علت ضعف در بارداری چیست و چگونه درمان می‌شود؟

ستاره/ ضعف در بارداري بسيار شايع بوده و علت‌هاي فيزيولوژيکي مختلفي مي‌تواند داشته باشد. افت فشار خون، کم خوني، به هم ريختن تعادل هورمون‌ها، بي‌خوابي و کم‌اشتهايي و يا ابتلا به بيماري مختلف مي‌تواند از علت‌هاي مهم ضعف، بي حالي و خستگي در دوران بارداري باشد. در اين مقاله قصد داريم شما را با روش‌هاي درمان پزشکي و خانگي اين مشکل آشنا کنيم. علل رايج ضعف در دوران بارداري ۱. کاهش فشار خون کاهش فشار خون در بارداري کاملا طبيعي بوده و به خودي خود مشکل خاصي ايجاد نمي‌کند. با اين حال کاهش فشار خود در حالتي مشکل ساز است که منجر به ايجاد ضعف و سرگيجه به خصوص در هنگام تغيير وضعيت ناگهاني خانم باردار شود. مثلا تصور کنيد شخص باردار در حالت دراز کشيده ناگهان برمي خيزد و مي‌ايستد و اين به خاطر اين است که فشار خون به علت پايين بودن نمي‌تواند به سرعت خود را متعادل کند. فشار خون در ماه‌هاي اول بارداري کاهش يافته و در سه ماهه دوم به کمترين ميزان خود مي‌رسد؛ اما در سه ماهه پاياني بارداري رو به افزايش مي‌رود. ۲. کاهش هموگلوبين نقش مهم و حياتي هموگلوبين در خون، ترکيب با اکسيژن يا به عبارتي اکسيژن رساني به کليه سلول‌هاي بدن است. در دوران بارداري به دليل افزايش حجم خون، غلظت خون کاهش يافته و در واقع هموگلوبين کاهش مي‌يابد؛ در نتيجه اکسيژن رساني به سلول‌ها و بافت‌هاي بدن کند شده و عوارضي مثل ضعف، خستگي و بي حالي را به دنبال خواهد داشت. بنابراين ضعف در بارداري مي تواند با کمبود آهن و کم خوني رابطه مستقيم داشته باشد. ۳. افزايش استروژن هورمون استروژن در دوران بارداري به شدت افزايش مي‌بايد و از آنجايي که اين هورمون به صورت محرک عمل مي‌کند، خواب مادر باردار را دچار اختلال کرده و ضعف، بي حالي و خستگي دوران بارداري را در پي خواهد داشت. ۴. ضعيف شدن سيستم ايمني در دوران بارداري براي اينکه بدن مادر بتواند جنين را در خود نگه دارد و سيستم ايمني به عنوان بيگانه به آن حمله نکند، سيستم ايمني ضيف مي‌شود. طبيعتا با کاهش توان سيستم ايمني، بدن مادر بيشتر مي‌تواند در معرض محرک‌هاي بيروني و آلرژن‌ها باشد؛ در نتيجه بيماري‌هايي مثل سرماخوردگي ممکن است بيشتر اتفاق بيفتند و يکي از علت‌هاي اصلي ضعف و بي حالي دوران بارداري باشند. ۵. تهوع و کاهش اشتها در سه ماهه اول و دوم بارداري که مادر ويار‌هاي مختلف را تجربه مي‌کند و معمولا دچار حالت تهوع است، اشتهاي او کاهش يافته و شاهد ضعف و بي حالي خواهد بود. خوشبختانه در سه ماهه سوم اين مشکل رفع خواهد شد. در مواردي هم ممکن است کاهش اشتها وجود نداشته باشد، اما مادر باردار حتي بلافاصله بعد از خوردن غذا احساس ضعف کند. در اين موارد ممکن است علت مشکل، کم جويدن غذا، استرس در بارداري و يا مصرف زياد کربوهيدرات به خصوص کربوهيدرات‌هاي ساده باشند که به سرعت قند خون را افزايش و با همان سرعت پايين مي‌آورند. ضعف در بارداري و جنسيت جنين از قديم اعتقادات مختلفي وجود داشته که بر اساس آن‌ها جنسيت جنين را حدس مي‌زدند. اگرچه هيچ کدام از اين باور‌ها ثابت نشده و موارد نقض فراواني براي هر کدام وجود دارد، اما عده‌اي معتقدند که ضعف زياد در بارداري به خصوص در ماه‌هاي اول مي‌تواند نشانه دختر بودن جنين باشد. ضعف در ماه اول بارداري بسياري از مادران باردار در اوايل بارداري احساس ضعف و خستگي نمي‌کنند. با اين حال با رشد جنين، ميزان انرژي دريافتي از مادر افزايش مي‌يابد که ضعف در مادر را به دنبال خواهد داشت. ضعف در ماه چهارم بارداري همان طور که اشاره شد، در سه ماهه دوم بارداري و به خصوص ماه چهارم يعني حدود هفته شانزدهم بارداري، ميزان ضعف و خستگي و بي حالي مادر به حداکثر ميزان خود مي‌رسد. در اين زمان ممکن است خانم باردار ميل زيادي به خواب داشته باشد. ضعف ناگهاني اگرچه ضعف در بارداري کاملا طبيعي بوده و عارضه جدي به شمار نمي‌رود، اما اگر ناگهاني باشد يا در زندگي عادي فرد اخلال ايجاد کند و يا حتي باعث بي هوشي او شود، بايد بلافاصله به اورژانس مراجعه کرد. افت ناگهاني فشار خون مي‌تواند خون رساني به جنين را از طريق جفت مختل کرده و خطر جدي براي مادر و جنين ايجاد کند. در هنگام ضعف ناگهاني، هر چه سريعتر به پهلوي چپ دراز بکشيد تا خون راحت‌تر به مغز برسد و از بي هوش شدن احتمالي پيشگيري کنيد. درمان ضعف بارداري در مورد ضعف و بي حالي در بارداري درمان‌هاي مختلفي وجود دارد که در ادامه به روش‌هاي درمان پزشکي و راهکار‌هاي خانگي اشاره مي‌کنيم. درمان پزشکي اگر از ضعف، بي حالي و خستگي فراوان خود نزد پزشک شکايت کنيد، به احتمال خيلي زياد مکمل آهن و اسيدفوليک براي شما تجويز خواهد شد. به طور کلي با انجام يک آزمايش خون کامل قبل و يا در حين بارداري، پزشک مي‌تواند دريابد که چه املاح و ويتامين‌هايي در بدن مادر باردار کاهش يافته است. در اين حالت پزشک با تجويز مکمل‌هاي مورد نياز و يا مولتي ويتامين، به سلامت و شادابي بيشتر مادر و رشد بهتر جنين کمک مي‌کند. به خاطر داشته باشيد که مصرف خودسرانه ويتامين‌ها و مکمل‌ها مي‌تواند سلامت شما را به خطر بياندازد، چرا که مثلا کلسيم زياد مي‌تواند در کليه رسوب کرده و سنگ کليه ايجاد کند و يا افزايش بيش از حد ويتامين D در بدن مي‌تواند موجب مسموميت شود. بنابراين فراموش نکنيد که ضعف بارداري کاملا طبيعي است، اما اگر ناگهاني بوده و با کرختي، سوزن سوزن شدن دست و پا، تاري ديد، اختلال در بينايي يا علائم غير طبيعي ديگري همراه باشد بايد حتما به پزشک مراجعه کنيد تا اقدامات لازم به موقع انجام شود. درمان خانگي ۱. اصلاح برنامه غذايي يکي از نکات مهم در دوران بارداري، تغذيه مادر باردار است. خانم باردار حدود ۳۰۰ کالري بيشتر از حالت عادي نياز دارد تا بتواند مواد غذايي مورد نياز خود و جنين را تامين کند. با اين حال زماني که به خاطر ويار و تهوع اشتها کم مي‌شود، بايد با راهکار‌هايي از ضعف و بي حالي مادر جلوگيري کرد. به اين منظور بهتر است تعداد وعده‌هاي غذاييتان را افزايش داده و در عين حال از حجم آنها بکاهيد. همچنين استفاده از مواد غذايي تازه و مقوي را فراموش نکنيد؛ به خصوص جايگزين کردن کربوهيدرات‌هاي پيچيده‌تر به جاي کربوهيدرات‌هاي ساده و همين طور مصرف فيبر و پروتئين بيشتر مي‌تواند سطح قند خون و همينطور فشار خون را در زمان طولاني تري متعادل نگاه دارد. ۲. استراحت کافي براي جلوگيري از ضعف بارداري بهتر است سعي کنيد خواب کافي و با کيفيت داشته باشيد. کم خوابي و تا ديروقت بيدار ماندن مي‌تواند صدمات بسيار جبران ناپذيري را به سلامت شما وارد کند. بهترين ساعت خواب ۱۰ شب تا ۶ صبح خواهد بود. استراحت کنيد و براي کارهايتان از خانواده و نزديکان کمک بگيريد. اگر فرزند يا فرزندان ديگري داريد، آن‌ها را نزد افراد مطمئن بسپاريد تا بتوانيد ساعاتي از روز را در آرامش استراحت کنيد. دقت کنيد که از تغيير وضعيت ناگهاني خود به خصوص در هنگام صبح و موقع برخاستن از بستر اجتناب کنيد چرا که همان طور که گفته شد اين تغيير وضعيت ناگهاني مي‌تواند موجب ضعف و سرگيجه در بارداري بشود. ۳. انجام ورزش‌هاي سبک راه ديگر براي درمان ضعف بارداري، انجام ورزش‌هاي سبک مثل پياده روي و يا يوگا در بارداري است که مي‌تواند تا حد زيادي در افزايش توان روحي و جسمي مادر اثر بخش باشد. فقط توجه کنيد که هميشه آب کافي و تنقلات سالمي مثل بادام خام و يا يک سيب همراه داشته باشيد تا از کم شدن آب بدن و ضعف ناشي از افت قند خون جلوگيري کنيد. نکته ديگر اينکه سعي کنيد بدن خود را خنک نگه داريد و از پوشيدن لباس‌هاي بيش از حد تنگ و چسبان که فشار بيشتري به بدن وارد مي‌کند خودداري کنيد. سخن آخر تغييرات هورموني و کمبود ويتامين‌ها و برخي مواد غذايي ممکن است ضعف و بي حالي دوران بارداري را شدت ببخشند. براي پيشگيري از اين مشکلات داشتن سبک زندگي سالم بيش‌تر از هر زماني در زندگي اهميت پيدا مي‌کند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد