کودکت/ از جمله مراقبتهاي دوران بارداري انجام آزمايش هاي غربالگري است. به دنيا آوردن فرزند با نقايص مادرزادي براي هر مادري ممکن است اتفاق بيفتد، هر چند اين آمار بسيار کم و در حدود ۲ تا ۳ درصد است اما باز هم موجب نگراني است. از شايعترين بيماريهاي ژنتيکي مادرزادي سندروم داون، نقايص لوله عصبي و سندروم تريزومي ۱۸ است که آزمايش هاي غربالگري ميتواند تا حد زيادي اين بيماريها را تشخيص دهد. آزمايش هاي غربالگري معمولا دو مرحله دارد که مرحله اول آن در سه ماهه اول بارداري و مرحله دوم بين هفتههاي ۱۸ تا ۲۲ بارداري انجام ميشود.
اصول آزمايش هاي غربالگري
در سال ۱۹۶۸، سازمان بهداشت جهاني دستورالعملهايي را درباره اصول و عمل غربالگري بيماري که اغلب به عنوان معيار ويلسون ناميده ميشد، منتشر کرد. در سال ۲۰۰۸ با ظهور تکنولوژيهاي جديد ژنوميک، WHO اين اصول را با درک جديدي به شرح زير تغيير داد:
برنامه غربالگري بايد به نياز شناخته شده پاسخ دهد.
اهداف غربالگري بايد در ابتدا تعريف شود.
يک جامعه هدف مشخص بايد وجود داشته باشد.
شواهد علمي در مورد اثربخشي پروتکل غربالگري بايد وجود داشته باشد.
اين برنامه بايد آموزش و پرورش، آزمايش، خدمات باليني و مديريت برنامه را ادغام کند.
بايد کيفيت برنامه با مکانيسمهايي براي به حداقل رساندن خطرات احتمالي غربالگري تضمين شود.
اين برنامه بايد انتخاب آگاهانه، رازداري و احترام به استقلال را تضمين کند.
اين برنامه بايد عدالت و دسترسي به غربالگري را براي کل جمعيت هدف ترويج کند.
ارزيابي برنامه بايد از ابتدا برنامه ريزي شود.
مزاياي کلي غربالگري بايد از آسيب پذيري آن بيشتر باشد.
آزمايش هاي غربالگري دربرگيرنده چه مواردي است؟
آزمايش هاي غربالگري که در دوران بارداري انجام ميشود، شامل اسکن سونوگرافي يا آزمايش خون يا ترکيبي از هر دو است. اسکن سونوگرافي ممکن است اختلالات فيزيکي مانند اسپينا بيفيدا (نوعي اختلال مادرزادي است که ناشي از بسته نشدن کامل لوله عصبي جنين است) را تشخيص دهد. آزمايش خون ميتواند نشان دهد که آيا شما داراي احتمال بيشتري از اختلالات ارثي مانند کم خوني سلول داسي شکل و تالاسمي هستيد و اينکه آيا شما عفونت هايي مانند HIV، هپاتيت B يا سيفليس داريد يا خير. آزمايش خون همراه با اسکن مي تواند به يافتن احتمال داشتن ناهنجاري هاي کروموزومي مانند سندرم هاي داون (تريوزومي شماره ۲۱)، سندروم ادوارد و سندروم پاتو کمک کند.
چه زماني آزمايش هاي غربالگري پيشنهاد ميشود؟
آزمايش هاي غربالگري در دوران بارداري در زمانهاي مختلف ارائه ميشود. آزمايش غربالگري سلول داسي شکل و تالاسمي بايد قبل از هفته دهم بارداري در اولين فرصت انجام شود. توصيه ميشود که آزمايش هاي غربالگري خون براي HIV، هپاتيت B و سيفليس در همان ابتداي بارداري انجام شود. اين امر ميتواند درمان و مراقبت ويژهاي را براي محافظت از سلامت مادر و کاهش احتمال ابتلاي کودک به اين بيماري ارائه دهد. آزمايشهاي خون نبايد تا زمان تعيين اولين اسکن انجام شود. در طول زمان اسکن، سندرمهاي داون، ادوارد و پاتو را براي غربالگري خود در نظر گرفته ميشود که زماني که در هفته ۱۱ تا ۱۴ بارداري اتفاق ميافتد. زماني که شما در هفته ۱۸ تا ۲۱ بارداري هستيد براي تشخيص ناهنجاريهاي موجود اسکن متوسط بارداري پيشنهاد ميشود.
چه آزمايشهاي غربالگري در دوران بارداري ارائه مي شود؟
غربالگري براي بيماري هاي عفوني (هپاتيت B ، HIV و سيفليس)
غربالگري براي شرايط ارثي (سلول داسي شکل، تالاسمي و ساير اختلالات هموگلوبين)
غربالگري براي سندرم داون، ادوارد و پاتو
غربالگري براي ناهنجاريها (اسکن ۱۸ تا هفته ۲۱)
بعضي از آزمايش هاي غربالگري نيز بعد از تولد نوزاد شما ارائه ميشود:
معاينه فيزيکي نوزاد
غربالگري شنوايي نوزاد
غربالگري نقطه خون نوزاد
خطرات آزمايشهاي غربالگري چيست؟
آزمايشهاي غربالگري به شما يا کودک شما آسيب نميرسانند اما برخي از خطرات در نظر گرفته ميشود. برخي از آزمايشهاي غربالگري در دوران بارداري ممکن است شما را با تصميمات دشوار مواجه سازند. به عنوان مثال، آزمايشهاي غربالگري براي سندرمهاي داون، ادوارد يا پاتو ممکن است شما را با تصميمگيريهاي دشوار در مورد اينکه آيا يک آزمايش تشخيصي مانند آمينوسنتز وجود دارد که خطر احتمالي سقط جنين را در بر داشته باشد مواجه سازند. يک آزمايش تشخيصي به شما اطمينان ميدهد که آيا شما يا کودک شما شرايطي خاص دارد يا خير. اگر نتايج آزمايشهاي تشخيصي مثبت باشد ميتواند منجر به تصميمگيري در مورد اين موضوع شوند آيا ميخواهيد بارداري را ادامه دهيد يا به آن پايان دهيد.
انجام آزمايشهاي بيشتر يا پايان دادن به آن هميشه به تصميم شما بستگي دارد و متخصصان بهداشت و درمان از هر آنچه که شما تصميم ميگيريد حمايت مي کنند. اين موضوع به شما بستگي دارد که آيا آزمايش هاي غربالگري در بارداري را انتخاب ميکنيد يا خير.
بازار