مرضیه برومند: تحول و بر هم ریختن شهامت می‌خواهد

ايسنا/ «حتي اگر نمايش‌مان هم در جشنواره پذيرفته نشود، به اين جشنواره احساس تعلق داريم و ارتباطمان را با آن حفظ مي‌کنيم چون آنچه اهميت دارد، دوستي‌ها و ارتباط‌هايي است که در فضاي صميمانه اين جشنواره شکل مي‌گيرد.»  اين جملات ترجيع‌بند سخنان هنرمنداني است که در چند روز اخير نمايش‌هاي خود را به جشنواره تئاتر عروسکي تهران مبارک ارائه داده‌اند. مرضيه برومند ـ دبير هفدهمين جشنواره تئاتر عروسکي تهران (مبارک) ـ منتقد شکل اداري جشنواره‌هاست و در سه دوره اخيري که دبيري جشنواره تئاتر عروسکي را بر عهده داشته، همواره تلاش کرده تا اين جشنواره محلي براي آشنايي و گفت‌وگو ميان گروه‌ها و هنرمندان سراسر کشور باشد تا در فضاي اين گفت‌وگوها، زمينه‌اي براي تبادل تجربه‌هاي آنان فراهم شود. با همين نگاه، دبيرخانه جشنواره عروسکي در دو روز پاياني هفته گذشته، ميزبان هنرمندان اين رشته بود و گروه‌هاي متقاضي شرکت در جشنواره از شهرهاي مختلف گرد هم آمدند تا در کنار انجام مرحله اول انتخاب آثارشان و نيز علاوه بر آشنايي و دوستي بيشتر با يکديگر، در کارگاه‌هاي آموزشي هم شرکت کنند. در اين دوره از جشنواره نيز آثار در دو مرحله انتخاب مي‌شوند و مرحله اول از ۲۰ ارديبهشت‌ماه آغاز شده و تا بيست و پنجم اين ماه ادامه دارد. در اين مرحله، تمام گروه‌هاي متقاضي از تهران و ديگر شهرها، فيلمي از کار خود نشان مي‌دهند و در جلسه‌اي که با حضور اعضاي هيات انتخاب برگزار مي‌شود، توضيحاتي درباره آثارشان ارائه مي‌دهند و از نظرات هيات انتخاب نيز بهره‌مند مي‌شوند. پيشنهاد برومند براي يک تغيير در جشنواره در دورهمي دوستانه جشنواره که شامگاه پنجشنبه ۲۰ ارديبهشت‌ماه در خانه هنر مانا برگزار شد، مرضيه برومند دبير جشنواره هفدهم تئاتر عروسکي تهران مبارک پيشنهاد کرد، اين آخرين دوره اين جشنواره باشد که به صورت توليد کار براي جشنواره است و بهتر آن است که اين جشنواره نيز همچون جشنواره تئاتر کودک و نوجوان ويژه اجراي آثاري باشد که در فاصله دوساله بين دو دوره جشنواره، اجراي عمومي خود را سپري کرده‌اند. شهرام کرمي مدير مرکز هنرهاي نمايشي نيز قول همکاري داد. او همچنين قول داد براي اجراي عمومي گروه‌هاي تهران و ديگر شهرها همراهي لازم را انجام دهد و اين گروه‌ها مورد حمايت مالي قرار بگيرند. در ادامه ديدگاه‌هاي برخي از اين هنرمندان و نيز مرضيه برومند دبير جشنواره را درباره اين شکل انتخاب و نيز دورهمي هنرمندان مرور مي‌کنيم. مرضيه برومند دبير هفدهمين جشنواره تئاتر عروسکي تهران مبارک که براي سومين دوره پياپي دبيري اين جشنواره را بر عهده دارد، با اشاره به شرايط برگزاري جشنواره پانزدهم يادآوري کرد: در آن دوره خيلي دير وظيفه برگزاري جشنواره را عهده‌دار شدم و آن دوره طبق روال هميشگي جشنواره‌ها برگزار شد. هرچند در همان زمان هم تلاش کردم حالت کليشه‌اي جشنواره‌ها را بر هم بزنم و در اولين گام، ستاد برگزاري جشنواره را از ميان هنرمندان تئاتر عروسکي انتخاب کردم گرچه همواره از همراهي دو تن از دوستان مرکز هنرهاي نمايشي بهره‌مند بوديم و آن‌ها کمال همکاري را با ما داشتند و هر چه انجام شد، حاصل کار گروهي است. او با تاکيد بر اينکه هر جشنواره بايد با دوره قبلي خود تفاوت‌هايي داشته باشد، ادامه داد: در دوره شانزدهم احساس کردم بايد با گروه‌هاي تهران و ديگر شهرها بيشتر آشنا شويم و از سوي ديگر جنبه رقابتي را هم تحت‌الشعاع قرار بدهيم چون جشنواره به خودي خود هرگز به اندازه دورهمي‌ها و ايجاد فضاهاي تعاملي‌اش اهميت ندارد و در همين فضاست که زمينه انتقال تجربيات فراهم مي‌شود و بستري براي آموزش گروه‌ها و رفع کاستي‌هاي آثارشان پديد مي‌آيد. برومند اضافه کرد: با همين نگاه بود که در دوره شانزدهم انتخاب آثار در دو مرحله انجام شد چون با اين شيوه به گروه‌ها کمک مي‌کنيم حتي اگر اثرشان پذيرفته نشد، از کمک فکري و نيز حمايت مالي برخوردار شوند تا آن گروه بتواند نمايش خود را در شهرش اجرا کند و به اين ترتيب زمينه توليد يک کار را فراهم کنيم. ضمن اينکه با اين شيوه بيشتر با مشکلات گروه‌ها آشنا مي شويم و شرايطي فراهم مي‌کنيم تا آنان به تهران بيايند و در يک گردهمايي شرکت کنند و کارشان در اين گردهمايي قضاوت شود که قضاوت خشکي هم نيست و در فضايي دوستانه انجام مي‌شود. اين کارگردان تئاتر با ياداوري اينکه «از دوره پانزدهم جشنواره از کساني که کارشان رد شده بود، دعوت کردم تا به تهران بيايند و با فراغ بال آثار جشنواره را ببينند و در دو دوره گذشته، اين گروه‌ها مهمان ما بودند»، درباره کارکردهاي گوناگون جشنواره گفت: براي خود من يکي از جذابيت‌هاي جشنواره، همين آشنايي و گفت‌وگوها و دوستي‌هاست. در اين دوره هم سعي کردم عدالت را بيان گروه‌هاي تهران و ديگر شهرها برقرار کنم؛ به اين صورت که در اولين مرحله انتخاب آثار، همه گروه‌ها فيلم اثرشان را ارائه و با هيات انتخاب گفت‌وگو مي‌کنند. در مرحله دوم همه کارها به صورت زنده ديده مي‌شوند. به اين صورت که اعضاي هيات انتخاب را به شهرهاي مختلف مي‌فرستيم تا هم نمايش‌هاي ديگر شهرها را به صورت زنده ببينند و هم در جريان مشکلات گروه‌ها قرار بگيرند تا شايد بتوانيم بخشي از اين مشکلات را حل کنيم. وي افزود: براي من آشنايي نزديک با هنرمندان شهرهاي گوناگون بسيار جذاب است و در فضاي مجازي و واقعي هميشه پيگير مشکلات گروه‌ها مانند فضاي تمرين، کمک هزينه، حمايت‌هاي مالي و ... بوده‌ام و هر گروهي که علاقه‌مند باشد، برايش استاد مشاور مي‌فرستيم چون همانطور که گفتم، جشنواره به خودي خود مهم نيست بلکه مهم حال و هواي آن است که بايد دوستانه و گرم باشد. به همين دليل در هر سه دوره تلاش کرده‌ام جشنواره را از حالت اداري، خشک و کليشه‌اي و رسمي بيرون بياوريم، به همه گروه‌ها احترام بگذاريم و شان هنرمندان را حفظ کنيم چون همه اين