صبح نو/ فيلم «درخت گردو» عنوان جديدترين ساخته محمدحسين مهدويان است. کارگردان فيلمهاي «ماجراي نيمروز» ، «لاتاري» و … اينبار موضوع بمباران شيميايي سردشت را انتخاب کرده است و اين فيلم را به تهيهکنندگي سيدمصطفي احمدي جلوي دوربين برده است. در خلاصه داستان اين فيلم آمده است:شايد وقتش باشه که همه از اين داستان باخبر بشوند، داستاني که از کنار درخت گردو شروع شد. به همين بهانه گفتوگويي با ابراهيم اميني، نويسنده فيلمنامه اين اثر داشتهايم که در ادامه ميخوانيد.
آقاي اميني، يک مقدار از شکلگيري و نحوه نگارش فيلمنامه بگوييد. با توجه به اينکه اين فيلمنامه براساس يک رويداد واقعي شکل گرفته چطور آن را به فيلمنامه يک فيلم داستاني تبديل کرديد؟
اين اثر مانند آثاري که در گذشته کار کرديم براساس واقعيت شکل گرفته است . ما در اين فيلم تلاش کردهايم يک روايت منسجم و ساختار يافته داشته باشيم تا براي مخاطب جذاب و دلنشين باشد. در اين کار وحتي در اثر قبلي ما ابتدا سعي ميکنيم درک کنيم که اين رويداد چطور اتفاق افتاده است و ماجرا به چه شکل بوده است. آقاي جعفرزاده در اين بخش کمک بسياري به ما و پروژه کرده است و پژوهش پروژه بر عهده ايشان است. بهطور کل در مرحله پژوهش سوالاتي براي ما پيش ميآيد، موضوعاتي مبهم است و نياز به واکاوي بيشتري دارد. در بخشهايي از اين مرحله موضوعاتي گنگ و مبهم است که ما در آن صورت يا سعي ميکنيم که به حقيقت ماجرا پي ببريم يا اينکه به خودمان اجازه تخيل کردن ميدهيم. ضمن اينکه در اين داستان مشخصاً حساسيتهاي سياسي فيلمهاي قبلي وجود نداشت امکان جابهجايي موضوعات و کاراکترها تا حدودي بود. در اين داستان نسبت به «ايستاده در غبار»، «ماجراي نيمروز» و حتي «ردخون» از تخيل بيشتري استفاده کرديم. البته در «ماجراي نيمروز: رد خون» هم براي شکل گيري داستان تا حدودي از تخيل بهره برديم.
پس اين فيلمنامه براساس مستنداتي که در اختيار شما بود شکل گرفته است. درسته؟
بله. پژوهشي در دل اين ماجرا وجود دارد که ما آن را مورد بررسي قرار ميدهيم. مواد خام پژوهشي که در دست ماست در مديومهاي مختلف در آثار وجود دارد. بخشي از آن به صورت شنيداري است که ما آن را ميشنويم، بخشهاي ديگري به صورت فيلم در مديومهاي گوناگون است که از آنها استفاده ميکنيم. با توجه به همه اينها ما شروع به طراحي داستان ميکنيم و عمده کارمان در طراحي کاراکترها بعد بخشيدن به آنهاست. تخيل و پيدا کردن افراد براي انگيزه کارهايي که انجام ميدهند از جمله مراحلي است که در نگارش فيلمنامه به آن توجه ميشود.
در آثار ساخته شده پيشين آقاي مهدويان، شما با ايشان همکاري داشتهايد. لطفاً يک مقدار از اين تجربه همکاري بگوييد.
اين تجربه به سالهاي گذشته و دوران دانشجويي ما بازميگردد که از فيلمهاي کوتاه شروع ،سپس به فيلمهاي مستند رسيد و در نهايت به فيلمهاي بلند داستاني محمدحسين مهدويان ختم شد. من در اکثر آثار در کنار مهدويان بودم. البته تنها حضور من باعث شکلگيري داستانها و ساخت فيلمها نبوده بلکه تلاش گروه همراه مهدويان که در اين سالها شکل گرفته باعث خروجي آثار شده است. اين گروه به مرور رشد کرده و قدرتمندتر شده است. من زماني که شروع به نگارش فيلمنامه ميکنم از اشخاص گوناگون کار اطلاع دارم و همچنين ساير گروه از نحوه نگارش فيلمنامه اطلاع دارند و با ايدههاي خود به شکلگيري آن کمک بسياري ميکنند. زماني که فيلمنامه نوشته ميشود تا مرحله توليد و پس توليد همه عوامل در کنار يکديگر و در کنار فيلم هستيم.
آقاي اميني، با توجه به اينکه «درخت گردو» جزو آثار مهم جشنواره محسوب ميشود حضور آن را در جشنواره امسال چطور ارزيابي ميکنيد؟
ممنون از لطف شما. مدت زيادي نيست که از نمايش فيلم گذشته و من هم بسيار مشتاق بازخوردهاي مردم و منتقدان هستم، اما با توجه به بازخوردهاي محدودي که تا اينجا داشتيم شکر خدا خوب و مثبت بوده است. بعد از اين بايد کمي صبر کنيم تا مخاطبان بيشتري فيلم را ببينند و شاهد اين مسأله باشيم که آيا اين نظرات مثبت تداوم دارد يا خير.
براي شما بهعنوان فيلمنامهنويس فيلم نظر منتقدان از اهميت بالايي برخوردار است يا مردم؟
نظر هر دو از اهميت بالايي برخوردار است ولي آن چيزي که سرنوشت فيلم را تعيين ميکند نظر مردم است. بهطور کل نظر مردم بسيار قابل اهميت است و ما هرسال در ايام جشنواره پيگير آراء و نظرات مردمي بودهايم زيرا از واکنشهاي مردم ميتوانيم يک نماي کلي براي سال آينده فيلممان داشته باشيم وتا حدودي فضاي اکران عموميمان را حدس بزنيم. من فکر ميکنم نهايتاً نظر عامه مردم بسيار سرنوشتساز است.
بازار