رئیس بنیاد فرهنگی روایت: مراودات خوبی با خانواده محترم شهید داریم

روزنامه جوان/ بنياد فرهنگي روايت فتح، يادآور فعاليت‌هاي هنري و فرهنگي سيدمرتضي آويني است. اين بنياد فرهنگي هر ساله در بزرگداشت سيد شهيدان اهل قلم، ويژه‌برنامه‌هايي را اجرا مي‌کند. به مناسبت نزديک شدن به سالگرد عروج شهيد آويني گفت‌وگويي با سيدمحمدياشار نادري، رئيس بنياد فرهنگي روايت داشته‌ايم.
ميراث شهيد آويني همان آثاري است که از او در قالب مکتوب و تصويري براي ما و تاريخ ما به جا مانده است

بنياد روايت فتح در طول ۲۸ سال که از شهادت آقاي آويني مي‌گذرد، هر ساله بزرگداشت ايشان را برگزار کرده است، اما به نظر مي‌رسد نياز به يک تحول و نوآوري در اين مراسم بزرگداشت‌ها وجود دارد. سؤال من اين است که آيا امسال به رغم شرايط کرونايي هم برنامه‌اي پيش بيني کرده ايد و اگر هست، چه تدابيري انديشيده ايد تا تکرار مکررات نشود؟
بسم الله الرحمن الرحيم. من دقيقاً با شما موافقم که بزرگداشت شهيد آويني نياز به يک نوآوري دارد، اما دو نکته را بايد در نظر داشته باشيم: اول اينکه من عميقاً معتقدم به هرحال جنبه بزرگداشت و گراميداشت آن مرد بزرگ و شهيد برجسته و ارجمند نبايد در اين برنامه‌ها کنار گذاشته شود. ما معمولاً درک بسيار بدوي از عظمت يک شهيد، آن هم شهيدي با ويژگي‌هاي به خصوص شهيد آويني داريم و وقتي معمولاً بزرگداشت‌ها منحصر در تجليل و تمجيد و تکرر آن‌ها مي‌شود، تعارفات غلبه مي‌کند و عنوان‌هاي ستايش آميز سر زبان‌ها مي‌افتد و اين فضاي تبليغي و پرتعارف خود حجابي براي درک عظمت حقيقي آن فرد مي‌شود، اما نبايد براي رفع اين حجاب، اصل بزرگداشت و تجليل کنار گذاشته شود بلکه بايد نقايص و کمبودهاي چنين برنامه‌هايي اصلاح شود تا در نهايت يک مراسم يادبود يا بزرگداشت به معناي واقعي کلمه بزرگي و ممتاز بودن آن شخصيت را به مخاطب خود منتقل کند، هر چند معتقدم به هيچ وجه کار آساني هم نيست.
دوم اينکه نوآوري قطعاً در اين زمان و متناسب با فعل و انفعالات جامعه نياز است، اما بايد بسيار دقت کرد که باز همين نوآوري هم يک حجاب تازه نشود يا حتي باعث وارونه‌نمايي شخصيت شهيد نشود. آنچه همه تلاش مي‌کنند به آن برسند، درک حقيقت وجود يک شهيد است. حقيقت يک شهيد نور محض است و ما مي‌خواهيم از اين نور بهره‌مند و با آن گرم شويم، لذا هر چه نوآوري ضرورت داشته باشد که دارد، نبايد بر بازنمايي حقيقت وجودي آن شخصيت عزيز اصالت پيدا کند.

---

بازار

---

نقطه کانوني و تمرکز برنامه‌هاي امسال بر کدام وجه يا وجوه معرفتي شهيد آويني است؟
در اين برنامه‌ها براي تمرکز بر نظريات شهيد در زمينه هنر و بررسي تجربه هنري روايت فتح که از اين شهيد به يادگار مانده و خودشان با عنوان سينماي اشراقي درباره آن تئوري پردازي کرده‌اند، کوشش شده است. سعي داريم از مرور وقايع زندگي شهيد فاصله بگيريم و به بررسي دقيق‌تر و علمي‌تر افکار و نظريات ايشان، فراتر از قالب‌هاي تبليغاتي بپردازيم.

چرا عنوان «ميراث مرتضي» را انتخاب کرديد؟
دقيقاً به دليل همين رويکرد جديد، ميراث شهيد آويني همان آثاري است که از او در قالب مکتوب و تصويري براي ما و تاريخ ما به جا مانده است.
مستندهاي روايت فتح که با زحمات شبانه‌روزي اين مرد مهذبِ سالک و عارف ساخته شد، ميراث ارزشمند انقلاب اسلامي در حوزه هنر است که براي ما مانده و ما بايد آن را مثل يک گنجينه اثر باستاني انقلاب، مورد مطالعه و تحليل قرار دهيم. ما بايد تجربه روايت فتح را سرمايه کسب استقلال فکري و فرهنگي خود و خروج از غرب زدگي مفرطي که خود ايشان در خيلي جاها به آن اشاره کرده‌اند، قرار بدهيم. اين شهيد در زمينه هنر گلايه‌مندي‌هاي زيادي از غرب‌زدگي هنرمندان داشته‌اند که خود اين موضوع برنامه‌هاي ميراث مرتضي هم است.

البته اين روزها حواشي‌اي پيرامون آقامرتضي به وجود آمده است!
به هر حال ما مي‌خواهيم روي اين ميراث متمرکز باشيم و از حواشي و مسائل کم‌اهميت‌تري که متأسفانه گاه در فضاي رسانه‌اي مخاطب را مشغول مي‌کند، پرهيز کنيم. به نظر مي‌آيد عنوان ميراث مرتضي براي اين رويکرد بامسما و مناسب باشد.
حتماً مي‌دانيد که در جريان پخش مجموعه مستند «آقامرتضي» چه حواشي‌اي به وجود آمده و اعتراضات خانواده شهيد را برانگيخته است، آيا اين احتمال نيست که برنامه‌هاي شما هم دچار اين حواشي شود؟
بايد عرض کنم که در حال حاضر ما مراودات خوبي با خانواده محترم شهيد آويني داريم و حتي حواشي اخير هم که باعث سوءتفاهماتي درباره روايت فتح شد، تأثيري بر اين رابطه نداشت.
من فکر مي‌کنم اعتراض خانواده بيشتر متوجه مدعياتي است که درباره زندگي شخصي شهيد آويني شده، نه آرا و نظراتشان، اما من در سؤالات قبلي شما عرض کردم که ما از مسائل زندگي و حواشي مربوطه پرهيز مي‌کنيم و به تفکرات شهيد بيشتر مي‌پردازيم.
سابقه شناختي که مجموعه روايت فتح و دست‌اندرکاران آن با شهيد آويني و آثار ايشان دارند، شکر خدا اين زمينه را ايجاد کرده که در بررسي تفکرات شهيد چندان بيراهه نرويم و بتوانيم اميدوار باشيم که موجب حاشيه و کدورت و ... نشود.

به نظر شما چرا اين حواشي به وجود آمد و مشکل کجاست؟
من فقط و فقط از اين بابت که اين حواشي متوجه روايت فتح هم شده، در اين مورد اظهار نظر مي‌کنم. به نظر من ريشه اصلي مشکلات به اين برمي‌گردد که در بسياري از مسائل برايمان حاشيه بر اصل اهميت بيشتري پيدا کرده است؛ چيزي شبيه آنکه حضرت امام در يکي از کتاب‌هايشان انتقاد مي‌کردند که ما از مقصد و مقصود اصلي قرآن غافل شديم و مشغول جنبه‌هاي اعجاز و تجويد و قرائت و امثالهم هستيم.
واقعاً بايد از خودمان بپرسيم که حکمت وجودي شهيد و فلسفه رجوع ما به شهيدان چيست؟ چرا بايد زندگي و آثار ايشان را مطالعه کنيم و از آن الگو بگيريم؟ به نظر من اين الگو گرفتن فراموش شده است و جاي خود را به مناقشات اغلب کم‌ارزش مي‌دهد.
گاهي ما فراموش مي‌کنيم که در قاموس مسلمان هدف وسيله را توجيه نمي‌کند و ما اجازه نداريم براي رسيدن به اهدافمان ولو اهداف مشروع و حتي مقدس، تن به بي‌اخلاقي، هر چند کوچک و کم اهميت بدهيم.
من معتقدم تحت هيچ شرايطي حقوق افراد نبايد پايمال شود و معتقدم حتي اگر پاي حقوق مادي و معنوي و شخصيت و اعتبار شهيد و خانواده محترمشان هم در ميان نبود، بايد احترام ايشان محفوظ بماند، نه موجبات مکدر شدنشان ايجاد بشود و نه وقتي معترض مي‌شوند، بي‌جواب بمانند يا به در بسته بخورند. اين اتفاقات اين روزها پر از عبرت و البته تأسف است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar