رسانه‌های خارجی از مباحثه نامزدها نوشتند؛ ارزیابی عملکرد تلویزیون در اولین مناظره انتخاباتی

دنياي اقتصاد/ با نزديک شدن به زمان انتخابات رياست‌جمهوري ايران و پخش نخستين مناظره نامزدها در تلويزيون، کنجکاوي و استقبال مردم از ديدن و شنيدن نظرات و سخنان نامزد‌ها افزايش يافته است؛ موضوعي که پيش از اين نيز پيش‌بيني مي‌شد تا آنجا که حتي تلاقي نداشتن برنامه مناظره‌هاي تلويزيوني با فوتبال از نگاه برپاکنندگان آن دور نمانده بود.

در اين دوره گسترش فضاي مجازي و امکانات تبادل‌نظر بين نامزدها و هواداران و همچنين وجود کرونا که مانع فعاليت معمول ستادهاي انتخاباتي شده، علاوه بر جلب توجه مردم به برنامه‌هاي تلويزيوني، موجب داغ شدن گپ‌وگفت‌ها در رسانه‌هاي اينترنتي نيز شده است. از اين‌رو کاربران در فضاي مجازي به اظهارنظر درخصوص مسائلي چون مشارکت در انتخابات مي‌پردازند و چهره‌‌هاي مختلف جريان‌‌هاي سياسي در ادامه برنامه‌هاي تلويزيوني در شبکه‌‌هايي نظير توييتر و کلاب‌هاوس به صريح‌‌ترين شکل مورد نقد و تحليل قرار مي‌گيرند که البته پيکان بيشترين نقدها نيز در اين دوره به سوي دولت نشانه رفته است. اوج اين انتقادها را مي‌توان در اولين مناظره نامزدها مشاهده کرد که واکنش‌هايي هم دربرداشته است. به نحوي که سخنگوي دولت و رئيس دفتر رئيس‌جمهوري خواستار زمان براي پاسخگويي به اتهامات مطرح‌شده از سوي نامزدها به دولت شدند. علي ربيعي در نامه‌اي به رئيس صداوسيما نوشت: «در اولين مناظره شاهد اتهام‌ زني‌هاي متعدد بوديم. امکان پاسخگويي به اتهامات فاحش و بي‌اساس حاصل نشده است. منتظر پاسخ مناسب از سوي آن سازمان محترم هستيم.» گذشته از سخناني که بين نامزدها رد و بدل شد و در دوره‌هاي پيش نيز بي‌سابقه نبوده، نحوه اجراي مناظره نيز از ديدگاه‌ فني با انتقادهاي زيادي مواجه بود؛ از چينش دکور اين برنامه گرفته تا گزينش سوالات و شکل اجرا.

با توجه به اينکه هدف اصلي در يک مناظره، بيش از هر چيز تضارب آراست، اصرار به طرح سوالات موردي و غيرمشترک از نامزدها، آن هم بر پايه «قرعه‌کشي» تعجب و انتقاد بسياري را برانگيخته است؛ حتي يکي از نامزدها در توييتر خود اين‌گونه پرسش‌هاي مناظره را تاسف‌آور، شانسي و با ساختار بد توصيف کرده است. علاوه بر اينها بر کارگرداني تصويري اين برنامه نيز انتقادهايي شده است؛ از جمله نداشتن تصوير واکنش نامزدها هنگامي که از سوي نامزدهاي ديگري مورد اتهام يا شماتت قرار مي‌گيرند. البته گروهي نيز اتخاذ چنين رويکردي را به جلوگيري از جانبدارجلوه کردن صداوسيما تعبير کرده و آن را ستوده‌اند. اما برخي نيز اين دست به عصا بودن را به نفع جذابيت و اصل مناظره‌ها نمي‌دانند. همچنين گروهي بر اجراي مرتضي حيدري، مجري با سابقه تلويزيون ايراد وارد کرده و آن را خالي از خلاقيت و در حد نگه‌دارنده وقت دانسته‌اند. گروهي نيز اجراي اين برنامه را مکانيکي و روبات‌گونه توصيف کرده‌اند؛ به‌نحوي‌که گويي مجري مناظره تنها وظيفه پرسيدن سوالات مشخص‌شده يا به عهده گرفتن نقش وقت‌نگهدار را داشته است؛ درحالي‌که بايد از اقتدار و تسلطي برخوردار باشد که اولا بتواند کانديداها را مجبور کند ذيل سوال و مبحث مشخص‌شده صحبت کنند، ثانيا وقتي به کساني که در آن مناظره حضور ندارند، اهانت شده يا اتهامي وارد مي‌شود، اجازه اين کار را ندهد و ثالثا با استفاده از يک گروه قوي در پشت صحنه بتواند ادعاها و وعده‌هاي کانديداها را راستي‌آزمايي کند و با پرسيدن سوالات چالشي و خارج از سوالات پاکتي، کانديداها را وادار به پاسخگويي مناسب کند. درحالي‌که مجري اين برنامه تنها به پرسيدن سوالات مشخص و تذکر درباره اتمام وقت بسنده مي‌کرد و در کل رويکرد سازندگان و سياستگذاران اين برنامه نه تنها به چالش کشيدن کانديداها نبود، بلکه تلاش شد با سوالات خنثي و جلوگيري از ايجاد چالش‌هاي منطقي و جذاب، اجازه پينگ‌پنگي شدن بحث که يکي از نکات مهم يک مناظره واقعي است هم داده نشود. البته به‌رغم اين انتقادات، رضا پورحسين  که مجري مناظرات انتخابات جنجالي سال ۸۸ بوده با توجه به شرايط اجتماعي سياسي، شخصيت مستقل و تجربه مرتضي حيدري، او را براي اجراي مناظره‌ها بهترين گزينه مي‌داند و معتقد است دليل مشکل را نه در اجراي حيدري که در جايي ديگر بايد جست. وي معتقد است: «اما دو اشکال وجود دارد يا بهتر است بگويم دو مانع براي مناظره‌هاي مطلوب وجود دارد؛ يکي عدم رعايت آداب مناظره و گفت‌وگو و دوم دخالت هيجان در بحث‌هاي فکري سياسي و اجتماعي. من فکر مي‌کنم سياسيون آداب تضارب افکار را مي‌دانند؛ اما عمل نمي‌کنند، چرا؟ چون مناظره‌ها فراواني کمي دارد؛ نبايد مناظره‌هاي جدي در جامعه حداقلي باشد. فضاي گفت‌وگوهاي جديد را بايد گسترش داد و تعداد آنها هم بايد زياد شود. وقتي تعداد مناظره‌ها در سطح سياسيون و درباره موضوعات مختلف افزايش يابد، فکر مي‌کنم هيجان‌هاي ناشي از بحث کاهش مي‌يابد.»

 بازتاب در رسانه‌هاي خارجي
همزمان با برگزاري اولين مناظره انتخابات رياست‌جمهوري ايران، رسانه‌هاي خارجي آن را پوشش خبري دادند.

مجري شبکه خبري الميادين در استوديوي تهران که ويژه پوشش اخبار انتخابات است، مناظره را «خيلي داغ» توصيف کرد و گفت: برخلاف آنچه قبلا گفته مي‌شد ممکن است انتخابات چندان گرم نباشد، مناظره اول نامزد‌ها بسيار گرم آغاز شده است.

احمد البحراني، خبرنگار شبکه الميادين در تهران گزارش داد در اين ساعات که مناظره انتخابات ايران درحال پخش است، خيابان‌هاي تهران خلوت است و اين نشان از اهتمام مردم به مناظره انتخاباتي دارد.

الجزيره انگليسي، فرانس ۲۴ انگليسي، پرس‌تي‌وي و العالم نيز ازجمله شبکه‌هاي تلويزيوني هستند که اين مناظره انتخاباتي را بازتاب داده‌اند. به گزارش «ايلنا» شبکه خبري الجزيره نيز طي گزارشي به بازتاب نخستين دور مناظره انتخابات رياست‌جمهوري ايران که روز شنبه برگزار شد، پرداخت. در اين گزارش آمده است: «هفت کانديداي رياست‌جمهوري ايران که براي رقابت در انتخابات ۱۸ ژوئن تاييد صلاحيت شده‌اند، به‌طور رودررو در مناظره تلويزيوني حاضر شدند.»

الجزيره افزود که مناظره سه‌ساعته روز شنبه با محوريت اقتصاد که طي سه سال گذشته و تحت تحريم‌هاي آمريکا، حوزه‌اي پرچالش بوده است، برگزار شد و دو مناظره ديگر نيز براي روزهاي سه‌شنبه و شنبه هفته آينده برنامه‌ريزي شده است. در محل نشستن کانديداها تدابير بهداشتي و فاصله اجتماعي رعايت شده بود.

در ادامه آمده است که اين مناظره با انتخاب تصادفي گوي‌هايي از يک ظرف شيشه‌اي براي پاسخ دادن به پرسش‌ها برگزار شد؛ ولي کانديداها عمدتا پرسش‌ها را به طور کامل ناديده گرفتند.

بر اساس اين گزارش، سيد ابراهيم رئيسي، رئيس قوه قضاييه ايران در کانون توجه به‌نظر مي‌رسيد و تنها محسن مهرعليزاده، معاون رئيس‌جمهوري پيشين و عبدالناصر همتي، رئيس سابق بانک‌مرکزي به انتقاد از وي پرداختند. چهار کانديداي ديگر نيز عمدتا روي انتقاد از مخالفان اصلاح‌طلب خود و همچنين دولت فعلي متمرکز بودند.

---

بازار

---

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar