دورکاری به کامِ زنان ژاپن

شهربانو/ همه‌گيري ويروس کرونا شيوه‌هاي مرسوم کاري را با اخلال روبه‌روکرده است. شرکت‌هاي ژاپني وادار شده‌اند از روش‌هاي کاري سخت‌گيرانه گذشته خود فاصله بگيرند و انعطاف بيشتري نشان بدهند. اما اين شيوه‌هاي جديد کاري در واقع، مقدمه‌اي براي اصلاحات کليدي بازار کار ژاپن شده است. اين اصلاحات موانعي را که از ديرباز زنان را از پيشروي در فضاي کار و رسيدن به نقش‌هاي مديريتي بازداشته است، از ميان برمي‌دارد. سياست‌هايي همچون دورکاري نه‌تنها تدابيري هوشمندانه در مواجهه با همه‌گيري ويروس‌ بوده‌اند، بلکه اين امکان را دارند که زنان را قدرتمندتر از گذشته سازند. انعطاف شرکت‌هاي ژاپني در پي شيوع ويروس، در واقع به‌ نفع زنان اين کشور تمام شد. سياست دورکاري اين امکان را به همراه داشت تا براي هميشه، قوانين سخت‌گيرانه کاري ژاپن اعم از ساعات کاري طولاني، رفت‌وآمدهاي فيزيکي اجباري و توزيع نامتوازن وظايف نگهداري از کودکان متحول شوند، قوانيني که به صورت سيستماتيک مانع از رشد حضور زنان در نيروي کار مي‌شدند. برخلاف بسياري از کشورها، دورکاري در ميان کارمندان ژاپني محبوبيت بسياري پيدا کرده است. اگرچه اکنون تنها 20 درصد از کارمندان اين کشور دورکاري مي‌کنند، پژوهشي جديد نشان مي‌دهد 70درصد از کارمندان ژاپني تمايل دارند بعد از فروکش‌کردن همه‌‌گيري نيز کارهايشان را از خانه انجام دهند. بسياري از شرکت‌هاي دنيا به‌ويژه در حوزه فناوري مانند توييتر اعلام کرده‌اند بعد از پايان همه‌گيري نيز قرار است گزينه دورکاري را براي هميشه در سيستم کاري کارمندانشان قرار دهند. اگر شرکت‌هاي ژاپني نيز 2 گزينه دورکاري و ساعات کاري منعطف را در سيستم کاري خود حفظ کنند، هم زنان از آن سود خواهند برد هم مردان. در صورت تحقق اين امر، مردان ژاپني ديگر ساعات طولاني و غيرضروري کمتري را در محل کار خود سپري خواهند کرد، رويه‌اي که ثابت شده به بهره‌وري کاري ژاپني‌ها هيچ کمکي نکرده است. روي‌آوردن به دورکاري هم‌چنين باعث شده است سنت مردانه وقت‌گذراني‌هاي بعد از کار در ژاپن که به «نوميکاي» شهرت دارد، کم‌رنگ شود و مردان بتوانند وقت بيشتري را در کنار اعضاي خانواده‌شان بگذرانند، در کارهاي خانه بيشتر مشارکت کنند و در مسئوليت‌هاي نگهداري از فرزندان سهيم شوند. دورکاري هم‌چنين به کم‌رنگ‌شدن قانون سال 1985 شرکت‌هاي ژاپني انجاميد، قانوني که زنان را از رسيدن به جايگاه‌هاي مديريتي دور نگاه مي‌داشت و آنان را به سوي کارهاي معمولي که هيچ ارتقايي برايشان به‌ دنبال نداشت سوق مي‌داد. دورکاري هم‌چنين ضرورت جابه‌جايي‌هاي فيزيکي را که از الزامات شغلي پست‌هاي مديريتي بود و به طور معمول به‌ دليل مسئوليت‌هاي زنان در خانواده‌ به‌ ضرر آن‌ها تمام مي‌شد کاهش داد. شرکت‌هايي مانند فوجيتسو اکنون به فکر ايجاد شعبه‌هاي منطقه‌اي و هم‌چنين ايجاد فضاهاي کاري کوچک و محلي هستند. اين اتفاق نه‌تنها به کاهش هزينه‌هاي رفت‌وآمد کارمندان به شهرهاي بزرگي مانند توکيو و اوساکا کمک مي‌کند، بلکه هزينه‌هاي اجاره خانه و زندگي را نيز کاهش مي‌دهد و به کارمندان اين امکان را مي‌دهد که از مراکز شلوغ شهري فاصله بگيرند و با هزينه کمتري زندگي کنند.
همه‌گيري ويروس کرونا تاکنون تبعات پيچيده، گسترده‌ و گاه ضدونقيضي براي زنان به‌بار آورده است. پژوهش‌ها و مطالعات متعددي که روز‌به‌روز منتشر مي‌شوند، گاه ويروس را در حوزه‌هايي به نفع زنان و گاه به ضرر آنان مي‌دانند. اين تحليل‌ها را نمي‌توان به همه کشورهاي دنيا تعميم داد. به‌علاوه، با اينکه مردم دنيا به درد مشترکي دچار شده‌اند، تبعات اين درد به اقتضاي شرايط اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي هر جامعه متفاوت است.
منبع: Tokyo Review
هدي جاوداني مترجم

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar

---

بازار

---