«جیوگی»؛ برنامه‌ای که هنوز ارزش دیدن دارد

جيم/ چند سالي است که نقش تلويزيون بين انتخاب‌هاى رسانه‌اى مردم کم رنگ شده و سريال‌ها و برنامه‌هاى تلويزيوني -به غير از چند موفقيت مقطعي- توانايي چنداني در جذب بيننده ندارند. اگر عوامل خارجي ريزش مخاطب تلويزيون مثل حضور شبکه‌هاي ماهواره‌اي و گسترش فضاي مجازي را کنار بگذاريم و بخواهيم ريشه‌هاي اين موضوع را در سياست‌گذاري‌هاي صدا و سيما جستجو کنيم؛ يکي از نکاتي که جلب توجه مي‌کند، سرمايه گذاري بيش از حد مديران تلويزيون روي بخش‌هاي نمايشي و ساخت سريال‌هايي تحت عنوان الف ويژه و تله فيلم‌هاي پر هزينه است. هر چند اين اختصاص بودجه و توجه‌هاي زياد گاهي توانسته به آنتن خسته تلويزيون کمک کند، اما باز هم کاهش مخاطب تلويزيون ادامه داشته است. از سوي ديگر طي چند سال اخير مسئولان صدا و سيما از توجه به برنامه‌هاي گفتگو محور يا ترکيبي که يک بخش مهم جذب مخاطب در شبکه‌هاي تلويزيوني سراسر دنياست غافل مانده‌اند؛ برنامه‌هايي که هر وقت به آن‌ها فرصت ارايه مطلوب داده شده توانسته‌اند مخاطبان جديدي را پاي گيرنده‌ها بنشانند و خيلي بيشتر و گاهي بهتر از فيلم و سريال‌هاي پرهزينه بين مردم باز خورد داشته باشند. نمونه مشخص و موفق آن هم ماه عسل احسان عليخاني يا خندوانه رامبد جوان است. با تغيير مديريت در سطح کلان رسانه ملي انگار رويکرد اين سازمان کمي تغيير کرده و علاوه بر تغيير افراد، نگرش‌ها هم کمي تغيير کرده است. يکي از نشانه‌هاي اين موضوع سر در آوردن يک برنامه چالشى گفتگو محور در ساعات پيک مخاطب شبکه دو است؛ طبق يک قانون نانوشته، تلويزيون زمان‌هاي اوج بيننده را با بخش‌هاي نمايشي پر مي‌کرد اما اين شب‌ها برنامه «جيوگي» اين نظم چند ساله را بر هم زده است. خواستار ساختار نو جيوگى يعني جيوه بودن و جيوه بودن يعني سياليت؛ يعني حضور يک عنصر زنده، جاري و شفاف شايد اين اسم تا حدودي آشکار کند که هدف گروه ايده پرداز از انتخاب عنوان جيوگي چيست. برنامه‌اي که قرار است در قالب گفتگو و گاهي مناظره با غالب بودن مباحث اجتماعي و فرهنگي روز، روي آنتن تلويزيون برود و طبعا بايد در فرم و محتوا، جيوگي را رعايت کند. با ديدن بخش‌هايي از اين برنامه کاملا متوجه خواهيد شد که سازندگان جيوگي تلاش دارند تا سبک جديدي از برنامه سازي تلويزيوني را ارايه دهند و مي‌توان گفت تا حد زيادي هم موفق بوده‌اند و جيوگي از فرم خسته کننده برنامه‌هاي مشابه خود خارج شده است. به گفته سازندگان برنامه ابتدا قرار بود تا جيوگي هر هفته در يک قسمت يک ساعت و نيمي پخش شود؛ اما با توجه به ذائقه مخاطبان جديد تلويزيون که کشش تعقيب يک برنامه يک ساعت و نيمي را ندارند، با يک ترفند درست رسانه‌اي برنامه به سه قسمت نيم ساعته در طول هفته تقسيم شده است. هر قسمت هم شروع و پايان خاص خود را دارد و بيننده در صورت از دست دادن يک قسمت در جريان بقيه قسمت‌ها قرار خواهد گرفت. ريتم تند هم يکي ديگر از ويژگي‌هاي ساختاري اين برنامه است که با موسيقي مناسب و لحن خاص ميلاد دخانچي که مجري و طراح جيوگي است کامل شده است. جيوگى محتوايي در تعريف جيوگي به دو بحث زنده و پويا بودن و سياليت اشاره شد؛ برنامه جيوگي هم با توجه به رسالتي که اسمش براي برنامه به وجود اورده پويايي و نواوري را در شکل و ساختار برنامه به وجود آورده است. اما آيا سياليت که ويژگي دوم جيوه بودن است را در نحوه پرداخت به موضوعات برنامه مي‌بينيم؟ سياليت براي جيوگي اين طور تعريف مي‌شود که ما در هيچ کدام از بخش‌هاى اين برنامه حس نمي‌کنيم که برنامه سازان به دنبال تلقين يک محتواي از پيش تعيين شده به مخاطب باشند؛ اصولا نگاه‌هاي بسته و يک جانبه مخالف با فلسفه جيوگي است. نکته دوم طرح مباحثي است که پيش از اين فرصت و امکان مطرح شدن در رسانه ملي را نداشته‌اند، و البته حضور کارشناساني که آمار و اطلاعاتي که ارايه مي‌دهند را با جستجو در اينترنت پيدا نکرده‌اند و با احاطه کامل بر موضوع مطرح شده نه قصد سياه نمايي دارند، نه همه چيز را خوب و خوش نشان مي‌دهند. تجويز جيوه دار در پايان مي‌توان گفت جيوگي براي کساني که از نگاه‌هاي يک سويه و گفتگوهاي برنامه ريزي شده براي فرو کردن يک مطلب خاص در ذهن مخاطب خسته شده‌اند و حوصله ريتم‌هاي کند و لحن سنگين برنامه‌هاي چالشي اجتماعي را ندارند نسخه مناسبى است . اين افراد مي‌توانند شنبه تا دوشنبه راس ساعت ٢١، نيم ساعت جيوگي استعمال کنند.