فیلم با موضوع ترور دانشمندان هستهای را جشنواره «فجر» میپذیرد؟

مهر/ محسن اسلام زاده کارگردان سينماي مستند ضمن تسليت شهادت دانشمند هستهاي شهيد محسن فخريزاده گفت: ترور شهيد محسن فخري زاده يک حادثه بسيار دردناک بود و ما با شنيدن اين خبر شوکه شديم، متاسفانه ما نتوانستيم فيلمهاي بينالمللي و تأثيرگذاري از شهداي ترور با نگاه بينالمللي بسازيم، شايد يک نگاه يادوارهاي نسبت به اين شهدا داشته باشيم اما فيلميهايي که بتواند در مجامع بينالمللي پخش شود و از مظلوميت ما دفاع کند، يا نداريم و يا توليد اين فيلمها انگشت شمار بودهاست.
وي بيان کرد: روز گذشته در برنامه هفت يکي از دوستان سينمايي حرف خوبي زد، ما ۱۷ هزار شهيد ترور داريم که شامل رييس جمهور، نخست وزير و بسياري از مفاخرمان را طي ۴۰ سال گذشته است، چرا فيلمي درباره اين شخصيتها ساخته نشده است، فيلمهايي که به زبان انگليسي باشد و نشان دهد که چه اتفاقي در ايران رخ داده است.
چرا درباره ترورهاي ۶۰ فيلمي نساختهايم؟
وي با اشاره به اينکه در يکي از اين پروندههاي ترور سال ۶۰ آمدهاند فرد را جلوي خانوادهاش و سر سفره غذا به شهادت رساندهاند، توضيح داد: چرا فيلمي درباره اين شخصيتها ساخته نميشود تا مظلوميت کشور ما در عرصه بينالمللي فرياد زده شود. نميدانم نقص از سازندهها است و يا از سفارش دهندهها و نيروهاي دولتي و مسئولان امر است.
کارگردان مستند «تنها ميان طالبان» ادامه داد: واقعاً بايد به دليل چنين شرايطي تاسف خورد، به عنوان مثال ترور حاج قاسم سليماني، اقدام غيرقانوني و ناجوانمردانه بود، متاسفانه پس از نزديک به يک سال حتي يک فيلم براي عرصه بينالمللي از اين شهيد بزرگوار ساخته نشده و کسي از مستندسازان و نهادهاي مختلف براي ساخت چنين فيلمهايي در جامعه بينالمللي قدم پيش نگذاشته است.
چگونه ميتوانيم مظلوميت شهيد و خودمان را فرياد بزنيم؟ من به شما ميگويم هيچ راهي وجود ندارد، مساله اين است که اگر يک هنرمند درباره اين ترور ناجوانمردانه فيلم بسازد آيا سال آينده به جشنواره راه پيدا ميکند؟ يا ميگويند درباره اين مساله فيلم نسازيد تا تنش بينالمللي ايجاد نشود، به همين دليل ميگويم اگر فيلمي هم ساخته شود ترمزهايي براي اين دسته از آثار وجود دارد وي تاکيد کرد: همين اتفاق در عراق و سوريه هم رخ داده است، ببينيد در اين سالهاي جنگ سوريه و بعد از آن عراق چند مستند بينالمللي که بخواهد وقاحت دشمنان را نشان دهد، ساخته شده است، ما براي مخاطب جهان عرب چنين فيلمهايي ساختهايم يا خير؟.
اسلام زاده در پاسخ به اينکه آيا به عنوان يک مستندساز تصميم به ساخت مستندي با موضوع شهداي ترور داشته است، يا خير؟ گفت: توليد اين گونه از آثار نياز به يک برنامهريزي دقيق دارد، بايد انگيزهاي براي ساخت اين مستندها وجود داشته باشد تا بتوان آن را توليد کرد. زماني که بحث سياست گذاري هست بايد سياستي دنبال شود تا بتوان فيلمهايي با مضامين مناسب توليدي شود، به عنوان مثال بهصورت خودجوش من مستندساز را ميفرستند عراق، تا به دنبال اهل سنتهاي ضد داعش بگردم و همهاش به دنبال تير و جنگ نباشم، اما کسي بايد باشد که به من نوعي ماموريت بدهد تا فيلم مناسب براي مجامع بينالمللي توليد شود.
وي تاکيد کرد: البته اين را بايد بگويم که از همين الان آثار بسياري براي شهيد فخريزاده در بخشهاي مختلف ساخته ميشود، اما چند اثر با نگاه بينالمللي توليد ميشود؟، بايد مسئول مورد نظر برنامهريزي کند و بخواهد که فيلمي اين چنين ساخته شود، شايد چند نفر نگاه بينالمللي داشته باشند و فيلم بسازند اما همين افراد مگر چند موضوع را ميتوانند کار کنند، اما زماني که يک مسئول ساخت فيلمهايي براي جامعه بينالمللي را اولويت خود قرار دهد، شرايط براي توليد چنين فيلمهايي فراهم ميشود.
کارگردان مستند «زندگي ميان پرچمهاي جنگي» در جواب اينکه چه سياستهايي بايد در اين زمينه از سوي نهادهاي مربوطه دنبال شود، توضيح داد: سياستي که پيروي ميشود بايد نگاهي بينالمللي و نگاهي براي جهان عرب باشد، به عنوان مثال واقعاً براي جهان عرب فيلم براي سوريه و عراق نداشتهايم، شايد فيلم انگليسي زبان در اين زمينه توليد ميشود اما براي جهان عرب فيلمي ساخته نشده است. تصور کنيد تعدادي مستندساز درباره شهداي ترور فيلم بسازند، چند فيلم سينمايي با اين موضوع ساخته ميشود؟ ترور شهيد فخري زاده بسيار ناگوار بود، مدل ترور به گونهاي بود که انگار گروههاي گنگستري اين کار را انجام دادهاند، اين ترور به گونهاي انجام شده است که هيچکس در سطح بينالمللي نميتواند آن را توجيه کند و اين ترور کار صهيونيسمها است، حتي مقامات امنيتي سابق آمريکا نيز اين اقدام را محکوم کردهاند.
وي تاکيد کرد: چگونه ميتوانيم مظلوميت شهيد و خودمان را فرياد بزنيم؟ من به شما ميگويم هيچ راهي وجود ندارد، مساله اين است که اگر يک هنرمند درباره اين ترور ناجوانمردانه فيلم بسازد آيا سال آينده به جشنواره راه پيدا ميکند؟ يا ميگويند درباره اين مساله فيلم نسازيد تا تنش بينالمللي ايجاد نشود، به همين دليل ميگويم اگر فيلمي هم ساخته شود ترمزهايي براي اين دسته از آثار وجود دارد.
بدون پشتوانه نميتوان درباره شهيدان سليماني و فخريزاده مستند ساخت
اسلام زاده بيان کرد: بايد يک نهاد قدرتمند بخواهد فيلمي درباره اين موضوعها ساخته شود، در چنين شرايطي است که امکانات لازم براي ساخت چنين مستندهايي فراهم ميشود، در واقع بدون پشتوانه نميتوان مستندهايي درباره شهادت حاج قاسم سليماني و يا شهيد فخري زاده ساخت.
وي ادامه داد: مستندهايي از اين دست جزو مستندهاي امنيتي به شمار ميرود و بايد شرايط لازم براي توليد آن فراهم شود، به عنوان مثال اگر من بخواهم درباره ترور شهيد فخري زاده فيلم بسازم براي مصاحبه با همسر شهيد بايد از ۱۰ جا مجوز بگيرم و اين کار بسيار سخت است. به همين دليل ساخت چنين مستندهايي نيازمند حمايت از سوي نهادهاي خاص دارد.
کارگردان مستند «اسرار زندان ابوسليم» تاکيد کرد: هرچند ممکن است مستند با نگاه بينالمللي ساخته شده توسط مجامع بينالمللي سانسور شود، اما براي کشورهايي که طرفدار ما هستند ميتوانيم نشان دهيم که بعد از سالها که از انقلاب اسلامي ميگذرد، باز هم به داخل شهرهاي ما نفوذ پيدا کرده و افراد سرشناس ما را ترور ميکنند.
اسلام زاده در پايان گفت: معتقدم يک بلوغي در نهادهاي متولي بهوجود آمده است و اين مسائل تبديل به دغدغه شده است که نتيجه آن ميتواند ساخت اين نوع از مستندها باشد. معتقدم جامعه هدف اين مستندها بايد مخاطب خارج از کشور باشد، يک اتفاق از اين دست ميتواند زير نظر ۲ قشر صورت گيرد، ۲ قشري که ميتوانند در اين زمينه ورود پيدا کنند، يکي نهادهاي امينتي و حکومتي است و يکي هم نهادهاي فرهنگي است که با برنامهريزي درست ميتوانند مستندهاي قابل توجهي را توليد کنند، مستندهايي که با توجه به اينکه ايران معمولاً سر تيتر خبرهاي بينالمللي است، در سطح بينالمللي ديده ميشوند.