چگونه با نگاه به چهره کسی متوجه شویم که دروغ می‌گوید؟

تشخيص دادن دروغ در بيان کسي و حالت رفتار او کار مأموران FBI است و آن‌ها اغلب حالت‌هاي صورت، زبان بدن و شاخص‌هاي کلامي را به عنوان سيگنال‌هاي دروغ مي‌دانند.

مارک بوتون، ۳۰ سال مأمور FBI بود و در کتاب «چگونه مانند FBI دروغ را تشخيص دهيم؟»، مي‌گويد که او از گفته‌هاي خاصي براي شناسايي تيموتي مک وي به عنوان مظنون بمب‌گذاري در شهر اوکلاهاما استفاده کرده است و در اين باره مي‌گويد توانايي خواندن حالت‌هاي چهره براي تشخيص دروغ مي‌تواند مفيد باشد حتي اگر تحقيقات جنايي انجام نشود.

بوتون مي‌گويد: «چندين حالت صورت و واکنش‌هاي مرتبط وجود دارد که مي‌تواند نشان دهد کسي به شما دروغ مي‌گويد. برخي از آن‌ها به دليل عصبي بودن، برخي به دليل واکنش‌هاي شيميايي و برخي ديگر به دليل واکنش‌هاي جسمي صورت مي گيرند.»

بوتون مي‌گويد براي شروع مهم است که بدانيد فرد مورد نظر، به طور معمول چگونه عمل کند. بنابراين در ادامه نکاتي را بخوانيد که به شما کمک مي‌کنند تا بفهميد که آيا کسي دروغ مي‌گويد يا خير؟!

حرکت سريع چشمان

چشم افراد هنگامي که راحت نباشند، به طور سريعي حرکت مي‌کند.

بوتون مي‌گويد: «اين يک واکنش فيزيولوژيکي نسبت به احساس ناراحتي فرد دروغگو يا گرفتار شدن در سؤالات شما است که نمي‌خواهد به آن‌ها پاسخ دهد و يک عقبگرد براي زماني است که مردم مي‌ترسند در موقعيت خطرناکي مانند مواجهه با دشمن انسان يا حيوان قرار بگيرند و بايد راهي براي فرار پيدا کنند.»

سريع پلک زدن

وقتي کسي درباره دروغ گفتن استرس دارد، ممکن است ۵ يا ۶ بار پشت سر هم پلک بزند.

بوتون مي‌گويد: «يک فرد، معمولاً هر دقيقه پنج يا شش بار يا هر ۱۰ يا ۱۲ ثانيه يک بار پلک مي‌زند که آن هم هنگام بروز  استرس اتفاق مي افتد. به عنوان مثال، وقتي کسي مي‌داند که دروغ مي‌گويد،  ممکن است به طور مرتب، پنج يا شش بار  پشت سر هم پلک بزند.»

بوتون مي‌گويد موارد استثنايي در خصوص ميزان پلک زدن افراد معمولاً مربوط به توليد دوپامين در بدن است. به عنوان مثال، در يک فرد مبتلا به پارکينسون ميزان پلک زدن به طور قابل توجهي کمتر از حد معمول است، در حالي که فرد مبتلا به اسکيزوفرني با سرعت بيشتري از حد طبيعي پلک مي‌زند.

ميزان بستن چشم

کسي که دروغ مي‌گويد، چشم خود را بيشتر از يک ثانيه مي‌بندد.

بوتون مي‌گويد وقتي شخصي چشمان خود را براي يک يا دو ثانيه ببندد، اين ممکن است نشان دهد که به شما دروغ گفته است، زيرا اين نوعي مکانيسم دفاعي است.

وي توضيح مي‌دهد که به طور معمول، فرد با سرعت ۱۰۰ تا ۴۰۰ ميلي ثانيه يا ۰.۱۰ تا ۰.۴۰ ثانيه پلک مي‌زند.

