راهکارهایی برای کمک به کودکان در گذراندن از دوران کرونا

تبيان/ کرونا يک دوره چالشي است که تاثيرات رواني بسياري داشته که در اين ميان کودکان بيش از بزرگسالان در معرض آسيب هاي رواني قرار دارند.
فاصلهگذاري اجتماعي و قرنطينه ناشي از شيوع بيماري ويروس کرونا (COVID-19)، سبک زندگي خانوادگي ميليونها نفر در سراسر جهان را تغيير داده است. با توجه به تعطيلي مدارس و عدم حضور فرزندان در مدرسه در ايام کرونا، فشارهاي وارده بر والدين به دليل همزماني کار و مراقبت از فرزندانشان افزايش مييابد. بهعلاوه نگرانيهاي احتمالي در مورد ازدستداده شغل و کاهش درآمد خانوادهها نيز مزيد بر علت ميشود. به همين منظور در اين گزارش به بيان ايدههايي در مورد چگونگي کمک به خود و فرزندانتان براي عبور از چالشهاي اين دوران و همچنين برقراري ارتباط بهتر در خانواده پرداختهايم.
والدين
آنچه ممکن است در اين دوران تجربه کنيد
-علاوه بر نگراني براي سلامتي خود و افراد خانواده، ممکن است در مورد افراد آسيبپذير اقوام، دوستان و همسايگان نيز نگران باشيد و شايد مسئول آنها نيز باشيد.
-ممکن است ترس از دست دادن شغل خود را داشته باشيد. استرس بيکار بودن در حال حاضر يا پس از پايان قرنطينه نيز وجود دارد.
-اگر درآمد شما تحت تأثير شرايط کنوني قرارگرفته باشد، ممکن است بهشدت تحتفشار بوده و شايد افسرده شده باشيد.
-ممکن است به دليل دورکاري در خانه و همزماني آن با مراقبت از فرزندان و اداره امور زندگي، استرس داشته باشيد.
-ممکن است تمرکز يا تصميمگيري براي شما دشوار باشد. احساس خستگي، آشفتگي يا اضطراب داشته باشيد و الگوي خواب و غذا خوردن شما مختل شود.
-پيگير دريافت آخرين وضعيت کرونا هستيد و امکان دارد نگران باشيد که اين وضعيت چه مدت ادامه خواهد داشت و چگونه در طولانيمدت با آن کنار خواهيد آمد.
همه اين موارد ممکن است در رفتار شما با فرزندان و نحوه مراقبت شما از آنها تأثير بگذارند.
آنچه ميتوانيد براي کمک به خودتان انجام دهيد
-بدانيد که دوران فعلي، يک دوره چالشي است، اما ميتوانيد آن را مديريت کنيد. شما قبلاً با سختيها و مشکلات ديگري در زندگي خود مقابله کردهايد. از مهارتها و منابع در اختيار خود استفاده کنيد. سعي کنيد اميدوار و مثبتانديش باشيد.
-بدانيد که در تجربه اوضاع کنوني و احساسي که به اين دوران داريد تنها نيستيد. اينيک وضعيت جهاني است و ميليونها نفر ديگر نيز نسبت به وضعيت فعلي احساس مشترکي با شما دارند.
-بهاندازه ممکن مراقب خود باشيد. وقت کافي براي استراحت خود بگذاريد. اگر دور از ساير افراد و نزديکان زندگي ميکنيد، سعي کنيد مسئوليتهاي مراقبت از کودکان در طول روز را با همسر خود تقسيم کنيد؛ بنابراين هرکدام از شما وقتي براي استراحت يا کار خواهيد داشت.
-سعي کنيد يک ساختار و روال منظم را برقرار و حفظ کنيد، مانند ساعت خواب منظم. ضمناً خود را با انجام فعاليتهاي منظم و کارهاي روزانه مشغول نگهداريد.
-انجام هرگونه فعاليت معنوي، مذهبي يا فرهنگي که به شما و خانوادهتان آرامش ميدهد را حفظ کنيد.
-از انجام رفتارهاي منفي نظير پرخوري، خواب زياد، بازي بيشازحد يا مصرف دخانيات اجتناب کنيد. چنين رفتارهايي باعث افزايش سطح استرس شما شده و در درازمدت وضعيت را بدتر ميکند.
-به خاطر داشته باشيد که مراقبت از خودتان سبب قويتر شدن شما شده و کمک ميکند تا بتوانيد از فرزندان خود بهتر مراقبت کنيد.
فرزندان
آنچه ممکن است در اين دوران تجربه کنند
نحوه واکنش کودکان شما در برابر تغييرات، بسته به شرايط مختلف ازجمله سنشان ميتواند بسيار متفاوت باشد. در اينجا چند واکنش رايج کودکان وقتي تحت استرس قرار ميگيرند آورده شده است:
-برخي از کودکان ممکن است از اينکه از استرس حضور در مدرسه رهاشدهاند، خوشحال باشند. برخي ديگر ممکن است چالشهايي درباره اختلال در برنامه روزمره، دوري از دوستان و نگراني نسبت به آينده داشته باشند.
-بعضي از کودکان ممکن است تمايلي به مشارکت در فعاليتهايي نظير کارهاي خانه يا وظايف مدرسه نداشته باشند. به ياد داشته باشيد که براي يک کودک طبيعي است که وقتي آشفته ميشود يا روال طبيعي زندگياش بهم ميريزد واکنشهاي استرسي يا رفتارهاي مشکلساز از خود نشان دهد.
-برخي از کودکان ممکن است بيشفعال يا پرخاشگر شوند برخي ديگر ممکن است خجالتي، ساکت، گوشهگير و افسرده شوند.
-برخي از کودکان ممکن است مضطرب يا دلواپس شوند. چنين مواردي ميتواند سبب بروز اختلال در خواب کودکان گردد. بعضي از کودکان نيز همواره به والدين خود چسبيده و مرتب گريه ميکنند.
-حتي کودکاني که در ابتداي وضعيت کرونا از خانه ماندن بسيار خوشحال و هيجانزده بودند در برههاي از زمان و پس از سپري شدن هفتهها و ماهها از اين وضعيت، رفتارهاي غيرعادي و نادرست و همچنين نشانههايي از استرس از خود نشان ميدهند.
راهکارهايي براي کمک به کودکان در گذراندن اين دوران
محبت کردن
-به فرزندان خود قول دهيد که تمام تلاش خود را براي مراقبت و محافظت از آنها انجام خواهيد داد. به بچهها بگوييد که آنها اولويت اصلي شما هستند.
-با در آغوش کشيدن فرزندتان و يا گرفتن دستشان به آنها محبت کنيد. بگوييد که دوستشان داريد. اين امر به آنها قوت قلب و آرامش ميدهد و به حفظ يک رابطه مثبت کمک ميکند.
-به فرزندان خود بگوييد که به آنها اهميت ميدهيد. مراقبت درست از کودک به آنها اطمينان خاطر ميبخشد و سبب اعتمادبهنفس بيشترشان ميشود.
تحسين کردن فرزندان
يکي از مؤثرترين راهها براي تغيير روش هر شخصي، ستايش و تحسين رفتار اوست. توجه به رفتار خوب فرزندان همراه بامحبت و تحسين آنها به ايجاد روابط خوب بين بزرگسالان و کودکان کمک ميکند.
-اگر فرزند شما کار مثبتي را انجام ميدهد ولي هيچگونه توجه و تحسيني را دريافت نميکند احتمال اينکه آن رفتار را مجدداً تکرار کند کاهش مييابد.
-به دنبال فرصتي براي تعريف و تمجيد از کودکان باشيد، هرچند کاري که انجام دادهاند ازنظر شما کماهميت و ناچيز جلوه نمايد. کارهاي کوچکي نظير لبخند زدن، با مهرباني زدن بر روي شانه فرزندان، بوسيدن، در آغوش گرفتن و بکار بردن الفاظ مهربانانه نشان ميدهد از آنها راضي هستيد.
-اطمينان حاصل کنيد که فرزند شما دقيقاً ميداند براي چه چيزي ستايش ميشود تا ياد بگيرد که دقيقاً از او چه ميخواهيد. بهعنوانمثال گفتن: «متشکرم که کمک کردي تا وسايل را جمع کنيم.» يا «خوشحالم که تنهايي تکاليفت را انجام ميدهي» به اين معني است که فرزند شما دقيقاً ميداند از چه چيزي راضي هستيد و دوست داريد اين رفتار مفيد ادامه يابد.
-سعي کنيد به کودک خود دستورالعملهاي کاملاً واضحي بدهيد. اطلاعات شفاف به کودک شما کمک ميکند تا دقيقاً همان کاري که ميخواهيد را انجام دهد. وقتي دستورالعملها با استفاده از کلمات مثبت بهجاي منفي داده ميشوند، بهاحتمالزياد آنها گوش خواهند داد. «اون وسيله رو ننداز اونجا» عبارت منفي است و به نظر ميرسد انگار که اذيت شدهايد. «لطفاً فنجان را روي ميز بگذار» مثبت است. همانطور که از شما خواسته شد با گفتن اين جمله که «از اينکه فنجان را روي ميز گذاشتي متشکرم» ميتوانيد بلافاصله رفتار کودک خود را تحسين کنيد.
-ممکن است زمان لازم باشد تا به تحسين و ستايش هميشگي رفتار کودکان خود عادت کنيد. خوب است که اين کار را در زندگي روزمره روي چيزهاي کوچک تمرين کنيد تا به آن عادت کنيد. گفتن جملات سادهاي مانند «از شما متشکرم ...» باعث ميشود فرزندان شما هر طور که شما ميخواهيد کارها را انجام دهند.
-سعي کنيد نسبت به کودک خود صبور باشيد و از آنها براي تغيير رفتارشان انتقاد نکنيد. کودک شما نسبت به خستگي و افسردگي، مشغوليت کمتر، استرسها و تغييراتي که در زندگيشان تجربه ميکنند واکنش نشان خواهند داد. صبور بودن و تحسين رفتار مثبتشان کمک ميکند که آنها احساس امنيت و آرامش بيشتري داشته باشند.
-فرزندان خود را تشويق کنيد تا به شما و ديگران کمک کنند. از آنها به خاطر کمکهايشان تشکر کنيد. فرزندان وقتي ميتوانند به ديگران کمک کنند و احساس مفيد بودن داشته باشند رفتارهاي بهتري از خود نشان ميدهند. اين امر سبب ميشود که فرزندان احساس کنند که افراد مهمي در خانواده و زندگي خود هستند.