مجله کوروش/ «ساندويچ همبرگر» محبوبترين ساندويچ در سرتاسر دنياست. اصلا ميدانستيد همبرگر به خصوص همبرگر مک دونالد محبوبترين و پرفروشترين غذا در ميان آمريکاييهاست؟ سالانه ۱۰۰ ميليارد ساندويچ همبرگر در سرتاسر دنيا فروخته ميشود که از اين تعداد ۴۰ ميليارد آن را آمريکاييها ميخرند. اگر چه اين فستفود گرد، چرب و خوشمزه در نگاه اول غذايي دم دستي و مدرن محسوب ميشود اما بد نيست بدانيد که همبرگر يکي از غذاهاي اسطورهاي با پيشينهاي به قدمت تاريخ است و روز ۲۸ ماه مي هر سال روز جهاني اين فستفود لذيذ است و ماه مي ميلادي اصلا ماه جهاني همبرگر است. مختصري از تاريخچه ساندويچ همبرگر را به همراه طرز تهيه ساندويچ همبرگر مک دونالد اصل را از دو سايت آشپزي محبوب Tori Avey و My Recipes بخوانيد.
تاريخچه ساندويچ همبرگر
اقوام زيادي ادعا ميکنند که ساندويچ همبرگر به صورت يک تکه گوشت چرخکرده مسطح ميان دو برش نان گرد سفيد اختراع آنها بوده است و البته آمريکاييهاي عاشق اين ساندويچ که سالانه چهل ميليارد ساندويچ برگر از انواع مختلف طبخ و ميل ميکنند مدعي اول اين روايت هستند اما مسئله اينجاست که واقعا نخستين مخترع ساندويچ همبرگر تا به امروز ناشناس مانده است.
برخي بر اين باورند که همبرگر نخستين بار در شهر هامبورگ آلمان درست شده است. به نظر ميرسد نسل نخست اين ساندويچ به شکل امروزي در قرن ۱۹ ميلادي به ذهن آشپزهاي آلماني اهل هامبورگ رسيد. در آن زمان گوشت گاوهاي هامبورگي در سرتاسر جهان مشهور بود و نخستين ساندويچهاي همبرگر به شکل يک تکه استيک گوشت گاو با دو برش نان سفيد گرد بودند. بعدها هم که اين تکه استيک به گوشت چرخکرده گرد شده تغيير ماهيت داده هنوز هم با نام «استيک همبرگر» مشهور بود تا اينکه بعدها به همبرگر و برگر مشهور شد.
مهاجران آلماني همبرگر را با خودشان به آمريکا بردند و بعد از تاسيس نخستين رستوران مکدونالد در سال ۱۹۵۰ توسط فردي به نام «ري کروک» اين ساندويچ شهرت بينالمللي پيدا کرد. ساندويچ همبرگري که از هامبورگ آلمان به آمريکا رفته بود شامل گوشت چرخکرده گاو بود که با پودر سير، پياز، نمک و فلفل مزهدار شده بود و به صورت گريل يا سرخ شده سرو ميشد. قيمت نخستين ساندويچهاي همبرگر ۱۰ سنت بود که در آن زمان پول زيادي به شمار ميرفت.
بعدها به مخلفات اين ساندويچ، چند اسلايس پياز خام به صورت حلقه شده هم اضافه شد. آمريکاييها اين ساندويچ لذيذ را معمولا با پياز حلقه شده، کاهو، گوجهفرنگي، خيارشور ،ترشي و انواع سس ميل سرو ميکنند. گاهي حتي يک تخممرغ به صورت نيمرو، قارچ کاراملي و سس قارچ هم به اين ساندويچ اضافه ميشود.
با اينهمه هنوز هم برخي بر اين باورند که نخستين ساندويچهاي همبرگر قدمتي به اندازه تمدن رم باستان دارد که در کتابهاي تاريخ آن زمان غذايي شبيه همبرگر توصيف شده است. برخي هم ميگويند اولين بار اين تاتارها و سربازان چنگيز مغول بودند که حين کشورگشايي يک تکه گوشت گاو نمک سود و ادويهدار را لاي نان ميگذاشتند و به عنوان يک وعده غذاي آماده و سريع را زير زين اسب با خود حمل ميکردند. به اين ترتيب «استيک تاتاري» هنوز هم اسم ساندويچ همبرگر استيک مانند ميان دو تکه نان گرد همبرگر در منوي برخي از مشهورترين رستورانهاي دنيا جا دارد.
در برخي متون تاريخي هم اسم يک غذاي ايراني متعلق به دوران ساسانيان آمده که ظاهرا غذاي اشرافزادگاني بوده که به جنگ ميرفتند و يک تکه گوشت گاو نيمپخته دودي لاي نان با خودشان ميبردند.
اگر چه در ابتدا همبرگر فقط با گوشت گاو درست ميشد، اما امروزه گوشت مورد استفاده براي همبرگر از انواع گوشت مثل بوقلمون، مرغ و حتي ماهي تا مواد گياهي مثل سويا متغير است.
مواد لازم براي ۶ نفر
گوشت چرخکرده گوساله با ۷% چربي: ۶۰۰ گرم
تخممرغ: ۱عدد
پياز ريز خرد شده: ½ ليوان
پودر نان خشک: ¼ ليوان (ميتوانيد يک نان باگت را در فر خشک کنيد و با آسياب به پودر تبديل کنيد يا از پودر سوخاري استفاده کنيد)
سير: ۱ يا دو حبه رنده شده
نمک: ½ قاشق چايخوري
فلفل قرمز: ½ قاشق چايخوري
نان باگت گرد: ۴ عدد
گوجه فرنگي اسلايس شده: به مقدار دلخواه
برگ کاهو: به مقدار دلخواه
سس مايونز: ¼ ليوان
سس کچاپ: ¼ ليوان
پياز قرمز حلقه شده: ۴ برش نازک
طرز تهيه همبرگر
براي درست کردن همبرگر مک دونالد اصل ابتدا گوشت چرخکرده را خوب ورز دهيد. حالا در يک کاسه بزرگ گوشت چرخکرده، تخممرغ، پياز رنده شده و آب گرفته شده يا خيلي ريز خرد شده، پودر نان خشک، سير، نمک و فلفل را با هم مخلوط کنيد و حسابي با هم ورز دهيد تا تمام مواد با هم يکي شوند و يک مايه يکدست و هموار به دست بيايد. اجازه دهيد مايه گوشت چند دقيقه استراحت کند، سپس مايه را به شش قسمت مساوي تقسيم کنيد و هر کدام را به صورت گرد پهن کنيد. پهناي هر عدد همبرگر بايد حدود ۱۲ سانتيمتر و ضخامت آن يک تا ۱و نيم سانتيمتر باشد.
يک تابه گريل يا دستگاه گريل را گرم کنيد و همبرگرها را روي شعله خيلي ملايم گريل کنيد. براي گريل شدن هر دو طرف گوشت در مجموع ۷ تا هشت دقيقه زمان کافي است. دو طرف نان را هم ميتوانيدگريل کنيد. براي اين کار در نهايت ۳۰ ثانيه زمان کافي است.
هر عدد نان را با دقت از وسط برش بزنيد. روي يک برش نان سس کچاپ و سس مايونز بماليد و سپس براي هر ساندويچ، ابتدا برگ کاهو، برشهاي گوجهفرنگي، همبرگر و حلقه پياز را بگذاريد و در صورت تمايل کمي فلفل و نمک بپاشيد. ميتوانيد کمي قارچ با کره و فلفل سياه تفت بدهيد و به مخلفات ساندويچ اضافه کنيد. در اين صورت ساندويچ «ماشروم برگر» داريد. يا يک ورقه پنير گودا را در يک دقيقه پاياني گريل شدن گوشت روي آن بگذاريد تا کمي آب شود؛ در اين صورت يک ساندويچ «چيزبرگر» لذيذ در انتظار شماست. اگر هم دلتان گوشت بيشتري ميخواهد دو تکه همبرگر را در نان بگذاريد تا يک سانديچ «دبل برگر» پُر ملات داشته باشيد.
فوت و فنهاي ساندويچ همبرگر
*آمريکاييها اين ساندويچ را با پياز کاراملي ميخورند. براي درست کردن پياز کاراملي، يک عدد پياز را حلقه کنيد و در مقدار کره با حرارت خيلي ملايم به مدت نيم ساعت تفت دهيد. در لحظات آخر مقداري شکر روي پيازها بريزيد.
*براي اينکه همبرگر مک دونالد اصل خانگي جمع نشود بهتر است از گوشت گوساله استفاده کنيد. اما اگر طعم گوشت گوسفند را ميپسنديد از گوشت مخلوط گوسفند و گوساله استفاده کنيد. در اين صورت به خاطر چربي گوشت گوسفند برگرها کمي خودشان را جمع ميکنند.
*در صورت تمايل ميتوانيد يک پيمانه سويا خيس کنيد و به اين مقدار گوشت استفاده کنيد. در مرحله آماده کردن مايه گوشت آب سويا را خوب بگيريد و با گوشت در غذاساز بريزيد تا مايه يکدستي به دست بياوريد و سپس با ساير مخلفات مخلوط کنيد.
بازار