حیوان آزاری در شامایرانی!

خراسان/ در برنامه «شامايراني» قرار شد هرکسي بازي را ببازد يک حيوان خانگي را بغل کند که هم نقضحقوق حيوانات است و هم رفتاري ناهنجار
قسمت جديد شام ايراني، روز جمعه به ميزباني «نسيم ادبي»، بازيگر زن منتشر شد. او بازي طراحي کرد و قرار شد هرکسي که ببازد، يک حيوان خانگي را بغل کند و با او عکس بگيرد. آوردن دو مار(بهعنوان حيوان خانگي) براي سرگرم کردن مهمانها، صحنه عجيبي بود که در اين برنامه اتفاق افتاد و در يادداشتي روانشناسانه به ابعاد مختلف موضوع ميپردازيم و اينکه چرا نبايد دوباره شاهد چنين اتفاقاتي باشيم.
چرا رفتار سلبريتيها مهم است؟
وقتي يک مجموعه تصميم بگيرد پيامش را بهطور گسترده به مخاطب منتقل کند، روان شناسان اجتماعي چند پيشنهاد را پيش رويش ميگذارند. يکي از روشهاي پيشنهادي اين است که بيشتر مخاطبها، گوينده پيام را بشناسند. فردي که بتواند با محبوبيتش، ميانبري بزند و راه نفوذ در دل بينندهها را کوتاه کند. اگر امروز چهره سلبريتيها را در تبليغات تلويزيوني ميبينيم، به همين دليل است. معمولاً چهرههاي مشهور، جزو گروههاي مرجع بهحساب ميآيند. هنجارهاي جامعهپسند يا جامعهستيز، فرقي نميکند. رفتار آنها ميتواند بهعنوان الگو باعث ترويج هر نوع هنجاري در جامعه بشود. ممکن است رفتارشان بازدارنده باشد و مخاطب را به انجام ندادن يک کار سوق دهد يا برعکس، با اشتياق مشغول کار اشتباهي شوند و ناخواسته اين پيام را به بيننده منتقل کنند که آوردن يک حيوان وحشي در مهماني، هيچ اشکالي ندارد و اتفاقاً به سرگرم شدن افراد کمک ميکند! بُرد رفتاري اشخاص مشهور، بهقدري بالاست که هزاران نفر آن را ميبينند و درباره انجام دادن يا ندادن يک کار فکر ميکنند. کافي است تسهيل يا بازداريزدايي اتفاق بيفتد؛ همان موقع است که ترس بيننده کم ميشود و به يک رفتار مشخص رغبت پيدا ميکند. مثلاً اگر کسي قبلاً به دليل منعهاي شديد، سمت سيگار نميرفته حالا ممکن است با ديدن سيگار کشيدن يک سلبريتي، با خودش بگويد گويا خيلي هم اشکالي ندارد! عملکرد چهرهها ميتواند بازداريها را کمرنگ يا پررنگ کند. البته اين اتفاق بيشتر براي کساني ميافتد که هويتشان انسجام کمتري دارد، تأثيرپذيرتر هستند و بيشتر از آنکه به ارزشهاي دروني خودشان متعهد باشند، به ارزشهاي ديگران چشم دوختهاند.
هدف خانم «ادبي» توجيهکننده نيست
خانم بازيگر درباره آوردن مارها به خانه ميگويد: «اين کار را کردم تا از مردم بخواهم از پوست اين حيوانات براي کيف و کفش و ... استفاده نکنند». مهم است که گوينده، رده سني مخاطبانش را بشناسد و بداند که با کودک صحبت ميکند يا بزرگ سال! يک بزرگ سال، اين توانايي را دارد که ساعتها درباره انتزاعيترين موضوعات حرف بزند بيآن که نياز داشته باشد آن را ببيند. اين موضوع ميتوانست سوژه يک گفت وگو باشد و بدون حضور مار پيش برود. نکته ديگر، تلاش ميزبان براي از بين بردن ترس مهمانهايش از مار بود. ترس انسان از مار، قدمتي طولاني دارد و شواهد تکاملي نشان ميدهد اجداد ما هميشه از مار ميترسيدند، اما چه لزومي دارد بخواهيم اين ترس ديرينه را از بين ببريم؟ مواجهه انسان شهري با يک حيوان وحشي مثل مار چقدر است که نترسيدن، معتبر و مفيد باشد؟ آيا اگر از خرس بترسيم، بايد حتماً با آن روبه رو شويم؟ ضمن اينکه بهتر است درمان ترسها را به عهده روان شناسان بگذاريم و تا زماني که يک فوبياي مشخص، جزو شکايتهاي اصلي فرد نيست، هرگز تصميم نگيريم شخص را دچار غرقهسازي کنيم. پيامدهاي منفي اين کار، بهمراتب بيشتر از سود آن است.
تعداد زياد رفتارهاي ناهنجار در اين قسمت از برنامه
همه ميدانيم جامعه ما با مشکلات زيادي روبهرو است. هيچکدامشان حل نميشوند مگر با رفتار مسئولانه، تلاش و استمرار. مسئله ترويج حقوق حيوانات، زماني به رسميت شناخته ميشود که سالها درباره پيامدهاي مختلفش حرف بزنيم و عمل کنيم. ماسک نزدن مهمانها در برنامه (بهبهانه تست منفي کرونا)، رعايت نکردن فاصله اجتماعي، شوخيهاي نامناسب، رواج فرهنگ لاکچري و مصرفگرايانه (رعايت تم، لباس و...)، سرگرم شدن با مار و عکاسي با آن، تعدادي از رفتارهاي ناهنجار اين قسمت از برنامه بود. براي اصلاح جامعه، همه مسئول هستيم و البته سلبريتيها مسئولتر!
نويسنده : نگار فيضآبادي | کارشناسارشد روان شناسيباليني