جایزه بهترین بازیگر زن و مرد اولین جشنواره فیلم‌های ایرانی به چه کسانی رسید؟

يکي ازاتفاقات مهمي که در اين زمينه رخ داد تشکيل اولين «کنگره سينمايي ايران» در اسفند ۱۳۳۳ و برگزاري نخستين جشنواره فيلم‌هاي ايراني با عنوان «گلريزان» بود. گلريزان از ۲۲ تا ۲۸ اسفند ۱۳۳۳ در سينما متروپل (خيابان لاله زار) برگزار شد. در اين جشنواره فيلم «پايان رنج ها» به‌عنوان بهترين فيلم انتخاب شد و ساموئل خاچيکيان براي فيلم «چهارراه حوادث» به‌عنوان بهترين کارگردان جايزه گرفت. همچنين اولين تنديس بهترين بازيگري سينماي ايران به «آرمان هوسپيان» رسيد و از هوشنگ بهشتي براي بازي در فيلم «مهتاب خونين» تجليل شد. علاوه براين در نخستين جشنواره سينمايي فيلم‌هاي ايراني «مهين ديهيم» براي بازي در فيلم «پايان رنج ها» به‌عنوان بهترين بازيگر زن انتخاب و از «منير تسليمي» (يک سال پيش از مرگش در سال ۱۳۳۴) به خاطر بازي در فيلم «مهتاب خونين» تجليل شد.

اما پرونده برگزاري نخستين جشنواره فيلم‌هاي ايراني سينماي کشور در قرن اخير در حالي در آستانه ورود به سال ۱۳۳۴ بسته شد که براي ريشه‌يابي برگزاري جشنواره‌هاي فيلم در ايران بايد چند سالي به عقب‌تر از سال ۱۳۳۳ رفت و نگاهي به فعاليت‌هاي افرادي همچون طغرل افشار روزنامه نگار سينمايي که از او به‌عنوان اولين منتقد سينماي ايران هم ياد مي‌شود؛ انداخت.

او براي اولين بار در سال ۱۳۲۹ و زماني که هنوز سينماي ايران محصولات چنداني نداشت جشنواره کوچکي با نمايش چند فيلم خارجي در سينما کريستال (خيابان لاله زارنو) برگزار کرد. طغرل افشار باتوجه به تحولات سياسي پرشمار ايران تا سال ۱۳۳۳؛ سه دوره ديگر اين جشنواره را هم با حضور فيلم‌هاي خارجي اجرايي کرد که مهم‌ترين دوره آن در روزهاي ۵ و ۶ تير ۱۳۳۳ و همزمان با انتشار مجله «پيک سينما» که خود سردبير آن بود، برگزار شد. در دوره چهارم اين جشنواره (۱۳۳۳) فيلم‌هايي از ۹ کشور اکران شد و در مراسم افتتاح آن هوشنگ کاووسي روزنامه نگار و منتقد مهم سينماي ايران و طغرل افشار سخنراني کردند. تا پيش از اينکه طغرل افشار جشنواره فيلم‌هاي خارجي را برگزار کند؛ تنها چند هفته فيلم خارجي (آن هم معمولاً از سوي سفارتخانه‌هاي خارجي) در ايران برگزار شده بود.

طغرل افشار کار خود را در حوزه روزنامه نگاري و نوشتن درباره سينما و نقد فيلم از سال ۱۳۲۷ شروع کرد. او خواهرزاده نيما يوشيج بود که در سال ۱۳۱۲ به دنيا آمد و زماني که در سال ۱۳۲۹ جشنواره فيلم‌هاي خارجي در تهران برگزار کرد تنها ۱۷ سال داشت. افشار در فروردين سال ۱۳۳۳ نخستين جنگ سينمايي را با نام در کمان رنگين سينما منتشر کرد. او همچنين در کنار روزنامه نگاري در سال ۱۳۳۲ در فيلم «بي‌پناه» بازي کرد ولي بعد از اين کار پشيمان شد و در مطلبي نوشت:«خواستم فساد و ابتذال پشت پرده را از نزديک ببينم و بشناسم.»

او يکي از کساني بود که در ۷ آبان ۱۳۳۲ همراه افرادي مانند هوشنگ کاووسي بيانيه عليه رفتار تعدادي از تماشاگران هنگام اکران فيلم «رودخانه» اثر ژان رنوار امضا کرد. هنگام پخش اين فيلم تعدادي از سينماگران شروع به پرخاشگري کردند و واکنش‌هاي بسيار تندي نشان دادند و به همين دليل دولت انتشار اين فيلم را متوقف کرد. طغرل افشار اولين برگزارکننده جشنواره فيلم‌هاي خارجي در ايراني در ۲۸ مرداد ۱۳۳۵ در سن بيست و سه سالگي هنگام شنا در درياي خزر (بابلسر) غرق شد.