هنر زندگي/ چرا با وجود مستقل شدن بعد از ازدواج نيز وابستگي به خانواده ادامه پيدا ميکند؟ چطور ميتوانيم وابستگي به خانواده را کم کنيم؟ نقص تربيتي بزرگي که امروزه دامنگير خانوادهها و نسل تربيت شده حاضر است، وابستگي افراطي به خانواده و عدم توانايي تشکيل يک زندگي مستقل است. وقتي فردي پس از ازدواج به خانوادهاش وابستگي شديد دارد، يعني هنوز آمادگي ازدواج را نداشته و در مورد اين مسئله منطقي فکر نکرده است. يکي از نکاتي که بايد قبل از ازدواج مورد بررسي قرار گيرد ميزان وابستگي فرد به خانواده است. وابستگي به خانواده از هر نوع آن، بايد پيش از ازدواج مورد توجه قرار گيرد و بيتوجهي به آن ميتواند باعث شکست در ازدواج شود. اين وابستگي ميتواند مالي يا رواني باشد ولي در هر صورت از عواملي است که در موفقيت زندگي زناشويي تأثيرگذار خواهد بود.
انواع وابستگي به خانواده
وابستگي به خانواده خود دو حالت ميتواند داشته باشد. در حالت اول فردي که به خانوادهاش وابسته است تنها در مواردي خاص، براي حل مشکلات و اختلافات به سراغ خانواده ميرود. اما در حالت دوم خانواده براي فرد حکم سايه را دارد. يعني خانواده در زندگي فرد نقش پررنگي دارد. اين فرد بعد از جدا شدن از خانواده خود و تشکيل يک زندگي جديد نتوانسته از لحاظ رواني و عاطفي از پدر و مادر خود جدا شود.
از طرفي خانواده هم به خود اجازه ميدهند در همه مسائل فرزندشان دخالت کنند. اغلب حالت دوم است که مشکل ساز ميشود. نوعي ديگر از دستهبندي، وابستگي زنان و وابستگي مردان به خانواده است که در ادامه به صورت مختصر توضيح دادهايم:
وابستگي زن به خانواده بعد از ازدواج
دلايل وابستگي زنان به خانواده خود بعد از ازدواج ميتواند تربيت خانوادگي، نداشتن فرصتهايي براي استقلال، اعتماد به نفس پايين و يا نارضايتي از همسر باشد. برخي از زنان حتي سالها بعد از ازدواج نميتوانند از خانواده خود جدا شوند و هنگام بروز مشکلات در زندگي مشترک به سراغ آنها ميروند. برخي ديگر از زنان به دليل نارضايتي و مشکلاتي که با همسر خود دارند ترجيح ميدهند بيشتر وقت خود را با خانواده بگذرانند. کاري که مردان در اين زمينه ميتوانند براي کمک به استقلال همسر خود انجام دهند اين است که او را حمايت کنند، نيازهاي عاطفي او را تأمين کنند. همسرتان را تشويق کنيد تا برخي از تصميمات را به تنهايي بگيرد.
وابستگي مرد به خانواده بعد از ازدواج
وابستگي مرد به خانواده ميتواند بسيارآزاردهنده باشد چرا که انواع دخالتهاي خانواده همسر را به دنبال دارد. مرد وابسته به خانواده نميتواند تعامل و ارتباط درستي با همسر خود برقرار کند و اغلب مشکلات و دعواهاي زناشويي رخ ميدهد. برخي از مردان انقدر به خانواده خود وابسته هستند که حتي مخارج زندگي مشترک را نيز از آنها دريافت ميکنند. براي همسرتان توضيح دهيد که لازم است تصميمات زندگي را خود به عهده بگيرد و زندگي مشترک تنها به شما و او تعلق دارد. پيامدهاي وابستگي افراطي را به او نشان دهيد.
نشانههاي شخصيت وابسته
در صورتي که شريک زندگي شما نميتواند در خصوص مسائل مشترک به تنهايي تصميم بگيرد، اگر قدرت استدلال و استنباط پاييني دارد، اگر ديگران بجايش انتخاب ميکنند، اگر انتخابهاي زندگياش از قبيل، رشته دانشگاهي تا شرايط خواستگار مطلوب را ديگران برايش برنامه ريزي ميکنند، بايد بگوييم که اينها نشان ميدهد که شما با يک فرد وابسته رو به رو هستيد.
معمولا اين افراد به محض وقوع اتفاق کوچکي که در رابطه پيش ميآيد فورا به سراغ والدين خود ميروند و آنها را در جريان تمام ماجرا ميگذارند. در بسياري از مسائل مهارت لازم را ندارند، به خصوص مهارتهاي اجتماعي. به جاي اينکه خودشان مساله را حل کنند، نامزدشان را مقابل والدين قرار ميدهند. فرد وابسته به خانواده در مورد موضوعي با همسرش توافق ميکند ولي به محض اينکه به منزل خانوادهاش ميرود زير توافق خود ميزند.
بسياري از اين افراد نياموختهاند که چطور همسرداري کنند و به موقع هواي همسر خود را داشته باشند.
سنجش ميزان وابستگي به خانواده بعد از ازدواج
با استفاده از سؤالات زير ميتوانيد ميزان وابستگي خود و يا همسرتان نسبت به خانواده را مورد ارزيابي قرار دهيد:
آيا هميشه تمايل داريد ديگران برايتان تصميم گيري کنند؟
آيا براي کوچکترين مسائل نياز به مشورت و راهنمايي خانواده داريد؟
آيا به خاطر ترس از دست دادن خانواده توانايي مخالفت با آنها را نداريد؟
آيا اغلب موافق نظرات ديگران هستيد و نميتوانيد مخالفتهاي خود را ابراز کنيد؟
تا به حال شده علي رغم ميل باطني، براي خانواده خود کاري انجام دهيد و يا به خاطرآنها نيازهاي زندگي مشترک را ناديده بگيريد؟
آيا زماني که از خانواده خود دور هستيد احساس تنهايي و ناتواني ميکنيد؟
آيا مدام نگران اين موضوع هستيد که خانوادهتان شما را طرد کند؟
معايب برقراري رابطه با فرد وابسته به خانواده
امکان دارد تمام مشکلات و درگيريهاي زندگي مشترک را با خانوادهاش در ميان بگذارد.
درباره مسائل خصوصي به راحتي و بي پروا با خانواده صحبت ميکند.
شخصيتهاي وابسته به اين بهانه که خانوادهام قصد کمک دارند؛ ميتوانند تمام مرزهاي زندگي مشترک را در هم بشکنند.
اين ويژگيهاي اخلاقي خواه يا ناخواه در تربيت فرزندان نيز اثر گذار خواهد بود.
وابستگي به خانواده چگونه به زندگي مشترک صدمه ميزند؟
يکي از نکات مهم و تعيين کننده در ازدواج ميزان استقلال زوجين از خانواده اصلي است. بعضي افراد با وجود اينکه ازدواج ميکنند، از نظر رواني از خانواده خود جدا نشدهاند. اين افراد پيش از آنکه همسري داشته باشند فرزند خانواده خود هستند. آنان چون وابسته به خانواده خود ميباشند نميتوانند نقش همسري را به خوبي اجرا کنند در نتيجه زندگي مشترک آنان با آزردگي و ناکامي مواجه ميشود.
اشکال مختلف وابستگي به خانواده
وابستگي به خانواده در ازدواج از هر نوع آن، چه از طرف دختر و چه از طرف پسر، راهي است که پايانش تباهي است. زن و مرد بايد قبل از ازدواج با مراجعه به مشاور، وابستگي و انواع آن را مانند ساير عوامل مؤثر در ازدواج مورد توجه قرار داده و مواردي از وابستگي را که به تفاهم، صميميت و گرمي صدمه ميزند را در تصميم گيري ازدواج مورد نظر قرار دهند. نمونههايي از عدم استقلال عبارتند از:
زندگي با خانواده همسر
بيشتر اوقات خود را با خانواده اصلي گذراندن
هميشه در اختيار خانواده اصلي براي انجام کار آنان بودن
تماس تلفني زياد با خانواده اصلي مثلا هر روز و ساعتها
وابستگي مالي به خانواده اصلي اعم از حقوق گرفتن يا رابطه استخدامي با پدر
عوامل ايجاد وابستگي فرزندان به خانواده
به غير از عوامل شخصيتي مسائلي ديگري بر وابستگي به خانواده اثر ميگذارند که در ادامه به آنها اشاره کرده ايم:
1. مادران بدون اعتماد به نفس
مادري که زخمها وکمبودهايش با به دنيا آمدن يک فرزند پسر التيام پيدا کرده و تماميت خود را در داشتن پسرش ميبيند، ناخودآگاه دوست دارد فرزندش راهميشه در کنار خود داشته باشد. زماني که پسر بزرگ ميشود و به سن ازدواج ميرسد، اين موضوع به شکل وابستگي به خانواده بعد از ازدواج ادامه پيدا ميکند. اين اتفاق براي مادراني که فرزند دختر دارند هم رخ ميدهد. آنها تمايل دارند دختر را به خود وابسته کنند. به عنوان مثال اجازه نميدهند دخترشان توانايي خانه داري پيدا کند و براي انجام امور منزل و آشپزي و غيره مادران هميشه پيشقدم هستند. اين وابستگي به مادر گاه در زندگي آنها مشکلاتي ايجاد ميکند.
2. مسائل مالي
در برخي از خانوادهها مادر خانواده براي تأمين معاش خود در آينده و پس از مرگ و از کارافتادگي همسر ناچار است، فرزند پسر را به خود وابسته نگه دارد تا منبع درآمد خود را از دست ندهد.
3. وابستگي به پدر
در برخي سيستمهاي خانوادگي، وابستگي فرزند به پدر هم ديده ميشود. اغلب اين پسرها در همان شرکت يا محلي کار ميکنند که پدر کار ميکند. خيلي به پدرهاي خود افتخار ميکنند و پدر را بيش از حد واقعي بزرگ ميکنند. از طرف ديگر پدر هم همه جا براي او تصميم ميگيرد؛ در مورد تحصيل، انتخاب همسر و ديگر مسائل شخصي. اغلب با محبت زياد و مديون کردن فرزند به خود سعي ميکنند فرزند را هميشه وابسته به خود نگه دارند. پدرهاي وابسته فرزندهاي وابسته تربيت ميکنند.
با همسر وابسته به خانواده اش چه کنيم؟
در صورتي که همسر شما به خانواده خود وابستگي زيادي دارد ميتوانيد از راهکارهاي زير براي کاهش اين وابستگي کمک بگيريد:
با همسرتان صحبت کنيد
همسرتان را متوجه اين موضوع کنيد که دخالتهاي خانوادهاش سبب بروز اختلاف و فاصله بين شما شده است. به آرامي و با احترام با او صحبت کنيد، شما يک زوج هستيد پس او را متقاعد کنيد؛ به او بگوييد پدر و مادرش مشاورهاي خوبي هستند و شما ميتوانيد از آنها راهنمايي بگيريد اما در نهايت بايد با هم فکري يکديگر تصميم نهايي را بگيريد. براي کسب اطلاعات بيشتر در مورد رابطه با خانواده همسر کليک کنيد.
در زمان گفت وگو با همسرتان پيش داوري نکنيد؛ به مواردي که اتفاق افتاده و به صورت تجربي پيش آمده اشاره کنيد و روي موارد موجود اظهار نظر کنيد. براي او مثال بزنيد که با توصيههاي خانواده اش چه نتايج تلخ و غم انگيزي برايتان حاصل شده است و اگر دخالت خانواده او نبود اين مشکلات پيش نميآمد. دعوا و جر و بحث تنها مشکلات را بيشتر ميکند.
نکات مهم براي کاهش وابستگي همسر به خانواده
او را متهم نکنيد تنها آثار کارش را به او گوشزد کنيد. از مهارتهاي ارتباطي مثل کنترل خشم و حل مسئله در مکالماتتان استفاده کنيد. براي کسب اطلاعات بيشتر از کنترل خشم و حل مسئله کليک کنيد.
اگر همسرتان از نظر عاطفي از طرف شما تأمين شود، به اندازه کافي مورد توجه شما قرار بگيرد، تحسين شود و شخصيتي ارزشمند تلقي شود، کم کم از شدت وابستگي افراطياش کاسته خواهد شد. مقاله ارتباط صحيح با همسر را مطالعه نماييد.
تصميماتي را که همسرتان به تنهايي ميگيرند را مورد تشويق و واکاوي قرار دهيد. با پر و بال دادن به او، حس قدرت را در او زنده ميکنيد. در اين شرايط ميتوانيد به قطع وابستگي او اميدوار باشيد.
براي اينکه نقاط ضعف همسرتان را به او گوشزد کنيد، از اصل احترام پيروي کنيد. اگر با تهديد و تحقير بخواهيد او را از وابستگي هايش رها کنيد، قطعا وضع بدتر خواهد شد. براي حل مشکلات خانوادگي ميتوانيد از مشاوره خانواده به عنوان فردي بيطرف و متخصص و با تجربه کمک بگيريد.
بازار