بچه‌ها با شرايطي بسيار دشوار کار مي‌کنند چراکه کار عروسکي، سختي بسيار دارد. کارگردان نمايش «سارا» ادامه داد: با همين نگاه بود که بخش سمينار را که بسيار خشک و غيرکاربردي بود و همينطور بخش نمايشنامه‌نويسي را حذف کردم، چون به زور نمي‌شود نمايشنامه خوب نوشت. اما اگر در همين جشنواره، متني شايسته تقدير باشد، حتما آن را خواهيم ديد اما به زور مسابقه برگزار نمي‌کنيم. برومند با ابراز تاسف از بعضي ضعف‌ها در جشنواره‌ها توضيح داد: در کشور ما بسياري از کارها فرماليته و بي‌تاثير و درواقع اتلاف وقت، انرژي و سرمايه است. حال آنکه تحول و تنوع و خلاقيت در هر چيزي لازم است اما بر هم ريختن و نوع ديگر ديدن و بروز کردن، شهامت مي‌خواهد و بهتر است به جاي بريز و بپاش‌هاي مرسوم به روح کاري که انجام مي‌دهيم، اهميت بدهيم. در ادامه حسين عباس‌زاده هنرمندي که از شهر بيرجند متقاضي شرکت در اين دوره از جشنواره است، در ارزيابي خود درباره شيوه انتخاب آثار جشنواره تئاتر عروسکي تهران مبارک گفت: اين جشنواره از معدود جشنواره‌هايي است که هم کارگاه آموزشي دارد و هم بخش بازبيني و انتخاب آثار آن در دو مرحله انجام مي‌شود ضمن اينکه اين جشنواره حالت فستيوال دارد و جنبه رقابتي صرف ندارد. او با بيان اينکه «مهمترين ويژگي جشنواره تئاتر عروسکي اين است که فضاي صميمانه‌اي براي آشنايي هنرمندان از شهرهاي گوناگون فراهم مي‌کند» گفت: در اين فضاي دوستانه گروه‌هاي متفاوت هم با يکديگر ديدار دارند و هم درباره آثار و تجريبات‌شان گفت‌وگو مي‌کنند. درحاليکه در بسياري از جشنواره‌هاي ما کمتر فرصت اين آشنايي‌ها و گفت‌وگوها فراهم مي‌شود. او درباره شيوه انتخاب آثار در جشنواره تئاتر عروسکي اظهار کرد: حضور در بازبيني اول اين فرصت را فراهم مي‌کند تا کارگردان‌ها بتوانند با اعضاي هيات انتخاب گفت‌وگو و از تجربيات آنان و نظراتشان استفاده کنند و حضور در اين جلسات مانند يک کارگاه آموزشي و جلسه نقد و بررسي است که خارج از فضاي تخريب و تحقير صورت مي‌گيرد و جنبه آموزشي سازنده‌اي دارد و در چنين فضاي دوستانه‌اي گروه‌ها متوجه نقاط قوت و ضعف کار خود مي‌شوند. او با تاکيد بر اينکه اين شيوه انتخاب به همه گروه‌ها فرصتي برابر مي‌دهد تا آثارشان به يک اندازه ديده شود و فرصتي برابر براي ارائه اثر خود داشته باشند، به کارگاه‌هاي آموزشي اين دوره از جشنواره هم اشاره و اضافه کرد: کارگاه‌ها از کيفيت و تنوع خوبي برخوردار بودند هرچند بعضي از کارگاه‌ها مي‌توانست از حالت گفتمان صرف دور شود و جنبه کاربردي‌تري به خود بگيرد ولي درکل بسيار خوب بود و بعد از حضور در اين کارگاه‌ها تصميم گرفتم بعضي از استادان را براي برگزاري کارگاه به استان خودمان دعوت کنم. مرتضي اسدي‌مرام هم که از شهر کرمانشاه متقاضي حضور در اين دوره از جشنواره است، نظر خود را اين گونه بيان کرد: از زماني که خانم مرضيه برومند دبيري جشنواره تئاتر عروسکي را بر عهده