پدران ایدهآل دوران قرنطینه
شهربانو/ به دنبال همهگيري ويروس کرونا و شکلگرفتن قرنطينههاي خانگي و دورکاري مردان در خانهها، بسياري از آنها با ديدن امور متعدد و دشوار خانه و نگهداري از فرزندان، به درک متفاوتي دست پيدا کردهاند. نتايج چندين پژوهش درباره تجارب مردان و واکنش آنان به امور خانه نشان ميدهد همزمان با افزايش بار کارهاي خانه بر دوش زنان در دوران قرنطينه، مردان نيز بيش از گذشته به کمک در اين امور ميپردازند.
اين نتيجهگيري متعلق به پژوهشي زودهنگام در آمريکا بود که اوايل همهگيري به انتشار رسيد، اما با تداوم بحران کرونا، پژوهشهايي در کانادا، آلمان، ترکيه و هلند به نتايجي مشابه دست يافتند. دن کارلسون، جامعهشناس، بر اين عقيده است که در سراسر جهان، امور مختلفي چون ظرفشستن، لباسشستن، مراقبت از فرزندان، خواندن کتاب براي کودکان و ... در جنبشي همگاني، به ميزاني نسبتا برابر، ميان مردان و زنان در حال تقسيم است.
کارلسون و همکارانش دريافتهاند سهم والديني که امور خانه را ميان يکديگر تقسيم ميکنند از 26 درصد پيش از دوران کرونا به 41 درصد در دوران کرونا افزايش پيدا کرده است. همچنين، سهم زوجهايي که گزارش دادهاند کارهاي مراقبت از فرزندان را به طور برابر ميان خود تقسيم ميکنند از 41 درصد به 52 درصد رسيده است. کارلسون ميگويد با اينکه همهگيري جهاني ويروس کرونا به افزايش پديدههايي چون خشونت خانگي انجاميده، فرصتهايي اينچنيني نيز با خود به ارمغان آورده است.
نقشهاي سنتي زنان و مردان (اينکه مردان صرفا بايد نانآوران خانه باشند و زنان صرفا مسئوليت کارهاي خانه و فرزندان را برعهده داشته باشند) در چند دهه اخير به مرور دچار تحول شده است. از سال 1965 تاکنون، زماني که پدران به صورت هفتگي براي مراقبت از فرزندان خود و انجام امور خانه اختصاص ميدهند تقريبا 3 برابر شده و از 5/6 ساعت به 18 ساعت در هفته رسيده است.
مشارکت مردان در کارهاي خانه اغلب وابسته به موقعيت است. مثلا مرداني که شيفت کاري همسرانشان با آنها متفاوت است، معمولا زمان بيشتري را صرف نگهداري از فرزندان خود ميکنند يا در بحران مالي سال 2008، مردان بسياري در آمريکا و بريتانيا مشاغل خود را از دست دادند و از هويت نانآور خود بيرون آمدند و اعلام کردند که در جايگاه پدر خانواده، نقش فعالتر و مؤثرتري براي فرزندان خود ايفا کردهاند.
اما آنچه مردان را از کار خانه بازميدارد ميتواند در فرهنگ محيط کار آنان جستوجو شود. بسياري از محيطهاي کاري همچنان به دنبال تصوير «کارمند ايدهآل» از مردان هستند، به گونهاي که شغل آنها بايد در اولويت قرار بگيرد و از هيچگونه مسئوليت حمايتي از کارهاي خانه و فرزندان برخوردار نباشند، مسئوليتهايي که بسياري از زنان شاغل قادر به انجام آناند. در پژوهشي از پدران پرسيده شد آيا براي اينکه نقش پدري خود را آنطور که دوست دارند ايفا کنند موانعي بر سر راهشان وجود دارد. پاسخ پدران مثبت بود و همگي از 3 مانع اصلي نام بردند: نداشتن پول، نداشتن زمان و توقعات کارفرمايان در محيط کار.
همهگيري جهاني کارفرمايان و مديران را وادار کرده است به تعيين دورکاري و ساعات کاري منعطف براي کارمندانشان روي بياورند. ترکيب اين تحول در فضاي کار در همراهي با ايفاي نقش بيشتر پدران در خانه ميتواند به تحولي در نقشهاي پيشين پدران و مادران بينجامد، اگرچه هيچ تضميني براي دائميبودن اين تغيير و تحولات وجود ندارد.
هدي جاوداني مترجم
منبع: گاردين