برترين ها/ در حالي که کارگروه ويژه ويروس کرونا در کاخ سفيد رو به انحلال ميرود، در عرصههاي علمي گويي «گروه ويژه ماسک» متشکل از متخصصان در حال شکل گيري است تا تئوري توطئه «واکسن بخار ماسک» را دفع کنند. توطئههايي همچون نصب هواکشي محکم روي صورت و مسدود کردن راه خروج هوا از اطراف آن.
همزمان با اپيدمي عالمگير کرونا، مقالهاي تحت عنوان راه حلي ساده براي جلوگيري از بخار لنزهاي چشم هنگام پوشيدن ماسک صورت به شدت پرطرفدار شده است. مقالهاي که در سالنامه ژورنال پزشکي کالج سلطنتي جراحان بريتانيا منتشر شده و نتيجه تحقيقاتي در اين باره است. شيراز شفيع ملک و شهباز شفيع ملک، پزشکان تروما و نويسندگان اين مقاله، گفته اند تاثير مه آلود بودن لنزها فقط مزاحمت نيست، بلکه اين پديده آزار دهنده حتي ميتواند فرد را ناتوان سازد.
شيوه پيشنهادي آنها که در اتاق تست فوري شده و مورد بازبيني همتايان قرار گرفته، عبارت است از:
گام ۱: قبل از پوشيدن ماسک عينک را با آب صابون بشوييد.
گام ۲: آبهاي اضافي را خوب بتکانيد.
گام ۳: بگذاريد عينک در هواي طبيعي خشک شود يا لنز را با دستمالي نرم خشک کنيد.
گام ۴: دوباره عينک را بپوشيد
گرچه اين راه به اندازه کافي ساده به نظر ميرسد، اما معضل بخار عينک، به هيچ وجه اين گونه نيست. تام اچ مارگرين و کريس اوئن، در مقاله تحقيقاتي خود تحت عنوان «ويژگيهاي بخار لنزهاي علينک»، بر روي عدسي عينک سي آر۳۹ (CR۳۹) و مواد پلي کربنات آزمايش کرده و دريافته اند که همه لنزهاي عينک مانند هم ساخته نشده اند.
آنها در اين مقاله نوشتند: «هر دو عنصر ويژگيهاي فيزيکي لنز عينک و نيز مجموعه عوامل محيطي در مدت زمان بخار زدايي از لنزهاي عينک نقش دارند. چنانچه لنز «پلي کربنات» سريعتر از لنز «سي آر۳۹» بخار زدايي شدند و لنز سي آر ۳۹ به نوبه خود سريعتر از لنز شيشه اي. اين نشان ميدهد که لنزهاي عينک پلي کربنات بايد در شرايطي استفاده شوند که تاثيرات مضر مه آلود شدن عينکها به حداقل برسد.». اما از آنجا که عينکها تنها بخشي از مشکل هستند، فقط بخشي از راه حل را نيز تشکيل ميدهند.
اين پژوهشگران نشان داده اند که چگونه ماسکهاي صورت مقدار زيادي از بازدم هوا را به سمت بالا و به سوي لنزهاي عينک سوق ميدهند و در نتيجه مه آلودگي از چگالش بخار آب گرم بر سطح خنکتر لنزهاي عينک توليد ميشود.
در نتيجه به دليل بروز تنش ميان مولکولهاي آب، قطرههاي کوچکي روي سطح ظاهر ميشوند. اين قطرات کوچک باعث پخش نور و کاهش توانايي لنزها در انتقال تضاد يا همان کانتراست ميشود.
آب صابون دار موجب ايجاد لايهاي نازک از «سورفکتانت» يا مواد فعال سطحي ميشود و در نتيجه به کاهش تنش روي سطح لنز ميانجامد و باعث ميشود مولکولهاي آب به طور يکنواخت پخش شده و به لايهاي شفاف تبديل شوند.
دو پزشک محقق، دکتر شيراز و شهباز ملک، نوشته اند: «تاثير سورفکتانت يا مواد فعال سطحي، چيزي است که به طور گسترده براي پيشگيري از مه آلود شدن سطحهاي مختلف به عنوان راه حلي روزمره مورد استفاده قرار ميگيرد.».
اما اگر فرايند توليد مه در سطح انتقال مختل شود چطور؟
دي جي جردن و آر پريچرد جونز، دو پژوهشگر مقاله علمي «گره زدن ماسک جراحي براي جلوگيري از مه آلودگي» استدلال کرده اند که چگونه مشکل «مه آلودگي» ميتواند ميزان تيزبيني افراد را کاهش دهد. در حالي که روش معمولي گره زدن ماسک به شکل بستن بندها به موازات يکديگر، در بالا و پايين گوش هاست، شيوه اين دو پژوهشگر، اما متفاوت است. اين دو پژوهشگر ميگويند با جابجا کردن بندهاي ماسک، آنها را به شکل ضربدري گره بزنيد. يعني بند پاييني را بالاي گوش و بند بالايي را پايين گوش ببنديد.
آنها در اين مقاله مينويسند: «چنين رويکردي، باعث ميشود که ماسک صورت محکم بر روي بيني و دور حدقه چشم مهر و موم شود و در نتيجه مانع تهويه هوا از بالاي ماسک صورت گردد. اين کار در عين حال باعث ايجاد دو تهويه جانبي براي خارج شدن بازدم هوا از کنار ماسک ميشود.»
آنها ميافزايند: «براي حل اين مشکل، تلاشهاي زيادي شده از جمله شستن عينک قبل از استفاده، چسب زدن، و يا استفاده از چند ماسک. اما به باور ما اين بهترين متد جديدي است که نه هزينه اضافي روي دست کسي ميگذارد و نه نياز به ابزار بيشتري دارد.»
بنابراين، دستاورد امروز ما از جلسه گروه ويژه ماسکها اين است:
متخصصان توصيه ميکنند براي جلوگيري از فقدان تيزبيني و ناتواني ديد بر اثر مه آلودگي عينک، افراد از لنز پلي کربنات استفاده کنند، پيش از استفاده عينک آن را با آب صابون بشويند و ماسکهاي صورت را به شکل ضربدري گره بزنند.
بازار