گرفته‌اند، اين جشنواره يکسري تغييرات اساسي داشته که مهم‌ترين آن گسترش دوستي و صميميت ميان هنرمندان تئاتر عروسکي است و در اين فضاي گرم است که کارگاه‌ها و دورهمي‌هاي دوستانه برگزار مي‌شود. ديگر ويژگي مثبت جشنواره اين است که انتخاب آثار با حضور خود کارگردان‌ها انجام مي‌شود و با اين روش، همه گروه‌ها از فرصتي برابر برخوردار هستند. ضمن اينکه اعضاي هيان انتخاب نيز در جريان مشکلات کارگردان‌ها قرار مي‌گيرند و تجربيات خود را در اختيار گروه‌ها قرار مي‌دهند. او با بيان اينکه «اين جشنواره با برگزاري دورهمي دوستانه فرصت تعامل و آشنايي گروه‌هاي مختلف از سراسر کشور را فراهم مي‌کند و در همين گفت‌وگوهاي دوستانه است که زمينه‌هاي کار مشترک ميان گروه‌هايي از استان‌هاي مختلف فراهم مي‌شود»، به دغدغه‌هاي برومند براي بهتر برگزار شدن جشنواره تئاتر عروسکي اشاره کرد و گفت: بسياري از مديران به حرمت خانم برومند همراهي و همکاري بيشتري با جشنواره دارند و مجموعه اين‌ها سبب شده تا جشنواره جداي از جايگاه فرهنگي خود، به گروه‌هاي شرکت‌کننده حس بهتري بدهد چراکه همه ما ديگر احساس رقابت با يکديگر نداريم بلکه نسبت به جشنواره حس تعلقي داريم و حتي کساني که نمايش‌هايشان رد مي‌شود، ارتباط خود را با جشنواره قطع نمي‌کنند و چنين حسي در جشنواره‌هاي ديگر وجود ندارد. اسدي‌مرام ديگر ويژگي مثبت جشنواره را گروه برگزار کننده آن دانست و افزود: اين جشنواره فضاي دوستانه‌اي دارد که کارها را سرعت مي‌بخشد و باعث شده جشنواره جنبه اداري پيدا نکند. از سوي ديگر اين جشنواره با اعزام استادان تئاتر عروسکي به عنوان استادان مشاور به استان‌هاي گوناگون سبب مي‌شود تا هنرمندان اين استان‌ها از تجربيات آنان بهره‌مند شوند. او ابراز اميدواري کرد که قولي که شهرام کرمي بابت حمايت از اجراي عمومي آثار جشنواره داده است، تحقق پيدا کند. اما مهسا محمدي فرشيدي هم که از تبريز متقاضي شرکت در جشنواره است، گفت: کارگاه‌ها و فضاي گفت‌وگو بسيار مفيد بود و خيلي خوشحالم که در اين جشنواره حضور دارم و حتي اگر کارمان پذيرفته نشود باز هم حضور در اين برنامه‌ها خيلي سودمند است. او با اشاره به رابطه دوستانه‌اي که ميان گروه‌هاي مختلف شکل مي‌گيرد، ادامه مي‌دهد: در همين دورهمي‌ها دوستان بسياري پيدا کرديم و تصميم گرفتيم حتي اگر نمايش‌هايمان پذيرفته نشد، در نمايش‌هاي يکديگر شرکت و از همديگر حمايت کنيم. هفدهمين جشنواره بين‌المللي تئاتر عروسکي تهران مبارک با دبيري مرضيه برومند از يکم تا هفتم شهريورماه در تهران برگزار مي‌شود. همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در ايتا https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5 آخرين خبر در آي گپ https://igap.net/akharinkhabar آخرين خبر در ويسپي http://wispi.me/channel/akharinkhabar آخرين خبر در بله https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar