این خانم خیلی «سانتی مانتال» یعنی چی؟!

آخرين خبر/ از دوران کودکي به ياد دارم که در کلام بزرگترها، واژه «سانتي مال» يا «سانتال مانتال» را با کمي زير و زبر و بالا پايين لهجه، ميشنيدم. از همان ابتدا هم کلمه غريبي بود که چون مفهومش در سن و سال کودکانه ما نمي گنجيد، معنايش هم حواله ميشد به «بزرگ که بشي ميفهمي!!»و حالا هم بزرگ شديم....
واژه «سانتي مال» sentimental از آن دست واژه هايي است که همگان پيش از آنکه معناي آن را بدانند، از آن استفاده مي کنند و معناي اصطلاحي آن، با معناي واقعي اش ، تفاوت بسيار دارد. به لحاظ تاريخي، سانتي مانتاليسم، پديده اي متعلق به قرن ۱۸ است. دوراني که در آن شرايط اجتماعي،گونه اي خاص از روابط بين فردي را به وجود آورده بود که در آن، محور اصلي روابط، خصوصاً روابط زنان و مردان، مسائل جنسي بود و در نتيجه آن، مضمون بسياري از آثار ادبي عصر و دوران را ، روابطي خارج از چارچوب روابط متعارف تشکيل مي داد. در چنين فضايي بود که سانتي مانتاليسم براي مبارزه با به ابتذال کشيده شدن عشق و روابط عاطفي بوجود آمد. سانتي مانتاليسم مي خواست به عشق تقدس ببخشد و آن را از امري صرفاً مادي و بي قاعده و قانون، تبديل به نوعي عمل معنوي و الهي کند. در همين دوران بود که رمانهايي با محور عشق نوشته شد و نويسندگان سانتي مال کوشيدند با تمرکز بر قداست عشق و تأکيد بر وفاداري مطلق و حتي انکار امکان تکرار تجربه عاشقانه، عشق را از آن حالت دستمالي شده و مبتذل خارج کنند.
در دانشنامه آزاد ويکي پديا آمده است:
احساساتيگري يا احساساتگرايي عبارت است از انتظار چنان واکنشي عاطفي از خواننده يا بيننده که با موقعيت موجود تناسبي نداشته باشد يا در آن اثر، زمينه لازم براي آن فراهم نشده باشد. اين تعبير به دو معنا به کار ميرود:افراط در بروز هيجانات، به ويژه تحريک عواطف به منظور لذت بردن از آن و نيز ناتواني در ارزيابي عقلاني احساسات.
البته در فرهنگ عاميانه و اصطلاح فارسي، معناي متفاوتي از منظور نظر نويسندگان قرن 18 ميلادي برداشت ميشود. در فرهنگ معين آمده است:
۱ - داراي ظاهري آراسته و رفتاري همراه با ظرافت . ۲ - داراي روحيه اي ظريف و احساساتي
واضح است که اين مفهوم در زبان فارسي تاحدي بار کنايي و طعنه آميز را باخود حمل ميکند و ميتوان بخوبي رگه هايي از تمسخر اجتماعي توسط کوچه و بازار را در آن ديد که متوجه «فرنگ رفته ها» و «تحصيلکرده هاي»زمان مشروطه و بعد از آن است. درک عمومي مردم ايران نيز با تعريف وارد در فرهنگ معين تناسب کامل دارد. وقتي درباره کسي اصطلاحاً ميگوييم «سانتي مانتال» است، بطور ضمني ميخواهيم او را بطرزي کنايي يا لااقل خارج از عرف اجتماعي، پيرو مد، شيک پوش، لوس، نازنازي و نازک نارنجي معرفي کنيم. اين لغت در تضاد با لغاتي نظير چغر، خاکي، افتاده، قرص و آبديده و امثالهم بکار مي رود.
منبع صفحه fafapedia