اگر پسر می‌خواهی، 30 میلیون خرج کن!

صاحبان فن هرکدام از اين روش‌ها هم نسبت به قطعي بودن کارشان تضمين مي‌دهند و از اين مي‌گويند که روش‌شان کاملا تضمين‌شده است، اما در حقيقت به جز روش علمي، هيچ کدام از روش‌هاي ديگر خيلي قابل اعتماد نيست، روش علمي هم البته براي همه مناسب نيست، ولي جذاب بودن تعيين جنسيت باعث شده بازار آن داغ باشد و برخي مادر‌ها و پدر‌ها با جيبي پر از پول به مراکز مختلف بروند و تلاش کنند دختردار يا پسردار بشوند؛ کاري که البته نه از نظر اخلاقي و نه از نظر طبيعي، کار درستي نيست، اما خودخواهي گاهي باعث مي‌شود والدين بخواهند اتاق فرزندشان را صورتي يا آبي بچينند.

هرچند به گفته کارشناسان، پدر و مادر‌ها بيشتر دوست دارند پسردار شوند. شايد زماني که رابرت ادواردز، روش IVF (لقاح مصنوعي در محيط آزمايشگاهي) را در سال ۱۹۷۸ ابداع مي‌کرد، حتي يک لحظه هم به فکرش نمي‌رسيد بعد‌ها به کمک همين روش، بتوان جنسيت يک جنين را قبل از باردار شدن تعيين کرد. حالا، اما اين روش تنها راهي است که با درصد تضميني بالا، فرزندي با جنسيت مورد نظر خانواده را به آن‌ها تحويل مي‌دهد.

البته پيش از اين، لقاح مصنوعي فقط براي زوجيني که اميدي به فرزنددار شدن نداشتند مناسب بود، حالا، اما به کمک تعيين جنسيت در محيط آزمايشگاه، کساني که به طور خاص فرزند پسر يا دختر مي‌خواهند، مي‌توانند به مراد دل خود برسند. اشکال کار، اما اين‌است که اين روش صددرصد تضميني دلخواه- که روزي تنها جنبه درماني داشت-حالا جنبه‌اي کاملا تبليغاتي و مالي پيدا کرده و اين روش علمي به نوعي اخلاقيات را نشانه رفته است.

فرزندآوري شبيه خريد از سوپرمارکت نيست

تعيين جنسيت از طريق لقاح مصنوعي از سال ۸۲ در ايران باب شده است. روشي که نام PGD را روي آن قرار داده‌اند و حالا در بسياري از مراکز ناباروري در بيمارستان و مطب‌ها انجام مي‌شود. در اين روش، تعيين جنسيت بايد زير نظر يک جنين‌شناس انجام شود. اين متخصص اسپرم، تخمکي را که از مادر و پدر گرفته است در محيط آزمايشي وادار به تقسيم سلولي مي‌کند.

ليلا باجلان، جنين‌شناس درباره اين روش به ما مي‌گويد: «ابتدا تخمک و اسپرم از والدين گرفته و بعد اسپرم به داخل تخمک تزريق مي‌شود. بعد از اين مرحله، تقسيمات سلولي آغاز مي‌شود. در مرحله‌اي که حدود هشت سلول تشکيل شده است، يعني در روز سوم ما با ليزر ديواره جنين را سوراخ مي‌کنيم و يکي از آن سلول‌ها را بيرون مي‌کشيم و آن سلول را در ميکروتيوب (ظروف کوچک پلاستيکي) به آزمايشگاه ژنتيک مي‌فرستيم. بعد هم مراحل تشخيص ژنتيکي در آزمايشگاه انجام مي‌شود.»

او البته توضيح مي‌دهد، اين روز‌ها روي روش جديدتري به نام PGF کار مي‌کند که تکنيک ژنتيکي متفاوتي از PGD دارد و با دقت بيشتري هم انجام مي‌شود. درست است که باجلان، خود يکي از کساني است که عمل تعيين جنسيت را انجام مي‌دهد، اما او هم چندان موافق انجام اين کار نيست. مساله‌اي که خودش درباره آن مي‌گويد: «با اين کار طبيعت را از دايره اصلي خود خارج مي‌کنيم. فرزندآوري شبيه خريد از سوپرمارکت نيست و اين‌طور نيست که ما حالا هوس کنيم دختر داشته باشيم يا پسر.»

باجلان البته تعريف مي‌کند بسياري از زوج‌هايي که به او مراجعه مي‌کنند، خواهان فرزند پسر هستند؛ موضوعي که از نظر اين جنين‌شناس، ريشه در فرهنگ خانواده‌ها دارد. او همچنين تاکيد مي‌کند تعيين جنسيت در دوران بارداري، کاملا به‌عهده پدر است و کروموزوم‌هاي اوست که تعيين مي‌کند جنسيت فرزند چه باشد.

خطرات در کمين است

روش‌هاي PGF و PGD هر دو در واقع برگرفته از همان روش IVF هستند که حالا حدود ۲۰ سالي است در ايران قدمت دارد. روشي که در ابتدا براي درمان زوج‌هاي نابارور ابداع شده بود و مشکلاتي را هم براي مادر و نوزاد به همراه دارد. در واقع، هم فرقي ندارد بارداري آزمايشگاهي، با تعيين کردن جنسيت يا بدون آن انجام شده باشد، IVF به صورت کلي خطراتي دارد؛ يکي از خطرات آن هم عوارض جانبي دارو‌هاي تقويت هورموني است که براي مادران تجويز مي‌شود. بسياري از اين داروها، بزرگ شدن تخمدان‌ها، خونريزي، سقط جنين، درد‌هاي مزمن، حساسيت و چاقي را به همراه دارد.

اين علائم، اما در هر مادري متفاوت است. نتايج برخي پژوهش‌ها نشان مي‌دهد استفاده از دارو‌هاي هورموني مي‌تواند عاملي براي افزايش احتمال سرطان تخمدان در مادران باشد. نقص‌هاي جسمي و معلوليت هم در کمين کودکاني است که به روش آزمايشگاهي متولد مي‌شوند. طبق تحقيقاتي که منتشر شده است، کودکاني که به اين روش متولد مي‌شوند، با احتمال بالاتري نسبت به کودکاني که به روش طبيعي متولد مي‌شوند در معرض خطرند؛ آن‌ها چند برابر بيشتر احتمال نقص جسمي دارند يا حتي ممکن است با عارضه قلبي متولد شوند.

نويد المدني، مشاور ژنتيک موسسه رويان با اشاره به عوارض روش IVF به ما مي‌گويد: «ما پزشکان ممکن است براي درمان بيماران از روش‌ها يا دارو‌هايي استفاده کنيم که خطرناک باشد، براي اين روش خاص هم ما از يک عمل تهاجمي استفاده مي‌کنيم، کاري که البته عوارضي هم دارد.» به خاطر همين است که روش IVF براي همه مناسب نيست.

رژيم غذايي چه تاثيري دارد؟

تبليغات زيادند؛ درباره اين که با رژيم غذايي خاصي مي‌توان دختر يا پسر داشت. حرف چند پزشک متخصصي که از آن‌ها درباره نسخه تعيين جنسيت مي‌پرسيم، اما چيز ديگري است. محمدرضا وفا، متخصص تغذيه به ما مي‌گويد که اين نظريه سنديت علمي ندارد و در هيچ پژوهش علمي دانشگاهي و تخصصي مورد تاييد مجامع بين‌المللي نيست. متخصص تغذيه ديگري به نام مجيد کارانديش نيز هم‌نظر وفاست.

او به ما مي‌گويد: «تغذيه و رژيم غذايي، درصد کمي در تعيين جنسيت دارد و اين که بتوان با تغيير رژيم غذايي به طور قطع دختر يا پسري به دنيا آورد، هنوز از نظر علمي تاييد نشده است.» يک متخصص زنان هم در گفتگو با ما اين نظريه را رد مي‌کند و تاکيد دارد با انتخاب يک رژيم غذايي خاص از سوي مادر، نمي‌توان جنسيت فرزند را تعيين کرد. موضوع، اما اينجاست که بسياري از سودجويان، از اين روش به عنوان يک روش تضميني ياد مي‌کنند و تاکيد دارند ۷۵ تا ۸۵ درصد افراد مي‌توانند با اين روش به جنسيت دلخواه برسند.

