2
2
708
2
2
708
زنان علم؛ توسعه‌محور و صلح‌مدار
شهربانو
بروزرسانی
شهربانو/ در دهه‌هاي ابتدايي قرن بيستم، رشد علم و دانش تنها از لحاظ کمّي و در جهت افزايش قدرت ابزاري کشورها به سرعت حيرت‌آوري رسيده بود. جنگ‌هاي‌جهاني در ميانه اين قرن، نشان داد علم مي‌تواند سويه خطرآفرين و مرگ‌باري نيز داشته باشد. بر همين اساس، توجه به کيفيت علم و ارتباط آن با زندگي روزمره انسان‌ها سبب شد سازمان جهاني يونسکو در آخرين سال اين قرن، يعني 1999، روزي را به عنوان «روز جهاني علم در خدمت صلح و توسعه» نام‌گذاري کند که با پاسداشت ثمرات علم براي افزايش کيفيت زندگي انسان‌ها از طريق صلح و توسعه عجين است.
نقش زنان در تحقق صلح و توسعه همواره مورد توجه نهادهاي بين‌المللي و سياست‌گذاران فرهنگي بوده است و لازمه افزايش ضريب حضور زنان در سياست‌هاي توسعه‌محور و صلح‌مدار، تهيه بسترهاي آموزشي مناسب است.
در ايران نيز داده‌ها حکايت از روند روبه‌بهبود شاخص‌هاي کمّي در توليد علم و دانش دارند. با توجه به بهبود سالانه آمارها در افزايش داده‌هاي علمي، توجه به مسئله جنسيت يکي از موارد مهم و مورد توجه قلمداد شده است. حضور گسترده در آموزش عالي در ايران مي‌تواند راه زنان را در مسير تحقق اهداف توسعه و صلح هموار سازد اما قبل از هر چيز، بهتر است به اصلاح يک برداشت نادرست درباره آمار زنان حاضر در دانشگاه پرداخت.
براي چند سال، تعداد و ميزان حضور زنان در دانشگاه روندي روبه‌رشد داشت به گونه‌اي که در سال‌هاي گذشته همواره از تدوين طرح‌هايي براي تنظيم نسبت جنسيتي پذيرفته‌شدگان در آزمون‌هاي علمي کشور سخن گفته شده است تا ترکيب جمعيتي دانشگاه‌ها منعکس‌کننده ترکيب جمعيتي کل کشور باشد. اما نگاهي به جديدترين آمارهاي امسال نشان مي‌دهد اگرچه تعداد زنان حاضر در آزمون‌هاي سراسري همواره روندي صعودي داشته است، اين مسئله در مقاطع تحصيلي بالاتر صادق نيست. براي نمونه، در سال 1399 حدود 102 هزار دانشجوي زن در کنکور سراسري قبول شده‌اند که اين عدد براي مردان 88 هزار نفر است. اين در حالي است که در تحصيلات تکميلي چنين فاصله‌اي وجود ندارد و در حالي که 80 هزار نفر از شرکت‌کنندگان مرد مي‌توانند در مقطع کارشناسي ارشد و 7000 نفر در مقطع دکتري به تحصيلات خود ادامه دهند، اين اعداد براي زنان حدود 66 هزار در مقطع کارشناسي ارشد و 5000 نفر در دوره دکتري است. به عبارت بهتر، تنها در دوره کارشناسي تعداد پذيرفته‌شدگان زن از مرد بيشتر است و در ساير مقاطع چنين نسبتي وجود ندارد.
با توجه به در نظر گرفتن اين اطلاعات آماري، بايد توجه داشت که به منظور اثرگذاري زنان در مسئله توسعه و صلح، نيازمند حضور فراگيرتر آنان در مقاطع تکميلي و حرفه‌اي در مراکز آموزشي و پژوهشي هستيم. در حقيقت، زناني که آموزش را در سطوح بالاتر و به صورت تخصصي دريافت کرده‌اند، مي‌توانند قدرت اثرگذاري اجتماعي بيشتري داشته باشند. اما آموزش و دانشگاه تنها مسير اثرگذاري در جهت اهداف توسعه و صلح نيست. زنان، چه داراي تحصيلات آکادميک باشند چه در روند تجربه شخصي و از طريق کانال‌هاي گوناگون کارآفريني و فعاليت‌هاي اجتماعي به موفقيت رسيده باشند، مي‌توانند الگوي مناسبي براي نسل آينده باشند. زنان به‌ويژه مادران با توجه به جايگاهي که در تربيت فرزندان و نقشي که در جامعه‌پذير کردن کودکان دارند مي‌توانند نقش بسيار مؤثري در اين مسير داشته باشند. مادران و زنان مي‌توانند با تأکيد بر اهميت علم سودمند و توجه به دلايل واهداف فراگيري دانش، عنصري کليدي در جهت تحقق توسعه و صلح جهاني باشند.
متأسفانه تعدادي از خانواده‌ها با تأکيد بيش‌از‌اندازه بر کميت آموزش، مانند گرفتن نمره‌هاي بالا، قبولي در آزمون‌هاي مختلف و هر چيزي که با مقياس عدد سنجيده مي‌شود، نه‌تنها سبب‌ساز معضلات شخصي و آسيب‌هاي رواني براي کودکان مي‌شوند، بلکه جامعه را نيز از پيامدهاي اجتماعي هولناکي همچون افزايش آمار خودکشي، افسردگي و انزواي اجتماعي متأثر مي‌کنند.
اين درحالي است که امروزه و در سطح بين‌المللي، کيفيت آموزش و رضايت از زندگي بسيار بيش از اعدادي که فقط تعداد و کميت را نشان مي‌دهند ارزشمند تلقي مي‌شود. به عبارت بهتر، علمي که بتواند به کيفيت بيشتر زندگي روزمره مردم منتهي شود و زيست مسالمت‌آميز ميان آن‌ها را ممکن کند درخور اعتناست. «روز جهاني علم در خدمت توسعه و صلح» روزي است که به خودمان يادآوري کنيم هدف از آموزش دختران نه پرکردن صندلي‌هاي دانشگاه‌ها بلکه تربيت زناني قدرتمند است که اول از همه در اجتماع محلي خود بتوانند اثرگذار باشند و با خلاقيت و دانش خود در رشته‌هاي گوناگون، نويد بخش زندگي با کيفيت بهتر همراه با صلح و آرامش براي همگان باشند.
دکتر محدثه جزايي - دبير انجمن علوم سياسي شعبه خراسان
اخبار بیشتر درباره
اخبار مرتبط
4
1
1.2K
6
5
3.7K
6
5
3.7K
5
0
848
5
0
848
7
1
1.9K
10
0
3.5K
اخبار بیشتر درباره
پس از این بخوانید
دلایل کمترشنیدهشده گرایش نوجوانان به «گُل»
گلدون خوشگل بساز!
فقط خانمها ببینند!
دلم برای کودک فوت شدهام خیلی تنگ میشود
وقتی دختر ۴ سالهات سوالی میپرسه...
دیزاین مجلسی ناخن!
آموزش آرایشگری و صدور مدرک الکی!
ایده دیزاین شیک ناخن!
خودت موهاتو خوشگل بباف!
