آژیر قرمز معیشت هنرمندان به صدا درآمده است!

مهر/ محمودرضا رحيمي نويسنده، کارگردان و عضو هيات مديره خانه تئاتر معتقد است براي رفع مشکلات تئاتر بايد هر سه قوه وارد عمل شوند چون ديگر آژير قرمز معيشت هنرمندان به صدا درآمده است. تئاتري‌ها سال‌هاست که درگير بديهي‌ترين مطالبات خود هستند؛ نيازهايي که بايد پيش از اين به‌طور جدي از طرف مسئولان و نهادها پيگيري و به صورت قانون درمي‌آمد. تا پيش از آغاز دوران کرونا، هنرمندان تئاتر با هر مشقتي که بود و با تمام بي‌مهري‌ها، ايستادگي مي‌کردند، امروز اما شرايط توان ايستادگي آن‌ها را کاهش داده است. از اوايل اسفند، پيش از آنکه محدوديت تردد مطرح شود، اهالي تئاتر در اقدامي هماهنگ، اجراهاي خود را لغو کردند و دليل آن هم، کار گروهي و رودررويي با تعداد بسياري از مخاطبان بود. همزمان با شيوع ويروس کرونا و تعطيلي اجباري مشاغل، هنرمندان با پيگيري‌هايي که داشتند، وعده‌هايي مبني‌بر دريافت کمک هزينه، جبران خسارت و… از سوي مسئولان دريافت کردند؛ وعده‌هايي که اگر نگوييم حقيقي نبوده حداقل تا امروز هيچ‌کدام آن‌ها اجرايي نشده است. اين بي‌مهري‌ها به جايي رسيده که امروز هنرمندان و به ويژه اهالي تئاتر، حمايت را کلمه‌اي بي‌معني مي‌دانند هر چند هنوز هم دست از مطالبه‌گري برنداشته‌اند. در همين راستا محمودرضا رحيمي عضو هيأت مديره خانه تئاتر درباره معضلات کنوني هنرمندان و حمايت‌هاي موردنظر از آن‌ها به خبرنگار مهر گفت: ما دچار اين معضل هستيم که هر بار صحبت از تئاتر مي‌شود، بايد دوباره آن را تعريف کنيم، آن هم براي سردمداران مديريت کلان کشور. البته اگر مطالعات فرهنگي عميقي نداشته باشند، در مورد همين تعاريفي که ما براي آن‌ها ارائه مي‌دهيم نيز با چالش‌هاي بسياري روبرو خواهند شد. حمايت، به‌معناي سرمايه‌گذاري نيست رحيمي با تاکيد بر اينکه معناي حمايت، سرمايه‌گذاري حاکميت براي تئاتر نيست، بيان کرد: دوره اينکه بخواهيم حکومت‌ها براي هنر هزينه کنند، گذشته است. امروزه مخرج مشترک تمام هنرها که فرآيند تئاتر را تشکيل مي‌دهند، به يقين يکي از سرمايه‌هاي کلان هر کشوري محسوب مي‌شوند. هنر تئاتر به طور خاص مقوم پايايي و پويايي رويدادهاي فرهنگي، اقتصادي و سياسي است؛ چرا که بينش به انسان مي‌دهد و اين بينش، تفکر انسان را نسبت به پيرامون خود، گسترده مي‌کند. تئاتر در واقع يکي از مهم‌ترين رويدادهاي جوامع است که کاتاليزور محسوب نمي‌شود. اين هنر خودش يکي از فرآيندهاي عملي مهم در هر جامعه‌اي است که پايه‌هاي فرهنگي و اقتصادي را تشکيل مي‌دهد که در نبودش جامعه به سمت بي فرهنگي حرکت خواهد کرد. به گفته اين بازيگر و کارگردان، شور و نشاطي که در جامعه توسط تئاتر ايجاد مي‌شود، منجر به پويايي عملي شده و نگرش صحيح به پيرامون را به مخاطب مي‌آموزد. اين هنر در انجام وظايف مدني و اجتماعي، هميشه پيشرو است. وقتي حرف حمايت دولت‌ها از تئاتر و هنرمندان مطرح مي‌شود، نبايد مسئولان تصور کنند که قرار است اقدامي هزينه‌بر داشته باشند چون اتفاقاً تئاتر سرمايه‌اي است که مي‌تواند به پشتوانه‌هاي اقتصادي يک کشور قوام دهد و در بسياري از کشورها که اين تعاريف براي تئاتر مشخص شده است، بدون چانه‌زني مبالغ بسيار قابل‌توجهي به مقوله هنر به خصوص هنر تئاتر اختصاص مي‌دهنداو در اين باره توضيح داد: تئاتر منجر به توسعه تجارت‌هاي پايا مانند گردشگري در بسياري از کشورها شده است. تئاتر يکي از ابزارهايي است که در قالب اين تجارت، فرهنگ و آئين کشورها را نشان مي‌دهد و اين موضوع يکي از نقاط قوت گردشگري شمرده مي‌شود. رحيمي با بيان اينکه با پيشرفت رسانه و پلتفرم‌هاي کنوني، تئاتر تعاريفي نو به دست آورده، گفت: در دنياي ديجيتال، تئاتر تنها مقر انساني، زنده و پويا باقي مانده است که با اعطاي قدرت عمل‌گرايي به مخاطب، او را به مسئوليت‌پذيري وامي‌دارد. به گفته اين عضو هيأت مديره خانه تئاتر، وقتي حرف حمايت دولت‌ها از تئاتر و هنرمندان مطرح مي‌شود، نبايد مسئولان تصور کنند که قرار است اقدامي هزينه‌بر داشته باشند، چون اتفاقاً تئاتر سرمايه‌اي است که مي‌تواند به پشتوانه‌هاي اقتصادي يک کشور قوام دهد و در بسياري از کشورها که اين تعاريف براي تئاتر مشخص شده است و بدون چانه‌زني مبالغ بسيار قابل‌توجهي به مقوله هنر به خصوص هنر تئاتر اختصاص مي‌دهند. اين کارگردان تئاتر با اشاره به نقصان‌هاي آموزش و پرورش که براي تمام نهادها محرز است، بيان کرد: در تمام دنيا براي بهبود وضعيت آموزش و پرورش، استفاده از روش‌هاي نمايشي پيشنهاد شده است. همانطور که تمام عزيزان تئاتر شاهد هستند، بارها با آموزش و پرورش براي انتقال مفاهيم مربوط به آموزش از طريق نمايش ملاقات‌هايي داشتيم که هيچ‌گاه نتيجه نداشته است. رحيمي در مورد حمايت‌هاي مورد نياز تئاتري‌ها در شرايط فعلي گفت: در اين مورد تاکيد مي‌کنم که اين موارد نياز به حمايت قوه مقننه دارد. حمايت دولت، قوه مقننه، قوه قضائيه و … از هنر، حمايت از خود اين نهادها محسوب مي‌شود، چرا که هنر و به ويژه تئاتر، مفاهيم قدرت‌بخشي هستند که به فهم درست قوانين در جامعه مي‌انجامد و از روش‌هاي عملي، شهروندان را به رعايت اصول شهروندي و حرکت به سمت کاهش جرايم سوق مي‌دهد. پيک دوم کرونا، صدمين پيک بحران هنرمندان است اين کارگردان تئاتر، با بيان اينکه هنر هيچ پشتوانه‌اي در قواي سه‌گانه و ساير نهادهاي مرتبط نداشته است، يادآور شد: در مسير بحران‌هاي اقتصادي، هنر هيچ پشتوانه‌اي نداشته تا بتواند از حق خودش دفاع کند. پيک دوم کرونا، پيک صدم مسائل و مشکلات هنرمندان است که تمامي هم ندارد. کرونا براي ما تهديدي بود که مي‌توانيم آن را با تفاهم ملي به يک فرصت عظيم براي بهره‌برداري از تمام وجوهات هنر تئاتر تبديل کنيم به شرط اينکه اين تفاهم در فضايي باز و بر اساس خواست ۲ طرف انجام شود. به گفته سخنگوي هيأت‌مديره خانه تئاتر، با تمام تعاريفي که گفته شد، هنرمندان نمايشي تنها درگير مطالبات کوچک و ابتدايي هستند که به دليل نبود فضاي تعامل دو طرفه، محقق نشده است. به‌طور جد نگران حال هنرمنداني هستيم که استخدام رسمي يا قراردادي هيچ نهاد و سازماني نيستند و امرار معاش‌شان تنها از طريق اجراي تئاتر است. اين صنف به زودي به دليل معضلات مالي، خاصيت اجتماعي هنرشان را از دست خواهند دادوي در اين باره بيان کرد: امروز نگراني ما بابت توان معيشتي به نگراني از جان هنرمندان رسيده است. فقر به وجود آمده در فضاي هنري به خصوص در فضاي تئاتر، روز به روز گسترده‌تر خواهد شد و قطع به يقين تئاتر به زودي نمي‌تواند به حيات پيشين خود بازگردد. هرچند که سالن‌هاي تئاتر علي‌رغم توصيه ما و با اصرار مراکز دولتي، بازگشايي شد اما بسياري از هنرمندان تئاتر ناچار به ترک سالن‌ها هستند. جز مذاکره راهي نداريم پيشنهاد عضو هيأت‌مديره خانه تئاتر درباره اتخاذ تصميمات حمايتي از هنرمندان، مذاکره است که در اين باره توضيح داد: امروز ما راجع به سلامت و جان هنرمندان تئاتر نگرانيم و خواهش مي‌کنيم که نمايندگاني از هر سه قوه با ما بر سر ميز مذاکره بنشينند. اجازه بدهند متخصصان، تعاريف و درخواست‌هاي خود را بازگو کنند تا اگر تعاريف و خواسته‌ها به نظرشان منطقي بود، اين بي‌رحمي تاريخي بر هنر و هنرمند ايراني به پايان برسد. رحيمي با توضيح اينکه بيش از نيمي از اعضاي خانه تئاتر، فعاليتي جز تئاتر ندارند، بيان کرد: ما امروز به‌طور جد نگران حال هنرمنداني هستيم که استخدام رسمي يا قراردادي هيچ نهاد و سازماني نيستند و امرار معاش‌شان تنها از طريق اجراي تئاتر است. اين صنف به زودي به دليل معضلات مالي، خاصيت اجتماعي هنرشان را از دست خواهند داد. بارها از وزارت فرهنگ و ارشاد درخواست کرديم که الگوي استانداردسازي کسب‌وکار خودشان را ارائه کنند تا بتوانيم جايگاه هنرمندان را مورد بررسي قرار داده و اقدام عملي را آغاز کنيم که هر بار به دليل نبود تعريف درست از اين قشر که استخدام جايي نيستند، نتيجه‌اي نداشتيم. اين بازيگر و کارگردان تئاتر در پايان شرايط کنوني هنرمندان را بحراني دانست و گفت: امروز آژير قرمز براي هنرمندان به صدا درآمده که اميدوارم اين بار بتوانيم با يک مفاهمه به خصوص با قوه مقننه براي قشري که در فعاليت‌هاي فرهنگي هميشه باعث سربلندي کشور بوده‌اند، به نتايجي دست پيدا کنيم. هيچ روشي غير از گفتگو نداريم اما بايد ادامه داده و اين راه بعيد، ما را نااميد نکند. هرچند که بسيار جاي تأسف دارد که سال‌هاست بديهي‌ترين حقوق شهروندي‌مان را تکرار مي‌کنيم.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar