جزئیاتی از ابطال دستورالعمل رده‌بندی سنی فیلم‌ها؛ طرحی که خیلی زود به پایان رسید

جام جم/ امروزه ديگر تاثير فيلم و سريال بر ذهن و رفتار کودکان و نوجوانان بر کسي پوشيده نيست و به همين دليل است که درجه بندي سني فيلم‌ها همواره يکي از دغدغه‌هاي جدي جامعه شناسان و فعالان حوزه کودک و نوجوان بوده است. در ايران البته به دليل فضاي اسلامي به ويژه پس از انقلاب، همواره فيلم‌هايي توليد مي‌شوند که مطابق با معيارهاي فرهنگي و اجتماعي خانواده‌هاي ايران بوده است. به همين دليل مواردي مثل حرف‌هاي ناشايست، استفاده از کلمات نابهنجار، صحنه‌هاي خشن، استعمال مواد مخدر و دارويي و... کمتر در آنها ديده مي‌شود. به همين دليل بخش‌هاي زيادي از موارد رده بندي سني در دايره فيلم‌هاي توليد شده در کشور ما نمي‌گنجد، اما نبايد اين موضوع را هم ناديده گرفت که بعضي از فيلم‌هاي ما مناسب يکسري از گروه‌هاي سني نيستند. اکران فيلم‌هاي «رحمان 1400»، «متري شيش و نيم» و «چهار انگشت» در نوروز امسال نشان داد که ظاهرا درجه‌بندي گروه سني فيلم‌هاي سينمايي بايد به شکل سفت و سخت تري در سينماي ايران اجرا شود. فيلم «رحمان 1400» با وجود احترام به زحمات سازندگانش، اما پر از صحنه‌ها و حرف‌هايي بود که تماشاي آن براي کودکان درست نبود و پدرها و مادرها هيچ توضيحي براي ديالوگ‌هايي که از دهان سعيد آقاخاني و بهرام افشاري خارج مي‌شد، نداشتند! منوچهر هادي هم به ‌عنوان کارگردان اين فيلم، هيچ جا (عکس، ويدئو، پوستر، فضاي مجازي و...) هيچ اشاره اي به اين‌که اين فيلم مناسب کودکان نيست نکرد. در حالي که براساس ماده يک فصل سوم دستورالعمل درجه‌بندي گروه سني فيلم‌هاي سينمايي، هرگونه تبليغات درخصوص فيلم‌ها به صورت صوتي يا تصويري که به جهت آگاهي و معرفي اثر مي‌باشد مانند (عکس،‌ پوستر، سردر ، آنونس و تبليغات تلويزيوني) و همچنين فضاي مجازي ملزم به رعايت گروه سني فيلم‌هاي سينمايي هستند. همچنين ماده 2 همين فصل مي‌گويد گروه سني ‌بايد به گونه‌اي اطلاع رساني شود که براي مخاطب واضح و در معرض ديد باشد. در ماده چهارم همين فصل هم آمده: يک‌شانزدهم مساحت مواد تبليغي مانند عکس، پوستر، پلاکارد، سردر، بيلبورد، استند، مکان‌هاي تبليغاتي و تلويزيون شهري، فضاي مجازي و ساير موارد تبليغاتي ‌بايد به درج گروه سني اختصاص يابد. ترديدي که به‌‌جا بود به هر حال کودکان و نوجوانان بدون هيچ ممانعتي نوروز امسال همراه خانواده‌ها به تماشاي اين فيلم‌ها نشستند و شايد همين مسئله بود که سازمان سينمايي عزم خود را براي اجراي دستورالعمل‌هاي جدي تر در سينما جزم کرد تا بالاخره چندي پيش بود که رئيس سازمان سينمايي فهرست اعضاي هيات رده بندي سني را اعلام کرد تا آن را به شکلي جدي تر در سينماي ايران پيگيري کند. حسين انتظامي، اسامي هيات رده بندي سني آثار سينمايي مرکب از ۳۰ شخصيت آشنا با فيلم و سينما در حوزه‌هاي فرهنگي، آموزشي، تربيتي، روان شناسي، جامعه شناسي و رسانه را معرفي کرد. آن طور که در بخشي از پيش‌نويس آيين نامه رده‌بندي سني فيلم‌ها آمده بود: «پيشگيري از هرگونه آسيب به کودکان، نوجوانان و جوانان بر اساس موازين تربيتي، اخلاقي و باورهاي اجتماعي، به عنوان ضرورت صنعت تصوير شناخته مي‌شود، اهميت اين موضوع به آن خاطر است که گاهي نمايش رفتار و گفتار شخصيت‌هاي منفي يا رخدادهايي که متضمن خشونت، ترس و مضامين مشابه هستند، براي برخي گروه‌هاي سني نامناسب است و از اين رو اطلاع رساني، طبقه بندي آثار و توصيه‌هاي آگاهي بخش با انواع روش‌ها ضروري به شمار مي‌رود». اين پيش نويس نوشته شد، اما بي تعارف بسياري از سينماگران نسبت به اجرايي شدن کامل «درجه بندي سني فيلم‌هاي سينمايي» ترديد داشتند و البته اين ترديد ظاهرا خيلي هم نابه جا نبود! چند روز پيش، خبري منتشر شد مبني بر اين‌که مديرکل روابط عمومي سازمان سينمايي به درخواست دستگاه قضايي دستور توقف دستورالعمل سازمان سينمايي براي رده‌بندي سني فيلم‌هاي در حال اکران، توسط ديوان عدالت اداري را تاييد کرده! اين‌طور که در اخبار آمده؛ دادستاني کل کشور درخواست ابطال دستورالعمل رده‌بندي سني فيلم‌هاي سينمايي را به ديوان عدالت اداري داده است و ديوان هم دستور توقف اجراي آن را صادر کرده است. مسعود نجفي، مدير کل روابط عمومي سازمان سينمايي در پاسخ به اين حواشي و اخبار به جام‌جم مي‌گويد در موضوع رده بندي سني فيلم‌هاي سينمايي سوءبرداشت‌هايي شده است. او در ادامه توضيحاتش صريحا اعلام مي‌کند که رده بندي سني يک امر اخلاقي، توصيه اي و تربيتي است و به شکل توصيه‌اي و هشدار به خانواده‌ها ادامه خواهد يافت. نجفي در پاسخ به اين که ديوان عدالت‌اداري با چه چيزي مخالفت کرده است، مي‌گويد: در واقع دستور اين بود که نظام رده بندي سني که ارديبهشت ماه منتشر شده بود متوقف شود در حالي‌که اين دستورالعمل اصلا اعمال نشده بود. الان يک شيوه نامه وجود دارد که پيش‌نويس آن در شهريور ماه نوشته شده است. مديرکل روابط عمومي سازمان سينمايي مي‌گويد که در حال حاضر پيش‌نويس شيوه‌نامه رده‌بندي وجود دارد که ذيل ماده 8 آيين‌نامه شوراي پروانه نمايش شده و در عين حال که هر چه در آن آمده هم جنبه توصيه اي دارد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد