خراسان/ گواوا (Guava) با نام علمي Psidium guajava معروف به سيب مناطق گرمسيري در گذشتههاي بسيار دور از مکزيک تا پرو کشت ميشد اما امروز کشت و پرورش آن در نقاط گرمسيري و نيمه گرمسيري دنيا گسترش يافته است.
گياه گواوا درختچهاي هميشه سبز از خانواده ميرتاسهاست که برگهاي در برابر هم دراز و بيضي شکل دارد. گواوا به عنوان ميوه دسري از اهميت ويژهاي برخوردار است. از درخت گواوا به عنوان حصار و همچنين گياه زينتي نيز استفاده ميشود.
گياه کم توقع
گواوا گياه بسيار کمتوقعي است و کاشت و پرورش آن به صورت باغ يکدست يا مخلوط با ساير درختان ميوه به منظور توليد ميوه ارگانيک در بسياري از مناطق گرمسيري و نيمهگرمسيري دنيا رواج دارد.
مناطق عمده کشت اين محصول در دنيا کشورهاي جنوب آسيا، هاوايي، کوبا، هند و در ايران برخي مناطق هرمزگان و سيستان و بلوچستان است. در زبان بومي جنوب سيستان و بلوچستان گواوا به «زيتون محلي» معروف اس؛. زيرا ميوه آن چيزي شبيه زيتون و يا انار کوچک است، در بالاي ميوه تاجي از کاسبرگها قرار دارد. ميوه آن گوشتدار است. دانههاي آن مانند دانههاي انگور در گوشت قرار دارد. رنگ ميوه قرمز يا زرد است. ميوه آن شيرين است و آن را خام يا پخته به شکل مربا و ژله ميخورند. اين ميوه در شمال کشور نيز ميرويد و در بين خانوادههاي ايراني مصرف کمتري به نسبت ديگر ميوهها دارد؛ اما خوردن آن خالي از لطف نيست.
ميوه گواوا بسيار خوشمزه است که از پوست آن سالاد و دسر توليد ميکنند و ژله گواوا نيز معروف است. ارقام وحشي گواوا منابع خوبي براي توليد ژله هستند لذا در صورت صنعتي شدن از ميوه گواوا ميتوان کره ميوهاي، شربت و آب ميوه هم تهيه کرد.
و اما خاصيتهاي اين ميوه:
* ميوه گواوا قابض است.
* در چين و فيليپين از جوشانده برگ و پوست و ساقه به عنوان ضداسهال استفاده ميشود.
* از جوشانده برگ آن براي درمان درد معده استفاده ميشود.
* شستشو با جوشانده آن براي رفع ناراحتي پوستي، جرب و زخم به کار ميرود.
* جوشانده برگ و پوست آن قاعدهآور است.
* ميوه آن براي ديابت مفيد است.
* ميوه آن نرمکننده سينه است.
* ميوه آن تقويتکننده و حاوي ويتامين B است.
* گواوا منبع غني ويتامينC و پکتين و داراي مقادير مناسبي از کلسيم و فسفر بوده و همچنين بذر آن غني از آهن است.
* سيستم گوارشي را تقويت و ضدعفوني ميکند.
* استفاده موضعي از آن، زخم را درمان ميکند.
* باعث لخته شدن خون در هنگام خونريزي ميشود.
* با از بين بردن رشد ميکروبي و دفع خلط، اسهال خوني را برطرف ميکند.
* به بدن کمک ميکند تا با راديکالهاي آزاد مقابله کند و مانع از بروز بيماريهاي مربوط به سن مانند آلزايمر، آب مرواريد و آرتريت روماتوئيد ميشود.
* منبع عالي فيبر است، بنابراين به رفع يبوست کمک ميکند.
* با داشتن ميزان بالاي فيبر، براي افرادي که قصد کاهش وزن دارند مفيد است.
* ظاهر پوست را بهبود ميبخشد و از بروز ناراحتيهاي پوستي پيشگيري ميکند.
آب گواوا
* آب ميوه آن تسکيندهنده سرماخوردگي و سرفه است.
* فيبر موجود در آن، فشارخون و کلسترول را کنترل ميکند و در نتيجه براي قلب مفيد است.
* ليکوپن موجود در آن، خطر بروز سرطان را کاهش ميدهد.
* جويدن برگ آن، دنداندرد را تسکين ميدهد.
* دم کرده آن، برطرفکننده سرفه و گلو درد است.
* غرغره با دم کرده گوآوا، از ورم لثه و زخم دهان ميکاهد.
* سرشار از آنتياکسيدان است.
* باعث بازسازي سلولهاي آسيبديده توسط راديکالهاي آزاد ميشود. در نتيجه روند پيري را کند ميکند.
* منبع عالي آهن است و کم خوني را درمان ميکند.
* اضطراب و استرس را کاهش ميدهد.