برگزیده

بارداری ایمن در عصر کرونا

جام جم

بروزرسانی 1399/05/21 - 22:31

جام جم/ اين روزها سايه سنگين ويروس ناشناخته کرونا بر زندگي همه ما افتاده و تقريبا روزي نيست که خبري جديد از اين ويروس منتشر نشود و چند روز بعد يک متخصص ديگر تکذيبش نکند، اما گروه‌هاي حساس در اين روزها با استرس بيشتري زندگي مي‌کنند و طبيعتا بيشتر از ديگران مراقب سلامتي خودشان هستند. يکي از اين گروه‌هاي حساس، زنان باردار هستند، هر چند هنوز تاثيرات اين ويروس روي جنين کاملا مشخص نشده و حتي معلوم نيست که زنان باردار نسبت به ديگران در برابر اين ويروس ريسک بالاتري دارند يا نه. به همين خاطر هم پزشکان توصيه مي‌کنند اين زنان بيشتر از بقيه افراد پروتکل‌هاي بهداشتي را رعايت کنند و بعد از تولد نوزادشان هم بيش از پيش مراقب سلامت خود و نوزادشان باشند. حالا اگر باردار هستيد يا قصد باردار شدن در اين دوران را داريد دقيقا چاره کار چيست و چگونه مي‌شود با خيال راحت و بدون‌استرس از اين دوران نهايت لذت را برد؟

آيا بايد در اين دوران، باردار شدن را به تعويق انداخت؟
اگر تصميم‌تان براي بچه‌دار شدن قطعي است، هيچ دليلي براي دست برداشتن از تلاش براي بارداري وجود ندارد، اما داده‌هاي موجود واقعا محدود است و پاسخ قطعي اين پرسش را نمي‌دهد که در صورت ابتلاي مادر به اين ويروس، جنين هم تحت تاثير قرار مي‌گيرد يا نه؟
بسياري از زوج‌ها سال‌هاست که براي بچه‌دار شدن تلاش مي‌کنند و درست حالا تلاششان به ثمر نشسته و آماده فرزندآوري هستند يا اين‌که خيلي دير براي بچه‌دار شدن تصميم گرفته‌اند و حالا زمان برايشان حکم کيميا را دارد و از طرفي دقيقا مشخص نيست جهان قرار است چند ماه يا چند سال با اين ويروس دست و پنجه نرم کند و اصلا خبري از واکسن کرونا در آينده‌اي نزديک
خواهد بود يا نه؟
نکته جالب براي بسياري از کساني که تصميم به بچه‌دار شدن در اين دوران را دارند اين است که بسياري از زنان و مردان شاغل در اين دوران دورکار شده‌اند يا اين‌که حضورشان در محل کار فقط چند روز در هفته است. اگر جزو اين دسته از افراد هستيد احتمالا اين روزها، موقعيت مناسب‌تري براي بچه‌دار شدن است. هم قرار نيست ساعت‌هاي طولاني در محل کار باشيد و هم اين‌که اگر همسرتان هم دورکار است بيشتر مي‌تواند هواي‌تان را داشته‌باشد و در کارهاي روزمره و خريدهاي روزانه کمک‌تان کند.
اما اگر نمي‌توانيد استرس‌هاي اين دوران را تحمل کنيد و با اين کار سلامت روان‌تان به خطر مي‌افتد بهتر است کمي براي افزايش جمعيت خانواده‌تان صبر کنيد؛ چرا که سلامت روان مادر بيشتر از چيزي که فکر مي‌کنيد روي جنين تاثير دارد و استرس زياد مي‌تواند مشکلات زيادي براي نوزادتان پيش بياورد.

واقعا زنان باردار مستعدترند؟
طبق تحقيقات، زنان باردار نسبت به ساير گروه‌ها در خطر بالاتري از ابتلا به کرونا نيستند. گفته مي‌شود به‌دليل تغييرات در بدن و سيستم ايمني، زنان باردار در ماه‌هاي آخر بارداري ممکن است دچار عفونت‌هاي حاد تنفسي شوند.
از طرف ديگر دچار شدن به تب بالا در ماه‌هاي ابتدايي بارداري ممکن است نوزاد را با نقص‌هاي مادرزادي روبه‌رو کند. البته تمامي اين موارد، خطراتي است که هميشه زنان باردار با آن روبه‌رو بوده‌اند. بيماري‌هايي مانند آنفلوآنزا، ويروس‌هاي سارس و مرس و آبله مرغان و سرخک و... سلامت دستگاه تنفس آنان را تهديد کرده و از آنجايي که تمامي اين بيماري‌ها با تب بالا همراه بوده‌اند، سلامت جنين را به خطر انداخته است.
پس نمي‌توان گفت زنان باردار در مقابل ويروس کرونا آسيب‌پذيرتر هستند و مشخص هم نيست که اگر مادر باردار به کرونا مبتلا شود، اين ويروس به جنين منتقل مي‌شود يا نه. به هر حال ممکن است اين بيماري از طريق جفت يا بند ناف وارد بدن جنين شده و سلامت او را به‌شدت به خطر بيندازد.

آزمايشگاه خطرناک نيست؟
شما از همان ابتداي بارداري با اين مکان زياد سر و کار خواهيد داشت، پس بهتر است بگرديد و يک آزمايشگاه مورد اطمينان پيدا کنيد. حالا آزمايشگاه‌هاي مورد اطمينان کدام‌ها هستند؟ اولا اين‌که خلوت باشند و آدم‌هاي زيادي آنجا رفت و آمد نکنند. مثلا آزمايشگاه‌هاي بيمارستان‌ها در اين دوران گزينه مناسبي براي مراجعه کردن نيستند. بسياري از آزمايشگاه‌ها اتاق و حتي صندلي که از خانم‌هاي باردار آزمايش مي‌گيرند را از اتاق بقيه بيماران جدا کرده‌اند، علاوه بر اين اگر در اين آزمايشگاه‌ها به متصدي اعلام کنيد که باردار هستيد خارج از نوبت از شما آزمايش مي‌گيرند. حتما قبل از مراجعه به آزمايشگاه با خودتان خودکار و استامپ ببريد، چرا که براي آزمايش‌هاي غربالگري امضا و اثر انگشت مادر نياز است. بعضي از آزمايشگاه‌ها دستکش و ماسک رايگان در اختيار مادران باردار قرار مي‌دهند. اگر احيانا فراموش کرده‌ايد با خودتان ماسک يا دستکش ببريد يا اتفاقي براي ماسک يا دستکش‌تان افتاده که ديگر قابل استفاده نيست، از آنها بخواهيد اين اقلام را در اختيارتان قرار بدهند. از طرفي بسياري از آزمايشگاه‌ها جواب تست‌تان را براي شما ايميل مي‌کنند تا براي گرفتن جواب آزمايش نيازي نباشد که دوباره خودتان يا همسرتان به آنجا مراجعه کنيد. بهتر است قبل از مراجعه به آزمايشگاه مورد نظرتان تمامي موارد بالا را در نظر بگيريد و بعد به آنجا مراجعه کنيد.

چطور به دکتر و ماما مراجعه کنيم؟
احتمالا بيشترين کسي در اين دوران با او در ارتباط خواهيد بود دکتر يا ماماي شما باشد. بسياري از دکترها از پذيرفتن همراه در مطب جلوگيري مي‌کنند، مادران و ديگر مراجعان فقط با ماسک و دستکش اجاز ورود به مطب را دارند. در اکثر اين مطب‌ها صندلي‌ها با فاصله يک متري چيده شده‌است و تمام پروتکل‌هاي بهداشتي رعايت مي‌شود.
اين را هم به ياد داشته‌باشيد اکثر کساني که به دکتر زنان مراجعه مي‌کنند شرايط شما را دارند و تمام مراقبت‌هاي ويژه براي سلامت خود و جنين‌شان را انجام داده و مي‌دهند. پس اگر به مراجعه حضوري نياز بود بيش از اندازه نگران نباشيد. به طور متوسط شما به عنوان يک خانم باردار هر 4 هفته يک بار نياز داريد که با پزشک‌تان ملاقات داشته‌باشيد که هم وزن و فشار خون‌تان را چک کند و هم وضعيت سلامت جنين را بسنجد و هم دارو و مکمل‌هاي مورد نياز را برايتان تجويز کند. از طرفي شما در اين دوران بايد آزمايش‌هاي فراواني بدهيد و به همين دليل بعضي از اين قرارهاي حضوري اجتناب‌ناپذير است. با دکتر يا ماماي خود صحبت کنيد. بسياري از آنها در اين دوران به صورت آنلاين شما را ويزيت مي‌کنند و با توجه به شرايط قبلي و کنوني شما و نيازتان براي مراجعه حضوري يا تاريخ مراجعه بعدي تصميم خواهند گرفت.
استفاده از اپليکيشن‌ها: «ني ني سايت» و «مادرشو» دو نرم‌افزار کمک بارداري هستند که هم نسخه تحت وب دارند و هم نسخه موبايلي. شما با وارد کردن اطلاعات دقيق‌تان مي‌توانيد تاريخ زايمان و تمام اطلاعاتي که هفته به هفته به آن نياز داريد را دريافت کنيد. در تمام 40 هفته بارداري‌تان مي‌توانيد همراه اين برنامه‌ها باشيد، مثلا بدانيد اندازه جنين‌تان دقيقا در اين هفته چقدر است؟ کي بايد منتظر اولين تکان‌هاي شديدش باشيد؟ آزمايش‌هاي غربالگري را کي بايد انجام دهيد و هزاران اطلاعات مفيد ديگر که به رايگان در اختيار شما قرار داده مي‌شود. در ضمن شما مي‌توانيد علائم هفته به هفته‌تان در اين برنامه‌ها را چک کنيد. اگر اولين بارداري‌تان را تجربه مي‌کنيد شايد بسياري از علائم به نظرتان خطرآفرين باشند، اما با مراجعه به اين دو برنامه مي‌توانيد ببينيد تا چه اندازه به ملاقات با دکترتان نياز داريد، چرا که بعضي از علائم مختص همان هفته‌اي است که در آن قرار داريد و بعد از چند روز برطرف خواهد شد. شما در هر دو اين برنامه‌ها مي‌توانيد با متخصصان در ارتباط باشيد و به صورت آنلاين سؤال‌تان را از آنها بپرسيد. معمولا بين 12 تا 24 ساعت بعد مي‌توانيد پاسخ سؤال را در پنل کاربري‌تان مشاهده کنيد. مقاله‌هاي تخصصي فراواني از پيش از شروع بارداري، در حين بارداري، زايمان و پس از آن، مقالات مربوط به نوزاد و دانستني‌هاي کامل درباره شيردهي و مراقبت از نوزاد، زايمان طبيعي و سزارين و مراقبت‌هاي بعد آن، فيلم‌هاي واقعي سونوگرافي سه‌بعدي و چهاربعدي، بايدها و نبايدهاي بارداري و لالايي‌هاي زيباي کودکانه قسمت‌هاي مختلف اين دو برنامه هستند که در اختيار شما قرار داده شده‌است.

غذاها، داروها و مکمل‌ها را چگونه مصرف کنيم؟
بسياري از مکمل‌هاي غذايي که احتمالا دکترتان براي شما تجويز مي‌کند تمام ريزمغذي‌هاي لازم را داراست و تا حدودي سيستم ايمني بدن را تقويت مي‌کند. پس به هيچ عنوان داروهاي تقويت سيستم ايمني را خودسرانه مصرف نکنيد، چرا که بعضي از داروها خسارات جبران‌ناپذيري به جنين وارد مي‌کنند. اما اگر مي‌خواهيد بدنتان در مقابل اين ويروس از ايمني بالاتري برخوردار باشد در نوع تغذيه‌تان دقت بيشتري کنيد. سبزيجات برگدار يا ميوه‌هاي آنتي‌اکسيدان‌دار را به رژيم غذايي‌تان اضافه کنيد، اين سبزيجات و ميوه‌ها هم براي جنين‌تان بسيار مفيد هستند، هم بسياري از عوارض اين دوران را کاهش مي‌دهند، هم اين‌که سيستم ايمني بدن‌تان را تقويت مي‌کنند. دور مکمل‌هاي گياهي و دمنوش‌ها را خط بکشيد. بسياري از اين دمنوش‌ها باعث سقط جنين شده و حتي ممکن است نوزاد را در معرض نقص‌هاي مادرزادي قرار بدهد. خلاصه اين‌که هيچ دارو و مکملي را خودسرانه به رژيم غذايي‌تان اضافه نکنيد و در تمامي اين موارد حتما با پزشک يا ماما مشورت کنيد.

ورزش کنيم يا نه؟
يکي ديگر از کارهايي که مي‌توانيد در اين دوران براي بالا بردن کارايي سيستم ايمني انجام دهيد، ورزش کردن است، اگر بارداري‌تان خطرناک نيست و وضعيت‌تان نرمال است مي‌توانيد با مشورت پزشک و ماما روزانه 30 دقيقه ورزش سبک انجام دهيد. خانه‌نشيني براي خانم‌هاي باردار به اين معني نيست که فعاليت بدني را کنار بگذارند.
ورزش‌هاي سبک مثل نوعي يوگا که براي دوران بارداري توصيه مي‌شود هم بدن‌تان را از کرختي خارج مي‌کند و هم اين‌که از اضافه وزن بيش از اندازه جلوگيري مي‌کند، علاوه بر اين مي‌توانيد استرس اين دوران با ورزش کردن کنترل کنيد و حس خوب بعد ورزش را با جنين‌تان شريک‌شود.

مشکل سيسموني را چطور حل کنيم؟
بهتر است در اين دوران بي‌خيال مراجعه به بازار و خريد سيسموني شويد. تقريبا تمام سيسموني فروشي‌ها سايت دارند و قيمت اجناس‌شان هم با چيزي که در بازار وجود دارد، تفاوت چنداني ندارد. بسياري از وسايل ايراني و باکيفيت نوزاد را مي‌توانيد از خود سايت توليدکننده بدون واسطه بخريد. نگران انتخاب سايز لباس‌هاي نوزادي هم نباشيد. سايزبندي لباس‌هاي نوزادي را بر اساس سن نوزاد آن هم برحسب ماه در نظر بگيريد، چرا که سايزهاي اندازه‌گيري شده برحسب سانتي‌متر ممکن است دقيق نبوده و لباس به تن نوزاد و کودکتان کوچک يا بزرگ باشد. خريد وسايل بهداشتي و حمل و نقل و بقيه وسايل هم ديگر دردسر سايزبندي را هم ندارد و خريدشان به صورت آنلاين چيزي حدود يک ساعت از وقت‌تان را خواهدگرفت. يادتان باشد از فروشنده بخواهيد حتما قبل از بسته‌بندي و ارسال وسايل خريداري شده را ضدعفوني کند، خودتان هم به محض دريافت وسايل، آنها به محيط آزاد برده، ضدعفوني کرده و بعد وارد خانه يا اتاق نوزادتان کنيد.

اگر زايمان کرده‌ايد
از اطرافيان‌تان بخواهيد فعلا براي ديدار با شما و نوزاد به خانه‌تان نيايند و اين ديد و بازديد را بگذاريد براي بعد از گذر از اين دوران؛ چرا که هم شما و هم نوزادتان در اين دوران آسيب‌پذيرتر از بقيه افراد هستيد. معمولا دو روز قبل از زايمان بيمارستان از شما تست کرونا خواهدگرفت و بعد از منفي بودن جواب تست، شما را پذيرش مي‌کند. البته مادران بارداري که تست‌شان مثبت اعلام مي‌شود يا مشکوک به کرونا هستند هم براي زايمان پذيرش مي‌شوند، اما شرايط بستري و زايمان‌شان با افراد عادي فرق خواهدداشت.
در هر صورت وقتي از بيمارستان مرخص شديد سعي کنيد تا چند روز قبل از شيردهي دستان‌تان را به مدت 20 ثانيه با آب و صابون بشوييد و هنگام شيردهي هم ماسک روي صورت‌تان باشد و تمامي سطوح را ضدعفوني کنيد، ولي شيردهي را به هيچ عنوان قطع نکنيد؛ چرا که تحقيقات نشان داده‌است ويروس از طريق شير مادر به نوزاد انتقال پيدا نمي‌کند. مادران مشکوک به کرونا مي‌توانند شير خود را دوشيده و با شيشه به نوزاد بدهند.

اگر باردار هستيد
از تماس با کساني که علائم بيماري کرونا دارند، بپرهيزيد.
تا حد امکان از وسايل نقليه عمومي استفاده نکنيد.
تا جايي که ممکن است در منزل کار کنيد.
از حضور در جمع‌هاي کوچک و بزرگ در فضاهاي عمومي پرهيز کنيد، به‌خصوص در اماکن سربسته و کوچک.
از حضور در دورهمي‌ها با دوستان و خانواده پرهيز کنيد.
با استفاده از تلفن، پيامک يا فضاي مجازي براي تماس با ماما، پزشک زنان يا دريافت ساير خدمات مورد نيازتان تماس بگيريد