16 سال از در گذشت علی حاتمی گذشت

ايسنا/علي حاتمي مي‌گفت:«حالا مثل اين که از اين سينما هم بايد بروم و يا به قول ديالوگ فيلم‌هايم طعمه دام و صيد صياد شدم و يا مي‌شوم و شايد اين پايان عشق است و يا آغاز راه و اگر مرگي هست هيچگاه چيز ترسناکي نيست.» علي حاتمي هنگامي که در جريان ساختن آخرين فيلم ناتمامش «جهان پهلوان تختي» در بستر بيماري افتاده بود، اين سخنان را مطرح کرد. 14 آذر ماه 75 برخي روزنامه‌ها تيتر زدند «علي حاتمي داستان مرگ را کليد زد». بيش از 50 دقيقه از آن فيلم توسط علي حاتمي ساخته شده است و فيلمهاي گرفته شده همچنان توسط مرتضي شايسته تهيه‌کننده آن، نگهداري مي‌شود. علي حاتمي در جايي گفته بود:«هميشه در تمام مدت سي سال سابقه کار هنري و بيست و چند سال کار سينمايي به سراغ سنگ‌هاي بزرگ رفته‌ام. مگر «ستارخان» در زمان خودش سنگ کوچکي بود؟ يا «سلطان صاحبقران» يا «کمال‌الملک» يا «حاجي واشنگتن» يا «هزاردستان» يا«دلشدگان». گناه من نيست که موضوع‌هاي مورد علاقه‌ من و فيلم‌هاي من از اندازه‌هاي معمول سينماي ايران بزرگ‌تر است. اگر مي‌خواهيم پيشرفت کنيم واندازه‌هاي سينمايي‌مان را بزرگ‌تر کنيم بايد دست به کارهاي بزرگ‌تر بزنيم و بايد کمي خطر کنيم. ما در سينماي ايران قادر به انجام هر کاري هستيم هيچ چيز کم نداريم. از چه بترسيم؟» حاتمي همواره خواسته بود، نمادها و اسطوره‌ها را معرفي کند و در «جهان پهلوان تختي» نيز هدفش همين بود. وي درباره‌ي اسطوره تختي گفته بود: « مطالعه و بررسي شخصيت‌هايي چون غلامرضا تختي در آغاز کار آسان مي‌نمايد. چرا که پژوهش درمورد افراد سرشناس معاصر حداقل مدارک و مستندات زنده وتازه‌اي را در دسترس پژوهش‌گر مي‌گذارد. اما شايد مورد تختي استثنايي و شگفت باشد. «جهان پهلوان» در ذهن و باور توده‌ها نشانه قهرماني‌ها و پهلواني‌ها بود.» زنده‌ياد علي حاتمي علاوه بر فيلم‌نامه‌ «جهان پهلوان تختي»، فيلم‌نامه‌هاي «ملکه‌هاي برفي» که درباره‌ي زندگي شاه ايران به روايت سه همسرش است و فيلمنامه پيامبر اعظم (ص) را نيز داشت که فرصتي پيدا نشد، آنها را بسازد. همان‌طور که عزت الله انتظامي هم از فيلم‌نامه‌ي نساخته‌ي علي حاتمي به نام آخرين پيامبر (ص) ياد مي‌کند و به ايسنا مي‌گويد: "آخرين پيامبر(ص)" که به زندگي حضرت محمد (ص) مربوط مي‌شد از جمله فيلم‌نامه‌هاي‌ آماده‌ي مرحوم علي حاتمي بود که مجال ساختنش را پيدا نکرد و براي هميشه بايگاني شد. «زين‌العابدين رهنما» کتاب زيبا و قشنگي درباره‌ي حضرت محمد (ص) نوشته بود که علي حاتمي تصميم گرفت فيلم‌نامه‌اي براساس اين کتاب آماده کند و آنرا در قالب سريالي بسازد. به اتفاق ايشان به منزل رهنما رفتيم و اجازه اين کار را گرفتيم فيلم‌نامه آماده شد و گفتند بايد به قم برود تا آنجا اجازه ساخت بگيرد که اين سناريو در آنجا رد شد و آقاي حاتمي آنرا به آقاي رهنما برگرداندند. اين بازيگر يادآور مي‌شود: « علي حاتمي خيلي دوست داشت راجع‌به حضرت محمد (ص) کاري بکند و سناريوي ديگري را با نام «آخرين پيامبر» آماده کرد و آنرا به همراه دو فيلمنامه ديگر به نام‌هاي «آق‌بانو» و «گاردن‌پارتي» به من داد تا آنرا بخوانم و نظرم را بدهم. آنرا خواندم و خيلي خوشم آمد در واقع خيلي خوب روي آن کار شده بود. فقط پيشنهاد کردم به خاطر اينکه فضاي کار درست در بيايد در کشورهاي عربي ساخته شود که نظر خود حاتمي هم همين بود. اين سناريو مورد تاييد مراجع قم هم قرار گرفت وپروژه بسيار عظيم بود و بعد از سريال «هزاردستان» تنها سريالي بود که دوست داشتم در آن بازي کنم که نشد. در واقع حاتمي مي‌خواست دولت‌هاي ديگر را براي ساخت اين مجموعه به مشارت بکشاند که اجل مهلتش نداد.» آقاي بازيگر مي‌گويد:« سناريوهاي علي حاتمي خاص بود و با وجود اينکه سناريوي اين سريال کامل است اما شخص ديگري نمي‌تواند اين کار را بسازد. در واقع سبک حاتمي اين بود که سناريوها را کامل نمي‌نوشت اما وقتي مي‌خوانديم به پيکره کار پي مي‌برديم. او سر کار صبح به صبح ديالوگي را به بازيگران مي‌داد. حاتمي تبحرش را در ساخت آثار تاريخي با "کمال‌الملک"، "سلطان صاحبقران" و "هزار دستان" نشان داده است.» علي حاتمي با نام کامل عباسعلي حاتمي متولد 1323 تهران است. او در اواخر دوره‌ي متوسطه به اداره‌ي هنرهاي دراماتيک رفت و کلاسهاي نمايشنامه نويسي را گذراند و بعد از مدتي از دانشکده هنرهاي دراماتيک فارغ‌التحصيل شد کار هنري را از سال اول تحصيل در دانشگاه با نمايش «ديب» آغاز کرد.از ديگر نمايش‌هاي وي مي‌توان به «خاتون خورشيد» «باف»، «آدم» و «حوا»، «حسن کچل» و «چهل گيس» اشاره کرد. حاتمي سپس به کار ساخت فيلمهاي تبليغاتي مشغول شد بعدها شروع به همکاري با تلويزيون کرد و اولين کار مهمش در آنجا در مجموعه تلويزيوني «جنگل» 1347 به عنوان نويسنده و بازيگر بود. فعاليت در سينما را از سال 1349 به عنوان نويسنده و کارگردان با فيلم «حسن کچل» آغاز کرد. علي حاتمي در 14 آذرماه سال 1375 پس از يک بيماري طولاني درگذشت. از آثار سينمايي زنده‌ياد حاتمي مي‌توان از «طوقي» 1349 «باباشمل» 1350 «قلندر» 1351 «سوته دلان» 1356 «حاجي واشنگتن» 1361 «کمال‌الملک» 1363 «مادر» 1368 «دلشدگان» 1370 نام برد.