تعيين جنسيت ۲۰ تا ۳۰ ميليون تومان

سوال اصلي، اما اينجاست که روش علمي تعيين جنسيت براي چه کساني مناسب است؟ آيا همه مي‌توانند سراغ اين روش بروند و جنسيتي را که دوست دارند، انتخاب کنند؟ پاسخ المدني به اين پرسش منفي است. او و همکارانش در موسسه رويان، تنها تحت شرايطي خاص تعيين جنسيت را انجام مي‌دهند و قوانين سفت و سختي براي اين کار در نظر گرفته‌اند. او مي‌گويد روش‌هاي علمي تعيين جنسيت، براي کساني مناسب است که با به‌دنياآوردن پسر يا دختر، ممکن است بيماري ژنتيکي مادر يا پدر به نسل بعدي منتقل شود. مشاور ژنتيک موسسه رويان در اين زمينه مثال مي‌زند: «من بيماري داشتم که برادرش بيماري هموفيلي داشت و خود مادر هم ناقل بيماري بود و اگر فرزند پسر به دنيا مي‌آورد، حتما آن نوزاد بيماري هموفيلي مي‌گرفت.»

همين مساله هم باعث شد تا تيم تحقيق با استفاده از روش آزمايشگاهي فقط جنين دختر را به رحم مادر ناقل منتقل کنند. اين شرايط براي پدراني که در ژنتيک‌شان ناقل بيماري خاصي هستند و ممکن است به دختر يا پسرشان هم اين بيماري را منتقل کنند، وجود دارد. المدني توضيح مي‌دهد که برقراري تعادل خانوادگي، يکي از عمده‌ترين دلايل استفاده از اين روش است و اين‌طور نيست که کسي به موسسه آن‌ها مراجعه کند و، چون خانواده خواسته است که فقط پسر داشته باشند، آن‌ها هم اين کار را برايش انجام دهند.

يعني آن‌ها فقط درصورتي‌که خطري در کمين مادر يا جنين باشد، مسؤوليت تعيين جنسيت را برعهده مي‌گيرند. مشاور ژنتيک موسسه رويان تاکيد مي‌کند که اين روز‌ها مراجعه براي تعيين جنسيت بي‌شمار است و البته او براي همه اين کار را پيشنهاد نمي‌دهد. المدني مي‌گويد که در سال‌هاي اخير اين روش به فرصتي براي سودجويي بسياري از مطب‌هاي ناباروري تبديل شده است؛ روشي که هزينه آن بسته به جنسيت انتخاب‌شده براي فرزند بين ۲۰ تا ۳۰ ميليون تومان هزينه دارد.

تعيين جنسيت با طلسم و جادو

هنوز هم طرفدار‌هاي پروپاقرصي دارند؛ رمال‌ها و دعانويس‌ها را مي‌گوييم. هيچ‌کدام‌شان دست رد به سينه مشتري نمي‌زنند و نشسته‌اند تا کار خلق‌ا... را راه بيندازند. نسخه‌پيچي هرکدام‌شان، اما براي بچه‌دار شدن متفاوت است. به عنوان زن مستاصلي که تنها فکر و ذکرش پسردار شدن است، به چند رمال و دعانويس مراجعه مي‌کنيم. زن دعانويس، نگاهي به سرتاپايمان مي‌اندازد و مي‌گويد: «چند ماهه بارداري؟» اين دعانويس فقط براي زناني که باردارند دعا مي‌نويسد، زنان بارداري که مي‌خواهند فرزندشان جنسيت خاصي را داشته باشد.

دعانويس البته ادعا مي‌کند که براي نتيجه گرفتن، بايد قبل از دوماهگي به او مراجعه کنيم. پسردار شدن، کمي گران‌تر است و براي آن بايد ۵۰۰ هزار تومان و براي دختر داشتن بايد ۴۰۰ هزار تومان پرداخت کنيم. دعايي که خود اين زن، در جايي که کسي آنجا را نمي‌شناسد، خاک مي‌کند و بعد موکلي را مامور مي‌کند تا دعا در امان باشد. وقتي مي‌خواهيم درباره جنسيت بچه تضمين صددرصدي بدهد، قيمت را بالاتر مي‌برد. براي تضميني شدن جنسيت، بايد يک ميليون و ۵۰۰ هزار تومان پرداخت کنيم.

مرد فالگير ديگري، اما نسخه‌اش براي دختر و پسردار شدن شبيه به هم است. او يک دعا مي‌نويسد و ۷۰۰ هزار تومان مي‌گيرد و طلسمي را مي‌سازد و يک ميليون و صد هزار تومان دريافت مي‌کند. مرد جوان فالگير ديگري هم که خودش را حسام‌الدين معرفي مي‌کند، نسخه ديگري دارد. البته نام کارت بانکي اين مرد با اسمي که مي‌گويد، متفاوت است. قيمت طلسم و دعايي که حسام‌الدين مي‌نويسد ۵۰۰ هزار تومان است.

او اطمينان مي‌دهد که نسخه‌اش تضميني است و مو لاي درزش نمي‌رود، اما براي اين‌که طلسم تضمين بيشتري داشته باشد، ۵۰۰ هزار تومان قبل از بارداري و ۵۰۰ هزار تومان هم بعد از وضع حمل، يعني زماني که بچه به دنيا آمده است، مي‌گيرد. حسام‌الدين، اما هيچ طلسمي را در زمين خاک نمي‌کند و مي‌گويد دعا بايد هميشه همراه‌مان باشد تا اثر کند. براي دعا و طلسم نوشتن اما، هر سه فالگير، اسم‌هاي زوجين، مادران‌شان و تاريخ تولد هر دو را مي‌خواهند، اطلاعاتي که در نسخه آن‌ها بايد به صورت دقيق ذکر شود.

تعيين جنسيت در عطاري!

مرد عطار از همان اول مي‌گويد که تضميني براي پسردار شدن تو نيست، بعد نگاهي به شکمي که زير مانتوي گشاد، محو شده است، مي‌اندازد و مي‌پرسد: «باردار که نيستي؟» وقتي با جواب نه روبه‌رو مي‌شود. سر تکان مي‌دهد به تاييد و درباره نسخه پسردار شدن خود مي‌گويد؛ از اين‌که براي اجرايي شدن نسخه او، از چند ماه قبل از بارداري، بايد رژيم غذايي تغيير کند و دارو‌هاي گياهي و مواد غذايي، هر دو با هم، مهم است. بعد، اما از طبع گرم مي‌گويد. از اين‌که براي پسردار شدن، بايد تا مي‌توانيد گرمي، چند ليوان زنجبيل، ليمو، اسطوخودوس و رزماري بخوريد. نسخه‌اي که زياد هم گران نيست و حدود ۲۰۰ هزار توماني هزينه دارد.

عطار ديگري براي دختر داشتن نسخه مي‌پيچد؛ نسخه‌اي که درست مانند عطار قبل، بايد قبل از اقدام به بارداري اجرا شود. او مي‌گويد: «خانم‌ها به طور طبيعي سردمزاج‌اند.» از نظر اين عطار، بيشتر مادر‌ها به طور طبيعي دختر به دنيا مي‌آورند؛ مگر اين که در زمان بارداري، تغذيه يا گياهاني استفاده کنند که برخلاف اين باشد.

حرفش کمي عجيب به نظر مي‌رسد، اما بعد به حرف‌هايش رنگ‌وبويي علمي مي‌دهد. او به زمان قاعدگي اشاره مي‌کند و مي‌گويد در سومين روز تخمک‌گذاري بايد لقاح انجام شود و بعد براي دختردار شدن بايد خوردن گياهاني با طبع سرد و موادغذايي سردمزاج را شروع کرد. اين عطار همچنين ادعا مي‌کند محيط اسيدي رحم خنک به دختردار شدن کمک مي‌کند، بنابراين از نظر او مادري که مي‌خواهد دختردار شود، بايد لبنيات کم‌چرب، شير، شلغم، ماهي، اسفناج، سويا و نان سبوس‌دار بيشتر مصرف کند.