دانستنی های ویارهای زمان بارداری!
تبیان/ ویار بارداری به معنی تمایل شدید به خوردن برخی غذاهاست. این هوس و تمایل لزوماً مربوط به گرسنگی نیست و مقاومت در برابر آن واقعاً سخت است
ویار بارداری و دلایل ایجاد آن
گاهی ممکن است یک خانم باردار تمایل به خوردن ترکیبی غیرمعمول از غذاها داشته باشد یا حتی سراغ چیزهایی برای خوردن برود که به طور معمول خوردنی نیستند. بیشتر خانمهای بارداری که ویار دارند، در سهماهه دوم بارداری (هفته ۱۳ تا ۲۷) این وضعیت را تجربه میکنند.
خیلی از خانمهای باردار ممکن است دچار یک نفرت ناگهانی نسبت به غذاهایی شوند که طعم قوی یا بوی تندی دارند. خیلی وقتها خانمهای باردار دچار حساسیت شدید نسبت به طعمهای تلخ موجود در سبزیجات و قهوه میشوند که میتواند باعث تهوع صبحگاهی شود.
ویارهای غذایی و نفرتهای غذایی ناگهانی ممکن است مربوط به اثرات هورمونهای بارداری باشند. این هورمونها میتوانند نحوه دریافت بوها و مزههای بعضی از غذاها را تغییر دهند.
هورمون نوروپپتید Y در بارداری افزایش پیدا میکند. این هورمون مربوط به افزایش گرسنگی نیز هست.
آیا ویار بارداری برای مادر یا جنین بد است؟
خانمهایی که ویار بارداری دارند، دریافت انرژیشان نسبت به خانمهایی که ویار بارداری ندارند کمی بیشتر است. اما ویار بارداری همیشه هم مربوط به این موارد نیست:
. کیفیت رژیم غذایی
. تغییراتی در سایز بدن
. تغییراتی در وزن بدن
. ایجاد عوارض بارداری مانند دیابت بارداری
ویار غذایی بارداری ظاهراً روی این موارد نیز اثر نمیگذارد:
. وزن نوزاد در زمان تولد
. غذاها و مزههایی که کودک ترجیح میدهد
. رفتارهای کودک
بهطورکلی افزایش وزن سالم طی بارداری حدود ۵ تا ۱۸ کیلوگرم بسته به وزن شروع بارداری است.
یادتان باشد شما میتوانید به هوسهای غذایی خود پاسخ دهید؛ اما تا زمانی که اعتدال را رعایت کنید و زیادهروی نکنید. خانمهای باردار به ۳۰۰ کالری اضافی در روز نیاز دارند.
زیادهرویکردن در خوردن میتواند باعث شکمدرد ناشی از سوءهاضمه یا افزایش وزن بیش از حد طی بارداری شود که سبب افزایش ریسک دیابت بارداری و فشارخون بارداری خواهد شد.
اختلال پیکا چیست؟
پیکا، عبارت علمی برای تمایل و خوردن مواد غیر خوردنی است، مثلاً خاک، گِل یا گچ.
چرا بعضی از خانمهای باردار خاک میخورند؟
دانشمندان هنوز علت دقیق این مسئله را نمیدانند اما گفته میشود این رفتار واکنشی نسبت به کمبود املاح یا یک تلاش غریزی برای محافظت در برابر سموم و پاتوژنهاست. خاک املاح زیادی دارد و اغلب سرشار از کلسیم، آهن، مس و منیزیم است. این املاح برای بدن انسان لازماند اما طی بارداری اهمیت بیشتری هم پیدا میکنند.
بعضی از پزشکان و کارشناسان باور دارند برخی از ویارها معنی دارند. مثلاً عدهای عقیده دارند خوردن مقدار زیادی یخ و مواد غیرخوراکی مثل خاک و صابون، با کمبود آهن یا زینک مرتبطاند اما در مورد این رابطه علت و معلولی هنوز تحقیقات زیادی انجام نشده است.
اما برخی از ویارها و هوسهای غذایی ممکن است دلیلی مربوط بهسلامتی داشته باشند. مثلاً بیشتر ویارهای بارداری مربوط به میوه، شیر، شکلات و یا دیگر شیرینیها هستند. هوس میوه ممکن است نشاندهنده پایینبودن سطح ویتامین C باشد یا هوس شیر و لبنیات ممکن است حاکی از کمبود کلسیم باشد.
هوس غذاهای پرکالری مثل شیرینی و بستنی میتواند مربوط به نیاز به کالری بیشتری برای کمک به بارداری باشد.
گاهی خانمهای باردار هوس خیارشور یا اسنکهای شور مثل چیپس سیبزمینی یا سیبزمینیسرخکرده میکنند. این میتواند شیوه بدن برای احتباس مایعات و جایگزینکردن سدیم ازدسترفته طی سهماهه اول بارداری باشد. در سهماهه اول بارداری، سطح پروژسترون میتواند منجر به ازدسترفتن سدیم بیشتری از طریق ادرار شود.
ویار و هوس غذایی میتواند جنبه روانشناسی نیز داشته و تحتتأثیر محیط باشد. مثلاً اگر دوست شما به شما بگوید طی بارداریاش اغلب هوس پنیر میکرده، ممکن است همین هوس در شما نیز زنده شود.
چه زمانی ویار بارداری میتواند نگرانکننده باشد؟
اختلال در حس بویایی یا چشایی میتواند نشانه کمبود زینک (روی) باشد و در این موارد معمولاً مکمل زینک توصیه میشود.
گوشت قرمز دارای آهن بیشتری نسبت به گوشت سفید است.
اگر سطح آهن بدنتان پایین باشد، پزشک توصیه خواهد کردن مکمل آهن مصرف کنید که میتواند به کاهش ویارتان نیز کمک نماید.
آیا پیکا فقط مربوط به خاک خوری است؟
خیر، تاکنون یخ متداولترین ویار بارداری است. بعضی از خانمهای باردار دوست دارند صابون، پودر تالک یا گچ بخورند.
آیا خوردن خاک برای مادر باردار مضر است؟
خوردن چیزهای غیر خوردنی میتواند توانایی بدن برای جذب مواد مغذی را دچار اختلال کرده و حتی باعث کمبود شود و در نهایت بر جذب مواد مغذی توسط جنین اثر بگذارد. بسته به اینکه مادر باردار هوس چه ماده غیر خوردنی را دارد، این اختلال میتواند مشکلاتی برای سلامتی ایجاد کند، مثلاً مسمومیت با سرب یا انسداد روده. دیگر پیامدهای احتمالی پیکا شامل یبوست، گرفتگیهای شکمی یا ازدستدادن وزن یا افزایش وزن میشود.
آیا پیکا بر سلامت جنین اثر میگذارد؟
بسته به اینکه ویار چه ماده غیرخوراکی را دارید، پیکا میتواند بر جنین اثر بگذارد، خصوصاً اگر سُرب یا یک ماده سمی دیگر بخورید. اگر بهجای خوردن غذاهای سالم، چیزهای غیر خوردنی بخورید، ممکن است جنین شما بهاندازه کافی مواد مغذی دریافت نکند و در نتیجه خوب رشد نکند. این باعث انواع مشکلات در زمان تولد خواهد شد، مثلاً کموزنی نوزاد یا محدودیتهای رشد. اگر مواد سمی مصرف کنید ممکن است کودک طی سالهای بعدی دچار اختلالات یادگیری یا مشکلات رفتاری شود.