سریال‌های ترکیه چقدر در دنیا مخاطب دارند؟

روزنامه شهروند/ «سريال ترکي» در سينما و تلويزيون و البته در ادبيات رسانه‌اي ايران بار چندان مثبتي ندارد و در حقيقت براي زير سوال بردن محصولات نمايشي به کار مي‌آيد. ترکيبي که مي‌توان گفت در دايره واژگان منتقدان سينما و تلويزيون مترادف با داستان‌پردازي ساده‌انگارانه و روايت سهل‌انگارانه، کش دادن و آب بستن به ماجراها و در کل مترادف با گران‌فروشي به کار مي‌رود.   اما در اصل ماجرا «سريال ترکي» يک صنعت عظيم است که ده‌ها برابر کليت سينما و تلويزيون ايران بيننده و گردش مالي دارد و به گزارش گاردين حداقل در سال گذشته بيش از 120 کشور دنيا به طرق مختلف مشتري‌اش بوده‌اند که اين يعني بعد از فيلم‌ها و سريال‌هاي آمريکايي پرمشتري‌ترين محصولات نمايشي دنيا در سال گذشته همين «سريال‌هاي ترکي» بوده‌اند که ما به ظاهر در رسانه‌هايمان تحقيرش مي‌کنيم و در خفا الگوي داستان‌پردازي اغلب سريال‌هايمان است. روزنامه گاردين در اين زمينه در گزارشي با عنوان «سريال‌هاي ترکي چگونه دنيا را تصرف کردند؟» چرايي و چگونگي موفقيت جهاني سريال‌هاي ترکي را به بررسي نشسته است. موضوع مهمي که در هفته‌هاي اخير بعد از انتشار آماري حيرت‌انگيز از نفوذ سريال‌هاي ترکي در عادات سرگرمي تماشاگران چهار گوشه جهان  مورد توجه ديگر رسانه‌هاي بين‌المللي هم  قرار گرفته است... طبق آمار رسانه‌هاي هنري از نظر فروش و شمار تماشاگران بين‌المللي سريال‌هاي ترکي درحال حاضر بعد از سريال‌هاي آمريکايي در رتبه دوم جهان قرار دارند. سريال‌هايي که در روسيه، چين، کره و آمريکاي لاتين تماشاگران پروپاقرصي رديف کرده‌اند. گفته مي‌شود شيلي، مکزيک و آرژانتين در سه‌سال اخير بيشترين سريال‌هاي ترکي را خريده‌اند و ارقام گردش مالي اين کشورها در اين زمينه حيرت‌انگيز است.

---

بازار

---

قواعد سريال ترکي درباره سريال‌هاي ترکي بايد بدانيم که هر قسمت از اين سريال‌ها چيزي حدود دو ساعت طول مي‌کشد. تبليغ در رسانه‌هاي ترکيه به شدت ارزان است، بنابراين هر 15 دقيقه يک‌بار در وسط سريال‌ها تبليغ پخش مي‌شود. هر سريال ترکي يک حاشيه صوتي منحصربه‌فرد، حدود 50کاراکتر اصلي و البته يک خط داستاني پر اوج و فرود دارد که اغلب در بخش سنتي استانبول و در لوکيشن‌هاي واقعي فيلمبرداري مي‌شوند.

خط داستاني اين سريال‌ها شامل رخدادهاي متنوعي است، از روابط گروه‌ها و سازمان‌هاي جنايتکار تا روابط عاشقانه، غيرت، ناموس و حتي حسرت دوران باشکوه عثماني. هدف اصلي سريال‌هاي ترکي جلب اشتياق عمومي است و اين هم در جلب نظر مخاطبان مصداق دارد و هم در روند حرکتي کاراکترها.

آمار حيرت‌انگيز به گفته عزت پينتو، بنيانگذار «آژانس جهاني» که «توزيع‌کننده مستقل  برنامه‌هاي تلويزيوني در بازارهاي جهاني» است، روند صعودي اقتصاد سريال‌هاي ترکي با سريال «1001 شب» در سال2006 آغاز شد. تا آن زمان، يکي ديگر از سريال‌هاي ترکي به نام «نقره» در خاورميانه مورد توجه قرار گرفته بود، اما 1001 شب آغاز موفقيت جهاني سريال‌هاي ترکي بود که تقريبا به 80کشور جهان فروخته شد که اين رکوردي جهاني بود. بعد از آن روند موفقيت به نحو غيرقابل باوري طي شد، تا جايي که ترکيه که در ‌سال ۲۰۰۴ تنها ۱۰‌ميليون دلار از سريال‌سازي و صادرات آن به کشورهاي ديگر سود مي‌برد، اين درآمد را در ‌سال۲۰۱۲ به ۲۰۰‌ميليون دلار و در سال ۲۰۱۵ به حدود ۳۰۰‌ميليون دلار رساند و بالاتر از کره‌جنوبي، انگليس، تايلند و... در رديف دوم کشورهاي صادرکننده سريال قرار گرفت. خبرگزاري آناتولي اخيرا در گزارشي در مورد درآمد ارزي حاصل از صادرات سريال ادعا کرده که اين درآمد در سال گذشته باز هم افزايش يافته و به 500‌ميليون دلار رسيده است.  وزارت تجارت ترکيه نيز اعلام کرده که سريال‌هاي ترکي در 146کشور منطقه خاورميانه، بالکان، آفريقا، آسياي ميانه، خاور دور و آمريکاي جنوبي پخش و توسط 700‌ميليون نفر تماشا مي‌شوند. اين امر منجر به افزايش 46‌درصدي حضور گردشگران آمريکاي لاتين در ترکيه شده است...