تولدی دوباره برای بزرگ‌ترها

خراسان/به مناسبت روز جهانی والدین چند توصیه کلیدی داریم به تازه پدرومادرهایی که دغدغه تربیت فرزندانی موفق و شاد را دارند 
روز جهانی والدین، فرصتی است برای قدردانی از نقش بی‌بدیل پدران و مادران در شکل‌گیری شخصیت، سلامت‌روان و رشد اجتماعی فرزندان. اما این روز به‌ویژه برای کسانی که به‌تازگی پا به دنیای والدگری گذاشته‌اند یا در آستانه ورود به این مرحله هستند، معنای خاص‌تری دارد. آن‌ها در آستانه تحولی عمیق قرار دارند؛ تحولی که نه‌تنها زندگی کودک، بلکه هویت و سبک زندگی خودشان را هم بازتعریف می‌کند. امروز یعنی اول ژوئن برابر با ۱۱ خرداد به نام روز جهانی والدین نام گذاری شده و در ادامه این مطلب با نگاهی روان شناسانه و جامعه‌شناسانه، به شما والدین نوپا کمک می‌کند تا با آگاهی بیشتر این مسیر را آغاز کنید.

 ​
 والد شدن؛ تولدی دوباره برای بزرگ‌ترها
وقتی کودکی به دنیا می‌آید، نه‌تنها او متولد می‌شود، بلکه والدین هم در معنای روانی کلمه، تولدی دوباره را تجربه می‌کنند. «اریک اریکسون» روان شناس رشد، معتقد است که انسان در هر مرحله از زندگی با چالش رشدی خاصی روبه‌روست. یکی از این مراحل، «ایجاد تولیدمثل روانی و عاطفی» در بزرگ سالی است که از طریق تربیت فرزند معنا پیدا می‌کند. در این مرحله، انسان می‌کوشد چیزی از خود را به نسل بعد منتقل کند؛ نه فقط به لحاظ بیولوژیک، بلکه به لحاظ ارزشی، فرهنگی و روانی. برای والدینی که برای نخستین‌بار این نقش را تجربه می‌کنند، با احساسات پیچیده‌ای مواجه هستند: عشق عمیق، ترس، اضطراب، تردید و گاهی حتی احساس بی‌کفایتی. این احساسات طبیعی‌اند و بخشی از روند تطبیق با نقش جدید محسوب می‌شوند.

---

بازار

---

کودک آینه‌ای است از خودِ والدین
یکی از دیدگاه‌های روان‌شناسی تحلیلی، به‌ویژه از نگاه «کارل گوستاو یونگ» این است که فرزندان، ابعادی پنهان از شخصیت والدین را فعال می‌کنند. کودک می‌تواند بازتابی از «کودک درون» والدین باشد؛ بخش‌هایی از وجودشان که شاید سال‌ها سرکوب شده یا فراموش شده‌اند. مواجهه با این بازتاب، ممکن است برای برخی والدین گیج‌کننده یا حتی دردناک باشد. اما این فرایند، فرصتی ناب برای رشد درونی و خودشناسی هم هست. والدگری، دعوتی است برای بازنگری در باورها، الگوهای رفتاری و روابط عاطفی. کسانی که به این فرایند آگاهانه نگاه می‌کنند، می‌توانند به بهبود روابط بین‌نسلی، کاهش انتقال تروماهای خانوادگی و ساختن پیوندهای عاطفی سالم بین خود و فرزندشان کمک کنند.
کلید سلامت روان کودک و والد
در سال‌های اخیر، مفهوم «والدگری آگاهانه» در روان شناسی محبوبیت یافته است. این رویکرد، برخلاف سبک‌های سنتی که بیشتر بر کنترل و فرمان‌برداری تاکید داشتند، والدین را به خودشناسی، پذیرش و همدلی با کودک دعوت می‌کند. دکتر «شِفالی تْساباری»، یکی از پیشگامان این رویکرد، معتقد است: «فرزندان برای آن که تغییر کنند، نیاز به والدینی دارند که مایل به رشد و تغییر درون خودشان باشند». این نگاه، مسئولیت بزرگی را متوجه والدین می‌کند: کار روی خود. برای مثال، اگر پدر یا مادری در کودکی تجربه بی‌توجهی یا خشونت داشته باشد، ممکن است ناخودآگاه همان الگو را تکرار کند. اما والدگری آگاهانه، این زنجیره را قطع می‌کند؛ از طریق هوشیاری، پذیرش احساسات و یادگیری مهارت‌های جدید ارتباطی.
 نقش جامعه در حمایت از والدین نوپا
تربیت فرزند، یک وظیفه صرفاً فردی نیست. جامعه‌شناسانی چون «اوری برونفنبرنر» با نظریه سیستم‌های محیطی خود، نشان می‌دهند که کودک در بستری از نظام‌های تو در تو رشد می‌کند: خانواده، مدرسه، محله، رسانه و فرهنگ. بنابراین والدین هم نباید بار تمام مسئولیت‌ها را به‌تنهایی بر دوش بکشند. والدین نوپا نیاز به حمایت عاطفی، آموزشی و اجتماعی دارند. حضور شبکه‌هایی از خانواده، دوستان، روان‌درمان‌گران، گروه‌های والدگری و سیاست‌های حمایتی(مثل مرخصی زایمان مناسب، خدمات مشاوره رایگان و فضاهای دوستدار کودک) می‌تواند فشارهای روانی والدین را کاهش دهد و تجربه‌ای سالم‌تر برای آنان رقم بزند.
یادگیری والدگری؛ سفری مادام‌العمر
هیچ‌کس ذاتاً «پدر یا مادر کامل» به دنیا نمی‌آید. والدگری، مجموعه‌ای از مهارت‌هایی است که با تجربه، مطالعه، اشتباه‌کردن و بازنگری رشد می‌یابد. برخلاف آنچه در بسیاری از فرهنگ‌ها ترویج شده که «عشق کافی است»، واقعیت این است که عشق بدون آگاهی، گاهی حتی می‌تواند به آسیب منجر شود. خواندن کتاب‌هایی درباره روان شناسی کودک، شرکت در کارگاه‌های والدگری و صحبت با مشاوران متخصص می‌تواند به والدین کمک کند تا با مراحل رشد کودک آشنا شوند، انتظارات واقع‌بینانه‌تری داشته باشند و تصمیم‌های تربیتی بهتری بگیرند.
کلام آخر
اگر در آستانه پدر یا مادر شدن هستید، یا به‌تازگی این مسیر را آغاز کرده‌اید، یادتان باشد:
* اشتباه کردن بخشی طبیعی از فرایند یادگیری است که به معنای بی اهمیتی به آن نیست.
* مهم نیست کامل باشید؛ مهم این است که حاضر باشید گوش دهید، ببینید و رشد کنید.
* کودک شما، نیاز دارد که شما هم به اندازه او با مهربانی و صبر، دیده و درک شوید.
والدگری، یکی از زیباترین و درعین‌حال عمیق‌ترین سفرهای انسانی است؛ سفری که بیش از هر چیز، شما را با خودتان روبه‌رو می‌کند. امید که این آغاز، سرشار از معنا، عشق و آگاهی باشد.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar