تحلیل بازار فروش در سینماهای جهان
دنياي اقتصاد/ رقمهاي ميليارد دلاري فروش، بيش از يک سال براي فيلمسازان سينماي آمريکا، دور از دسترس و در حد يک آرزو به نظر ميآمد، چيزي که حالا در سه ماه اخير و با ورود دوباره تماشاچيها به سالنهاي نمايش فيلم، تا حدودي دست يافتنيتر به نظر ميرسد.
مقايسه فروش فيلمهاي صدرنشين بازار جهاني اکران در چهار سال 2018 تا 2021 نشان ميدهد که بازارهاي سينمايي پس از يک وقفه و گپ بحراني در سال 2020 در حال نزديک شدن به روزهاي اوج خود هستند. البته همانطورکه در نمودار نيز مشخص است، فاصله ميان صدرنشينان فروش در سه نمودار مربوط به سالها 2018 تا 2021 بسيار زياد است. بنابراين نميتوان اميدوار بود که در زمان کوتاهي اين فاصله از ميان برود.
روزهاي اوج بازار
۲۰۱۹ آخرين سالي بود که فيلمها به فروش ميلياردي دست پيدا کردند، آخرين سالي که دوستداران سينما براي تماشاي فيلمهاي محبوبشان صف بستند و کنار هم فيلم تماشا کردند. در اين سال در هنگام اکران فيلم «انتقامجويان: پايان بازي» صفهاي طولاني در کنار درهاي ورودي سينماهاي آمريکا و بسياري از کشورهاي جهان شکل گرفت. سانسها يکي پس از ديگري با ظرفيت کامل اکران ميرفت اين فيلم توانست در سال 2019 با ثبت رقم 2 ميليارد و 798 ميليون دلار فروش در بازارهاي جهاني، جايگاه خوبي براي خود در ميان پرفروشترين آثار تاريخ سينما به دست بياورد.
اما با پايان 2019 همه معادلات به هم ريخت و سينماها با شوک شکننده بزرگي مواجه شدند. همانطور که پيداست در سال 2020 بازار اکران شکست خورد.
شيوع کرونا به سرعت بساط سينما را جمع کرد؛ وقتي کرونا از راه رسيد سالنهاي سينما در سراسر دنيا از جمله ايالات متحده بسته شدند و براي مدتي طولاني حتي امکان توليد فيلمهاي جديد هم وجود نداشت. در نتيجه تقريبا همه فيلمهاي مهم ۲۰۲۰ تاخير خوردند و اکرانهايشان به زمانهاي نامعلوم موکول شد.
بعضي فيلمها هم مستقيما راهي شبکه نمايش خانگي شدند يا اينکه امتياز پخش خود را به نتفليکس و بقيه سرويسهاي استريم واگذار کردند.
فيلمهاي پرخرجي که به اميد فروشهاي ميلياردي به پرده آمده بودند نتوانستند آنچنان که انتظار ميرفت درآمد درخوري از گيشه به دست آورند. در آن شرايط فروش نيم ميليارد دلاري هم يک معجزه محسوب ميشد و البته هيچ فيلمي در اين سال نتوانست فروش جهاني خود را به نيم ميليارد دلار هم برساند.
و اما 2021
فروش نااميدکننده نيست. رضايت بخش هم نيست اما اگر سويههاي جديد کرونا مجالي به سينماها بدهند و مردم بتوانند همچنان به سينماها بروند، اوضاع ميتواند بهتر هم بشود. 2021 دستکم در نيمه اول خود تفاوت معنا داري با سال 2020 ندارد؛ اما بعيد نيست که در پايان سال وضعيت فروشها، اميدوارکننده شود و بازار را به اصطلاح بتکاند.
در همين چند ماه اخير چند بار رکوردهاي افتتاحيه فيلمها در دوره کرونا شکسته شده و همين موضوع باعث شده تا فيلمهاي در صف مانده رغبت بيشتري به اکران نشان بدهند. با اين حال همچنان کارشناسان معتقدند که سال آغاز بازگشت به بازارهاي ميلياردي 2022 است نه 2021.
به هر روي رقابت بر سر صدرنشيني بازار در اين روزها در بازار سينماهاي آمريکا و ديگر کشورهاي جهان گرم است. در هفته اخير هم «پير» فيلم جديد «ام. نايت شيامالان» با فروش بيش از ۱۶ ميليون دلار در نخستين آخر هفته اکرانش گيشهها را گرفته است.
اين فيلم که در سه روز اول اکرانش 5/ 16 ميليون دلار فروخته محصولي از کمپاني يونيورسال و با بازي آلکس وولف و توماسين مکنزي ساخته شده است. «پير» فقط در روز جمعه 8/ 6ميليون دلار از اکران در ۳۳۵۵ سالن سينما کسب کرد. فروش تقريبا ۱۰ ميليون دلار ديگر در ۲ روز بعدي کافي بود تا اين فيلم بتواند عنوان پرفروشترين فيلم هفته را از آن خود کند.
به اين ترتيب «پير» چهاردهمين فيلم شيامالان خوانده شده که توانسته بيش از ۱۵ ميليون دلار در نخستين آخر هفته اکرانش کسب کند و هفتمين فيلم وي شده که در صدر فروش گيشه جاي گرفته است. «پير» درباره خانوادهاي در تعطيلات است که در يک ساحل اقامت ميکنند و به سرعت پير ميشوند و همه زندگيشان در يک روز سپري ميشود.
پيشبيني شده بود که اين فيلم بتواند کارش را با فروش ۱۵ ميليون دلاري آغاز کند و مانند «بيوه سياه» و «هرج و مرج فضايي ۲» ظاهر شود.
اين در حالي است که شيوع نوع دلتاي ويروس کرونا بيش از پيش مورد توجه قرار گرفته و ضرورت استفاده از ماسک ممکن است برخي از سينماروها را از سالنها دور کند. «چشم مار» با بازي هنري گلدينگ با فاصله نزديکي پس از «پير» قرار گرفته و اين فيلم که محصول پارامونت است فروشي 4/ 13 ميليون دلاري را ثبت کرده است. پيش بينيها اين بود که اين فيلم بتواند 2/ 14 ميليون دلار بفروشد. فروش اين فيلم از نمايش در ۳۵۲۱ سالن سينما تنها در روز جمعه 47/ 5 ميليون دلار بود.
«بيوه سياه» و «آشوب فضايي ۲» نيز در مکانهاي سوم و چهارم باکس آفيس قرار گرفتهاند. «سريع و خشمگين ۹» نيز هر چند در مکان پنجم باکس آفيس جاي گرفته اما اين هفته موفق شد تا رقم فروشش را در مجموع از مرز ۶۰۰ ميليون دلار فراتر ببرد.