خراسان/ براي آن که بدانيد افزايش قيمت ماهي و کاهش مصرف آن چه پيامدهايي دارد بايد درباره خواص و چرايي مصرفش بيشتر بدانيد.
خانمهاي باردار، ماهي آزاد نخورند، گونههاي مختلف ماهيهايي که آزادانه در دريا رشد و از املاح دريا و موجودات ريزي به نام «فيتوپلانکتون»ها تغذيه ميکنند در مقايسه با ماهيهاي پرورشي که در حوضچهها محبوس و با مواد مصنوعي تغذيه ميشوند، امگا۳ ، ريزمغذيها و کيفيت پروتئيني بيشتري دارد اما موضوع مهم آنکه آب دريا به دليل آلودگيهاي محيطي حاوي مقدار زيادي جيوه و سمومي است که بهراحتي وارد گوشت ماهي ميشود و مصرف زياد و مستمر آن در نوزادان، خانمهاي شيرده و جنين زنان باردار مضر است همچنين براي بيماران مبتلا به ناراحتيهاي عصبي و افسردگي که موجب تضعيف سيستم عصبي بدن ميشود. ماهي پرورشي را از اماکن معتبر خريداري کنيد.
چرا گوشت برخي ماهيهاي پرورشي بوي خزه يا لجن ميدهد؟ بيشتر ماهيهاي پرورشي در تراکم زياد و در استخرهاي کوچک رشد ميکنند. اين مکانها بايد از سوي پرورشدهندگان با ترکيبات خاصي ضدعفوني شوند تا انگلهاي بيماريزا نابود و محيط استخر عاري از خزه و ترکيبات نامطبوع شود، حال اگر به بهداشت اين محيط رسيدگي نشود بهتدريج محيط زندگي ماهي، آلوده و متعفن مي شود و بهدليل آنکه بافت ماهي، چرب و تغذيه آن از آب صورت ميگيرد، بهتدريج گوشت آن بدبو ميشود.
برخي ماهيها بوي زُهم ميدهند و از سبد غذايي خانوار حذف ميشود اما بايد بدانيد ماهيهايي که بوي زهم ميدهد اغلب پرچرب بوده و غني از اسيدهاي چرب امگا۳ است؛ اين ماهيها با توجه به نوع تغذيه و وجود اسيدآمينهاي به نام «بيوژن» (عامل ايجاد بوي ماهي) و بهدليل چربي غيراشباع بالا در گوشتشان بوي آب دريا، خزه يا جلبکها را در خود نگه مي دارند و اين همان عاملي است که موجب بوي زهم ماهي ميشود. پس اگر به فروشگاه شيلات رفتيد و انواعي از ماهيهاي بدبوي جنوب يا اقيانوسيه به شما معرفي شد، بدانيد سرشار از امگا۳، يُد، سديم و ويتامين D است، درمقايسه با سايرگوشت ها،گوشت آبزيان بافت پيوندي تردتري دارد و راحتتر هضم ميشود و مصرف آن براي سالمنداني که مشکلات گوارشي دارند، بهشدت توصيه ميشود.
اگر تمايل به خريد ماهي شمال داريد، انواع پرچرب آن افزون بر امگا۳، سرشار از کلسيم و فسفر است، بهخصوص انواع ماهيهاي ريز مثل؛ «کيلکا» و «ساردين» که بههمراه پوست و استخوان مصرف ميشود، در دوران يائسگي و بلوغ که نياز بدن به جذب کلسيم بيشتر ميشود، مفيد است. پژوهشگران دانشگاه «هاروارد» دريافتهاند سطح «جيوه» و ديگرسموم شيميايي در گوشت ماهيهاي ريزجثه پايينتر از ماهيهاي بزرگ جثه است بنابراين بچههاي زير ۱۲سال بهتر است هفتهاي دو وعده از ماهيهاي ريزجثه و ميگو بهصورت پخته ميل و از مصرف ماهيهاي بزرگ و شکاري خودداري کنند.
ماهيهاي اقيانوسيه به باروري مردان کمک ميکند؛ يک بررسي جديد نشان داده است که «اسيد دکوزوهگزانوييک» يا DHA که نوعي اسيد چرب امگا۳ است و ميزان آن در ماهي آبهاي سرد اقيانوسيه و جلبکها زياد است، براي رشد سلولهاي مغز، چشم و باروري اسپرم مردان بسيار مفيد است و بر اساس اين بررسي،DHA در تشکيل ساختاري به نام «آکروزوم» نقش دارد.
ميگويند ميگو نوعي آبزي خوش خوراک است اما هرکسي طعم آنرا نمي پسندد البته اگر در هنگام طبخ با ادويهجات طعمدار شود تا حدودي دلچسب ميشود. اين آبزي در مقايسه با گوشت قرمز و مرغ، کالري کمتري دارد و پروتئين آن حاوي تمام اسيدهاي آمينه ضروري براي رشد است گوشت آن راحت هضم ميشود و افزون بر اسيد چرب امگا۳ ، منبع غني از ويتامينهاي A،B12 ،E و D است و سلنيم عنصر منحصر به فرد آن است که مانع آسيب به سلولها مي شود و از تکثير تومورهاي سرطاني به طرز چشمگيري جلوگيري ميکند.
مواد مغذي موجود در ماهي در طول دوران رشد حياتياند: اسيدهاي چرب امگا ۳ براي رشد و تکامل بدن ضروري هستند، به همين دليل توصيه ميشود مادران باردار و شيرده حتما اسيدهاي چرب امگا ۳ به اندازه کافي مصرف کنند. با اين حال، يک اخطار در مصرف ماهي به مادران باردار وجود دارد. برخي از ماهيها ، جيوه زيادي دارند که با مشکلات رشد مغز در ارتباط است. بههمين دليل، زنان باردار بايد فقط ماهيهايي مانند ماهي آزاد، ساردين، قزل آلا و ... را که در زنجيره مواد غذايي قرار دارند مصرف کنند و ميزان آن را به ۳۴۰ گرم در هفته محدود کنند همچنين بايد از گوشت خام (از جمله سوشي) اجتناب کنند، زيرا ممکن است حاوي ميکروارگانيسمهايي باشد که براي جنين مضر است.
ماهي باعث افزايش ماده خاکستري مغز مي شود و نقش محافظتي در برابر زوال مغز ناشي از کهولت سن دارد. يکي از عواقب ناشي از پيري، اين است که عملکرد مغز اغلب تضعيف ميشود. افراديکه بيشتر ماهي ميخورند، روند کندتري بهسوي زوال عقل دارند. مطالعات نشان داده است، افرادي که هر هفته ماهي مصرف ميکنند، ماده خاکستري بيشتري در مرکز مغز دارند که تنظيم احساسات و حافظه را به عهده دارد.
علايمي که نشان ميدهند بايد امگا 3 بيشتري مصرف کنيم، عبارتند از: خستگي، درد عضلاني، خشکي و خارش پوست صورت، جوش صورت، زخم دهان ، سردرد ، ديابت نوع 2، بيماري هاي قلبي، شکننده بودن موها و ناخن ها و عدم تمرکز.
بازار