آدم‌ها بیشتر شبیه پدرشان هستند یا مادرشان؟!

خراسان/ تاملي بر رابطه پيچيده ژنتيک و شخصيت به بهانه پربازديد شدن مطالبي با اين موضوع در شبکه‌هاي اجتماعي  
 به تازگي مطلبي در شبکه‌هاي اجتماعي ترند شده است که در آن ادعا مي‌شود «اغلب آدم‌ها بيشتر شبيه پدر خود هستند تا مادرشان!» طبق اين ادعا افراد از اندازه قد تا وضعيت دندان‌ها و از احتمال ابتلا به برخي اختلالات رواني مانند افسردگي تا برخي ويژگي‌هاي شخصيتي مانند خجالتي بودن، تحت تاثير آن چيزي هستند که در قالب ژن از پدر به آن‌ها رسيده اما اين ادعا از منظر روان‌شناسي  چقدر درست است؟
 
 شباهت ظاهري بيشتر به پدر؟ شايد!
بحث شباهت ظاهري فرزندان به پدران و نقش غالب ژنتيک پدرانه در ظاهر فرزندان، از موضوعاتي است که سال‌هاست مطرح شده و برخي مطالعات هم شواهدي در تاييد آن ارائه کرده‌اند. البته مطالعات ديگري هم وجود دارد که اين گزاره را زير سوال مي‌برد. براي چرايي اين موضوع دلايلي هم ارائه شده است. به عنوان مثال متخصصان علاقه مند به مباحث تکاملي معتقدند اين موضوع مسئله‌اي است که طي قرن‌ها روي داده و بخشي به اين دليل  بوده است که مادر هر فرزندي از همان بدو تولد مشخص بوده اما در مقابل شناسايي پدر هميشه آسان نبوده است. پس در طول تاريخ تکاملي، اين شباهت فرزند به پدر کمکي بوده براي اين‌که پدر مشخص شود. اما جداي از شباهت ظاهري، در خصوص بحث شخصيت چه؟
 2 سوال در ارتباط بين ژنتيک و شخصيت
در زمان بررسي ادعاي مربوط به شباهت ژنتيکي قوي‌تر فرزندان به پدرشان در حوزه شخصيت و اختلالات رواني، بايد دو گزاره را مورد بررسي قرار دهيم. اول اين‌که به صورت کلي در شکل‌گيري شخصيت ما يا بروز اختلالات رواني، ژنتيک چه ميزان نقش دارد و گزاره دوم اين که در مواردي که نقش تعيين‌کننده ژنتيک تاييد شده چقدر نقش ژنتيک پدران پررنگ‌تر از مادران است؟
 نقش محيط مهم‌تر است
زماني بود که نقش ژنتيک در شکل‌گيري ويژگي‌هاي شخصيتي يا اختلالات رواني بسيار پررنگ تلقي مي‌شد اما هر چه مطالعات جلوتر مي‌رود، بيشتر مشخص مي‌شود که محيطي که ما در آن بزرگ مي‌شويم، مي‌تواند تاثير قوي‌تري داشته باشد. از طرفي با پيشرفت مطالعات در اين حوزه، بيش از پيش مشخص شده است که ويژگي‌هاي شخصيتي تحت تاثير تعداد ژن‌هاي بيشتري هستند و اين طور نيست که مانند رنگ مو بتوانيم چند ژن مشخص محدود را در شکل‌گيري آن‌ها موثر در نظر بگيريم. بلکه با دسته‌اي از ژن‌هاي موثر مواجه هستيم که البته تعدادشان هم در حال افزايش است. اما در خصوص پاسخ به سوال دوم آيا در همين ميزان نقش ژنتيکي محدود و محل بحث، پدران نقش پررنگ‌تري دارند؟پاسخ خلاصه به اين سوال مي‌تواند چنين باشد: مطالعاتي که نشان دهد پدران به صورتي پررنگ‌تر در شکل‌گيري پايه ژنتيکي ويژگي‌هاي شخصيتي فرزندان نقش دارند بسيار معدود است و مي‌توان گفت که شواهد آن‌ها قانع‌کننده نيست. 

نويسنده : نرگس عزيزي | کارشناس‌ارشد مشاوره

---

بازار

---

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar