با “زبان مادرشوهر” هوای آپارتمان را تصفیه کنید

به دخت/ زبان مادر شوهر يک گونه گلدار است که بخاطر برگ هاي براق و بلندش پرورش داده مي­شود. اين گياه، کند رشد مي­باشد و بخاطر اينکه متحمل به نور بالا و نيز پايين مي باشد و آبياري راحتي دارد، هر کسي مي­تواند آن را در خانه پرورش دهد. زماني که پرورش دهندگان، اين گياه را بيش از حد آبياري کنند يا براي مدت طولاني در دماهاي خيلي پايين نگهداري شود مي­تواند مشکلات جدي بوجود آورد. منشا: غرب افريقا (گياه گرمسيري) اسم: گياه مار (Snake plant) و يا زبان مادر شوهر (mother in laws tongue) (متداول) نام علمي/گياه شناسي: Sansevieria trifasciata حداکثر رشد (تقريبي): ارتفاع ۷۰ سانتي متر نامِ اين گياه (زبان مادر شوهر) از تيزي کناره برگ هاي هميشه سبزِ مثل شمشير، که رو به بالا رشد مي­کند گرفته شده است. همانطور که در بالا ذکر شد اين گياه يک گونه گلدار مي­باشد، با اين حال، در شرايط درون خانه­اي تشويق اين گياه براي گلدهي نسبتا سخت مي­باشد (غير ممکن نيست). واريته: اين گياه، تعدادي واريته ي نوع گوشتي دارد که بسته به نوع واريته، برگها داراي حاشيه طلايي، سفيد و خالدار سبز و مايل به خاکستري مي­باشند که برگ هاي با حاشيه ي طلاييِ سانسوريا، رايج ترين واريته مي­باشد (شکل۲). گل دهي: زماني که اين گياه به مرحله­ي بلوغ برسد گل هاي کوچک سفيد مايل به سبز و معطر ظاهر مي­شود (شکل ۱) برگساره: برگ هاي اين گياه، راست، گوشتي، چرم و بلند مي­باشد و به صورت روزت به طول بيشتر از۷۰ سانتي متر رشد مي­کنند. تصفيه ­ي هوا: گياه سانسوريا به عنوان گياه عالي، در بين تمام گياهاني که سموم توليد شده در هوا را تصفيه مي­کنند بوده و به منظور حذف بنزن، فرمالدهيد و ساير سموم مضر، به ليست NASA افزوده شده است. اين گياه براي حيوانات خانگي مضر بوده باعث مسموميت گربه و سگ خانگي مي­شود. آنها بسيار سمي نيستند اما مي­تواند باعث علايم ناراحتي در بدن آنها شود. مراقبت و پرورش دما: متوسط دما براي مراقبت و نگهداري از اين گياه ۲۴-۱۵ درجه سانتي گراد مي­باشد و دما نبايستي پايين تر از ۱۰ درجه سانتي گراد باشد. نور: گياه سانسوريا با شرايط نوري مستقيم و نيز پايين براحتي کنار مي­آيد؛ اگرچه شرايط نوري روشن (آفتاب و سايه) ترجيح داده مي­شود. آبدهي: بخاطر اينکه سانسوريا يک گياه گوشتي ست و آب را در برگساره هاي خود ذخيره مي­کند بنابراين لازم نيست تا خاک خيس باشد. از بهار تا پاييز زمانيکه خاک شروع به خشک شدن مي­کند آبياري کنيد و در طول زمستان نيز يکبار در ماه آبياري انجام شود. آبياري بيش از حد در اين گياه سبب پوسيدگي ريشه و طوقه­ي اين گياه مي­شود. خاک: خاکي با زه کش خوب (ترکيب خاکي کاکتوس و ساير گياهان گوشتي) را بکار ببريد. کوددهي: در طول فصل رشد (بهار- پاييز) هر ماه يکبار ، کود رقيق مخصوص کاکتوس و گياهان گوشتي را در اختيار گياه قرار دهيد. تعويض گلدان: اين گياه به جابجايي (انتقال از يک گلدان به گلدان ديگر) پاسخ خيلي خوبي نمي­دهد بنابراين تنها زمانيکه گلدان به خاطر رشد، ترک بر مي­دارد آن را تعويض کنيد. گلدانهاي سفالي بهترين گلدان براي اين گياه مي­باشند چرا که در زمانِ حداکثر رشد گياه، ترک برمي­دارند. رطوبت نسبي: متوسط رطوبت نسبي هوا پيشنهاد مي­شود- اما اين گياه مي­تواند شرايط هواي خشک را نيز تحمل کند. ازدياد و تکثير: تقسيم بوته و قلمه­ ي برگ اين گياه داراي ساقه­ي زيرزميني (ريزوم) مي­باشد و به آساني تقسيم مي­شود. واريته ي ابلق Laurentii، تنها با تقسيم بوته، ابلقي خود را حفظ مي­کنند. شکل ۳: تقسيم بوته سانسوريا (ريزوم ها در عکس دوم قابل مشاهده اند) برگ هاي سانسوريا را به قطعاتي در حدود ۷ تا ۱۰ سانتي متر تقسيم نموده هر قطعه را بصورت عمودي بطوري که سه چهارم آن داخل محيط کشت قرار گيرد، اقدام به تکثير کنيد. پس از چند هفته از قسمت پاييني برگ، گياه جديد همراه با ريشه توليد مي شود (شکل ۵). شکل۴: مراحل تهيه قلمه برگ و کاشت گياه سانسوريا شکل ۵: توليد گياهچه هاي سانسوريا از قلمه برگ تقسيم بوته به نظر مي رسد روش موفق تري باشد (بويژه در واريته هاي ابلق)، البته بسته به شرايط (مثلا زماني که گياه به پوسيدگي ريشه دچار شده است)، روش قلمه­ي برگ را مي توان براي تکثير برگزيد. نکته: اين گياه را با دستکش جابجا کنيد زيرا ممکن است سبب سوزش و التهاب پوست گردد. بيماري ها و مشکلات سانسوريا پوسيدگي طوقه: علت: آبياري بيش از حد در شرايط دماي پايين، اصلي ترين علت اين بيماري مي­باشد که در ابتدا با زرد شدن و پژمرده شدن برگها شناسايي مي­شود. راه حل: شما بايستي قسمت هاي آسيب ديده را حذف کنيد يا زماني که قسمت پايه­ي گياه (طوقه) کاملا تحت تاثير قرار گرفته است، کل گياه را دور بيندازيد. اگر آبياري زياد انجام نداده ايد ، بنابراين دماي اتاق را چک کنيد زيرا آن ممکن است پايين تر از ۱۰ درجه سانتي گراد باشد و باعث پوسيدگي ريشه شود. در چنين مواردي براي تکثير گياه از قلمه استفاده کنيد.