معاون نظارت سازمان سینمایی: رده‌بندی سنی فیلم‌ها با قاطعیت پیگیری می‌شود

ايسنا/ سيد محمد مهدي طباطبايي‌نژاد معاون ارزشيابي و نظارت سازمان سينمايي با بيان اينکه در موضوع رده‌بندي سني فيلم‌هاي سينمايي سوءبرداشت‌هايي شده است، گفت: آنچه توسط ديوان عدالت اداري متوقف شده، پيش‌تر توسط خود سازمان سينمايي باطل شده بود و موضوع رده بندي سني با هدف فرهنگ سازي و بهداشت رواني کودکان و نوجوانان با قاطعيت دنبال مي‌شود. از وقتي طرح رده‌بندي فيلم‌هاي سينمايي مطرح شد نظرات موافق و مخالف متعددي انعکاس يافت اما آنچه اين طرح را بيشتر از هر چيز ديگر به حاشيه کشاند خبرهايي درباره باطل شدن دستورالعمل رده بندي سني فيلم‌ها از سوي ديوان عدالت اداري به درخواست دادستاني کل کشور بود؛ و اگرچه سازمان سينمايي توضيح مختصري هم درباره آن داد ولي ابهاماتش برطرف نشد.

دراين باره معاون ارزشيابي و نظارت سازمان سينمايي که حدود سه ماه است بر اين مسند منصوب شده به تشريح اتفاقات و حاشيه‌هاي پيش آمده پرداخت و تاکيد کرد که اين طرح قطعا ادامه پيدا مي‌کند چون دادستاني نسبت به دستورالعملي که در سازمان ديگر وجود نداشت، دستور ابطال داده و درباره شيوه نامه جديدي که پيش‌نويس آن تنظيم شده موضعي منفي وجود ندارد.

سيد محمد مهدي طباطبايي‌نژاد درباره روند پيش رفته در اين طرح که منجر به حاشيه‌هاي اخير شده است، بيان کرد: در تاريخ ۲۸ ارديبهشت‌ماه مشاور دادستان نامه‌اي را به دادستان کل کشور مبني بر به جلوگيري از دستورالعمل نظام‌نامه رده بندي سني مي‌نويسد و درخواست مي‌کند به اين اتفاق رسيدگي شود. دادستان محترم کل هم به بر اساس ادله‌اي که مي‌آورد؛ ادله‌اي که محل گفت‌وگو است، نسبت به دستورالعمل ابلاغ شده در ارديبهشت‌ماه، درخواست ابطال از ديوان عدالت اداري مي کند و ديوان هم قبل از طرح در هيات عمومي ديوان که تکليف را روشن کند،  دستور توقف اجرا مي دهد.

او افزود:‌ در واقع دستور اين بود که نظام رده بندي سني که ارديبهشت‌ماه منتشر شده بود متوقف شود در حالي که اين دستورالعمل اصلاً اعمال نشده بود چون اساسا در سازمان سينمايي از آن استفاده نمي‌شد و ما خودمان آن را پيش‌تر باطل کرده و بر اساس بازخوردهايي که گرفته بوديم پيش‌نويس جديدي را تنظيم کرده بوديم، يعني الان ديوان عدالت اداري به درخواست دادستاني کل نسبت به چيزي به ما دستور توقف داده‌اند که نه تنها از آن استفاده نمي‌کنيم بلکه اصلا وجود ندارد. ضمن اينکه در دستور آن‌ها توقف پخش و ساخت براساس دستورالعمل آمده در حالي که اصلاً قرار نبوده و نيست بر اساس اين دستورالعمل‌ها فيلمي ساخته شود!. وي ادامه داد:‌ درباره چگونگي اين اتفاق و سوءبرداشت بايد بگويم بعضي مدعيان کارشناسي با اطلاعات اندک خود در رسانه ها حرف‌هايي مي‌زنند که فکر مي‌کنند درست است در حالي که آن‌ها اطلاع ندارند و ما نظام‌نامه درجه بندي سني ارديبهشت ماه را هيچ‌گاه اعمال نکرديم. الان يک شيوه‌نامه وجود دارد که پيش نويس آن در شهريورماه نوشته شده و ذيل ماده ۸  آيين‌نامه شوراي پروانه نمايش تعريف مي‌شود که هر چه در آن آمده هم جنبه توصيه‌اي دارد.

طباطبايي‌نژاد درباره تغييراتي که در دستورالعمل جديد رده بندي سني نسبت به نسخه ارديبهشت‌ماه آن وجود دارد، توضيح داد: به عنوان مثال در نظام‌نامه ارديبهشت ذکر شده بود که براي فيلم‌هاي +18، سينماداران اجازه ورود افراد کمتر از ۱۸ سال را به سالن سينما نبايد بدهند اما الان در شيوه نامه جديد اساسا رده بندي بالاي ۱۸ سال نداريم!. حتي در نسخه فعلي تاکيد شده که سينمادار اجازه جلوگيري از ورود افراد را ندارد و اين وظيفه والدين و همراهان بزرگسال است که مسئله را رعايت کنند يا در نسخه قبلي که خودمان متوقف کرده ايم درجه بندي توسط شوراي پروانه نمايش صورت مي گرفت يا مجازات سينماهاي متخلف پيش بيني شده بود که در نسخه جديد و بر اساس بازخوردها از اهالي سينما، يک شوراي تخصصي 35 نفره اين کار را انجام مي دهند و مجازات سينماهاي متخلف و شرکت هاي پخش هم به گونه اي ديگر طراحي شده است.

معاون ارزشيابي و نظارت ادامه داد: پس نکته اول اين است که ديوان محترم عدالت اداري و داستان محترم کل نسبت به چيزي دستور دادند که تحصيل حاصل است چون خود ما آن را باطل کرده بوديم و الان اصلاً وجود ندارد و نکته دوم اينکه آنچه براي رده بندي سني اعمال ميکنيم نزديک دو دهه است که در حال اجرا شدن است اما حالا به دليل تاکيدمان بر صيانت از کودکان و نوجوانان و ايجاد امنيت خاطر براي خانواده ها جدي‌تر اتفاق مي‌افتد و آن هم يک امر توصيه‌اي و ارشادي است که ديوان عدالت اداري نسبت به آن موضع منفي نداشته است.

او يادآور شد:‌ از 19 مرداد سال ۱۳۸۲ که آيين‌نامه شوراي پروانه نمايش به تصويب هيات وزيران رسيد، در ماده ۸ آن به شوراي پروانه نمايش اجازه داده شده که از نظر کارشناسي براي بعضي فيلم‌ها استفاده کند. تا اين تاريخ يعني تا چند ماه قبل شوراي پروانه نمايش بعد از اينکه فيلم را مي‌ديد و با اين مواجه مي‌شد که  فيلمي به رده‌بندي سني نياز دارد آن را اعلام مي‌کرد اما عده اي معتقد بودند اين کار تخصصي است و بايد از روانشناسان و جامعه شناسان و کارشناسان بين رشته اي استفاده کرد لذا سازمان سينمايي تصميم گرفت با همراهي همان اعضاي شورا که بعضي از آن‌ها عضو شوراي رده‌بندي سني هم هستند، جامعه اين رده‌بندي سني را بزرگتر کند پس شورايي مرکب از کارشناسان علوم تربيتي، اهالي سينما، فعالان فرهنگي و روانشناسان تشکيل شد که هر هفته فيلم‌هايي را که از شوراي پروانه نمايش مجوز نمايش گرفته، براي رده‌بندي سني بررسي مي‌کنند. اين نکته حائز اهميت است که فقط فيلم‌هايي به اين شورا ارجاع داده مي‌شوند که اولا پروانه نمايش گرفته باشند و بعد اينکه توسط شوراي پروانه نمايش تشخيص داده شوند که نياز به کارشناسي دقيق‌تر براي تعيين رده‌بندي سني دارند.

معاون ارزشيابي و نظارت سازمان سينمايي تاکيد کرد: تمام فيلم هايي که به شوراي رده‌بندي سني مي‌رسند طبق قانون و با مجوز شوراي پروانه نمايش که همه اعضايش با حکم وزير و مبتني بر مصوبه هيات وزيران فعاليت مي‌کنند، اجازه دارند روي پرده سينما بدون استثنا اکران شوند. درواقع اين شوراي رده‌بندي سني نقش کارشناسي را براي شوراي پروانه نمايش دارد يعني در عرض شوراي پروانه نمايش نيست بلکه در طول آن است و وقتي شوراي پروانه نمايش فيلمي را تاييد کرد و پروانه نمايش داد آن وقت در صورت لزوم سراغ شوراي رده بندي سني مي‌روند. من نمي‌دانم اين ابهام را چه کسي به وجود آورده که فقط فيلم‌هايي که رده‌بندي سني به آن‌ها تعلق مي‌گيرد مي‌توانند پروانه نمايش بگيرند و قرار است شوراي رده بندي سني جايگزين نظارت شود چون اين دقيقاً وارونه جلوه دادن ماجرا است و اتفاقا فقط فيلم‌هايي که پروانه نمايش مي‌گيرند اگر لازم باشد به شوراي رده‌بندي سني مي‌روند. تازه رده‌بندي هم يک امر توصيه‌اي است نه ممانعتي. اصلا از بعضي مخالفت‌ها تعجب مي‌کنم چون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، حافظ امنيت رواني و فرهنگي جامعه است و چطور از ما انتظار مي‌رود که به فکر فرزندان مملکت و روح و روان آن‌ها نباشيم؟

او اضافه کرد: ممکن است يک فيلم ارزشي باشد اما بنا به شرايطي که در فيلم وجود دارد مشمول رده‌بندي سني ‌شود چون صحنه‌هايي از کشتار و عمليات جنگي در بعضي آثار هست که براي يک بچه مثلا هفت ساله معناي متفاوتي دارد و ديدن چنين صحنه هايي را نمي تواند هضم کند و آرامش رواني او به هم مي ريزد. نديدن خشونت‌ يا مواردي از اين دست حتي در دين ما هم اشاره شده مثل قرباني کردن که براي حاجي امري واجب است اما تماشايش براي خانواده‌ها مکروه پس چرا ما نبايد اين‌ها را براي خانواده‌ها و فرزندان مراعات کنيم؟

طباطبايي‌نژاد ادامه داد: در همه کشورهاي صاحب سينماي جهان فقط يک کشور نسبت به رده‌بندي سني سکوت کرده آن هم لهستان است. البته لهستان هم سکوت نکرده بلکه وزارت فرهنگش يک جمله گفته و آن هم اينکه مسئوليت تشخيص دادن تماشاي يک فيلم براي کودکان به عهده پدر و مادر است و در واقع رده‌بندي سني را از دوش خود برداشته و به عهده والدين گذاشته است. بنابراين همه کشورها چنين موضوعي را لحاظ مي‌کنند حتي از سال ۲۰۱۵ در سينماي آمريکا سيگار کشيدن قهرمان فيلم، مشمول رده بندي سني ميشود يعني انجمن روانشناسان درخواست کردند که سيگار کشيدن توسط قهرمان فيلم بايد جزء مصاديق رده بندي سني باشد و چند سال است اين موضوع در آمريکا مورد بحث است. حال ما در يک کشور اسلامي که داعيه فرهنگ داريم بايد بيشتر از همه نگران فرهنگ باشيم و قطعاً مي‌دانيم که ديوان عدالت اداري و دادستان محترم نسبت به اين موضوع و اين توجه اعتراض ندارند.

وي خاطرنشان کرد: درباره اتفاق اخير همه چيز سوء تعبير شده چون يک سري افراد ناآگاه از دستور ديوان عدالت اداري سوءتعبير مي‌کنند. يقيناً منظور ديوان عدالت اداري و دادستاني کل کشور اين نيست که اگر در فيلمي امري خشونت‌بار وجود داشت آن را نشان ندهيم اما يک گزارش غلط به آن‌ها داده شده که در آن بدون اطلاع دقيق و با بي‌اخلاقي مي‌گويند سازمان سينمايي با اين رده بندي سني اباحه‌گري را رواج مي‌دهند و اين وسط ما مي‌مانيم و دو جبهه که يکي بعضي سينماگران هستند که مي‌گويند با رده بندي سني داريم مميزي مجدد مي‌کنيم و ما بايد آنها را متقاعد کنيم که اينطور نيست چون فيلم پروانه نمايش گرفته و فقط مي‌خواهيم به خانواده‌ها اعلام کنيم که اين فيلم حاوي صحنه‌هاي خشونت‌آميز يا داراي صحنه ها يا جملاتي نامناسب براي کودکان است که نمايش آن در کل مانعي ندارد اما براي آن کودک مناسب نيست.

او با بيان اينکه رده‌بندي سني يک امر اخلاقي، توصيه‌اي و تربيتي است و توجه به خطوط قرمز آيين‌نامه شوراي پروانه نمايش در تمام اين سال‌ها هم وجود داشته، در پاسخ به اينکه آيا طرح رده‌بندي سني اجرايي مي‌شود و شوراي رده‌بندي به کار خود ادامه مي‌دهد؟ گفت: با قاطعيت اين کار يعني رده‌بندي سني با شکل توصيه اي و هشداري به خانواده ها ادامه خواهد يافت  و اين چيزي است که در همه جهان و حتي تلويزيون ايران هم اجرا مي‌شود؛ آن هم تلويزيوني که خيلي راحت براي همه در دسترس است.

طباطبايي‌نژاد در پايان صحبت‌هاي خود بيان کرد: تاکيد مي‌کنم تمام فيلم‌هايي که داراي پروانه نمايش هستند چه برچسب محدوديت سني بگيرند و چه نگيرند مجاز به نمايش در سينماهاي ايران هستند. نکته بعدي اينکه اين وظيفه ارشادي و فرهنگي ماست و نسبت به اين وظيفه اهمال و کوتاهي نخواهيم کرد. اين وظيفه را هم به تنهايي انجام نمي‌دهيم بلکه جامعه نخبگان کشور به کمک ما آمده و يک جمع 35 نفره ما را همراهي مي‌کند و ميانگين برآيند نظرات آن‌ها به جمع‌بندي مي‌رسد. انتظار داشتيم از سوي کساني که نگراني هاي فرهنگي و تربيتي دارند بابت اين جديت، تشويق مي شديم. همچنين اين خبر را به اهالي سينما که نگران بودند مي‌دهم که شما از اين محدوديت‌ها آسيبي نمي‌بينيد.

ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد