پایان «داد»ستانی به سبک ده‌نمکی

در اين بسته خبري هفتگي تلاش کرديم در کنار خبرهاي رسمي فعاليت برنامه‌سازان و مديران سيما، نيم‌نگاهي به حواشي رسانه‌اي و حتي شايعاتي که به‌رغم غيررسمي بودن مي‌توانستند در اخبار مرتبط با سيما تأثيرگذار باشند هم داشته باشيم.

امروز پنجشنبه ۱۴ اسفند ماه مي‌توانيد با شماره ۷۴ بسته خبري  در مرور متن و حاشيه اتفاقات تلويزيون و خارج از تلويزيون در هفته‌اي که گذشت، با ما همراه شويد.

چهره هفته؛ مسعود ده نمکي

حدود ۲ هفته پيش و با شروع پخش سريال مسعود ده نمکي با نام «دادستان» در شبکه سه سيما، از بازگشت اين کارگردان بعد از سال‌ها به تلويزيون نوشتيم. اين هفته سريال او به پايان رسيد. سريالي که با سوژه عدالت خواهي شروع و با ماجراي نفوذ به مجموعه زيردستان يکي از مسئولان و يا شبيه سازي قصه يک قاضي، با ارجاع به ما به ازاهايي در دنياي واقعي به پايان رسيد.

ابتداي پخش سريال نوشتيم خود ده نمکي بيش از ديگران پاي کار آمده است با اين حال در همين چند هفته يادداشت‌ها و واکنش‌هاي مختلفي هم از طرف برخي منتقدان و چهره‌هاي فرهنگي منتشر شد اما سريال عملاً نتوانست از حد متوسط فراتر رود و بايد اذعان کرد که بيش از «متن» به لطف «حواشي» ديده شد. درواقع انتظار رسانه‌ها از ده نمکي و سريالي که حالا پس از چند سريال جاسوسي و امنيتي مثل «گاندو» و «خانه امن» در تلويزيون ساخته مي‌شد، صراحت، عمق و تيزي بيشتر بود، نه جنجال بيشتر.

شايد تا چند سال پيش پرداختن به برخي پرونده‌هاي امنيتي در قالب سريال يک اتفاق مهم بود اما حالا چگونگي پرداخت به اين پرونده‌ها، ما به ازايي که پيدا مي‌کنند و مصاديقي که در مجموعه‌هاي نمايشي سراغ آنها مي‌روند نيز مي‌تواند نشان دهنده جسور بودن يک اثر باشد. در چنين فضايي که حتي سريالي چون «آقازاده» هم در شبکه نمايش خانگي به فسادهاي اقتصادي و موضوع آقازادگي مي‌پردازد و سراغ مهمترين قواي کشور مي‌رود، ديگر نفس پرداختن به اين سوژه‌ها اهميتي ندارد و صرفاً نشان مي‌دهد کارگردان يا تهيه کننده دغدغه مندي پشت کار است که مي‌خواهد حرف‌هايي را در قالب يک اثر نمايشي بيان کند.

ده نمکي هم اگرچه در مصاحبه‌ها بيشتر روي چنين دغدغه‌هايي تاکيد داشت با اين حال سريالش کمتر توانست در ساختار موفق باشد. اگرچه که خودش در گفتگوهايي که در همين چند وقت اخير داشته بيشتر روي مواضع تند و تيز در اين سريال تاکيد کرده است و به طور مثال به روزنامه «جام جم» به عنوان ارگان رسمي صداوسيما گفته است: «خوشبختانه سازمان علي‌رغم فشارهايي که از بيرون وارد و هجمه تبليغات منفي که از قسمت اول آغاز شد، همراه کار بود و اين هجمه تبليغات و جريان پشت‌پرده که به سازمان حمله کردند تا دست مسؤولان رسانه ملي نسبت به مميزي قوي شود، بي تاثير بود. گرچه اين جريانات مي‌خواستند کار اخته شود، اما با کمترين مميزي پخش شد» در صورتيکه همانطور که پيش از اين گفته شد حداقل رسانه‌ها ترجيح مي‌دادند سريال با مواضع جسورانه تري پيش رود و در باب مباحث عدالت‌طلبانه در باب مسائلي که تاکنون گفته نشده است پيشگام شود.

کارگردان «دادستان» در اين چند وقت با رسانه‌هاي متعددي گفتگو کرد اما در بيشتر آنها روي مفاهيمي که در سريال قرار بوده تصوير شود تاکيد کرده و زيربار هيچيک از نقدها به‌ويژه «شعاري بودن» بخش عمده‌اي از فضاسازي‌ها و ديالوگ‌هاي اين مجموعه نرفته است.

ده نمکي در بيشتر گفتگوهايش نقدها به سريال را هم به افرادي نسبت داده که اساساً با او خصومت دارند و با اشاره به منتقداني که از او دفاع کرده‌اند درباره آن‌ها که انتقاد کرده‌اند بيان کرد که «اينها هم بايد زندگي شان اداره شود و اگر با فحش دادن ما زندگي شان اداره مي‌شود خواهش مي‌کنم که اينها را حذف نکنند و اثر را نگاه نمي‌کنند و قرار است رسالت انقلابي شان را در حذف ديگران انجام دهند.»

حاشيه هفته؛ انتخاب بازيگر حاشيه‌ساز براي سريال کمدي

انتخاب اميرمهدي ژوله بعد از چند سال دوري از تلويزيون که به قول خودش ممنوع‌التصوير بوده است براي يک سريال کمدي، حاشيه‌هاي مختلفي را در يک هفته اخير رقم زد. آخرين حضور ژوله به عنوان نويسنده سريال‌هاي تلويزيوني به «در حاشيه ۲» برمي‌گردد و اين روزها که سريال «خوب، بد، جلف؛ راديو اکتيو» که در شبکه نمايش خانگي عرضه مي‌شود به عنوان يکي از نويسندگان همکاري دارد.

حالا بازگشت دوباره ژوله به تلويزيون با واکنش‌هاي تند و تيزي مواجه شده است از جمله روزنامه کيهان که همراه با او به چند چهره ديگر تلويزيون اشاره کرده و آورده است که اين افراد علي رغم اينکه انتقادات تند و تيزي را نسبت به اين رسانه مطرح کرده‌اند اما دوباره به آن راه پيدا کرده‌اند.

تلويزيون البته در چند سال اخير چهره‌هاي حاشيه‌اي مختلفي را وارد يک سريال کرده است که شايد موفقيت چنداني هم از آنها کسب نکرده است. ابتداي سال جاري علي صبوري استندآپ کمدين «خندوانه» به يک سريال دعوت شد و اين روزها هم در سريال ديگري به ايفاي نقش مي‌پردازد اما حضور او نه تنها به آمار مخاطبان سريال کمک نکرد بلکه «آخر خط» يکي از کم بيننده ترين کمدي‌هاي شبکه سه شد. همچنين پيش از آن هومن گامنو که او هم مدتي ممنوع‌التصوير بود براي حضور در يک سريال تلويزيوني مجوز گرفت اما سريال «زيرهمکف» هم نتوانست با حضور اين خواننده زيرزميني در نقش اول مخاطب چنداني پيدا کند.

ژوله در متني که همزمان با روز اطلاع رساني حضورش در طنز «چوب خط» در شبکه‌هاي اجتماعي انتشار يافت نوشته بود «تلويزيون خونه من بوده. خونه بهترين خاطرات من. چه اون روزي که برره و مرد هزارچهره و در حاشيه و… براش مي‌نوشتيم، چه اون روزايي که دورهمي و ديوار به ديوار بازي مي‌کردم و چه خندوانه و استنداپ و اون مهر تکرار نشدني که از شما گرفتم. رابطه ما و تلويزيون در دوره‌اي پر از دلخوري و گلايه و ناراحتي شد که قطعاً بخشي از اون به خاطر بعضي بي توجهي‌ها يا قصور من بوده. حالا قراره به جاي تکرار اون روزها و اتفاقات تلخ باز هم با هم کار کنيم. براي شايد لبخندي که گوشه صورتي خسته از اين دوران بنشونيم»

با اين حال کيهان درباره ژوله نوشت: «وي قبلاً هم هنگام همکاري با سريال‌هاي سرشار از بودجه رسانه ملي، به عضو و فرزند اين رسانه تبديل شده بود اما پس از قطع همکاري‌اش تبديل به منتقد سرسخت رسانه ملي و قوانين و خط قرمزهاي آن شد؛ آنچنان که کمپيني را در جهت تمسخر مميزي و نظارت در سيما راه انداخت»

حضور ژوله در اين سريال در حالي است که فيلمنامه «شيشليک» آخرين ساخته محمدحسين مهدويان را که در جشنواره فيلم فجر با انتقاداتي رو به رو شد هم توسط اميرمهدي ژوله نوشته شده است.

نکته هفته؛ ۶ سريال همزمان در شبکه خانگي

شبکه خانگي در روزهاي پاياني سال ۹۹ پررقابت‌ترين بازه زماني را تجربه مي‌کند و سريال‌هاي مختلفي براي سليقه‌هاي مختلف مردم عرضه کرده است.

«قورباغه» به کارگرداني هومن سيدي از جمله سريال‌هايي است که چند هفته‌اي است پخش خود را آغاز و مخاطبش را هم درگير خود کرده است. همچنين «ملکه گدايان» ساخته حسين سهيلي زاده، «سياوش» ساخته سروش محمدزاده که هر دو فضايي اجتماعي دارند و «خوب بد جلف راديو اکتيو» در فضاي کمدي از ديگر مجموعه‌هايي است که چند هفته است از عرضه آنها مي‌گذرد.

به تازگي سريال «مي‌خواهم زنده بمانم» از شهرام شاه حسيني نيز در شبکه نمايش خانگي عرضه شده است. سريال پر بازيگري که چندين ستاره دارد و حتي هنرمندي‌هاي سحر دولتشاهي در سريال «قورباغه» و اين اثر مورد توجه مخاطبان هم قرار گرفته است.

از روز گذشته چهارشنبه ۱۳ اسفند نيز قسمت اول سريال «گيسو» يا «عاشقانه ۲» ساخته منوچهر هادي در وي او دي‌ها عرضه شده است. با اين وصف شبکه نمايش خانگي يکي از متنوع‌ترين بسته‌هاي نمايشي را براي مخاطبانش عرضه کرده است.

سريال‌هايي که برخي از آنها در نوروز هم پخش خواهند شد و اگر سريال جديد مهران مديري هم به آنها اضافه شود بازاري رقابتي را بين شبکه نمايش خانگي و تلويزيون به وجود خواهد آورد و مخاطبان به تعداد روزهاي هفته سريال‌هايي را براي تماشا خواهند داشت.

سينما در سيما؛ مسعود فراستي و چالش شطرنجي با استاد بزرگ!

برنامه‌هاي سينمايي تلويزيون اين روزها که فيلمي اکران نمي‌شود و کمتر مي‌توانند به نقد سينماي ايران بپردازند به سمت آثار بين‌المللي سوق پيدا کرده‌اند. در چند وقت اخير بيشتر باب نقد فيلم و سريال‌هاي خارجي به اين برنامه‌هاي سينمايي باز شده است و نقد آثار جهان در نبود اکران‌هاي سينمايي در سالن‌هاي سينما پررنگ‌تر شده است.

برنامه «نقد سينما» که از شبکه پنج سيما پخش مي‌شود هفته پيش انيميشن سينمايي «روح» را نقد کرد و به بررسي اين اثر سينمايي که واکنش‌هاي جهاني مختلفي هم داشته است، پرداخت. مسعود فراستي هم در ميز نقد برنامه «هفت» به نقد ميني سريال «گامبي وزير» پرداخت که يکي از پربيننده‌ترين ميني سريال‌هاي اخير بوده است که از نتفليکس عرضه شد و اخيراً در گلدن گلوب هم جوايز مختلفي را کسب کرد.

انتقادات فراستي نسبت به اين ميني سريال دوباره جنجالي هم شد و واکنش‌هاي مختلفي هم پيدا کرد. فراستي در ميز نقد اين سريال گفته بود: «شطرنج در اين سريال دراماتيزه نمي‌شود و نگاه حريفان به هم دراماتيزه نمي‌شود»

وي حتي درباره نحوه بازي شطرنج‌بازان هم بيان کرده بود که «انگار بازي منچ يا مار و پله دارد انجام مي‌شود!»، فراستي همچنين در نقدهاي ديگري به اين سريال عنوان کرده بود که «من بايد بفهمم فرق اسب و فيل چيست».

اين سخنان فراستي بازتاب زيادي هم در شبکه‌هاي اجتماعي پيدا کرد با اين حال اين بار منتقدان کمتري نسبت به آنها پاسخگو شدند و اتفاقاً بيشتر مورد توجه خود شطرنج‌بازان قرار گرفت.

بعد از اين سخنان يک استاد بزرگ شطرنج بود که در پس دفاع از سريال برآمد. پرهام مقصودلو که متني را در اختيار سينماديلي گذاشته بود درباره انتقادات فراستي نوشت: «اينکه ايشان انتظار دارند کارگردان و فيلمنامه‌نويس اين اثر، و همچنين گري کاسپاروف به عنوان مشاورِ ارشد پروژه، فهم و سواد خودشان از شطرنج را در حدّ صفر پايين بياورند تا سريال براي آقاي فراستي از همه‌نظر قابل فهم باشد، واقعاً انتظار عجيبي است.»

وي همچنين به نقدهاي فراستي اشاره و عنوان کرد: «آقاي فراستي در نقدهايشان عيناً گفته‌اند: من بايد بفهمم فرق اسب و فيل چيه؟!؛ و اين را به‌عنوان ضعف سريال عنوان کردند! اين حرف يعني چه؟! يعني کارگردان بيايد ۷، ۸ قسمت فقط بسازد تا به آقاي فراستي حرکت مهره‌هاي شطرنج ياد بدهد؟! آقاي فراستي اگر دنبال ياد گرفتن شطرنج هستند بايد بروند کلاس شطرنج ثبت‌نام کنند؛ وظيفه‌ي يک سريال طبيعتاً آموزش حرکت مهره به مخاطبانش نيست.»

پيشنهاد هفته؛ بازپخش «گاندو» پس از ۲ سال

سريال «گاندو» به کارگرداني جواد افشار و تهيه کنندگي مجتبي اميني خردادماه سال ۹۸ روي آنتن شبکه سه سيما رفت و تاکنون بازپخش اين مجموعه از تلويزيون پخش نشده است. حالا قرار است از فردا جمعه ۱۵ اسفند اين مجموعه از شبکه آي فيلم روي آنتن برود.

«گاندو» سريالي با فضاي امنيتي و اطلاعاتي بود که وحيد رهباني در آن نقش يک مامور جوان امنيتي را بر عهده داشت.

اين سريال در فضايي خارج از روند مرسوم سازماني ساخته شد و در زمان پخش هم با استقبال مخاطب و البته حاشيه‌هايي از طرف دولت مواجه شد.

بازپخش اين سريال حالا بعد از مدت‌ها در دستور کار قرار گرفته است و مخاطبان مي‌توانند از فردا جمعه هر شب ساعت ۲۲ اين سريال را تماشا کنند.