نگاه کردن به گوشه بالاي سمت راست چشم

افراد راست دست معمولا هنگام دروغ گفتن از گوشه بالاي سمت راست چشم خود نگاه مي‌کنند.

بوتون مي‌گويد: «وقتي از يک فرد عادي و راست دست در مورد چيزي که احتمالاً ديده است، مي‌پرسيد، اگر به سمت بالا و چپ نگاه کند، واقعاً به حافظه خود از اين اتفاق دسترسي پيدا مي‌کند. با اين حال، اگر او به سمت بالا و راست نگاه کند، به تخيل خود دسترسي پيدا مي‌کند و در حال پاسخگويي است.»

بوتون مي‌گويد که افراد چپ‌دست معمولاً عکس‌العمل‌هاي عکس نشان مي‌دهند.

وي مي‌گويد برخي از افراد هنگام تلاش براي يادآوري يک خاطره تصويري، مستقيماً به جلو خيره مي‌شوند.

مستقيم به سمت راست نگاه کردن

افراد راست‌دست وقتي در مورد چيزي که شنيده‌اند دروغ مي‌گويند، مستقيم به سمت راست نگاه مي‌کنند.

بوتون مي‌گويد: «اگر از آنچه فرد شنيده است سؤال کنيد، چشم‌هاي او به سمت گوش چپ او مي‌رود تا صدايي را که شنيده است به ياد بياورد، اما اگر چشم او به سمت راست او تغيير جهت دهد، او در حال دروغ گفتن است.»

لبخند اشتباه

يک لبخند اشتباه روي چشم‌ها تأثيري نمي‌گذارد و فقط روي دهان مي نشيند.

بوتون مي‌گويد وقتي مردم واقعا لبخند مي‌زنند، پوست دور چشم آن‌ها جمع مي‌شود و چين و چروک مي‌افتد.

لمس کردن صورت

صورت افرادي که دروغ مي‌گويند اغلب به خارش مي‌افتد.

بوتون توضيح مي‌دهد که يک واکنش شيميايي باعث خارش صورت افراد در هنگام دروغ گفتن مي‌شود.

جمع کردن لب‌ها

خيلي از افراد در هنگام دروغ گفتن، لب خود را جمع مي‌کنند، چون دهانشان خشک مي‌شود.

بوتون مي‌گويد: «دهان فرد در هنگام دروغ گفتن اغلب خشک مي‌شود و ممکن است يک حرکت مکيدن را انجام دهد، لب‌هاي خود را جمع کند تا سعي کند بر اين خشکي غلبه کند.»

وقتي لب‌هاي افراد دروغگو به قدري سفت و محکم شده باشد  که سفيد به نظر برسد، مي‌تواند نشانه دروغ گفتن باشد.

عرق بيش از حد

افرادي که دروغ مي‌گويند، اغلب بيش از حالت عادي عرق مي‌کنند.

بوتون مي‌گويد: «ممکن است عرق، روي پيشاني، گونه‌ها يا پشت گردن ظاهر شود و  شخص سعي داشته باشد که آن را پاک کند.»

خجالت کشيدن

بعضي از افراد و معمولاً خانم‌ها بعد از دروغ گفتن، خجالت مي‌کشند و گونه‌هايشان سرخ مي‌شود.

سرخ شدن گونه‌ها يک واکنش غيرارادي است که توسط سيستم عصبي سمپاتيک ايجاد مي‌شود و پاسخي به ترشح آدرنالين است.

تکان دادن سر

اگر افراد هنگامي که چيزي مي‌گويند، سر خود را تکان دهند، درواقع، حرف خود را رد کرده‌اند.

غالباً وقتي افراد واقعيت را مي‌گويند، همزمان با موافقت با گفته‌هاي خود سرشان را تکان مي‌دهند، اما اگر آن‌ها در مخالفت با گفته‌هاي خود سر تکان دهند، بدن آن‌ها به دروغ خود اعتراف مي کند.