بيتوته/ پاره شدن کيست تخمدان اتفاقي طبيعي در بين خانم هايي است که در سنين باروري قرار دارند. پاره شدن کيست هاي کوچک فوليکولار، که با هر تخمک گذاري رخ مي دهد، معمولا خطري ندارد. اين چرخه معمولا بدون نشانه مي باشد.
کيست تخمدان چيست؟
کيست تخمدان بيماري است که از تشکيل يک يا چند کيست غيرطبيعي در تخمدان سرچشمه مي گيرد. کيست هاي تخمدان ساکهايي حاوي مايع هستند که داخل تخمدان يا روي آن رشد مي کنند. اقسام مختلفي از کيستهاي تخمدان موجود است که شايعترين آن کيست هاي فوليکولي است که در يکي از فوليکولهاي توليدکننده تخمک به وجود مي آيد.
کيست تخمدان امکان دارد در هر مرحله از زندگي يک زن ايجاد شود. بطور کلي، کيست تخمدان اصلاً علائمي ندارد. درصورتي که علايمي هم وجود داشته باشد، معمولاً کم است. بعضي از علايم آن عبارتند از:بينظمي هاي قاعدگي، درد ناگهاني در کمر و لگن و درد در حين روابط جنسي.
پاره شدن کيست تخمدان:
ترکيدن کيست تخمدان حادثه اي طبيعي در بين خانم هايي است که در سنين باروري قرار دارند. کيست هاي فيزيولوژيکي مثل کيست فوليکولار، جسم زرد يا پاتولوژيک ممکن است بترکند( اندومتريوم، اجزاي کيستي خوش خيم يا بد خيم نئوپلاسم است). در سيکل هاي طبيعي ترکيدن فيزيولوژيکي کيست هاي کوچک فوليکولار، که با هر تخمک گذاري اتفاق مي افتد، معمولاً اهميت و خطري ندارد. اين گردش معمولاً بدون نشان و يا با دردي در اواسط چرخه همراه است.
ترکيدن کيست تخمدان منجر به رها شدن خون يا مايع داخل کيست ميشود که امکان دارد کيسه صفاق را تحريک کند. کيست هاي درموئيد داراي مايع چربي، مو، استخوان يا غضروف هستند که ترکيدن آن ها ميتواند مشکلات صفاقي زيادي را به دنبال داشته باشد. معمولاً بيمار بعد از ترکيدن کيست هاي درموئيد احتياج به جراحي دارد.
علايم پارگي کيست تخمدان:
کيست پاره شده هميشه علايمي نشان نمي دهد بالاخص درصورتي که کيست کوچک باشد. ولي گاهي پاره شدن کيست سبب درد شديد و خون ريزي داخلي ميشود . درد پارگي کيست دردي غيرمنتظره است که در يک طرف بدن حس ميشود . درد امکان دارد در موقع فعاليت هاي فيزيکي يا نزديکي جنسي آغاز شود. کيست پاره شده سبب تب و علايم معده و روده نمي شود.
کيست تخمدان کوچک، علايمي ايجاد نمي کنند. ولي کيست هاي بزرگتر علايمي ايجاد ميکند من جمله :
- درد در شکم و کمر يکي از شايع ترين علايم است.
- حس نفخ و سوزش معده
- افزايش شکاف شکمي
- حس درد در روده و حرکات روده
- درد در طي روابط جنسي
- درد در سمت راست پائين شکم
- تهوع و استفراغ
علل پارگي کيست تخمدان:
قابليت پارگي کيست هاي بزرگ بيش تر است. پارگي کيست تخمدان ميتواند دلايل مختلفي داشته باشد:
- نوسانات هورموني و گردش قائدگي، رايج ترين علل پارگي کيست است.
- خطر پيدايش کيست در زمان حاملگي افزايش مي يابد. درصورتي که کيست تخمدان بدون ضربه و خود بخود پاره شود ميتواند خطرافرين باشد. به ويژه درصورتي که پس از بارداري رخ دهد.
- براي زناني که فاکتور انعقاد خون در آنها کم است، احتمال پارگي کيست افزايش مي يابد.
- نزديکي جنسي: گاهي وقت ها کيست هاي بزرگ امکان دارد در زمان نزديکي يا پس از آن دچار پارگي شوند. اين يکي از رايج ترين علل پارگي کيست است.
- يبوست: پيچش و کشش بر اثر حرکات روده به کيست ها فشار وارد ميکند و امکان دارد سبب پارگي آنها شود.
- حرکات ناگهاني حين ورزش کردن و چه بسا خم شدن براي برداشتن اشياء ممکن است باعث پارگي کيست تخمدان شود.
- آپانديس
- بارداري خارج از رحم
- خون ريزي داخلي مثل خون ريزي کبد و طحال
تشخيص دادن يک کيست پاره شده:
۱- به اورژانس يا به ديدن پزشکتان برويد
درصورتي که علايم شما شديد باشد، بايد فورا به پزشک يا اورژانس برويد. علايم شديد حاوي خون ريزي واژينال، حس درد شديد شکمي، لگن، يا کمر درد يا استفراغ است. از دست دادن خون امکان دارد عوارض جانبي منفي به وجود آورد ، بدين ترتيب مهم است که يک کيست پاره شده را سريعا درمان کنيد.
۲- يک معاينه فيزيکي انجام دهيد
زماني که به ملاقات يک پزشک با علايم يک کيست پاره شده رسيده ايد، او يک معاينه فيزيکي انجام خواهد داد. اين امتحان حاوي امتحان لگني ميشود ، جايي که وي براي کيست هاي موجود و کيست هاي پاره شده ازمايش ميکند. شما بايد همراه با علايم يک سابقه پزشکي براي پزشک خود داشته باشيد. درصورتي که کيست تخمدان را شناخته ايد، مطمئن شويد که به پزشک خود مي گوييد.
۳- براي اطمينان از اين که کيستتان پاره شده ازمايش بدهيد
درصورتي که پزشک شما متقاعد شود که شما امکان دارد يک کيست پاره شده داشته باشيد، وي يک سري آزمايشات را براي بررسي انجام خواهد داد. او مطمئن خواهد شد درصورتي که حامله هستيد، حاملگي سبب ايجاد کيست نشده است.
پيشگيري از ترکيدن کيست تخمدان:
اصلاً راهي براي پيشگيري از ترکيدن کيست تخمدان وجود ندارد. با اين حال، درصورتي که پزشک در زمان آزمايشات متوجه کيست تخمدان شود، امکان دارد به بيمار سفارش کند که مرتب به وي مراجعه کند تا رشد يا از بين رفتن آن زير نظر گرفته شود.
در موقع پاره شدن کيست تخمدان چه بايد کنيم؟
پارگي کيست تخمدان معمولاً به درمان خاصي احتياج ندارد، ولي گاهي براي کاهش درد، داروهاي ضددرد و مسکن تجويز ميشود. وضعيت سني، شرايط کيست ها و وضعيت زناشويي و وزن بيمار، درمانها متمايز خواهد بود.
۱- براي دردتان دارو بخوريد:
درصورتي که کيست پاره شده کيست عملکردي باشد، اين بدان معناست که ميتواند در منزل درمان شود. پزشک شما امکان دارد به شما پيشنهاد کند که داروهاي ضد درد را براي کاهش درد استفاده کنيد درصورتي که دکتر شما اين را پيشنهاد ميکند ، ميتوانيد از مسکن هاي غير استروييدي و ضد التهابي مثل ايبوپروفن يا استامينوفن و يا تيلنول استفاده کنيد.
۲- درد را با گرما درمان کنيد:
درصورتي که کيست پاره شده را مي خواهيد در منزل درمان کنيد، از گرما استفاده کنيد. شما ميتوانيد يک بطري آب گرم يا يک پد حرارتي براي کاهش درد در شکم و کمرتان استفاده کنيد. شما همچنين امکان دارد دوست داشته باشيد که در وان آب داغ دراز بکشيد. موقع استفاده از گرما در برابر پوست خود احتياط حاصل کنيد. مدام يک حوله يا پارچه بين منبع گرما و پوستتان براي مراقبت در برابر سوختن بگذاريد .
۳- دمنوش بنوشيد:
دمنوش ها بطور خاص کيست پاره شده را درمان نمي کند ولي ميتواند به درد کمک کند. بسياري از چاي هاي گياهي ميتوانند به کاهش تنش و درد عضلات کمک کنند. دمنوش بابونه، نعناع، تمشک يا پادشاه توت رنگ سياه را امتحان کنيد. اين دمنوش ها همچنين داراي اثر ارامش بخش براي خلق مضطرب است.
۴- استراحت کنيد:
درصورتي که از يک کيست پاره شده رنج مي بريد، براي چند روز استراحت کنيد. سعي کنيد کار بيش از حد لازم انجام ندهيد و درصورتي که درد خيلي زياد باشد، در منزل بمانيد.
5- بستري شدن در بيمارستان:
بيمار در صورت داشتن علايم شديد ترکيدگي کيست، بايد در بيمارستان بستري شود. امکان دارد مسکن داخل سِرُم ريخته و به رگ بيمار تزريق شود. همچنين ممکن است به علت خون ريزي داخلي احتياج به دريافت مايعات يا خون باشيد. درصورتي که کيست از قبل بزرگ و دردناک شده باشد، پزشک امکان دارد براي برداشتن آن جراحي لاپاراسکوپي انجام دهد. اين جراحي در بيمارستان انجام شده و نبايد با سيستکتومي يا برداشتن مثانه اشتباه گرفته شود.
بازار