارائه کرد. او در قصه فيلم (که يک مضمون اجتماعي ملتهب و غير باليوودي داشت) در نقش يک افسر سخت کوش ظاهر شد که به مبارزه با گروههاي تجارت زنان و کودکان مبارزه ميکند. فيلم نه تنها مورد حمايت تماشاگران قرار گرفت و 35 کرور فروش کرد، بلکه تحسين منتقدان سختگير را هم به همراه داشت. پريانکا چوپرا هم در در درام ورزشي «مري کوم» کاراکتر يک ورزشکار مصمم را بازي کرد. هر دو فيلم حال و هوايي واقعگرا داشتند و چهرههايي واقعي از زنان جامعه هند و موقعيتهاي دشوار آنان را به نمايش گذاشتند. فروش «مري کوم» حدود 52 کرور بود. «کوئين» هم با فروش 62 کروري خود، جزو کارهاي موفق سال بود. کانگانا رانوت در قصه فيلم نقش جواني آرزومند را بازي ميکند که در آستانه ازدواج، از سوي همسر آيندهاش طرد ميشود. خانواده دختر او را به سفري دور دست ميفرستند تا اين خاطره تلخ را فراموش کند. در «خوب صورت» هم سونم کاپور يک مربي ورزشي است که سر زندگي و شادماني را وارد عمارت بزرگ و سرد يکي از مهاراجه هاي قديمي هند ميکند. اين فيلم با فروشي 36 کروري روبرو شد. تحليلگران سينمايي از ويديا بالان به عنوان چهره بدشانس سال گذشته ميلادي اسم ميبرند. او که به عنوان سردمدار بازي در نقشهاي زن محور سالهاي اخير شناخته شده، کمدي اجتماعي «بابي جاسوس» را روي پرده داشت که شکست تجاري خورد.
سينماي واقعگرا
باليوود در سالهاي اخير فيلمهايي تهيه کرده که شباهتي به محصولات رنگارنگ و رويا پرداز هميشگياش ندارد و بيشتر شبيه محصولات رئاليستي سينماي غير متعارف است. سال 2014 به جز «مرداني» و «مري کوم» چند فيلم واقع گراي ديگر هم ساخته شدند که با استقبال تماشاگران روبرو شدند. «حيدر» با بازي شاهد کاپور و فروش 50 کروري خود، زندگي مردم عادي مناطق مسلمان نشين هند را به تصوير کشيد. کمدي انتقادي و اجتماعي «بازگشت بوت نات» هم آميتاب باچان را در نقش روح سرگرداني به نمايش گذاشت که قصد کمک به مردم ستمديده شهر رادارد. بخشي از قصه فيلم ، به موضوع جنجالي انتخابات سراسري در کشور هند ميپرداخت و يک پيام قوي اجتماعي را با خود به همراه داشت. البته تمام فيلمهاي واقعگراي باليوودي مثل اين فيلمها شانس فروش خوب و بالا را در جدول گيشه نمايش سينماها نداشتند و با استقبال بالاي تماشاگران روبرو نشدند.
* جوانان
سال 2014 هم مثل سالهاي قبل از آن، شاهد موفقيت بازيگران جوان بود . اين جوانها در کنار بازيگران قديميتر سينماي هند توانستند يک توازن نسبي در بين فيلمهاي مطرح و پرفروش سال سينماي هند ايجاد کنند. سه بازيگر جوان با نمايش عمومي دو فيلم موفق، توانستند نام خود را بيشتر از قبل مطرح کنند. وارون دهاون پسر ديويد دهاون کمدي ساز موفق دو دهه اخير، فيلمهاي «عروس هامپي شارما» و «من قهرمان تو هستم» را با فروشهايي 74 و 53 کروري روي پرده داشت. «2 ايالت» و «تبهکاران» آرجون کاپور (پسر باني کاپور تهيه کننده قديم هندي) فروشهايي 101 و 72 کروري در جدول گيشه نمايش داشتند. «2 ايالت» به دليل مضمون تند خود نيز بحث و سر و صداي زيادي به پا کرد. قصه فيلم درباره دو جوان از دو ايالت متفاوت هند است که تصميم به ازدواج با يکديگر ميگيرند، ولي خانوادههايشان مخالف اين وصلت هستند. سيدارت مالهوترا هم «شرور» و «هاسي تو پاسي» را با فروشهاي 98 و 36 کروري داشت. تبليغات فيلم اول غير متعارف بود و باعث جلب توجه عمومي شد. در اين تبليغات از جمله آمده بود : «براي اين که با يک شرور مقابله کني، بايد مثل خود او شرور بشوي» «هيروپانتي» هم با فروش 50 کروري خود، يک بازيگر جديد به نام تايگر شروف را به تماشاگران سينما معرفي کرد. او پسر جکي شروف بازيگر مطرح دهه هشتاد ميلادي است.
*تراکم فيلم
در سال 2014 بر روي هم 55 فيلم هندي به روي پرده سينماها رفت. سينماهاي هند هر هفته يک فيلم تازه را به نمايش عمومي گذاشتند. اما زمان اکران فيلمهاي سه خان بزرگ باليوود، وضعيت متفاوت بود. اين فيلمها در هفته دوم نمايش هم رقيبي نداشتند و فيلم تازهاي در دومين هفته نمايش آنها به روي پرده سينماها نرفت. تهيه کنندگان باليوودي که ميدانستند استقبال بالاي تماشاگران از فيلمهاي اين سه خان در هفته دوم نمايش هم ادامه دارد، ترجيح دارند فيلمهايشان را در اين زمان اکران عمومي نکنند و جلوي ضرر احتمالي آنها را بگيرند. از مجموع 55 فيلم هندي جدول گيشه نمايش سينماها در سال 2014، تعداد 23 تاي آنها در فهرست فيلم هاي موفق و پرفروش قرار گرفتند. از آنجا که فروش يک فيلم در هند در مقايسه با ميزان رقم توليد آن ارزيابي ميشود، فيلمهاي پرفروش الزاماً نبايد ارقام کلان و بالايي داشته باشند. براي مثال «مرداني» با هزينه توليد 14 کروري توليد شد و به همين دليل، فروش 35 کروري آن به معني پرفروش بودن آن است، اين در حالي است که نام اين فيلم در کنار نام فيلمهايي قرار ميگيرد که بالاي 100 کرور فروش کرده و لقب کارهاي پرفروش را ميگيرند.