نمناک/ کاج مطبق يکي از انواع درخت کاج است که بين استراليا و نيوزلند رشد بيشتري دارد و اين درخت را معمولا در جشن کريسمس استفاده مي کنند . اين درختان توانايي رشد تا 61 متر را دارند و همچنين مي توان از آن ها به عنوان يک گياه مناسب خانگي استفاده کرد که در منزل نيز حدود 1.5 تا 2.4 متر قد مي کشند . اين گياهان براي رشد خوب به رطوبت کافي و همچنين نور غير مستقيم نياز دارند و همچنين بايد طيف دمايي مناسبي نيز داشته باشند.
بخش 1
تهيه مواد مغذي
1. اين گياه بايد خاک کاملا مناسب داشته باشد :
اين گياهان معمولا در خاک هاي شني و اسيدي رشد بهتري دارند و خاک آن ها نيز بايد زهکشي بسيار مناسبي داشته باشد و ترکيب مواد مختلف نيز در آن ها يکسان باشد.خاک گلدان و شن جزء ضروريات محتواي خاک مناسب براي اين گياه است.
2. خاک را مرطوب نگه داريد :
اين درختان معمولا به خاک هايي تمايل دارند که رطوبت کافي داشته باشد اما بيش از حد داراي گل و لاي نباشند . قبل از آب دادن به اين گياه به خاک آن دست بزنيد و اگر 2.5 سانتيمتر از خاک خشک بود، حتما با آب ولرم به آن آب دهيد تا آب کاملا از سوراخ هاي گلدان بيرون بزند.اجازه دهيد که آب اضافي بيرون بريزد و سپس زير گلداني را خالي کنيد.
3. اجازه دهيد که اين درخت در معرض نور غير مستقيم خورشيد باشد :
کاج مطبق به ساعت ها نور خورشيد در طول روز نياز دارد اما اصلا از نور مستقيم خورشيد لذت نمي برد و بهترين مکان براي قرار دادن کاج مطبق اين است که آن را در کنار پنجره هاي شمالي يا شمال غربي قرار دهيم.
4. در مراحل رشد مثل فصل بهار به آن کودهاي گياهي بدهيد :
فصل بهار ، تابستان و اوايل پاييز زمان خوبي براي کود دادن متعادل به گياه مي باشد و مي توانيد اين کار را هر دو هفته يک بار انجام دهيد. زماني که گياه به آب نياز دارد، مقداري کود مايع را با آب مخلوط کنيد و پاي درخت خود بريزيد . يک کود گياهي متعادل حاوي ميزان مساوي نيتروژن ، فسفر و پتاسيم مي باشد و در اواخر پاييز و زمستان احتياجي به دادن کود گياهي به گياه نيست و اگر مي خواهيد که زمان رشد گياه را بدانيد، به دنبال رويش شاخ و برگ هاي سبز روشن در فصل بهار باشيد.
بخش 2
رشد سالم کاج مطبق
1. درخت را به طور منظم بچرخانيد :
همانگونه که خورشيد جهت خود را تغيير مي دهد ، شما نيز بايد جهت کاج خود را عوض کنيد تا به طور يکسان نور را دريافت کند و براي اين که درخت به طور نامنظم و ناهماهنگ در گلدان رشد نکند، هر هفته آن را يک چهارم بچرخانيد.
2. دماي مناسب را براي گياه فراهم کنيد :
اين درختان از هيچ دمايي در حالت شديد لذت نمي برند، همچنين در دما هاي زير 2 درجه سانتيگراد و بالاي 24 درجه سانتيگراد نيز زنده نمي مانند و دماي ايده آل روزانه براي آن ها 16 درجه سانتيگراد است و بهترين دما براي شب هنگام نيز 13 درجه سانتيگراد است.
البته که اين درختان دماي خنک شبانه را دوست دارند اما از تغيير ناگهاني آن لذت نمي برند . آن ها ترجيح مي دهند که گرماي خورشيد را از گوشه دريافت کنند و آرام آرام به سمت خنکي شب بروند.
3. به کاج خود رطوبت بدهيد :
کاج مطبق معمولا در مناطق اقيانوسي رشد بهتري دارد و بنابراين عادت دارد که در هواي مرطوب باشد که رطوبت ايده آل براي کاج مطبق 50 درصد مي باشد . اين رطوبت را مي توانيد با آب دادن روزانه به گياه و نصب يک دستگاه بخور تامين کنيد و اگر در مناطق سرد يا خشک زندگي مي کنيد، بايد بيشتر به فکر اين رطوبت باشيد.
4. شاخ و برگ هاي پژمرده و قهوه اي را ببريد :
اين نوع از درختان به زيبايي و آرايش چنداني نياز ندارند و بايد سعي کنيد که شاخ و برگ هاي کهنه آن را از نوک بزنيد که براي اين کار از قيچي هاي تيز استفاده کنيد . اين کار باعث مي شود که گياه شما بي هدف رشد نکند و البته در اين کار افراط نکنيد زيرا شکل کاج شما تغيير خواهد يافت.
بخش 3
انتخاب يک مکان ايده آل
1. درخت را از لوازم تغيير دهنده هوا در منزل دور نگه داريد :
اگر پنکه يا هر وسيله گرمايشي، سرمايشي در منزل داريد از اين گياه دور نگه داريد و همچنين بايد فاصله مناسب آن را با درب و پنجره نيز حفظ کنيد .
2. از تکان دادن درخت اجتناب کنيد :
سيستم ريشه کاج مطبق بسيار شکننده است و در اثر تکان خوردن به راحتي آسيب مي بيند و هرگز تا زماني که مجبور نشده ايد، درخت کاج را تکان ندهيد تا اينکه ايده آل ترين مکان را براي آن پيدا کنيد و يک بار آن را جابجا کنيد.اگر مجبور به تکان دادن آن شديد، حتما فاصله بسيار کوتاه را انتخاب کنيد.
3. هر چند سال يک بار گلدان گياه را عوض کنيد :
هر سه تا چهار سال يک بار در فصل بهار به تعويض گلدان گياه بپردازيد که ريشه ها بالاي خاک باشند و نصف گلدان جديد را با خاک و شن و کود گياهي پر کنيد. خاک را با دقت براي قرار دادن درخت، سوراخ کنيد و ان را در خاک جديد قرار دهيد و سپس قسمت هاي خالي گلدان را با خاک پر کنيد و روي ريشه ها را نيز بپوشانيد و هر زمان که در حال تعويض گلدان بوديد، گلدان جديد را بزرگ تر از گلدان قبلي انتخاب کنيد که اين گلدان بايد زهکشي بسيار عالي از انتها داشته باشد و سعي کنيد که از خاک تازه براي گياه استفاده کنيد.
نکته :
معمولا حشرات زيادي دور و بر اين کاج نخواهند بود و به همين دليل نياز نيست که نگران اين آفت ها باشيد و تنها کافي است که در صورت وجود حشره يک پوشش توري براي درخت قرار دهيد.
روش تکثير کاج مطبق
با دو روش مي توان موجب تکثير کاج مطبق شد :
الف ـ بوسيله بذر:
بذر اين گياه را در بستري با دماي 12 تا 16 درجه سانتيگراد کاشته و پس از سبز شدن گياه ، به گلدان و يا محل موردنظر انتقال داد.
ب ـ قلمه زدن :
قلمه را بايد از شاخه هاي جوان انتخاب کرده و در گلخانه با دماي 19 تا 20 درجه سانتي گراد کاشته شود.
برخي سوالات متداول
من دو درخت کاج مطبق در منزل دارم که هردوي آنها 12 تا 14 ساله هستند ، يکي از آن ها تا سقف خانه قد کشيده و نگهداري از آن سخت شده است . آيا مي توانم قد آن را کوتاه کنم ؟
اين موضوع کاملا به سليقه شما بستگي دارد و بريدن کاج هيچ مشکل خاصي را براي درخت به وجود نمي آورد، مگر اينکه شکل آن باب ميل شما نشود.
آيا کاج مطبق مي تواند سرما را تحمل کند؟
خير، تحمل يخ و سرما براي کاج مطبق غير ممکن است و بهتر است که آن ها را از چنين مناطقي دور کنيد.
نوک برگ هاي کاج من به يکباره روشن تر از قبل شده است ؟ علت آن چيست ؟
اگر اين اتفاق در فصل بهار افتاده است ، احتمالا رويش جديدي از گياه در حال انجام است و اگر نوک اين برگ ها نرم و تازه هستند، قطعا رويش جديد علت اين موضوع است.
علت افتادگي و خم شدن برگ هاي کاج مطبق
با سرد شدن هوا بهتر است گياه را به محل گرمتري انتقال دهيد چراکه گياه کاج مطبق به مکان پرنور احتياج دارد ، کمبود نور علت ديگر آن است.
علت زرد و قهوه اي شدن برگ کاج مطبق
زرد شدن و يا قهوه اي شدن برگ ها به دلايل مختلفي چون کمبود مواد غذايي به خصوص آهن و يا بيماري گياه مرتبط است . براي رهايي از اين مشکلات بايد از قارچ کش مانکوزب استفاده کرد . همچنين براي تامين مواد مغذي گياه از کود آهن و کود کامل مخصوص گياهان آپارتماني استفاده کنيد.
وجود کرم در خاک گلدان
اگر از وجود کرم در خاک گلدان آگاه شديد مي توانيد با استفاده از يک قاشق چاي خوري سم ديازينون (حدود 3 سي سي) که در يک ليتر آب حل کرده ايد ، گياه را آبياري کنيد و بعد از 7 روز مجددا اين عمل رو انجام دهيد. روش ساده تر اين است که خاک گلدان را تعويض کنيد و از خاک ضدعفوني شده استفاده کنيد.
خشکي نوک برگ کاج مطبق
دلايل مختلفي براي خشکي نوک برگ اين گياه وجود دارد که مي توان به رطوبت ، نور زياد ، گرما ، خشکي محيط و آبياري کم و نامناسب اشاره کرد، که بايد هر کدام را مورد بررسي قرار دهيد. در تامين رطوبت ميتوان از روش اسپري کردن آب بر روي برگ ها استفاده کرد، ولي بهترين راه تامين رطوبت قرار دادن يک سيني يا زير گلداني در روي سنگريزه است . بايد دقت کنيد که خاک گلدان با آب تماس نداشته باشيد.
خشک شدن برگ هاي پاييني کاج مطبق
برگ هاي پاييني بخاطر شرايط نا مناسب محيطي مانند نور، درجه حرارت و همچنين پايين بودن رطوب خشک مي شوند.مي توان با استفاده از روشهايي که اشاره کرديم رطوبت و شرايط گياه را فراهم کنيد.
نارسايي گياه کاج مطبق
زماني که گياه شما از حالت طبيعي خارج شده شده و به وضعيت هايي مانند:برگها به سمت پايين خم شده و شاخه هاي پاييني تيره شده و سفيدي در ساقه ها ديده شود و برگهاي گياه شروع به ريزش کند حالت نارسايي گياه گفته مي شود.
دلايل که به آنها اشاره شد ميتوان در نتيجه منظم نبودن آبياري(افراط و تفريط) وجود آفت، کرم خاکي و تعويض نکردن به موقع گلدان و مشکلات ريش ، نداشتن زهکشي مناسب براي گلدان که باعث ايجاد محيط باتلاقي مي شود، نور و حرارت بالا باشد، که شما در اولين قدم بايد دفعات آبياري را منظم کرده و از آبياري بيش از حد خودداري کنيد.
بازار