کارگردان «رفیق»: برنامه مذهبی را برای مخاطب غیرمذهبی تلویزیون می‌سازم

ميرميراني درباره نبود برنامه‌ريزي در تلويزيون براي ساخت برنامه‌هاي معارفي يا مناسبتي عنوان کرد: واقعيت اين است که تلويزيون براي کارهاي مناسبتي در عيد، محرم، اربعين يا رمضان ديرهنگام به تصميم مي‌رسد. من حدود دو ماه و نيم تا سه ماه قبل از محرم طرح برنامه «رفيق» را دادم و موافق هم بودند اما حدود ۱۸ روز قبل از محرم به نتيجه رسيدند و گفتند بسازم که فشار بي رويه‌اي به من و تيم وارد شد!

آيا نبايد براي غيرمذهبي‌ها برنامه مذهبي بسازيم؟

اين سردبير و کارگردان برنامه‌هاي تلويزيوني عنوان کرد: در تلويزيون برنامه‌ريزي براي کارهاي زمان‌بر وجود ندارد و مناسبت‌ها که نزديک مي‌شود براي توليدات جديد اقدام مي‌شود. همه شبکه‌ها هم اينگونه هستند. من بارها براي ساخت برنامه‌هاي معنوي اعلام آمادگي کرده‌ام و معتقدم مي‌توان کارهاي متفاوت در ۱۸۰ يا ۹۰ قسمت ساخت.

تلويزيون براي برنامه‌هاي اين مدلي هزينه نمي‌کند. برنامه‌هاي ساده‌اي مي‌خواهند با گفتگوهايي که دو صندلي باشد و کارشناس‌هاي تکراري تا با سوالات تکراري و جواب‌هاي از پيش تعيين شده با هم گفتگو کنند! وي درباره اينکه چرا چنين برنامه‌هايي کمتر در قاب تلويزيون تبديل به برند مي‌شوند هم گفت: تلويزيون براي برنامه‌هاي اين مدلي هزينه نمي‌کند. برنامه‌هاي ساده‌اي مي‌خواهند با گفتگوهايي که دو صندلي باشد و کارشناس‌هاي تکراري تا با سوالات تکراري و جواب‌هاي از پيش تعيين شده با هم گفتگو کنند.

ميرميراني در پاسخ به اينکه بالاخره همين برنامه‌ها هم طرفداراني دارند، توضيح داد: هر قالبي که به تکرار بيفتد و خلاقيت نداشته باشد مخاطبش را از دست مي‌دهد. صد در صد که اينها مخاطب خود را دارد ولي ما برنامه سازي را به اين طيف مخاطب منحصر مي‌کنيم. آيا نبايد برنامه مذهبي را براي غيرمذهبي‌ها ساخت؟

اين نويسنده درباره مخاطب برنامه‌هاي خود عنوان کرد: برنامه‌هاي من در فضاي مناسبتي معمولاً رنگي از معنويت داشته و سعي کرده‌ام اين برنامه‌ها را براي مخاطب غيرمذهبي بسازم. تلويزيون بايد براي اينها هم برنامه بسازد. طيف مذهبي که به مسجد و حسينيه و تکيه مي‌رود و خيلي‌ها از آن‌ها حتي تلويزيون را قبول ندارند.

بودجه کم برنامه‌سازي معنوي در تلويزيون

کارگردان برنامه محرمي «رفيق» درباره اينکه چرا برنامه‌سازان سراغ ايده‌ها و نگاه‌هاي متفاوت در برنامه سازي معنوي و معارفي نمي‌روند، گفت: قطعاً برنامه ساز هم بايد ايده داشته باشد، تحقق بخشيدن به برخي ايده‌ها هزينه بر است درحاليکه برنامه سازي معنوي در تلويزيون نسبت به خيلي از کارهاي ديگر لوباجت است و با بودجه کمي ساخته مي‌شود.

وي اضافه کرد: مي‌توان در حد وسع براي همين تلويزيون برنامه‌هايي ساخت که مخاطب جذب کند. خود من هم «بن هور» نمي‌سازم ولي مي‌توان کارهاي متفاوت‌تري انجام داد. به طور مثال من در «رفيق» به جز سيما تيرانداز که راوي بود، ۱۲ بازيگر داشتم. براي اين مجموعه تحقيق شده بود و متن‌هاي سنگيني داشت. غير از آن آيتم‌هايي شامل نقالي و خط نقاشي داشت اما در بسياري از برنامه‌ها آيتم به عنوان يک مولفه اصلي کارهاي تلويزيوني حذف شده است.

برنامه‌هاي تلويزيون، راديويي شده‌اند

ميرميراني با بيان اينکه برنامه‌ساز به قالب‌هاي کليشه‌اي عادت مي‌کند، تصريح کرد: برنامه ساز به برنامه‌هاي ساده و بدون آيتم عادت مي‌کند درحالي که اينها برنامه‌هاي راديويي است و جذابيت‌هاي بصري ندارد.

وي با اشاره به برنامه‌هايي که فقط به گفتگوهاي صرف تبديل شده‌اند، توضيح داد: برنامه «دورهمي» ابتدا چندين بازيگر داشت و از متن و نمايش استفاده مي‌کرد که به هر حال به مطالعه نويسندگي، گريم و… نياز دارد. در کنار آن‌ها مهران مديري هم پلاتو مي‌گفت و گفتگو انجام مي‌داد اما به تدريج بازيگران کمتر شدند و کلاً نمايش حذف شد و حالا فقط مديري پلاتو مي‌گويد و گفتگو مي‌کند و طبيعتاً کار هم ساده‌تر شده است.

تلويزيون نبايد به سمت برنامه‌هاي رايج برود پس بايد بتوان خلاقيت ايجاد کرد. در تلويزيوني که فرياد دين مي‌زند شوراي معارف نبايد در مناسبت‌ها کارهاي هول هولکي و تکراري انجام دهند مجري برنامه «گفتگوي تنهايي» درباره اينکه چقدر مي‌توان در برنامه‌سازي معارفي خلاق بود، گفت: «بايد» بتوان خلاق بود. تلويزيون نبايد به سمت برنامه‌هاي رايج برود پس بايد بتوان خلاقيت ايجاد کرد. در تلويزيوني که فرياد دين مي‌زند شوراي معارف نبايد در مناسبت‌ها کارهاي هول هولکي و تکراري انجام دهند.

برنامه‌هاي مذهبي مردانه است

وي با اشاره به برنامه «رفيق» و مشکلات اين برنامه تصريح کرد: اگر مدير گروه اجتماعي شبکه چهار همراه نبود اين برنامه هم ساخته نمي‌شد تلويزيون در اين برنامه‌ها به قالب‌هاي تکراري عادت دارد ولي من در همين برنامه سيما تيرانداز را به عنوان راوي قرار دادم در صورتي که برنامه‌هاي مذهبي ما به شدت مردانه است.

ميرميراني درباره ريسکي که لازم است براي شکستن قالب‌ها به کار برده شود گفت: حدود هشت سال پيش وقتي قرار بود «گفتگوي تنهايي» را توليد کنيم آن زمان هم نگران پخش بودم. آن زمان هم اگر رحمان سيفي آزاد مدير گروه شبکه چهار پاي کار نمي‌ايستاد آن برنامه ساخته نمي‌شد و حتي من با خودم همان زمان فکر مي‌کردم اگر برنامه ساخته شود روي آنتن نمي‌رود.

وي با اشاره به يک اصل در برنامه سازي اظهار کرد: من به آشنازدايي در برنامه سازي اعتقاد دارم به طور مثال ما در «گفتگوي تنهايي» مي‌خواستيم خدا، باورمندي و معنويت را از زبان افراد ديگري بشنويم. تا آن زمان هميشه آدم‌هاي مشخصي در اين باره حرف مي‌زدند و حالا کساني حرف مي‌زدند که مخاطب عادت نداشت از آن‌ها بشنود و به اين ترتيب چهره‌هاي سينمايي و هنرمندان را به برنامه آورديم.

طرح يک برنامه جديد براي شبکه نسيم

اين طنزپرداز با اشاره به ايده‌هاي تکراري در تلويزيون عنوان کرد: گاهي اوقات ايده را مي‌گيرند و درباره آن فکر نمي‌شود. به طور مثال من نوروز ۹۸ حافظ و سعدي را به برنامه تحويل سال آوردم و اتفاقاً برنامه پربيننده‌اي شد چون مخاطب را کنجکاو مي‌کرد. همين ايده را در يکي از برنامه‌هاي اينترنتي اجرا کرده‌اند، حر را آورده‌اند و با او قهوه خورده‌اند.

وي در پايان سخنانش از طرحي براي شبکه نسيم خبر داد و گفت: طرح يک برنامه جديد را به شبکه نسيم ارائه کرده‌ام که برنامه‌اي متفاوت است. در حال حاضر صحبت‌هايي درباره آن انجام شده است و اميدوارم در حد وسع من به يک اتفاق بدل شود. اميدوارم مديران پاي اين کار بايستند. به هر حال من سال‌ها در حوزه طنز کار کرده‌ام اما عمده آثارم در تلويزيون معنوي و جدي بوده است و تلويزيون چندان روي خوش به طنز نشان نداده است و اين کار جدي من در حوزه طنز است.