ازدواج با چه کسانی ممنوع است؟

باشگاه خبرنگاران/ جامعه‌شناسان و روان‌شناسان خانواده، عنوان مي‌کنند که بهتر است در هنگام ازدواج، علاوه بر فاکتورهاي ديگر، به عامل طبقه‌ي اجتماعي‌شان نيز توجه داشته باشند. انسان‌ها در آفرينش همگي برابر آفريده شده‌اند. اما مسائلي در زندگي وجود دارد که باعث به هم ريختن اين تعادل مي‌شود،يکي از مباحث مهم در جامعه‌شناسي تفاوت‌هاي موجود ميان افراد، گروه‌ها، قشرها، و جامعه‌هاي انساني و تأثيري است که اين تفاوت‌ها در زندگي اجتماعي و چند‌و‌چون آن دارند. شک نيست که هر فرد، گروه، قشر، و جامعه‌اي تفاوت‌هايي کم‌يا‌بيش با ساير افراد، گروه‌ها، قشرها و جوامع دارد. در زمينه‌ي اين تفاوت‌ها حداقل دو مسئله‌ي مهم قابل طرح، بررسي، و جواب‌گويي است: يکي اينکه علت و منش اين تفاوت‌ها چيست و ديگر اينکه اين تفاوت‌ها خود، علت و منشا چه آثار و نتايج مثبت و منفي‌، در استکمال و پيشرفت معنوي و مادي جامعه‌ها مي‌توانند باشند. اختلاف طبقاتي، دقيقاً چيست؟ وقتي جامعه‌­شناسان سخن از طبقه اجتماعي مي­‌گويند، به گروهي از افراد اشاره دارند که جايگاه مشابهي را در سلسله­‌مراتب نظام اقتصادي و روابط توليد دارند (از اين رو برخي از واژه socioeconomic class / status استفاده مي­‌کنند). اين جايگاه مشابه، بر پايه ميزان درآمد، منزلت شغلي فرد و ميزان دسترسي وي به ابزارهاي قدرت سياسي و شبکه توزيع امکانات اجتماعي قرار دارد. اين سه پايه­ اصلي با سبک زندگي يک طبقه مانند نوع سخن­‌گفتن، محله سکونت و وسعت واحد مسکوني، استفاده از اتومبيل­‌هاي مدل بالا/پايين، نوع پوشش، نوع تفريحات و مانند آن که نشانه‌هاي يک طبقه است و همچنين با ويژگي­‌هاي ملازم يک طبقه مانند ثبات بي­‌ثباتي در معاش، وضعيت تحصيلات است. محمد رضا رسولي جامعه شناس گفت: اختلاف طبقاتي اجتماعي يک اصطلاح جامعه شناسي است . در مسائل جامعه شناسي معمولاً از اين اصطلاح استفاده زيادي مي شود. اما اين اختلاف طبقاتي در هر جامعه به يک نوع و وسعت متفاوت مشاهده مي گردد. مشخصه يا معرف اين اختلاف نحوه تقسيم سرمايه هاي مادي و سرمايه هاي غير مادي هر جامعه مي باشد . براي مثال مي توان از ميزان دسترسي افراد به آموزش بi عنوان ثروت غير مادي نام برد و از طرف ديگر تقسيم دارايي هاي نقدي و جنسي را بعنوان ثروت مادي شناخت. وي افزود:فرضيه اين است که افراد يک جامعه ناراضي و ناخرسند خواهند بود وقتي که دائماً شاهد تفاوت هاي بزرگ درآمدي باشند. بنابراين اختلاف طبقاتي تاثير قابل مشاهده اي بر روي رضايت باطني افرادجامعه دارد . تازه ترين تحقيقات نشان مي دهد که بالانس اقتصادي در جامعه باعث رضايت و خرسندي افراد آن اجتماع مي شود و بر عکس تفاوت طبقاتي يا در آمدي موجب عدم رضايت و ناخرسندي آنها مي گردد. اين جامعه شناس ادامه داد:اعتماد و رفتار دوستانه انتظاري است که مردم يک جامعه از يکديگر دارند . براي يک جامعه همبستگي بسيار مهم است اين سبب مي شود که در مقابل غريبه ها به هم اعتماد کنند و چنين احساس اعتماد عمومي موجب تقويت تعلق اجتماعي مي شود . تفاوت هاي بزرگ در آمدي موجب کاهش اين اعتماد و همبستگي شده و موجب ايجاد عدم رضايت و احساس نا خرسندي در جامعه مي گردد . ترس از دست دادن موقعيت شغلي و اجتماعي نگراني است که در جوامع امروزي يکي از دلايل ايجاد استرس فردي مي باشد . به نظر محققين اين حالت نگراني و ترس از اين است که در چشم اطرافيان به عنوان شخصي که موفقيت اندکي در کسب در آمد دارد بنظر بيايد . اين تحقيقات نشان مي دهد که تفاوت در آمدي در جامعه زمينه مناسبي براي ايجاد اين نگراني و ترس به وجود مي آورد و موجب کاهش احساس رضايت و شادماني در کل جامعه مي شود . آخرين تحقيقات در اين زمينه حاکي از اين است که در کشور هاي مرفه اعتماد به دولت و سيستم اداري کشور نقش اساسي در احساس رضايت مردم دارد ، در حاليکه در کشور هاي کمتر مرفه ترس از دست دادن موقعيت شغلي و اجتماعي نقش اصلي در احساس رضايت در جامعه را بازي مي کند . اختلاف طبقاتي به طور معمول در کشورهايي که وضعيت اقتصادي داراي نوسان را دارند بيشتر به چشم مي‌خورد، يعني وضعيت اقتصادي نقش به‌سزايي در ايجاد اختلاف طبقات اجتماعي دارد. در تازه‌ترين آمارها در کشورهاي هنگ‌کنگ، سنگاپور، آمريکا، پرتغال، نيوزيلند، ايتاليا، انگليس، استراليا، ايرلند و يونان اختلاف طبقاتي زيادي به چشم مي‌خورد. هرچند علت اين اختلاف طبقاتي در اين کشورها و کلانشهر تهران بيشتر جنبه‌هاي اقتصادي دارد، وي اظهار کرد: در شکاف طبقاتي ، مخصوصا فاصله بين طبقات خط قرمزي ترسيم مي‌شود، هر چقدر فاصله کمتر باشد خط قرمز با ريک‌تر مي شود و در نتيجه جرم و جنايت کاهش پيدا خواهد کرد اما اگر اين اختلاف زياد باشد خط قرمز طويل‌تر شده و به نسبت بزرگي آثار جرم و جنايت در جامعه افزايش مي‌يابد. تحرک اجتماعي رسولي در خصوص تحرک اجتماعي يادآور شد:تحرک اجتماعي به تغيير طبقه يک فرد در جامعه با توجه به استعدادها و تلاش شخصي وي اطلاق مي­‌شود. در برخي جوامع مانند هند در گذشته، امکان تحرک اجتماعي وجود نداشت و هر کس بايد در درون طبقه خانوادگي خود باقي مي­‌ماند. اما گاهي بر مبناي قوانين نانوشته نيز ممکن است در يک کشور به ظاهر دموکرات، امکان تحرک اجتماعي در برخي حوزه‌­هاي حساس از بين برود يا دست­کم بسيار محدود شود. افزايش اختلاف طبقاتي به­‌خوديِ‌خود امر نامطلوبي است اما اگر اختلاف طبقاتي بر مبناي امور نامعقولي چون نژاد، زبان، دين، جنسيت و مانند آن باشد يا اختلاف طبقاتي بر اثر تخلف و بي­قانوني به وجود آمده باشد، بسيار ناپسندتر است. به چنين مواردي تبعيض اجتماعي گفته مي‌شود. پيامدهاي فاصله طبقاتي اين جامعه شناس در پايان خاطر نشان کرد : تفاوت طبقاتي ممکن است اختلافات و مشکلات ديگري را در زندگي زناشويي براي زوجين به وجود آورد که گاهي زندگي آن‌ها را به نابودي و جدايي سوق مي‌دهد. در زير به چند مورد از اختلافاتي که ناشي از تفاوت طبقاتي زوجين است اشاره مي‌شود: تفاوت در ميزان تحصيلات: خانواده‌هايي که در طبقات بالاي جامعه قرار دارند، معمولاً خيلي بيشتر به تحصيلات و سواد فرزندانشان اهميت مي‌دهند. وقتي که زوجين سطح‌ تحصيلات‌شان يکسان يا نزديک به هم باشد، آن‌ها ديدگاه‌هاي نزديک‌ به هم دارند و يکديگر را بهتر درک مي‌کنند و معمولاً رضايت آن‌ها از زندگي زناشويي بيشتر مي‌شود. در اين مورد معمولاً اگر مرد به دليل اين‌که رياست و سرپرستي خانواده را به عهده دارد، سطح تحصيلاتش نسبت به زن بالاتر باشد، مشکلات کمتري ايجاد خواهد شد. تفاوت در نگرش مسائل زندگي و مالي: اگر وضعيت مالي يکي از طرفين نسبت به ديگري برتري زيادي داشته باشد، طرف مقابل همواره افزايش ميزان دارايي را مهم‌ترين مسأله‌ي زندگي مي‌داند، درصورتي که ممکن است به نظر شريک زندگي‌اش چيزهاي ديگري، مهم‌ترين مسائل زندگي‌ باشد. فرزندپروري متفاوت: براساس نتايج پژوهش‌ها، معمولاً افراد در جامعه از شيوه‌ي فرزندپروري مقتدرانه (محبت و کنترل کافي والدين) استفاده مي‌کنند. والديني که داراي سطح تحصيلات عالي هستند، معمولاً بيشتر با فرزندان‌شان ارتباط دارند، با آن‌ها کتاب مي‌خوانند، صحبت مي‌کنند و... درحالي که والديني که سطح تحصيلات پايين‌تري دارند معمولاً دوست دارند که فرزندان‌شان دستورات آن‌ها را اطاعت کنند و ارتباط دوستانه‌اي با فرزندان ندارند. بنابراين روان‌شناسان توصيه مي‌کنند که در زمينه‌ي ازدواج، بهتر است افراد از طبقاتي که نزديک هم هستند با يکديگر ازدواج کنند، زيرا اختلافات آن‌ها در ارزش‌ها و باورهايشان کمتر است. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد