سلامت نيوز/ حتما عبارت چشمهاى خمار را شنيدهايد. روزگارى جزو معيارهاى زيبايي محسوب مىشد. چيزى که امروزه بهعنوان يک اختلال درنظر گرفته مىشود، درواقع نشانگر افتادگى خفيف پلک و کوچکبودن شکاف پلکى بود.شکاف پلک به فاصله بين لبه پلک فوقانى و تحتانى گفته مىشود که بهطور معمول حدود نه تا ده ميلىمتر است.
در حالت مناسب انتظار داريم لبه پلکها در محاذات قرنيه قرار گيرد و سفيدى چشم را بپوشاند. اگر پلک فوقانى در جايي پايينتر قرار گيرد، نام اختلال، افتادگى پلک است که مىتواند بسيار خفيف يا بسيار شديد باشد و حتى محور بينايي را مسدود کند و باعث اختلال ديد شود.
دو گروه کلى را مىتوان در اين بيمارى درنظر گرفت:
گروه اول، موارد مادرزادى هستند که از بدو تولد وجود دارند. در اين گروه، اختلال عمده، عدم تشکيل و رشد ناکافى عضله بالابرنده پلک است. افتادگى مىتواند خفيف يا شديد باشد. در اين گروه خطر تنبلى چشم وجود دارد؛ بنابراين لازم است بررسي کامل هرچه زودتر آغاز و درصورت نياز جهت جلوگيرى از تنبلى، جراحى زودرس در موارد شديد انجام شود.
گروه دوم، اکتسابى هستند که علل مختلف ازجمله بيماريهاى عضله، بيماريهاى عصب، ضربه به پلک، مالش زياد پلکها و جداشدگى عضله بالابرنده پلک از محل اتصال به علت افزايش سن دخيل هستند.
نحوه معاينات
در اطفال بررسى شماره چشم، ضرورى و ممکن است همزمان اختلال انکسارى وجود داشته باشد. معاينه کامل چشمى، اندازهگيرى ميزان افتادگى، اندازهگيرى قدرت عضله بالابرنده پلک و وضعيت حرکات چشمى ضرورى هستند.
درمان چگونه است؟
درمان بيمارى مىتواند تنها جنبه زيبايي يا در موارد شديد بهعلت افت ميزان ديد، جنبه درمانى داشته باشد. تصميمگيرى جهت درمان بهطورکامل وابسته به عملکرد عضله است. درمانها دو گروه هستند: گروه اول، آويزانسازى (sling) پلک از عضله پيشانى است که توسط مواد مختلفى ازجمله لولههاى سيليکونى انجام مىشود. اين جراحى در افرادى انجام مىشود که عضله بالابرنده پلک فاقد عملکرد مناسب است و جراحى روى اين عضله بينتيجه است.
گروه دوم جراحيها روى عضله انجام ميشود و با کوتاهکردن و تقويت عضله همراه است. در اين نوع جراحي، قرينگى بهترى نسبت به آويزانسازى بهدست ميآيد و نتيجه طولانىمدت بهترى دارد؛ ولى ميزان پاسخ بهطورکامل وابسته به مقدار عملکرد عضله است. تعيين نوع عمل بهعهده جراح است.
پيشآگاهى
جراحى افتادگى پلک نياز به تبحر فراوان دارد و تنها توسط جراح چشم بايد انجام شود. با اينهمه نتايج آن بهصورت پاسخ عالى (در فاصله نيمميلىمتر از پلک مقابل) يا مناسب (در فاصله يکميلىمتر از پلک مقابل) بهطورکامل وابسته به عملکرد عضله و همواره بهصورت درصد قابل بيان است. مفهوم اين مسئله اين است که هرگز نتيجه صددرصد نيست و بيمار بايد به اين موضوع آگاهى داشته باشد. گاها در پايان عمل نتيجه ايدهال حاصل مىشود؛ ولى بهمرور مقدارى از افتادگى مجدد رخ مىدهد که اين امر به توانايي عضله در بالا نگاهداشتن پلک بستگى دارد.
عوارض
در جراحى افتادگى پلک، برخى مسائل اجتنابناپذير و جزو جراحى است؛ ازجمله بازماندن پلکها که بهمرور روبه بهبود مىرود؛ ولى ممکن است بهطورکامل برطرف نشود و نياز به استفاده از مرطوبکننده چشمى جهت جلوگيرى از خشکى چشم دارد. تاخير در پلکزدن، بالاترماندن پلک در نگاه به پايين نيز شايع است. عوارضى مانند عدم تقارن قوس پلک، خط پشت پلک، اصلاح ناکامل و اصلاح بيشازحد نيز محتمل است. در برخى موارد، نياز به جراحى مجدد جهت اصلاح وضعيت پلکى وجود دارد که همانطور که ذکر شد هيچگاه نتيجه، صددرصد نخواهد بود.
سلامت نيوز: درمان افتادگى پلک چشم
بازار