تورج نصر: 11 سال «صبح جمعه با شما» اجرا کردم

نصر علاوه بر دوبله، گويندگي در راديو و بازيگري در تلويزيون را نيز انجام مي دهد و آخرين سريالي که از او پخش شد، «افسانه هزار پايان» بود. با نصر که اين روزها برنامه کوي نشاط را در راديو اجرا مي کند، درباره فعاليت هايش در اين سال ها گفت و گو کرديم.

** با توجه به وضعيت موج دوم شيوع کرونا شرايط دوبله اين روزها به چه صورت است؟

- مدتي است کار کم شده چون نمي توانيم دسته جمعي با بچه هاي دوبله دور هم جمع شويم و به همين خاطر کارهايي که در سازمان صداوسيما دوبله مي شد به نسبت سابقه کم شده است. البته کارهاي خصوصي هم به همين صورت است. اگر هم انجام شود دسته جمعي نيست و به صورت تک نفره يا دو نفره است.

** يعني اين امکان وجود ندارد که هر دوبلوري به صورت جداگانه بخش مربوط به خود را بگويد و بعد مونتاژ شود؟

- الان به همين شکل دارد اجرا مي شود. منتهي خب حجم کار کم مي شود به اين دليل که زمان بيشتري را بايد به اين موضوع اختصاص داد. به عقيده من و بسياري از اهالي دوبله اين شکل دوبله کردن اصلا دوبله نيست! و بيشتر شبيه به يک کار ماشيني است.

** دليلش بيشتر به خاطر تعامل هاي بين دوبلورها است؟

- بله و ما وقتي به صورت جداگانه هر کدام بخش مربوط به خودمان را دوبله مي کنيم، ديگر بده و بستان نداريم.

** و بر همين اساس کارها از نظر کيفي مطلوب نيستند.

- بله مسلم است که کيفيت کارها به صورت قبل نخواهند بود. چون وقتي من جدا به استوديو مي روم و همکارم هم جدا مي رود من و او نمي دانيم که هر کدام با چه حسي دوبله کرديم و چه گفتيم و بعد از اينکه تدوين شد مي بينيم چه نتيجه اي دارد. اين شکل کار کردن زمان بر است و ما که يک فيلم را يک روزه دوبله مي کرديم، حالا بايد سه روزه يک فيلم را دوبله کنيم و اينطوري حجم کار کم مي شود. در قديم و قبل از کرونا همه دوبلورها در يک روز دور هم جمع مي شدند و کار مي کرديم و تمام مي شد و مي رفت و کيفيت مطلوب تري هم داشت.

** شرايط کرونا علاوه بر سخت شدن کار شما دوبلورها باعث شده تا عده اي هم بيکار شوند.

- بي نهايت از دوستان و همکاران ما مدتي است که بيکار شدند. حتي خود من دو ماه بود که از خانه بيرون نيامده بودم و از اسفند تا ارديبهشت من و خيلي از دوستان جرات از خانه بيرون آمدن نداشتيم و در همين زمان هم کار نکرديم. همين الان هم با اينکه چند ماه گذشته اما خيلي ها سر کار نمي آيند.

** آخرين کاري که دوبله کرديد چه کاري بود؟

- فوتباليست ها آخرين کاري است که الان داريم دوبله مي کنيم که مهسا عرفاني دختر مرحوم عرفاني کار مي کند.

** همان فوتباليست هايي که دهه ۷۰ از تلويزيون پخش شد؟

- نه به نسبت نسخه سال ۷۰ جديدتر است. علاوه بر اين مرد عنکبوتي و سريال هايي که قبلا ديده شده را دوبله مي کنيم.

** اين دوبله ها براي سازمان است؟

- نه براي بيرون از سازمان و براي برخي سايت ها است.

** اين روزها وضعيت دوبله در خارج از سازمان صداوسيما به چه صورت است؟

- آن هم به همين صورت است و هيچ فرقي نمي کند. در آنجا هم باز بايد به صورت تک نفره يا دو نفره داخل استوديو نشسته و دوبله کنيم و باز دوبله يک فيلم دو يا سه روز طول مي کشد و زمان بر است.

** منهاي شيوع کرونا، ما سال گذشته تعدادي از دوبلورهاي خوب و پيشکسوت مان را از دست داديم.

- بله درست است. ببينيد ما الان ديگر نمي توانيم فيلم خوب دوبله کنيم به اين دليل که کمبود گوينده خوب داريم. الان گوينده هاي زيادي به واحد دوبلاژ آمدند اما تا اينکه بخواهند گوشه اي از کار را بگيرند زمان مي برد و الان هم اصلا فرصت اين کارها نيست. نه فيلم هاي خوب هست و نه شرايط براي تازه واردها مهيا است. در گذشته که اين دوبلورهاي جديد مي آمدند تا مدتي کنار دست پيشکسوت ها و قديمي هاي دوبله مي نشستند تا کسب تجربه کنند و بعد کار خود را آغاز مي کردند اما الان که ديگر آن عزيزان از ميان ما رفتند، ‌شرايط مهيا نيست و از سويي هم فيلم هاي خوبي نيست که بخواهند به جاي شخصيت هاي آنها دوبله کنند.

** فيلم هاي خوب هم که خريداري نمي شود.

- بله،‌ دولت بايد اين فيلم ها را خريداري کرده و در اختيار واحد دوبلاژ قرار دهد که اين روزها با کمبود بودجه مواجه است. الان چند سالي است که نمي توانند فيلم هاي خوب خريداري کنند به اين دليل که گران است و از آن طرف فيلم هاي کره اي و چيني که به صورت رايگان در اختيارشان قرار مي گيرد را استفاده مي کنند. مدتي است که فيلم ها فقط به زبان فارسي دوبله مي شود و کيفيت آنچناني ندارد.

** و با اين شرايط دوبلورهايي که به تازگي به سمت اين حرفه آمدند نمي توانند پيشرفت خوبي داشته باشند.

- نه ديگر بايد موقعيت باشد و گوينده هاي قديمي هم حضور داشته باشند و دوبله حرفه اي نيست که يک هنرجو به سادگي و بدون کمک و انتقال تجربه بتواند آموزش ببيند.

** شما کلاس دوبله و گويندگي برگزار نمي کنيد؟

-اين اواخر داشتم در دانشگاه شاهد تدريس مي کردم که به دليل کرونا تعطيل شد.

** در آموزشگاه هاي مختلف چطور؟

-الان که زمان خوبي براي برگزاري اين کلاس ها نيست چون هم اينکه کسي ثبت نام نمي کند و به کلاس نمي آيد و هم اينکه به خاطر مسائل مالي مردم نمي توانند به اين کلاس ها بيايند.

** امرار معاش براي افرادي که صرفا کاردوبله را به عنوان منبع درآمد دارند کار ساده اي نيست.

-البته در مورد من فرق مي کند چراکه علاوه بر دوبله، بازيگري در فيلم و سريال و گويندگي راديو را نيز انجام مي دهم. وگرنه با دوبله کردن به طور صرف نمي توان يک زندگي را اداره کرد.

** افرادي که صرفا دوبلور و يا صرفا بازيگر هستند در اين حال و اوضاع کار سختي به عهده دارند.

-بله، خيلي از بازيگرهاي ما که الان بيکار شدند.

** شما در مجموعه تلويزيوني «افسانه هزار پايان» نيز بازي کرديد که مدتي است از شبکه سه پخش مي شود. اين مجموعه چند سال گذشته از شبکه نسيم بروي آنتن رفت.  چطور شد که از نسيم به سه رفت؟

-مدتي از شبکه نسيم پخش شد، فيلمبرداري به دليل کمبود بودجه متوقف شد. بعد از آن دوباره فيلمبرداري شروع شد اما به مشکل مالي خورد و در اصل بايد گفت حضورم در اين سريال دردسر بزرگي بود و دو سال گرفتار بودم.

** دو سال در اين سريال بازي مي کرديد؟

-بله و مدت زماني طولاني بود. از ابتدا ۵۰ قسمت بود اما الان ۳۰ قسمت شده و کوتاهش کردند.

** با توجه به اينکه مي فرمائيد به مشکلات مالي خورديم، بازيگرها دستمزدهايشان را دريافت کردند؟

-برخي گرفتند و برخي هم دارند مي گيرند.

** افسانه هزار پايان بستر قديمي و تاريخي دارد و مشخص است که با هزينه توليدي کمي هم ساخته نشده است.

-اصلا کار بسيار زيبايي است اما کار بسيار سختي براي ما بود. هم از نظر توليدي و هم پس توليدي. لوکيشن هاي بيابان و کوير را نگاه کنيد فکر کنيد چند روز بايد در اين لوکيشن ها آنهم در سرماي زمستان و گرماي تابستان ضبط مي کرديم اما در کل نتيجه کار خوب شده است و راضيم.

** شما بازخوردهاي مخاطبان را پيگيري مي کنيد؟ مردم اين سريال را دوست داشتند؟

-تا جايي که من اطلاع دارم هر بيننده اي که اين سريال را ديده راضي بوده و تا به حال ناراضي نديدم که بگويد چه سريال مزخرفي است! و همه از کار تعريف کردند.

** بخشي از «افسانه هزار پايان» فلش بک به سريال و فيلم هايي است که در قديم ماندگار شده و مردم با آنها خاطره دارند.

-بله حتي برخي شخصيت ها نيز يادآوري شخصيت هاي اصلي سريال ها و فيلم هاي پرمخاطب و ماندگار تلويزيون و سينما هستند. مثل ارژنگ اميرفضلي در «افسانه هزار پايان» که نقشش شبيه به نقش شخصيت اصلي روزي روزگاري است. فضاي اين سريال از آن سريال ها و فيلم هاي قديمي نشات گرفته شده و بين زمان گذشته و حال در رفت و آمد است و هر مخاطبي که سريال را تماشا مي کند مي گويد ياد فلان سريال بخير.

** شما در دو نقش در اين سريال بازي کرديد؟

-بله من فرمانده ريزگردها هستم و نقش دومي که بازي مي کنم طبيب است.

** با توجه به اينکه «افسانه هزار پايان» در ژانر کمدي است، علاقه شما براي بازيگري به سمت کارهاي کمدي است؟

-در کل کارهايي که بازي مي کنم کمدي است چه در دوبله و کارتن ها و چه در بازيگري. حتي يادم است سريال «آقاي شهروندي» را که بازي مي کردم هنوز هم در ذهن مردم مانده است و آنهم کمدي بود. حتي در راديو هم به همين صورت بوده است و اغلب کارهايم کمدي است.

** نقش هايي که شما را به فضاي تاريخي و گذشته مي برد چقدر برايتان خاطره انگيز است؟

-اين سبک فضاها براي خود ما بازيگرها نيز جذابيت دارد از لباس گرفته تا لوکيشن و ... ما را ياد قديم ها مي اندازد. براي مثال وقتي به شهرک غزالي مي رويم حال و هوا و فضاي قديمي دارد. من نيز کارهاي تاريخي را دوست دارم اما خب متاسفانه ديگر کارگردان ها به سمت اين فضاها نمي روند. يا اگر هم سريال تاريخي با بودجه هاي کلان ساخته مي شود، بيننده ندارد و بايد از اين سبک کارها ساخته شود تا مردم با تماشايش لذت ببرند.

** به هر ترتيب شغل اول شما دوبله است، اما وقتي شما را براي بازي در سريال يا فيلمي انتخاب مي کنند، صدايتان برايشان مهم است يا بازي؟

-بيشتر به خاطر صدايم انتخاب مي شوم. براي مثال در همين افسانه هزار پايان به خاطر صدايم انتخاب شدم.

** چرا؟

-به اين خاطر که دوبلورها داراي صداي آشنايي براي مردم هستند و از اين نظر برايشان خوب است و هم اينکه مردم چهره دوبلورهايشان را مي بينند و همين برايشان جالب است. البته من که در گذشته هم بازي کرده بودم و مردم چهره ام را مي شناسند. اما عده اي هم هستند که با صدايشان مي آيند و ديده مي شوند.

** برخي از دوبلورها معتقدند بازيگري و دوبله مکمل يکديگر هستند. شما هم بر همين عقيده ايد؟

-اين دو کار از هم جدا هستند و بازيگري ربطي به کار دوبله ندارد. فقط اينکه به خاطر اينکه من و امثال من که دوبلوريم، به خاطر گويشي که داريم به نفع صدابردار هر کاري هستيم تا گوينده اي که نه صدا و نه گويش خوبي دارد. هر کدام از دوبلورها وقتي جلوي دوربين رفتند و بازي کردند موفق بودند.

** شما در صبح جمعه با شما هم حضور داشتيد.

-بله حدود ۱۱ سال در اين برنامه نقش هاي مختلفي را اجرا مي کردم و کارم را در اين برنامه با مرحوم نوذري آغاز کردم.

** خاطره انگيزترين نقشي که در راديو ايفا کرديد کدام نقش بوده است؟

-همه نقش هايم براي خودم خاطره انگيز است اما وقتي گرد زمان روي آن مي نشيند ديگر جذابيت اوليه را ندارد.

** جاي يکسري برنامه ها از جمله صبح جمعه با شما با گروهي که شما در آن حضور داشتيد در راديو خالي است.

-به اين خاطر است که ديگر گوينده هاي خوب آن زمان را نداريم و بچه هايي که کمدي کار مي کردند کمتر شدند. عده اي مرحوم شدند و تعدادي هم از ايران رفته اند و آن افرادي هم که علاقه مندند و مي آيند بايد کنار دست گوينده هاي قديمي بنشينند تا کار حرفه اي ياد بگيرند و اين مي شود که اغلب کارهاي طنزي که در راديو پخش مي شود ضعف دارند. نويسنده و ‌کارگردان طنز نداريم و اگر هم باشد از نظر مالي با راديو به توافق نمي رسد و نمي آيد.

** با توجه به شرايط موجود فکر مي کنيد آينده خوبي در انتظار دوبله در کشور باشد؟

-دوبله روز به روز ضعيف تر مي شود و به نظر من ديگر دوبله ماندگاري نمي شود و فقط دوبله به فارسي است بدون انتقال احساس.

** کار براي کودک هم مدت زيادي است که به فراموشي سپرده شده است

- بله مدتي است که ديگر کودکان و نوجوان ها را فراموش کرديم و در اين بخش ضعف داريم نه در تلويزيون و نه در سينما. براي همين است که کودکان ما به سمت ماهواره ها گرايش پيدا مي کنند. يادم است در سال ۶۰ فيلم هاي خوب بزرگسال و کودک مي آمد و ما دوبله مي کرديم و کانون پرورش فکري کودکان و نوجوانان بسيار فعال بود اما اصلا انگار نه انگار که کودکي در اين کشور وجود دارد و به اين گروه سني اهميت نمي دهند.