اندر مزایا و معایب کارمند بودن خانم ها

به دخت/ روز ۴ شهريور روز کارمند است. کارمندي براي خانم ها به عنوان نوعي شغل مزايايي دارد و معايبي. يک خانم کارمند مخصوصا وقتي متاهل است و بچه دار، بايد چه کند که ميان وظايف شغلي و نقش خانوادگي اش تعادل برقرار شود؟ به مناسبت ۴ شهريور، روز کارمند، به ميان چند بانوي کارمند رفتيم و نظر آن‌ها را نسبت به شغل کارمندي با همه محاسن و مشکلاتش براي خانم ها و هم مطالبات شان از مسئولين در اين زمينه جويا شديم. با کسي تعارف نداشته باشيد! خانم مولايي که کارمند بانکه هدفش از کار کردن را عدم علاقه به در خانه ماندن و کمک مالي به همسرش بيان کرد و در توصيف شرايط کارش گفت: “از صبح که ميرم سرکار يه روز پرکار رو شروع مي‌کنم و غير از زمان ناهار و نماز تا ساعت ۵ مشغولم. کار کردن به لحاظ اجتماعي براي من خوب و مفيده و اينکه جايگاهي در جامعه پيدا مي‌کنم و نسبت به وقايع جامعه به روز مي‌شم، از همه مهمتر اينکه دستم توي جيب خودمه. ولي شغل کارمندي در صورتي که تا ساعت سه باشه براي خانوم‌ها مناسبه. در ضمن خانوم‌ها از ابتدا بايد نسبت به حقوق خودشون آگاه و با رئيس و همکاران خود رو راست باشند، يعني بدون اينکه بترسند حرفشون رو راحت بزنند. مثلا من اوايل کارم کمي خجالتي بودم و هميشه مي‌ترسيدم که اخراجم کنند. به خاطر همين وقتي بهم مي‌گفتن فلان روز بايد بيايي با اينکه نمي‌توانستم، اما خودم را سختي داده و مي‌رفتم. به نظر من از همان روز اول بدون تعارف بايد بگويند که مثلا من نمي‌توانم فلان کار را انجام بدهم يا فلان روز نمي‌توانم سر کار بيايم.” ساعات کار اداري بانوان زياد است او از دولت هم درخواستي داشت: “دولت بايد حقوق مناسب تري را براي خانوم‌ها در نظر بگيره و درجه شغلي آن‌ها را بالاتر ببره. از همه مهم تر ساعت کاري خانم‌ها واقعا زياده مثلا من تا ساعت پنج سر کارم و از اين ساعت که ميام خونه، شغل اصلي من تازه شروع مي‌شه، يعني تا ۱۱ شب سرپاهستم بدون يک لحظه استراحت. واقعا خسته مي‌شم.” تفکيک مسائل شخصي از کار به نظر اين خانم کارمند متأهل که داراي دو فرزند هم هست، شغل کارمندي در تضاد با نقش‌هاي ديگر يک زن يعني مادري ، همسرداري و…نيست بلکه اين نقش‌ها در يک راستا هستند. او از تجربه خود در اين زمينه هم گفت: “من سال اول کار و مادري، يک کم گيج شده بودم هم عذاب وجدان داشتم هم کارم را دوست داشتم. ولي الحمدلله الان از پس هر دو تا براومدم. البته هنوز هم با داشتن دو فرزند سختي‌هايي دارم، کاش ساعت کاري مان را کم کنند. هرچند با کمي ذکاوت و مديريت يه خانوم کارمند مي‌تونه مسائل داخل خونه و کار را از هم تفکيک کند. من تا الان سعي کردم بين مسائلي چون زندگي خانوادگي، بچه داري، پيگيري تحصيل فرزندان و از همه مهم تر امورات داخل منزل و نظم که به ويژه براي همسرم بسيار مهم است، هماهنگي ايجاد کنم تا اختلال جدي بوجود نياد.” کار ما صبوري مي‌خواهد زينب خانم هم شش سال است که کارمند بنياد شهيده و از ماجراي کارمند شدنش و گوشه اي از اتفاقات معمول در محيط کاريش برايمان حرف زد: “براي کار موقت از طرف اين سازمان دعوت به همکاري شدم اما پس از مدتي ماندگار شدم و الان شش سال است که کارمند بنياد شهيد هستم. البته ناگفته نماند که خودم چون فرد فعالي هستم، هيچوقت بيکاري و عدم استقلال مالي را دوست نداشته‌ام. از طرفي کار در اداره ما خيلي صبوري مي‌خواهد. به طور معمول هر روز حداقل يک دعوا و درگيري را در محيط اداره داريم. يعني ممکن است جانبازي مطالبه‌اي داشته باشه که مطابق قانون نباشه و جواب رد بشنوه و همين باعث عصبانيتش مي‌شه…البته خيلي مواقع به خاطر کمبود اعتبارات مجبوريم جواب منفي بديم که همين تنش ايجاد مي‌کنه . در ضمن ساعات کاري مون هم زياده.” اين خانم جوان به محاسن شغل کارمندي هم اشاره‌اي داشت: “استقلال مالي براي يک خانم کارمند خيلي خوبه و بعد از اون حضور در اجتماع و داشتن روابط اجتماعي جزو محاسن مهمه شغل کارمنديه. همچنين من فکر مي‌کنم شغل کارمندي براي بانوان به مراتب بهتر از ساير مشاغل است چون محيط‌هاي کاري در مشاغل کارمندي مناسب تر و سالم تر است.” اول بايد مادر و همسر خوبي بود او در پاسخ به اين سوال که چطور مي‌توان بين شغل و امورات شخصي توازن ايجاد کرد، گفت: ” يک زن کارمند متأهل بايد براي ساعت‌هاي باقي مانده روزش برنامه‌ريزي داشته باشه تا به همه‌ي کارهاش برسه و زندگيش دچار مشکل نشه. از طرفي بايد خودش رو براي کمبود زمان در محل کار و بي‌حوصلگي و خستگي آماده کنه و قبل از ورود به بازار کار، اولويت‌هاي اصلي خودش رو در زندگي مشخص کنه و بي‌هدف نباشه. از نگاه من خانم ايراني بايد اول همسر و مادر خوبي باشد و به اين نقش‌ها اهميت بده و بعد به عنوان يک کارمند در جامعه مفيد واقع بشه. بالشخصه اگر روزي مادر شوم، احتمالا يا سر کار نمي‌رم يا کاري موقت مناسب شرايطم انتخاب مي‌کنم که فرزندم در کنارم بوده و از من دور نباشه.” زينب در آخر اضافه کرد: “دولت بايد روي کاهش ساعت کاري خانوم‌هاي کارمند بيشتر کار کنه يعني بايد اين رو در نظر بگيرن که خانم‌ها اولويت اصلي شون همسرداري و بچه داريه و براي اينکه بتونن به اين امر مهم بپردازن نياز به زمان دارن. واقعا ما خانم‌ها وقتي مي‌رسيم خونه ديگه توان و انرژي نداريم که بتونيم به کارهاي خونه برسيم و سرحال باشيم. کاهش ساعت کاري و ايجاد مشاغل نيمه وقت با درآمد مناسب براي بانوان بايد در برنامه‌هاي دولت گنجانده بشه.” احساس مفيد بودن دارم خانم ابراهيمي ، در مقطع کارشناسي ارشد تحصيل کرده و کارشناس حسابداري يک شرکت خصوصي است. او در مورد کارش مي گويد: ” چهار سال است که کارمند يک شرکت هستم. کارم از ۱۰ صبح شروع مي شود و تا پنج عصر ادامه دارد اما گاهي به دلايل زياد بودن کار تا ساعت شش هم مي‌مانم. البته چون در حال حاضر مجرد هستم، امکان بيشتر ماندن در محل کار را دارم. مطمئنا اگر متأهل شوم زودتر به منزل برمي‌گردم تا به وظايف اصلي‌ام برسم.” با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد